Đề án hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về đất đai tại huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội

Đất đai là vùng đất có ranh giới, vị trí, diện tích cụ thể. Nó có các thuộc tính tương đối ổn định hoặc thay đổi nhưng có tính chu kỳ. Các yếu tố tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến việc sử dụng đất trong hiện tại và tương lai. Quản lý nhà nước là hoạt động của nhà nước trên các lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp nhằm thực hiện các chức năng đối nội và đối ngoại của nhà nước. Điều 4 Thông tư 60/2015/TT-BTNMT về Quy định kỹ thuật điều tra thoái hóa đất do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành [4]. Quản lý nhà nước về đất đai là tổng hợp các hoạt động của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để thực hiện và bảo vệ quyền sở hữu nhà nước về đất đai, đó là các hoạt động trong việc nắm chắc tình hình sử dụng đất đai, trong việc phân phối và phân phối lại theo quy hoạch, kế hoạch, trong việc kiểm tra, giám sát quá trình sử dụng đất đai.

Đất đai có nguồn gốc tự nhiên và chịu tác động của con người. Nó là tài nguyên thiên nhiên quý giá, yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của con người. Các Mác viết: “Đất đai là tài sản mãi mãi với loài người, là điều kiện để sinh tồn, là điều kiện không thể thiếu được để sản xuất, là tư liệu sản xuất cơ bản trong nông, lâm nghiệp”. Đất đai còn mang ý nghĩa chính trị và là nguồn của cải. Đặc điểm của đất đai là tính cố định vị trí, không thể di chuyển. Vị trí địa lý của đất đai không chỉ tác động đến việc sản xuất, kinh doanh tạo nên lợi thế thương mại cho một công ty, một doanh nghiệp mà nó còn có ý nghĩa đối với một quốc gia.

Việc đánh giá kết quả lập, thực hiện kế hoạch, lập kế hoạch sử dụng đất còn chậm. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư còn gặp nhiều khó khăn. Công tác giao đất, cho thuê đất, thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất của cấp có thẩm quyền chưa triệt để, không đúng trình tự. Tình trạng lấn chiếm đất đai, giao đất không đúng thẩm quyền, thu tiền sử dụng đất sai quy định; công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất còn nhiều bất cập, gây cho nhân dân nhiều bức xúc.

Tình trạng khiếu kiện, tranh chấp đất đai ở một số địa phương còn kéo dài. Công tác quy hoạch - kế hoạch sử dụng đất; công tác đo đạc lập bản đồ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, lập hồ sơ địa chính còn chậm trễ. Công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo một số dự án chậm trễ triển khai chưa đưa vào sử dụng gây lãng phí tài nguyên, gây bức xúc trong nhân dân. Tất cả những vấn đề đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến 2 hiệu lực và hiệu quả của công tác QLNN về đất đai.

Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn Mỹ Đức, thành phố Hà Nội bao gồm: Chính sách, pháp luật về đất đai. Đặc điểm về kinh tế - xã hội của địa phương . Năng lực, phẩm chất của cán bộ quản lý đất đai . Trình độ nhận thức của người dân . Cơ sở vật chất, công nghệ sử dụng trong quản lý nhà nước về đất đai . Đánh giá chung về công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội .

Quy hoạch sử dụng đất phải dựa trên cơ sở khoa học, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và phải đảm bảo tính khả thi. Cần phải có sự tham gia của người dân và các bên liên quan trong quá trình lập quy hoạch. Việc công khai, minh bạch quy hoạch sử dụng đất là vô cùng cần thiết để người dân nắm bắt thông tin và tham gia giám sát. Việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cần phải xem xét đến các yếu tố về môi trường, xã hội và kinh tế để đảm bảo sự phát triển bền vững. Thường xuyên rà soát, điều chỉnh quy hoạch để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội.

Thực hiện tốt việc quản lý giao đất, cho thuê và thu hồi đất. Việc giao đất, cho thuê đất phải đúng đối tượng, đúng mục đích và tuân thủ đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật. Việc thu hồi đất phải đảm bảo quyền lợi của người dân bị thu hồi đất. Cần phải có cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc sử dụng đất sau khi giao đất, cho thuê đất để ngăn chặn tình trạng sử dụng đất sai mục đích. Quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Mỹ Đức cần được công khai minh bạch, rút ngắn thời gian thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, đặc biệt là các hành vi lấn chiếm đất đai, sử dụng đất sai mục đích. Áp dụng các biện pháp cưỡng chế thu hồi đất đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng. Công khai thông tin về các trường hợp vi phạm pháp luật đất đai trên các phương tiện thông tin đại chúng để tăng tính răn đe. Tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về đất đai.

Tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật về đất đai để nâng cao nhận thức của người dân và các tổ chức về pháp luật đất đai. Tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo về pháp luật đất đai cho cán bộ, công chức và người dân. Phát hành các tài liệu tuyên truyền về pháp luật đất đai một cách dễ hiểu, dễ tiếp cận. Sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng để tuyên truyền về pháp luật đất đai. Phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể trong công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về đất đai.

Xây dựng hệ thống thông tin địa lý (GIS) để quản lý dữ liệu đất đai một cách khoa học, chính xác và hiệu quả. Hệ thống này sẽ giúp các cơ quan quản lý đất đai dễ dàng tra cứu thông tin, phân tích dữ liệu và đưa ra các quyết định quản lý phù hợp. Hệ thống GIS cần được xây dựng đồng bộ, liên thông với các hệ thống thông tin khác để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ và hiệu quả.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin cũng giúp giảm thiểu thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai. Cần rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính về đất đai để giảm bớt thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Công khai minh bạch các thủ tục hành chính về đất đai trên các trang web của cơ quan quản lý nhà nước.

Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ quản lý đất đai để nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý. Tạo điều kiện cho cán bộ quản lý đất đai tham gia các hội thảo, diễn đàn về quản lý đất đai để học hỏi kinh nghiệm. Có chính sách đãi ngộ hợp lý đối với cán bộ quản lý đất đai để thu hút và giữ chân người tài.

Xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức xã hội và người dân trong công tác quản lý đất đai. Phát huy vai trò của người dân trong việc giám sát và phản ánh các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai. Tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.