I. Tính cấp thiết của đề tài luận văn
Đề tài nghiên cứu lập kế hoạch tưới tối ưu cho hệ thống thủy lợi Kẻ Gỗ có tính cấp thiết cao trong bối cảnh hiện nay. Hệ thống này đã được đưa vào hoạt động từ năm 1983, cung cấp nước cho nhiều huyện và thành phố. Tuy nhiên, tình hình hạn hán ngày càng gia tăng, đặc biệt trong mùa khô, đã đặt ra thách thức lớn cho việc cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Mức độ khan hiếm nước trong các tháng mùa khô đã ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất cây trồng. Theo số liệu từ Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Kẻ Gỗ, nhu cầu tưới cho 19.897 ha cây trồng không được đáp ứng đầy đủ, dẫn đến thiệt hại về sản lượng. Việc lập kế hoạch tưới hợp lý và hiệu quả không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn giảm thiểu chi phí quản lý vận hành. Đề tài này không chỉ có ý nghĩa lý thuyết mà còn mang lại giá trị thực tiễn cho việc áp dụng công nghệ hiện đại trong quản lý tài nguyên nước, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của đề tài là xác định các mức tưới tối ưu và lập kế hoạch tưới hạn chế cho các loại cây trồng tại hệ thống thủy lợi Kẻ Gỗ. Cụ thể, nghiên cứu sẽ tìm ra mức tưới tối ưu cho cây lúa và cây lạc trong vụ Đông - Xuân 2018-2019. Đề tài cũng hướng tới việc nâng cao hiệu quả sử dụng nước, giảm thiểu thiệt hại do hạn hán, đồng thời cải thiện năng suất và sản lượng cây trồng. Kết quả nghiên cứu sẽ có thể áp dụng cho các hệ thống thủy lợi khác trong khu vực, giúp nâng cao khả năng ứng phó với tình trạng hạn hán. Mục tiêu cụ thể bao gồm việc phát triển các phương pháp lập kế hoạch tưới phù hợp với điều kiện thực tế của khu vực, từ đó đưa ra các giải pháp khả thi cho việc quản lý nguồn nước hiệu quả hơn.
III. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu này sử dụng cách tiếp cận hệ thống và công nghệ để thu thập, phân tích dữ liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và hiện trạng hệ thống thủy lợi Kẻ Gỗ. Các phương pháp nghiên cứu bao gồm phương pháp điều tra thực địa, thu thập số liệu và đánh giá, cũng như phương pháp thống kê để phân tích dữ liệu. Việc áp dụng mô hình hóa và lập trình sẽ giúp tối ưu hóa kế hoạch tưới dựa trên các yếu tố như nhu cầu nước của cây trồng và hiệu suất sử dụng nước. Phương pháp chuyên gia cũng sẽ được sử dụng để thu thập ý kiến và đánh giá từ các chuyên gia trong lĩnh vực thủy lợi và nông nghiệp. Qua đó, nghiên cứu sẽ đưa ra các giải pháp khả thi và hiệu quả cho việc lập kế hoạch tưới tối ưu tại hệ thống thủy lợi Kẻ Gỗ.
IV. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan
Tổng quan các nghiên cứu liên quan trên thế giới cho thấy nhiều công trình đã tập trung vào việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý nước và phòng chống hạn hán. Các nghiên cứu này thường liên quan đến việc giám sát độ ẩm đất và điều khiển hệ thống tưới để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nước. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu chưa đề cập đến khía cạnh kinh tế của việc tưới hạn chế, dẫn đến thiếu sót trong việc xác định mức tưới tối ưu cho cây trồng. Một số nghiên cứu tại Trung Quốc và Serbia đã chỉ ra mối quan hệ giữa mức tưới và năng suất cây trồng, nhưng vẫn chưa đủ để tổng quát hóa cho các điều kiện khác nhau. Điều này cho thấy cần có thêm các nghiên cứu thực nghiệm tại Việt Nam để đưa ra các giải pháp phù hợp với điều kiện cụ thể của hệ thống thủy lợi Kẻ Gỗ.
V. Kết luận chương 1
Chương 1 đã trình bày rõ ràng tính cấp thiết của đề tài, các mục tiêu nghiên cứu và cách tiếp cận khoa học. Đề tài không chỉ mang tính lý thuyết mà còn có giá trị thực tiễn cao trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào quản lý tài nguyên nước. Các kết quả nghiên cứu sẽ hỗ trợ việc lập kế hoạch tưới tối ưu, từ đó nâng cao năng suất cây trồng và giảm thiểu thiệt hại do hạn hán. Những thông tin và dữ liệu thu thập được sẽ là cơ sở để thực hiện các nghiên cứu sâu hơn trong các chương tiếp theo.
