Luận Án Tiến Sĩ: Khai Phá Quan Điểm Mới Với Kỹ Thuật Học Sâu

• Tác giả: Trần Uyên Trang
• Người hướng dẫn: TS. Hoàng Thị Thanh Hà
• Trường học: Đại học Đà Nẵng
• Chuyên ngành: Khoa học máy tính
• Đề tài: Khai Phá Quan Điểm Với Kỹ Thuật Học Sâu
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Đà Nẵng

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VÀ KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM VỚI KỸ THUẬT HỌC SÂU
• 1.1. KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM
• 1.2. CÁC CẤP ĐỘ KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM
• 1.2.1. Khai phá quan điểm mức tài liệu
• 1.2.2. Khai phá quan điểm mức câu
• 1.2.3. Khai phá quan điểm mức khía cạnh hay mức đặc trưng
• 1.3. CÁC HƯỚNG NGHIÊN CỨU KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM
• 1.3.1. Hướng tiếp cận dựa trên ngữ liệu
• 1.3.2. Hướng tiếp cận máy học
• 1.3.3. Các nghiên cứu liên quan
• 1.4. MỘT SỐ HẠN CHẾ CỦA CÁC TIẾP CẬN KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM HIỆN NAY
• 1.5. HỌC SÂU VÀ NHÓM KỸ THUẬT HỌC SÂU ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG CÁC MÔ HÌNH KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM ĐÃ XUẤT
• 1.5.1. Các kỹ thuật học sâu phổ biến dùng trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên và khai phá quan điểm
• 1.6. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: TRÍCH RÚT KHÍA CẠNH TRONG KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM VỚI HỌC SÂU
• 2.1. TRÍCH RÚT KHÍA CẠNH VỚI HỌC SÂU
• 2.2. MÔ HÌNH TRÍCH RÚT KHÍA CẠNH VỚI TIẾP CẬN HỌC SÂU ĐÃ XUẤT
• 2.2.1. Mô hình tích hợp BiGRU-CRF cho trích rút khía cạnh
• 2.2.2. Mô hình tích hợp Bi-IndyLSTM-CRF cho trích rút khía cạnh
• 2.3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM
• 2.3.1. Tập dữ liệu và công cụ sử dụng trong thực nghiệm
• 2.3.2. Kết quả thực nghiệm và đánh giá hiệu quả trích rút khía cạnh
• 2.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM MẶC KHÍA CẠNH ĐA TÁC VỤ VỚI HỌC SÂU
• 3.1. KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM MẶC KHÍA CẠNH ĐA TÁC VỤ
• 3.2. MÔ HÌNH KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM MẶC KHÍA CẠNH ĐA TÁC VỤ VỚI TIẾP CẬN HỌC SÂU ĐÃ XUẤT
• 3.2.1. Mô hình CNN-BiGRU cho trích rút khía cạnh và quan điểm
• 3.2.2. Mô hình CNN-IOB2 cho trích rút từ mục tiêu
• 3.2.3. Mô hình MABSA cho trích rút và phân loại ba tác vụ tiếp theo: khía cạnh, thực thể và quan điểm
• 3.3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM CÁC MÔ HÌNH
• 3.3.1. Tập dữ liệu và công cụ sử dụng trong thực nghiệm
• 3.3.2. Kết quả thực nghiệm, đánh giá hiệu quả khai phá quan điểm đa tác vụ
• 3.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM MẶC KHÍA CẠNH ĐA TÁC VỤ, ĐA MIỀN VỚI HỌC SÂU
• 4.1. KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM MẶC KHÍA CẠNH ĐA MIỀN
• 4.2. MÔ HÌNH KHAI PHÁ QUAN ĐIỂM MẶC KHÍA CẠNH ĐA TÁC VỤ ĐA MIỀN ĐÃ XUẤT
• 4.2.1. Mô hình khai phá quan điểm mức khía cạnh đa miền CNN-BiLSTM
• 4.2.2. Mô hình khai phá quan điểm mức khía cạnh đa tác vụ, đa miền CNN-BiIndyLSTM-Attention
• 4.3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM
• 4.3.1. Tập dữ liệu và công cụ sử dụng trong thực nghiệm
• 4.3.2. Kết quả thực nghiệm và đánh giá hiệu quả khai phá quan điểm đa tác vụ trên đơn miền và đa miền
• 4.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về Khai Phá Quan Điểm và Kỹ Thuật Học Sâu

Khai phá quan điểm (Opinion mining) là một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng trong phân tích cảm xúc, cho phép trích rút và phân loại các ý kiến, cảm xúc từ văn bản. Kỹ thuật học sâu (học sâu) đã trở thành một công cụ mạnh mẽ trong việc cải thiện độ chính xác và hiệu suất của các mô hình khai phá quan điểm. Việc áp dụng các mô hình học sâu như mạng nơ-ron tích chập (mạng nơ-ron) và mạng hồi quy có cổng (GRU) đã cho thấy những kết quả khả quan trong việc xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Các nghiên cứu hiện tại đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuật toán học sâu có thể giúp tối ưu hóa quá trình phân tích và khai thác thông tin từ dữ liệu lớn, từ đó nâng cao khả năng hiểu biết về quan điểm của người dùng.

1.1. Tầm quan trọng của Khai Phá Quan Điểm

Khai phá quan điểm đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu biết tâm lý người tiêu dùng và xu hướng thị trường. Thông qua việc phân tích các bình luận và đánh giá trên các nền tảng truyền thông xã hội, doanh nghiệp có thể nắm bắt được cảm xúc và ý kiến của khách hàng về sản phẩm và dịch vụ. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng sản phẩm mà còn hỗ trợ trong việc xây dựng chiến lược marketing hiệu quả. Việc áp dụng học sâu trong khai phá quan điểm giúp tăng cường khả năng phân tích và dự đoán, từ đó tạo ra những giá trị thực tiễn cho doanh nghiệp.

II. Các Kỹ Thuật Học Sâu Trong Khai Phá Quan Điểm

Các kỹ thuật học sâu như mạng nơ-ron hồi quy hai chiều (BiLSTM) và mạng nơ-ron tích chập (CNN) đã được áp dụng rộng rãi trong khai phá quan điểm. Những mô hình này cho phép trích rút khía cạnh và phân loại quan điểm một cách hiệu quả. Việc sử dụng mô hình BiGRU-CRF và Bi-IndyLSTM-CRF đã cho thấy sự cải thiện đáng kể trong độ chính xác so với các mô hình truyền thống. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc kết hợp nhiều mô hình học sâu có thể tạo ra một hệ thống khai phá quan điểm mạnh mẽ hơn, giúp tối ưu hóa quá trình phân tích dữ liệu lớn.

2.1. Mô Hình BiGRU CRF

Mô hình BiGRU-CRF là một trong những mô hình tiên tiến trong khai phá quan điểm, cho phép trích rút khía cạnh từ văn bản một cách chính xác. Mô hình này kết hợp giữa mạng hồi quy có cổng hai chiều và trường điều kiện ngẫu nhiên, giúp cải thiện khả năng nhận diện các khía cạnh trong văn bản. Kết quả thực nghiệm cho thấy mô hình này đạt được độ chính xác cao trong việc phân loại và trích rút thông tin, từ đó cung cấp những hiểu biết sâu sắc về quan điểm của người dùng.

III. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Khai Phá Quan Điểm

Khai phá quan điểm có nhiều ứng dụng thực tiễn trong các lĩnh vực như marketing, y tế, và tài chính. Trong marketing, việc phân tích cảm xúc từ các bình luận của khách hàng giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược sản phẩm và dịch vụ. Trong y tế, khai phá quan điểm có thể được sử dụng để phân tích phản hồi của bệnh nhân về các phương pháp điều trị. Trong lĩnh vực tài chính, việc phân tích quan điểm từ các bài viết và bình luận có thể giúp dự đoán xu hướng thị trường. Những ứng dụng này cho thấy giá trị thực tiễn của việc áp dụng học sâu trong khai phá quan điểm.

3.1. Khai Phá Quan Điểm Trong Marketing

Trong lĩnh vực marketing, khai phá quan điểm giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Việc phân tích các bình luận và đánh giá trên mạng xã hội cho phép doanh nghiệp nắm bắt được cảm xúc của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng sản phẩm mà còn hỗ trợ trong việc xây dựng chiến lược marketing hiệu quả, từ đó gia tăng sự hài lòng của khách hàng và doanh thu cho doanh nghiệp.