Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế phát triển nhanh chóng và sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật, các doanh nghiệp sản xuất ngày càng chú trọng đến việc quản lý và sử dụng hiệu quả tài sản cố định hữu hình (TSCĐHH). TSCĐHH là tư liệu lao động chủ yếu, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn đầu tư của doanh nghiệp. Theo số liệu cập nhật đến ngày 31/12/2015, Công ty Cổ phần Viglacera Thăng Long sở hữu tổng nguyên giá TSCĐHH khoảng 307,468 triệu đồng với giá trị hao mòn là 191 triệu đồng, phản ánh quy mô và mức độ đầu tư tài sản cố định của doanh nghiệp.

Vấn đề nghiên cứu tập trung vào công tác kế toán TSCĐHH tại Công ty Cổ phần Viglacera Thăng Long nhằm hoàn thiện hệ thống hạch toán, quản lý và sử dụng tài sản cố định một cách hiệu quả, góp phần nâng cao năng suất lao động và chất lượng sản phẩm. Mục tiêu cụ thể của luận văn là phân tích thực trạng kế toán TSCĐHH, đánh giá các phương pháp hạch toán, khấu hao, sửa chữa và kiểm kê tài sản, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tại công ty.

Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ hoạt động kế toán TSCĐHH tại Công ty Cổ phần Viglacera Thăng Long trong giai đoạn từ năm 2014 đến 2015, với trọng tâm là các quy trình hạch toán tăng, giảm, khấu hao và sửa chữa tài sản. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho công tác quản lý tài sản cố định, giúp doanh nghiệp bảo toàn và phát triển vốn, đồng thời nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh thông qua việc thu hồi vốn đầu tư nhanh chóng và hợp lý.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và chuẩn mực kế toán liên quan đến tài sản cố định hữu hình, bao gồm:

  • Khái niệm TSCĐHH: Tài sản cố định hữu hình là những tài sản có hình thái vật chất, được doanh nghiệp sử dụng trong hoạt động sản xuất kinh doanh với thời gian sử dụng trên 1 năm và nguyên giá từ khoảng 30 triệu đồng trở lên, theo Quyết định số 206/2003/QĐ-BTC của Bộ Tài chính.

  • Phân loại TSCĐHH: Theo hình thái biểu hiện (nhà cửa, máy móc, phương tiện vận tải), theo quyền sở hữu (tự có, thuê tài chính, thuê hoạt động), theo tình hình sử dụng và mục đích sử dụng.

  • Nguyên giá và giá trị hao mòn TSCĐHH: Nguyên giá bao gồm giá mua, chi phí vận chuyển, lắp đặt, chạy thử; giá trị hao mòn phản ánh sự giảm giá trị tài sản qua thời gian sử dụng, được trích khấu hao theo các phương pháp như đường thẳng, số dư giảm dần có điều chỉnh, khấu hao theo khối lượng sản phẩm.

  • Phương pháp khấu hao: Luận văn áp dụng các phương pháp khấu hao phù hợp với đặc điểm tài sản và yêu cầu quản lý, trong đó phương pháp khấu hao đường thẳng được sử dụng phổ biến với công thức:

$$ \text{Mức khấu hao hàng năm} = \frac{\text{Nguyên giá TSCĐHH}}{\text{Thời gian sử dụng hữu ích}} $$

  • Kế toán sửa chữa và kiểm kê TSCĐHH: Phân biệt sửa chữa thường xuyên và sửa chữa lớn, với các phương pháp hạch toán chi phí phù hợp nhằm đảm bảo phản ánh chính xác tình hình tài sản.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập số liệu từ hồ sơ kế toán, báo cáo tài chính, hợp đồng kinh tế, biên bản giao nhận, biên bản kiểm kê và các chứng từ liên quan tại Công ty Cổ phần Viglacera Thăng Long trong giai đoạn 2014-2015.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích định lượng số liệu nguyên giá, giá trị hao mòn, khấu hao, sửa chữa tài sản; so sánh tỷ trọng các loại tài sản cố định; đánh giá hiệu quả công tác kế toán thông qua việc đối chiếu số liệu thực tế với quy định của pháp luật và chuẩn mực kế toán.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Tập trung nghiên cứu toàn bộ TSCĐHH tại công ty, với trọng tâm là các tài sản có giá trị lớn và ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 1/2014 đến tháng 12/2015, bao gồm thu thập dữ liệu, phân tích thực trạng, đánh giá và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Quy mô và cơ cấu TSCĐHH: Tính đến cuối năm 2015, tổng nguyên giá TSCĐHH của công ty đạt khoảng 307,468 triệu đồng, trong đó nhà cửa, vật kiến trúc chiếm tỷ trọng lớn nhất với 90,679 triệu đồng (khoảng 29.5%), tiếp theo là phương tiện vận tải và thiết bị quản lý với 6,911 triệu đồng và 1,468 triệu đồng tương ứng.

  2. Nguồn hình thành TSCĐHH: Phân theo nguồn vốn, TSCĐHH chủ yếu được hình thành từ nguồn ngân sách với 188,639 triệu đồng (khoảng 61.3%) và nguồn bổ sung là 111,468 triệu đồng (khoảng 36.3%), cho thấy công ty có sự đa dạng trong nguồn vốn đầu tư tài sản cố định.

  3. Công tác kế toán chi tiết và tổng hợp: Công ty thực hiện quản lý chi tiết TSCĐHH qua sổ theo dõi và thẻ tài sản, đảm bảo phản ánh chính xác tình hình tăng giảm, khấu hao và sửa chữa. Việc sử dụng phần mềm kế toán FAST giúp nâng cao hiệu quả quản lý và báo cáo tài chính.

  4. Khấu hao và sửa chữa tài sản: Công ty áp dụng phương pháp khấu hao đường thẳng cho phần lớn tài sản, với mức khấu hao được tính toán dựa trên nguyên giá và thời gian sử dụng hữu ích. Chi phí sửa chữa được phân loại rõ ràng giữa sửa chữa thường xuyên và sửa chữa lớn, đảm bảo phản ánh đúng chi phí phát sinh.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của cơ cấu TSCĐHH chủ yếu là do đặc thù ngành sản xuất gạch men, đòi hỏi đầu tư lớn vào nhà xưởng và máy móc thiết bị. Tỷ trọng lớn của nhà cửa, vật kiến trúc phản ánh sự tập trung vào cơ sở hạ tầng sản xuất. Việc đa dạng nguồn vốn đầu tư giúp công ty linh hoạt trong tài chính và mở rộng sản xuất.

So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành, công ty Viglacera Thăng Long có hệ thống kế toán TSCĐHH tương đối hoàn chỉnh, tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số hạn chế trong việc cập nhật kịp thời thông tin sửa chữa lớn và đánh giá lại tài sản. Việc áp dụng phần mềm kế toán FAST là bước tiến quan trọng, giúp giảm thiểu sai sót và nâng cao tính minh bạch.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu nguyên giá TSCĐHH theo loại tài sản và bảng so sánh tỷ lệ khấu hao hàng năm, giúp minh họa rõ nét hiệu quả quản lý tài sản cố định. Ngoài ra, bảng tổng hợp chi phí sửa chữa thường xuyên và sửa chữa lớn theo năm sẽ hỗ trợ đánh giá chính xác chi phí bảo trì tài sản.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường cập nhật và kiểm soát thông tin sửa chữa lớn: Doanh nghiệp cần thiết lập quy trình báo cáo và kiểm soát chặt chẽ các chi phí sửa chữa lớn nhằm đảm bảo phản ánh kịp thời và chính xác trên sổ sách kế toán. Thời gian thực hiện trong vòng 6 tháng, chủ thể là phòng kế toán và phòng kỹ thuật.

  2. Áp dụng công nghệ thông tin nâng cao trong quản lý TSCĐHH: Mở rộng sử dụng phần mềm kế toán FAST kết hợp với hệ thống quản lý tài sản cố định chuyên biệt để tự động hóa quy trình hạch toán và kiểm kê. Thời gian triển khai dự kiến 12 tháng, do ban giám đốc và phòng công nghệ thông tin phối hợp thực hiện.

  3. Đào tạo nâng cao năng lực kế toán TSCĐHH: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về chuẩn mực kế toán, phương pháp khấu hao và quản lý tài sản cho đội ngũ kế toán nhằm nâng cao chất lượng công tác hạch toán. Thời gian đào tạo định kỳ hàng năm, do phòng nhân sự và phòng tài chính kế toán phối hợp.

  4. Xây dựng kế hoạch đánh giá lại TSCĐHH định kỳ: Thiết lập quy trình đánh giá lại tài sản cố định theo mặt bằng giá thị trường ít nhất 3 năm một lần để đảm bảo giá trị tài sản phản ánh đúng thực tế, hỗ trợ quyết định đầu tư và thanh lý tài sản. Chủ thể thực hiện là hội đồng đánh giá tài sản và phòng kế toán.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các nhà quản lý doanh nghiệp sản xuất: Giúp hiểu rõ vai trò và tầm quan trọng của công tác kế toán TSCĐHH trong quản lý tài sản, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư và sử dụng tài sản hiệu quả.

  2. Nhân viên kế toán và kiểm toán: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về các phương pháp hạch toán, khấu hao, sửa chữa và kiểm kê tài sản cố định hữu hình, hỗ trợ nâng cao kỹ năng nghiệp vụ.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Tài chính – Kế toán: Là tài liệu tham khảo thực tiễn quý giá về công tác kế toán tài sản cố định trong doanh nghiệp sản xuất, giúp bổ sung kiến thức lý thuyết và thực hành.

  4. Các chuyên gia tư vấn tài chính và kiểm toán độc lập: Hỗ trợ trong việc đánh giá hệ thống kế toán tài sản cố định của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các khuyến nghị cải tiến phù hợp với chuẩn mực kế toán hiện hành.

Câu hỏi thường gặp

  1. TSCĐHH là gì và tại sao nó quan trọng đối với doanh nghiệp?
    TSCĐHH là tài sản có hình thái vật chất, sử dụng lâu dài trong sản xuất kinh doanh. Nó quan trọng vì chiếm tỷ trọng lớn trong vốn đầu tư, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng sản phẩm.

  2. Phương pháp khấu hao nào được áp dụng phổ biến tại Công ty Viglacera Thăng Long?
    Phương pháp khấu hao đường thẳng được áp dụng phổ biến, giúp phân bổ đều chi phí khấu hao trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tài sản.

  3. Làm thế nào để xác định nguyên giá của TSCĐHH?
    Nguyên giá bao gồm giá mua thực tế, các khoản thuế, chi phí vận chuyển, lắp đặt và chạy thử, không bao gồm các chi phí không hợp lệ như lãng phí hoặc chi phí vượt mức bình thường.

  4. Công tác kiểm kê TSCĐHH được thực hiện như thế nào?
    Kiểm kê được thực hiện định kỳ, phát hiện thừa thiếu tài sản phải lập biên bản, truy tìm nguyên nhân và xử lý theo quy định, đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quản lý tài sản.

  5. Tại sao cần đánh giá lại TSCĐHH định kỳ?
    Đánh giá lại giúp phản ánh đúng giá trị tài sản theo mặt bằng giá thị trường hiện tại, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc lập kế hoạch đầu tư, sửa chữa và thanh lý tài sản hiệu quả.

Kết luận

  • TSCĐHH đóng vai trò then chốt trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Viglacera Thăng Long, với tổng nguyên giá khoảng 307,468 triệu đồng tính đến năm 2015.
  • Hệ thống kế toán TSCĐHH của công ty đã được tổ chức tương đối hoàn chỉnh, bao gồm quản lý chi tiết, hạch toán tăng giảm, khấu hao và sửa chữa tài sản.
  • Việc áp dụng phần mềm kế toán FAST góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và báo cáo tài chính, tuy nhiên vẫn cần cải tiến trong công tác cập nhật sửa chữa lớn và đánh giá lại tài sản.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công tác kế toán TSCĐHH, bao gồm tăng cường kiểm soát sửa chữa, ứng dụng công nghệ thông tin, đào tạo nhân sự và xây dựng kế hoạch đánh giá lại định kỳ.
  • Các bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12 tháng, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo công tác kế toán TSCĐHH đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Hãy bắt đầu áp dụng các giải pháp này để nâng cao hiệu quả quản lý tài sản cố định, góp phần phát triển sản xuất kinh doanh bền vững và hiệu quả hơn.