Kế Toán Xác Định Kết Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Chi Nhánh Công Ty Cổ Phần Việt Nam Kỹ Nghệ Súc Sản

• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
• Chuyên ngành: Kế Toán
• Đề tài: Kế Toán Xác Định Kết Quả Hoạt Động Kinh Doanh Tại Chi Nhánh Công Ty Cổ Phần Việt Nam Kỹ Nghệ Súc Sản
• Loại tài liệu: Đồ Án Tốt Nghiệp
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CHI NHÁNH CÔNG TY CỔ PHẦN VIỆT NAM KỸ NGHỆ SÚC SẢN - TRUNG TÂM KINH DOANH CHUỖI CỬA HÀNG VISSAN
• 1.1. Khái quát về công ty
• 1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của công ty
• 1.3. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý trong công ty
• 1.4. Chức năng, nhiệm vụ các bộ phận
• 1.5. Thuận lợi, khó khăn
• 1.6. Sơ bộ tình hình tài chính 3 năm gần đây
• 1.7. Phương hướng phát triển / Chiến lược công ty
• 1.8. Tổ chức bộ máy kế toán
• 1.9. Chế độ và chính sách kế toán áp dụng
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH
• 2.1. Kế toán doanh thu
• 2.1.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
• 2.1.2. Nguyên tắc ghi nhận doanh thu
• 2.1.3. Phương pháp kế toán
• 2.2. Kế toán các khoản giảm trừ
• 2.3. Tài khoản kế toán
• 2.4. Kết cấu tài khoản và sơ đồ hạch toán
• 2.4.1. Kế toán doanh thu hoạt động tài chính
• 2.4.2. Kế toán thu nhập khác
• 2.4.3. Kế toán chi phí kinh doanh dịch vụ
• 2.4.4. Kế toán giá vốn hàng bán
• 2.4.5. Kế toán chi phí bán hàng
• 2.4.6. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
• 2.4.7. Kế toán chi phí hoạt động tài chính
• 2.4.8. Kế toán chi phí khác
• 2.4.9. Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
• 2.4.10. Kế toán xác định kết quả kinh doanh
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CHI NHÁNH CÔNG TY CỔ PHẦN VIỆT NAM KỸ NGHỆ SÚC SẢN - TRUNG TÂM KINH DOANH CHUỖI CỬA HÀNG VISSAN
• 3.1. Kế toán doanh thu tại công ty
• 3.1.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
• 3.1.2. Chứng từ sử dụng
• 3.1.3. Tài khoản sử dụng
• 3.1.4. Số liệu minh họa
• 3.1.5. Kiểm soát nội bộ đối với doanh thu
• 3.2. Kế toán thu nhập khác
• 3.2.1. Chứng từ sử dụng
• 3.2.2. Tài khoản sử dụng
• 3.2.3. Số liệu minh họa
• 3.3. Kế toán chi phí tại công ty
• 3.3.1. Kế toán giá vốn hàng bán
• 3.3.2. Chứng từ sử dụng
• 3.3.3. Tài khoản sử dụng
• 3.3.4. Kiểm soát nội bộ đối với giá vốn
• 3.3.5. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
• 3.3.6. Chứng từ sử dụng
• 3.3.7. Tài khoản sử dụng
• 3.3.8. Số liệu minh họa
• 3.3.9. Kế toán chi phí bán hàng
• 3.3.10. Chứng từ sử dụng
• 3.3.11. Tài khoản sử dụng
• 3.3.12. Số liệu minh họa
• 3.3.13. Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
• 3.3.14. Chứng từ sử dụng
• 3.3.15. Tài khoản sử dụng
• 3.3.16. Số liệu minh họa
• 3.3.17. Kế toán xác định kết quả kinh doanh
• 3.3.18. Chứng từ sử dụng và quá trình luân chuyển
• 3.3.19. Tài khoản sử dụng
• 3.3.20. Số kế toán sử dụng
• 3.3.21. Số liệu minh họa
• 4. CHƯƠNG 4: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ
• 4.1. Thuận lợi, khó khăn
• 4.2. Chiến lược kinh doanh
• 4.3. Bộ máy kế toán
• 4.4. Nhận xét kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh

I. Hướng dẫn kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Vissan

Việc xác định kết quả hoạt động kinh doanh là một nhiệm vụ cốt lõi của công tác kế toán tại mọi doanh nghiệp. Đây là quá trình tổng hợp và phân tích số liệu về doanh thu, chi phí để đưa ra con số lợi nhuận cuối cùng. Đối với một đơn vị có quy mô lớn như Công ty Cổ phần Việt Nam Kỹ Nghệ Súc Sản (VISSAN), đặc biệt là tại các chi nhánh, quy trình này đòi hỏi sự chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp lý. Nền tảng cho công tác này là hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và các văn bản hướng dẫn, mà trọng tâm là Thông tư 200/2014/TT-BTC. Thông qua việc hạch toán đúng đắn, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh không chỉ phản ánh hiệu quả tài chính mà còn là cơ sở để ban lãnh đạo đưa ra các quyết định chiến lược. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích thực trạng, quy trình và các giải pháp tối ưu hóa công tác kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại chi nhánh công ty Vissan, dựa trên những cơ sở lý luận và dữ liệu thực tiễn. Mục tiêu là hệ thống hóa kiến thức và cung cấp một cái nhìn toàn diện về nghiệp vụ quan trọng này trong bối cảnh một doanh nghiệp hàng đầu ngành chế biến thực phẩm tại Việt Nam. Việc hiểu rõ cách thức ghi nhận kế toán doanh thu và kế toán chi phí là tiền đề để tính toán chính xác lợi nhuận sau thuế.

1.1. Vai trò và nguyên tắc cơ bản trong hạch toán kế toán

Xác định kết quả kinh doanh giữ vai trò trung tâm, cung cấp thông tin tổng hợp về hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp trong một kỳ nhất định. Các nguyên tắc cơ bản phải được tuân thủ bao gồm nguyên tắc phù hợp, trong đó chi phí phải được ghi nhận tương ứng với doanh thu tạo ra nó. Nguyên tắc cơ sở dồn tích yêu cầu mọi nghiệp vụ kinh tế phải được ghi nhận tại thời điểm phát sinh, không phụ thuộc vào thời điểm thực tế thu hay chi tiền. Tại công ty VISSAN, việc áp dụng các nguyên tắc này đảm bảo báo cáo tài chính phản ánh trung thực, hợp lý tình hình tài chính của chi nhánh.

1.2. Cơ sở pháp lý Chuẩn mực kế toán và Thông tư 200

Toàn bộ công tác hạch toán kế toán để xác định kết quả kinh doanh phải dựa trên một khung pháp lý vững chắc. Tại Việt Nam, hệ thống này bao gồm các Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (VAS), đặc biệt là VAS 14 - Doanh thu và thu nhập khác. Cụ thể hóa các chuẩn mực này là Thông tư 200/2014/TT-BTC, cung cấp hệ thống tài khoản và hướng dẫn chi tiết cách ghi nhận các nghiệp vụ. Theo tài liệu nghiên cứu, Chi nhánh VISSAN áp dụng hệ thống tài khoản theo Thông tư 200 và sử dụng phần mềm Microsoft Dynamics AX 2012 để quản lý, đảm bảo tính nhất quán và tuân thủ pháp luật.

II. Thách thức trong kế toán xác định KQKD tại chi nhánh Vissan

Công tác kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại chi nhánh không phải lúc nào cũng thuận lợi. Mặc dù có bộ máy tổ chức hợp lý, Chi nhánh Công ty VISSAN vẫn đối mặt với những thách thức nhất định. Một trong những khó khăn lớn là quản lý và đối chiếu dữ liệu giữa chi nhánh và trụ sở chính, đặc biệt trong một hệ thống có nhiều cửa hàng và luồng giao dịch phức tạp. Việc đảm bảo tính chính xác và kịp thời của dữ liệu đầu vào, từ hóa đơn bán lẻ đến chứng từ chi phí, là một áp lực thường trực. Ngoài ra, tài liệu nghiên cứu cũng chỉ ra một số hạn chế trong thực tế. Ví dụ, công ty chưa thực hiện trích lập dự phòng cho các khoản phải thu khó đòi, có thể dẫn đến rủi ro bị động khi khách hàng mất khả năng thanh toán. Tương tự, việc không lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho cũng là một thiếu sót, đặc biệt với các sản phẩm súc sản tươi sống có biến động giá. Những thách thức này đòi hỏi phải có một hệ thống kiểm soát kế toán nội bộ chặt chẽ và các giải pháp cải tiến liên tục để nâng cao hiệu quả.

2.1. Hạn chế về việc trích lập các khoản dự phòng

Theo nhận xét trong tài liệu gốc, một nhược điểm tại chi nhánh là chưa trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho và dự phòng phải thu khó đòi. Điều này có thể gây ra những rủi ro tài chính tiềm ẩn. Khi giá thị trường của sản phẩm súc sản giảm đột ngột hoặc khách hàng lớn bị phá sản, việc thiếu các khoản dự phòng sẽ khiến báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh không phản ánh đúng mức độ rủi ro và có thể gây thiệt hại trực tiếp đến lợi nhuận sau thuế của công ty.

2.2. Sự phức tạp trong quản lý chi phí bán hàng và QLDN

Với một chuỗi cửa hàng, việc phân bổ và quản lý chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp trở nên phức tạp. Các chi phí như tiền lương nhân viên, chi phí mặt bằng, điện nước, quảng cáo... cần được tập hợp chính xác từ nhiều điểm khác nhau. Sai sót trong việc ghi nhận hoặc phân bổ không hợp lý các khoản mục này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả tính toán lợi nhuận gộp và lợi nhuận thuần, làm sai lệch bức tranh tài chính chung của toàn chi nhánh.

III. Phương pháp hạch toán doanh thu và thu nhập tại Vissan

Nền tảng của việc xác định lợi nhuận là ghi nhận chính xác và đầy đủ các nguồn thu. Tại Chi nhánh VISSAN, quy trình này được chuẩn hóa theo Thông tư 200/2014/TT-BTC. Nguồn thu chính đến từ việc bán hàng hóa, được hạch toán vào Tài khoản 511 (Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ). Mỗi giao dịch bán hàng đều được lập hóa đơn GTGT và phiếu xuất kho, làm cơ sở để kế toán ghi nhận doanh thu. Bên cạnh đó, các khoản giảm trừ như chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán (phản ánh qua TK 521) cũng được theo dõi chặt chẽ để xác định doanh thu thuần. Ngoài hoạt động chính, chi nhánh còn có thể phát sinh các khoản thu nhập khác, ví dụ như thu từ thanh lý tài sản hoặc thu các khoản nợ khó đòi đã xóa sổ, được ghi nhận vào Tài khoản 711 (Thu nhập khác). Việc phân loại và hạch toán kế toán đúng bản chất từng khoản thu là yêu cầu bắt buộc, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến các chỉ tiêu trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và là bước đầu tiên trong quy trình kết chuyển doanh thu chi phí cuối kỳ.

3.1. Quy trình ghi nhận kế toán doanh thu bán sản phẩm súc sản

Tại VISSAN, khi bán hàng, kế toán căn cứ vào hóa đơn GTGT và các chứng từ liên quan để hạch toán. Ví dụ, một nghiệp vụ bán hàng thu tiền mặt được ghi: Nợ TK 111, Có TK 511 (doanh thu chưa thuế), và Có TK 3331 (thuế GTGT phải nộp). Quy trình luân chuyển chứng từ được mô tả rõ: Hóa đơn được lập, một liên giao khách hàng, một liên lưu tại phòng kế toán và làm cơ sở ghi sổ. Việc kiểm soát nội bộ đối với doanh thu được thực hiện qua các bước đối chiếu công nợ và theo dõi thanh toán định kỳ, đảm bảo dòng tiền và doanh thu được ghi nhận đầy đủ.

3.2. Hạch toán các khoản thu nhập khác phát sinh tại chi nhánh

Các khoản thu nhập khác, dù không thường xuyên, vẫn phải được ghi nhận đúng đắn. Tài liệu nghiên cứu minh họa nghiệp vụ kết chuyển một khoản công nợ phải thu của khách hàng vào thu nhập khác với số tiền 20.824 đồng. Kế toán sử dụng Tài khoản 711 để phản ánh khoản thu này, hạch toán: Nợ TK 131, Có TK 711. Cuối kỳ, toàn bộ số phát sinh bên Có của TK 711 sẽ được kết chuyển sang tài khoản 911 để xác định kết quả kinh doanh.

IV. Cách thức kế toán chi phí và giá vốn hàng bán tại Vissan

Đối trọng với doanh thu là chi phí. Quản lý và kế toán chi phí hiệu quả là chìa khóa để tối đa hóa lợi nhuận. Tại Chi nhánh VISSAN, các khoản chi phí trọng yếu bao gồm giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. Giá vốn hàng bán (TK 632) được xác định dựa trên giá thực tế xuất kho của hàng hóa, áp dụng phương pháp nhập trước - xuất trước (FIFO). Đây là khoản chi phí lớn nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận gộp. Chi phí bán hàng (TK 641) bao gồm các chi phí liên quan đến quá trình tiêu thụ sản phẩm như lương nhân viên bán hàng, chi phí bao bì, vận chuyển. Chi phí quản lý doanh nghiệp (TK 642) là các chi phí chung như lương ban lãnh đạo, chi phí văn phòng. Tất cả các chi phí này được tập hợp từ các chứng từ gốc như phiếu chi, hóa đơn, bảng lương và được hạch toán vào các tài khoản tương ứng. Cuối kỳ, chúng sẽ được kết chuyển để đối trừ với doanh thu, là bước quan trọng trước khi xác định lợi nhuận trước thuế.

4.1. Phương pháp xác định giá vốn hàng bán của sản phẩm Vissan

Chi nhánh VISSAN áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên và tính giá xuất kho theo phương pháp nhập trước, xuất trước (FIFO). Khi xuất bán một lô hàng, kế toán căn cứ vào phiếu xuất kho để ghi nhận giá vốn hàng bán. Bút toán được thực hiện là: Nợ TK 632, Có TK 156. Việc kiểm soát giá vốn được thực hiện thông qua quy trình đặt hàng, nhận hàng và nhập liệu trên phần mềm kế toán. Sự chính xác trong khâu này quyết định trực tiếp đến độ chính xác của chỉ tiêu lợi nhuận gộp trên báo cáo tài chính.

4.2. Tập hợp chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp

Các chi phí hoạt động được tập hợp dựa trên chứng từ thực tế phát sinh. Ví dụ, hóa đơn tiền nước được hạch toán vào chi phí quản lý doanh nghiệp (Nợ TK 642, Nợ TK 133, Có TK 111/331). Tương tự, chi phí mua bao bì, dụng cụ phục vụ bán hàng được ghi nhận vào chi phí bán hàng (Nợ TK 641). Việc phân loại đúng các chi phí này vào tài khoản 641 hay 642 là rất quan trọng để phân tích hiệu quả hoạt động của từng bộ phận.

V. Quy trình kết chuyển và lập báo cáo KQKD tại Vissan

Bước cuối cùng và quan trọng nhất trong quy trình kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh là thực hiện các bút toán kết chuyển và lập báo cáo. Vào cuối mỗi kỳ kế toán, kế toán viên tại Chi nhánh VISSAN sẽ tiến hành kết chuyển doanh thu chi phí vào một tài khoản trung gian là Tài khoản 911 – “Xác định kết quả kinh doanh”. Toàn bộ doanh thu và thu nhập khác (từ TK 511, 515, 711) sẽ được kết chuyển vào bên Có của TK 911. Ngược lại, toàn bộ giá vốn và chi phí (từ TK 632, 635, 641, 642, 811) sẽ được kết chuyển vào bên Nợ của TK 911. Sau khi kết chuyển, chênh lệch giữa tổng bên Có và tổng bên Nợ của TK 911 sẽ phản ánh lợi nhuận hoặc lỗ trong kỳ. Nếu có lãi, số chênh lệch này sẽ được kết chuyển từ Nợ TK 911 sang Có TK 421 (Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối). Nếu lỗ, bút toán sẽ thực hiện ngược lại. Dựa trên số liệu tổng hợp từ TK 911, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh được lập, cung cấp cái nhìn tổng quan về lợi nhuận sau thuế.

5.1. Kỹ thuật kết chuyển doanh thu chi phí qua tài khoản 911

Vào ngày cuối tháng hoặc cuối quý, kế toán sẽ thực hiện một loạt các bút toán kết chuyển. Ví dụ, để kết chuyển doanh thu thuần, bút toán sẽ là Nợ TK 511, Có TK 911. Để kết chuyển giá vốn hàng bán, bút toán là Nợ TK 911, Có TK 632. Quá trình này được thực hiện tương tự cho tất cả các tài khoản doanh thu và chi phí khác. Tài khoản 911 sau khi thực hiện tất cả các bút toán kết chuyển sẽ không còn số dư, vai trò của nó chỉ là trung gian để tổng hợp lãi/lỗ.

5.2. Lập và phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Sau khi có số liệu lợi nhuận cuối cùng, kế toán sẽ điền các chỉ tiêu vào mẫu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo quy định. Báo cáo này trình bày rõ ràng các mục: Doanh thu thuần, giá vốn hàng bán, lợi nhuận gộp, chi phí hoạt động, lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế. Dựa trên báo cáo này, ban lãnh đạo có thể phân tích các tỷ suất lợi nhuận, so sánh hiệu quả kinh doanh giữa các kỳ để đưa ra các quyết sách phù hợp cho hoạt động của chi nhánh.

VI. Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán KQKD tại Vissan

Dựa trên thực trạng phân tích, việc hoàn thiện công tác kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại chi nhánh công ty Vissan là cần thiết để nâng cao hiệu quả quản trị. Một trong những giải pháp ưu tiên là xây dựng và áp dụng chính sách trích lập các khoản dự phòng, bao gồm dự phòng phải thu khó đòi và dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Điều này không chỉ tuân thủ đầy đủ hơn các nguyên tắc của kế toán nội bộ mà còn giúp báo cáo tài chính phản ánh chính xác hơn các rủi ro tiềm tàng, từ đó giúp ban lãnh đạo có cái nhìn thận trọng và thực tế hơn về sức khỏe tài chính của chi nhánh. Bên cạnh đó, việc tăng cường ứng dụng công nghệ và tự động hóa trong quy trình thu thập và xử lý chứng từ có thể giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công. Đào tạo và nâng cao kỹ năng phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cho đội ngũ kế toán cũng là một yếu tố quan trọng. Thay vì chỉ ghi nhận số liệu, kế toán viên cần có khả năng phân tích, chỉ ra các điểm bất thường và đề xuất các giải pháp cải thiện lợi nhuận sau thuế.

6.1. Kiến nghị áp dụng các khoản trích lập dự phòng

Để giảm thiểu rủi ro tài chính, chi nhánh nên xây dựng quy chế trích lập dự phòng. Đối với nợ phải thu, cần phân loại các khoản nợ theo tuổi và có chính sách trích lập tương ứng. Đối với hàng tồn kho, cần theo dõi biến động giá thị trường của các sản phẩm súc sản và lập dự phòng khi có bằng chứng cho thấy giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc. Việc này giúp kế toán chi phí phản ánh đầy đủ và đảm bảo nguyên tắc thận trọng.

6.2. Tối ưu hóa quy trình và ứng dụng công nghệ thông tin

Mặc dù đã sử dụng phần mềm kế toán, VISSAN có thể tiếp tục tối ưu hóa bằng cách tích hợp sâu hơn giữa phần mềm bán hàng tại các cửa hàng và hệ thống kế toán trung tâm. Điều này giúp dữ liệu doanh thu và tồn kho được cập nhật theo thời gian thực, giảm độ trễ và sai sót. Việc áp dụng các công cụ phân tích dữ liệu tự động cũng sẽ giúp phòng kế toán nhanh chóng phát hiện các xu hướng bất thường về doanh thu hoặc chi phí, hỗ trợ công tác quản trị hiệu quả hơn.