I. Kiến thức về rửa tay với xà phòng
Nghiên cứu đánh giá kiến thức của người chăm sóc trẻ dưới 5 tuổi tại xã Đồng Quang, Quốc Oai, Hà Nội năm 2013 về rửa tay với xà phòng. Kết quả cho thấy 87,9% người chăm sóc kể được ít nhất 2 bệnh lây nhiễm qua bàn tay, trong khi 12,1% chỉ kể được 1 bệnh hoặc ít hơn. Tuy nhiên, 51% người chăm sóc có kiến thức chưa đúng về cách để có bàn tay sạch, và 47% đánh giá thấp ý nghĩa của hành vi rửa tay với xà phòng. Điều này cho thấy sự thiếu hụt kiến thức về thời điểm và kỹ thuật rửa tay đúng cách.
1.1. Thời điểm rửa tay
50% người chăm sóc chỉ kể được từ 3 thời điểm cần rửa tay với xà phòng trở xuống, và 22,3% chỉ kể được 2 thời điểm hoặc ít hơn. Điều này phản ánh sự hạn chế trong nhận thức về các thời điểm quan trọng cần rửa tay, như trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, và sau khi chăm sóc trẻ.
1.2. Kỹ thuật rửa tay
Hầu hết người chăm sóc không thực hiện đầy đủ các bước rửa tay với xà phòng theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Chỉ 6,5% người chăm sóc rửa sạch toàn bộ bàn tay, trong khi 93,6% chỉ rửa một phần. Điều này cho thấy sự thiếu hiểu biết về kỹ thuật rửa tay đúng cách.
II. Thái độ đối với rửa tay với xà phòng
Nghiên cứu cũng đánh giá thái độ của người chăm sóc trẻ đối với rửa tay với xà phòng. Kết quả cho thấy 92,7% người chăm sóc đã từng nghe tuyên truyền về rửa tay với xà phòng, nhưng chỉ 92,4% thực hiện rửa tay ít nhất một lần trong các thời điểm quan trọng. 7,6% không thực hiện rửa tay ở bất kỳ thời điểm nào. Điều này cho thấy mặc dù nhận thức được nâng cao, nhưng thái độ và hành vi thực tế vẫn còn hạn chế.
2.1. Yếu tố ảnh hưởng đến thái độ
Nghiên cứu xác định hai yếu tố chính ảnh hưởng đến thái độ của người chăm sóc: trình độ học vấn và điều kiện kinh tế hộ gia đình. Những người có trình độ học vấn cao hơn và điều kiện kinh tế tốt hơn có thái độ tích cực hơn đối với rửa tay với xà phòng.
III. Yếu tố liên quan đến rửa tay với xà phòng
Nghiên cứu xác định các yếu tố liên quan đến kiến thức và thái độ của người chăm sóc trẻ đối với rửa tay với xà phòng. Bốn yếu tố ảnh hưởng đến kiến thức bao gồm tuổi, trình độ học vấn, nghề nghiệp, và sự tiếp cận thông tin tuyên truyền. Trong khi đó, hai yếu tố ảnh hưởng đến thái độ là trình độ học vấn và điều kiện kinh tế hộ gia đình.
3.1. Tiếp cận thông tin
Sự tiếp cận thông tin tuyên truyền đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kiến thức và thái độ của người chăm sóc. Những người thường xuyên tiếp cận thông tin tuyên truyền có kiến thức và thái độ tốt hơn đối với rửa tay với xà phòng.
3.2. Điều kiện kinh tế
Điều kiện kinh tế hộ gia đình cũng là yếu tố quan trọng. Những hộ gia đình có điều kiện kinh tế tốt hơn có xu hướng thực hiện rửa tay với xà phòng thường xuyên hơn, do họ có khả năng mua xà phòng và tiếp cận nguồn nước sạch dễ dàng hơn.
IV. Thực hành vệ sinh và sức khỏe trẻ em
Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hành vệ sinh trong việc bảo vệ sức khỏe trẻ em. Rửa tay với xà phòng được coi là biện pháp phòng bệnh hiệu quả và chi phí thấp, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tiêu chảy, giun sán, và nhiễm khuẩn hô hấp. Tuy nhiên, thực hành rửa tay tại cộng đồng nông thôn vẫn còn hạn chế, đặc biệt là ở nhóm người chăm sóc trẻ dưới 5 tuổi.
4.1. Giáo dục sức khỏe
Nghiên cứu khuyến nghị tăng cường giáo dục sức khỏe về rửa tay với xà phòng tại cộng đồng nông thôn, đặc biệt là nhóm người chăm sóc trẻ. Các chương trình truyền thông cần tập trung vào việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi thực tế.
4.2. Phòng bệnh
Rửa tay với xà phòng được coi là biện pháp phòng bệnh hiệu quả, giúp giảm tỷ lệ mắc các bệnh liên quan đến vệ sinh cá nhân và môi trường. Nghiên cứu khuyến nghị các chương trình can thiệp cần tập trung vào việc cung cấp xà phòng và nước sạch cho các hộ gia đình có trẻ nhỏ.
