Nghiên cứu kiến thức, thái độ và thực hành phòng viêm gan B ở người hiến máu tại Hà Nội năm 2014

• Tác giả: Vũ Đức Lương
• Người hướng dẫn: PGS. TS Bạch Khánh Hòa
• Trường học: Đại học Y tế Công cộng
• Chuyên ngành: Y tế Công cộng
• Đề tài: Kiến thức, thái độ và thực hành phòng viêm gan B ở người hiến máu tại Hà Nội năm 2014
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Dịch tễ học viêm gan B
• 1.2. Lịch sử phát hiện viêm gan B
• 1.3. Tình hình dịch tễ viêm gan B trên thế giới
• 1.4. Tình hình dịch tễ viêm gan B tại Việt Nam
• 1.5. Một số khái niệm và thể lâm sàng bệnh viêm gan B
• 1.5.1. Viêm gan B cấp
• 1.5.2. Viêm gan B mạn tính
• 2. CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4. Mẫu nghiên cứu
• 2.4.1. Mẫu nghiên cứu định lượng
• 2.5. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.6. Lựa chọn điều tra viên và giám sát viên
• 2.7. Cách lựa chọn và tiếp cận đối tượng
• 2.8. Các biến số và chỉ số nghiên cứu
• 2.8.1. Một số khái niệm và tiêu chuẩn đánh giá kiến thức, thái độ, thực hành
• 2.8.2. Một số khái niệm dùng trong nghiên cứu
• 2.8.3. Tiêu chuẩn đánh giá
• 2.9. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.9.1. Nghiên cứu định lượng
• 2.9.2. Nghiên cứu định tính
• 2.10. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu
• 2.11. Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục
• 2.11.1. Cách khắc phục
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Kiến thức về viêm gan B
• 3.3. Thái độ về phòng viêm gan B
• 3.4. Thực hành phòng viêm gan B
• 3.5. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, thực hành phòng VGB
• 4. CHƯƠNG IV: THÔNG TIN CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG
• 4.1. Kiến thức, thái độ, thực hành phòng VGB
• 4.2. Kiến thức phòng VGB
• 4.3. Thái độ phòng VGB
• 4.4. Thực hành phòng VGB
• 4.5. Một số yếu tố liên quan đến KAP phòng VGB
• 4.6. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức phòng VGB
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Kiến thức về phòng viêm gan B

Nghiên cứu chỉ ra rằng kiến thức về phòng viêm gan B ở người hiến máu tại Hà Nội năm 2014 còn hạn chế. Chỉ 27,2% đối tượng nghiên cứu có kiến thức đúng về phòng bệnh. Một số hiểu biết sai lệch như việc cho rằng ăn uống mất vệ sinh là đường lây nhiễm chính. Điều này phản ánh sự thiếu hụt thông tin về các con đường lây truyền chính của viêm gan B, bao gồm truyền máu, từ mẹ sang con và qua đường tình dục.

1.1. Hiểu biết về đường lây truyền

64,9% đối tượng biết viêm gan B có thể lây qua truyền máu, nhưng 72,2% không biết về giai đoạn cửa sổ. Đây là khoảng thời gian nguy hiểm khi xét nghiệm không phát hiện được bệnh. Sự thiếu hiểu biết này làm tăng nguy cơ lây nhiễm trong quá trình hiến máu.

1.2. Nhận thức về biện pháp phòng ngừa

23,5% đối tượng cho rằng ăn uống mất vệ sinh là nguyên nhân lây nhiễm. 18,4% tin rằng không dùng chung bát đũa và 3,6% cho rằng không giao tiếp thông thường với người nhiễm bệnh là biện pháp phòng ngừa. Những nhận thức sai lệch này cần được điều chỉnh thông qua các chương trình giáo dục sức khỏe.

II. Thái độ về phòng viêm gan B

Thái độ của người hiến máu đối với phòng viêm gan B cũng cần được cải thiện. 43,7% đối tượng có thái độ chung đúng về phòng bệnh. Tuy nhiên, 54,7% đồng ý và 9,1% rất đồng ý rằng người nghi ngờ nhiễm bệnh vẫn có thể tham gia hiến máu. Điều này cho thấy sự thiếu nhận thức về nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.

2.1. Thái độ đối với người nhiễm bệnh

58,3% đối tượng có thái độ không đúng khi đồng ý không nên mua đồ ăn từ người bán bị viêm gan B. Điều này phản ánh sự kỳ thị và thiếu hiểu biết về cách thức lây truyền của bệnh.

2.2. Thái độ đối với hiến máu

Một tỷ lệ đáng kể đối tượng không nhận thức được rằng người nghi ngờ nhiễm bệnh không nên tham gia hiến máu. Điều này đặt ra yêu cầu cần tăng cường tư vấn và giáo dục tại các điểm hiến máu.

III. Thực hành phòng viêm gan B

Thực hành phòng viêm gan B của người hiến máu còn nhiều hạn chế. Chỉ 42,9% đối tượng có thực hành chung đúng về phòng bệnh. 20,6% đã từng chủ động đi làm xét nghiệm viêm gan B, trong khi 30,2% đã từng dùng chung các dụng cụ cắt tỉa cá nhân. Điều này cho thấy sự thiếu cẩn trọng trong việc phòng ngừa lây nhiễm.

3.1. Thực hành xét nghiệm

Chỉ 20,6% đối tượng đã chủ động đi làm xét nghiệm viêm gan B. Điều này cho thấy sự thiếu nhận thức về tầm quan trọng của việc kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh.

3.2. Thực hành sử dụng dụng cụ cá nhân

30,2% đối tượng đã từng dùng chung các dụng cụ cắt tỉa cá nhân, làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Cần tăng cường giáo dục về việc sử dụng dụng cụ cá nhân riêng biệt để phòng ngừa bệnh.

IV. Yếu tố liên quan đến KAP phòng viêm gan B

Nghiên cứu chỉ ra rằng kiến thức, thái độ và thực hành phòng viêm gan B có mối liên hệ chặt chẽ. Nhóm đối tượng có kiến thức đúng có thực hành đúng cao gấp 1,6 lần so với nhóm không có kiến thức đúng. Nhóm có người nhà bị nhiễm bệnh có kiến thức và thái độ sai giảm 0,4 lần so với nhóm không có người nhà bị nhiễm bệnh.

4.1. Mối liên hệ giữa kiến thức và thực hành

Nhóm đối tượng có kiến thức đúng có thực hành đúng cao hơn đáng kể. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao kiến thức để cải thiện thực hành phòng bệnh.

4.2. Ảnh hưởng của yếu tố gia đình

Nhóm đối tượng có người nhà bị nhiễm viêm gan B có kiến thức và thái độ sai thấp hơn. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc giáo dục sức khỏe cho cả gia đình để phòng ngừa bệnh.