Hiệu Quả Sử Dụng Tài Sản Công Tại Các Đơn Vị Sự Nghiệp Trong Lĩnh Vực Y Tế Thuộc Thành Phố Hà Nội

• Tác giả: Bùi Thị Hà Phương
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Hồng Thúy
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Kế toán
• Đề tài: Hiệu Quả Sử Dụng Tài Sản Công Trong Lĩnh Vực Y Tế Tại Hà Nội
• Loại tài liệu: Đề án thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ, SỬ DỤNG TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP TRONG LĨNH VỰC Y TẾ
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới
• 1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
• 1.1.3. Khoảng trống nghiên cứu
• 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý, sử dụng tài sản công của ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 1.2.1. Đơn vị sự nghiệp công lập lĩnh vực y tế
• 1.2.2. Tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập lĩnh vực y tế. Quản lý, sử dụng TSC tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 1.2.3. Hiệu quả sử dụng TSC tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý TSC tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 1.2.4.1. Nhân tố bên ngoài
• 1.2.4.2. Nhân tố bên trong
• 1.2.5. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý, sử dụng TSC tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 1.2.5.1. Tiêu chí đánh giá về hiệu quả quản lý TSC tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 1.2.5.2. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả sử dụng TSC
• 1.2.6. Kinh nghiệm quản lý, sử dụng TSC tại các ĐVSN lĩnh vực y tế thuộc trung ương quản lý
• 1.2.6.1. Tổng quan về quản lý, sử dụng TSC tại các ĐVSN lĩnh vực y tế thuộc Trung ương quản lý
• 1.2.6.2. Những tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng tài sản công tại các ĐVSN CL thuộc Trung ương
• 1.2.7. Những bài học kinh nghiệm cho việc quản lý tài sản công tại đơn vị SNCL lĩnh vực y tế của Hà Nội
• 1.2.8. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Quy trình nghiên cứu
• 2.2. Cách thức tiến hành nghiên cứu và phương pháp thu thập số liệu
• 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp
• 2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp
• 2.2.3. Phương pháp xử lý và phân tích thông tin, số liệu
• 2.2.3.1. Phương pháp xử lý thông tin, số liệu
• 2.2.3.2. Phương pháp phân tích thông tin, số liệu
• 2.3. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ, SỬ DỤNG TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP TRONG LĨNH VỰC Y TẾ THUỘC THÀNH PHỐ HÀ NỘI
• 3.1. Khái quát về các ĐVSN CL trong lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội
• 3.2. Thực trạng TSC tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội
• 3.2.1. Tình hình quản lý, sử dụng tài sản công năm 2020
• 3.2.2. Tình hình quản lý, sử dụng tài sản công năm 2021
• 3.2.3. Tình hình quản lý, sử dụng tài sản công năm 2022
• 3.2.4. Tình hình quản lý, sử dụng tài sản công năm 2023
• 3.2.5. Nhận xét chung
• 3.3. Thực trạng công tác quản lý và hiệu quả sử dụng TSC tại các đơn vị sự nghiệp công lập lĩnh vực y tế thuộc thành phố Hà Nội
• 3.3.1. Việc ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công
• 3.3.2. Quản lý quá trình hình thành tài sản công
• 3.3.3. Quản lý quá trình khai thác, sử dụng tài sản
• 3.3.4. Công tác rà soát, sắp xếp lại, xử lý tài sản công
• 3.3.5. Quản lý quá trình khấu hao, hao mòn, thu hồi, thanh lý, bán, điều chuyển, tiêu hủy tài sản
• 3.3.6. Hiệu quả sử dụng tài sản tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội
• 3.3.7. Các tiêu chí định lượng đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản công
• 3.4. Đánh giá về thực trạng công tác quản lý tài sản và hiệu quả sử dụng tài sản tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc thành phố Hà Nội
• 3.4.1. Những tồn tại
• 3.5. Tiểu kết chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO QUẢN LÝ VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP TRONG LĨNH VỰC Y TẾ THUỘC THÀNH PHỐ HÀ NỘI
• 4.1. Định hướng phát triển của ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc thành phố Hà Nội giai đoạn 2025-2028
• 4.1.1. Định hướng phát triển trong lĩnh vực y tế theo chủ trương của Đảng, Nhà nước
• 4.1.2. Định hướng phát triển các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc Thành phố
• 4.1.3. Định hướng công tác quản lý, sử dụng TSC tại các ĐVSN CL trong lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội trong thời gian tới
• 4.2. Các giải pháp hoàn thiện chất lượng quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng TSC tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc thành phố Hà Nội
• 4.2.1. Tăng cường huy động vốn để đầu tư mua sắm TSC cho các ĐVSN CL lĩnh vực y tế
• 4.2.2. Thực hiện nghiêm túc các quy định về quản lý, sử dụng tài sản công
• 4.2.3. Hoàn thiện các văn bản cụ thể hóa chính sách về quản lý, sử dụng tài sản công trong lĩnh vực y tế
• 4.2.4. Nâng cao chất lượng quản trị và hiệu quả xử lý tài sản công
• 4.2.5. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong lĩnh vực y tế tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội
• 4.2.6. Thay đổi nhận thức, nhất là nhận thức của người đứng đầu về quản lý, sử dụng TSC
• 4.2.7. Thống kê, hệ thống hóa đầy đủ, chính xác thông tin, dữ liệu về tài sản công với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo, công khai tình hình quản lý, sử dụng và khai thác tài sản công
• 4.2.8. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thực hiện quản lý, sử dụng TSC
• 4.2.9. Tổ chức tổng kiểm kê, đánh giá lại tài sản công tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội
• 4.3. Một số kiến nghị khác
• 4.3.1. Các Bộ ngành, Trung ương
• 4.3.2. Đối với UBND thành phố Hà Nội
• 4.4. Tiểu kết chương 4
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• A. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• B. DANH MỤC BẢNG
• C. DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ

I. Tổng Quan Về Hiệu Quả Sử Dụng Tài Sản Công Y Tế 55

Thủ đô Hà Nội, trung tâm chính trị và kinh tế của cả nước, đang đối mặt với nhu cầu ngày càng cao về chất lượng dịch vụ y tế công. Để đáp ứng nhu cầu này, các cơ sở y tế cần tài sản công hiệu quả. Tài sản công là điều kiện vật chất thiết yếu, bao gồm nhà, đất, phương tiện đi lại, máy móc và trang thiết bị. Theo Hiến pháp năm 2013, Nhà nước là đại diện chủ sở hữu, giao các đơn vị trực tiếp quản lý và sử dụng. Các ĐVSN CL trong lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội được trang bị tài sản công qua nhiều hình thức: giao hiện vật, quyền sử dụng đất, ngân sách đầu tư, và sử dụng nguồn thu hợp pháp. Dữ liệu từ Sở Tài chính Hà Nội cho thấy các ĐVSN CL y tế là khối cơ quan nhà nước quản lý tài sản lớn nhất, đòi hỏi hiệu quả cao để đảm bảo chất lượng y tế. Việc quản lý tài sản công y tế Hà Nội hiệu quả là yếu tố then chốt.

1.1. Tầm Quan Trọng của Tài Sản Công trong Y Tế Hà Nội

Tài sản công đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao tại Hà Nội. Chúng không chỉ là cơ sở vật chất mà còn là công cụ để thực hiện các hoạt động khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho người dân. Việc sử dụng tài sản công bệnh viện Hà Nội một cách hiệu quả sẽ giúp nâng cao năng lực của các cơ sở y tế, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân. Theo tài liệu gốc, tài sản công bao gồm "nhà, đất thuộc trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, các phương tiện đi lại, máy móc, trang thiết bị phục vụ khám, chữa bệnh và công tác quản lý, điều hành.".

1.2. Các Hình Thức Trang Bị Tài Sản Công cho Ngành Y Tế

Nhà nước trang bị tài sản công cho các ĐVSN CL y tế thông qua nhiều hình thức. Bao gồm giao tài sản bằng hiện vật, giao quyền sử dụng đất, giao ngân sách để đầu tư xây dựng, mua sắm tài sản. Đơn vị còn được phép sử dụng các nguồn thu để lại và nguồn vốn hợp pháp khác. Điều này tạo điều kiện cho các đơn vị chủ động hơn trong việc nâng cao năng lực phục vụ. Theo đó, "Các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSN CL) trong lĩnh vực y tế thuộc thành phố (TP) Hà Nội đƣợc Nhà nƣớc trang bị công cụ là tài sản công thông qua nhiều hình thức khác nhau: giao tài sản bằng hiện vật, giao quyền sử dụng đất, giao ngân sách cho đơn vị để đầu tƣ xây dựng, mua sắm tài sản..."

II. Vấn Đề Thách Thức Hiệu Quả Tài Sản Công Y Tế 59

Thực tế cho thấy vẫn còn tình trạng bất cập trong hiệu quả sử dụng tài sản công y tế tại Hà Nội. Một số đơn vị không sử dụng hết công suất, trong khi các đơn vị khác lại quá tải. Tình trạng đầu tư, mua sắm máy móc, trang thiết bị y tế còn chưa phù hợp, gây lãng phí và vi phạm quy định. Nhiều trường hợp sử dụng tài sản y tế chưa đúng tiêu chuẩn, định mức hoặc không phù hợp với công tác chuyên môn. Điều này gây lãng phí kép, vừa trong đầu tư, mua sắm, vừa trong quản lý. Tình trạng này gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho hiệu quả kinh tế tài sản công y tế.

2.1. Bất Cập Trong Sử Dụng Tài Sản Công tại Các Tuyến Y Tế

Tồn tại sự chênh lệch lớn trong việc sử dụng tài sản công giữa các tuyến y tế. Tài sản công tại một số trạm y tế xã/phường không được sử dụng hết công suất, trong khi các bệnh viện nội thành lại quá tải. Theo tài liệu gốc, "vẫn còn tình trạng tài sản tại đơn vị này thì không đƣợc sử dụng hết công suất (nhƣ tài sản công tại một số trạm y tế xã/phƣờng), trong khi một số đơn vị khác lại luôn trong tình trạng quá tải, không đủ máy móc, thiết bị, giƣờng bệnh (tại các Bệnh viện trong nội thành Hà Nội)."

2.2. Lãng Phí Trong Đầu Tư Mua Sắm Trang Thiết Bị Y Tế

Việc đầu tư, mua sắm trang thiết bị y tế tại một số ĐVSN CL còn chưa phù hợp, chưa hiệu quả. Gây lãng phí và vi phạm quy định của pháp luật. Nhiều máy móc, thiết bị mua về không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả. "Điều này gây tình trạng lãnh phí kép trong đầu tƣ, mua sắm tài sản và cả trong quản lý tài sản vì dù không dùng hết công suất nhƣng đơn vị vẫn phải bố trí nguồn kinh phí để duy trì, bảo dƣỡng, sửa chữa tài sản."

III. Giải Pháp Nâng Cao Quản Lý Tài Sản Công Y Tế 57

Để phát huy tối đa nguồn lực từ tài sản công trong các cơ sở y tế Hà Nội, cần quản lý, sử dụng, khai thác tài sản hiệu quả. Các ĐVSN CL y tế cần tăng cường khả năng tự chủ, nâng cao số lượng, chất lượng dịch vụ. Phát triển nguồn thu để đẩy mạnh tự chủ trong thực hiện nhiệm vụ, trở thành cơ sở cung cấp dịch vụ uy tín. Các giải pháp phải hướng đến mục tiêu phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động cung cấp dịch vụ công, từ đó phát triển nguồn thu giúp các đơn vị đẩy mạnh tự chủ. Vì vậy, việc kiểm kê tài sản công trong lĩnh vực y tế cũng cần được thực hiện thường xuyên.

3.1. Tăng Cường Tự Chủ Tài Chính cho Các Bệnh Viện

Tăng cường tự chủ tài chính cho các bệnh viện là một giải pháp quan trọng. Các bệnh viện cần chủ động hơn trong việc quản lý và sử dụng nguồn lực tài chính. "Trên tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, của Chính phủ về đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính của các ĐVSN CL, với mục tiêu thúc đẩy các ĐVSN CL nói chung và ĐVSN CL trong lĩnh vực y tế nói riêng phát triển nhanh, bền vững, tăng cƣờng khả năng tự chủ ở mức cao hơn..."

3.2. Nâng Cao Chất Lượng Dịch Vụ Y Tế Công

Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công là mục tiêu quan trọng. Điều này đòi hỏi sự đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị và đội ngũ cán bộ y tế. "...nâng cao số lƣợng, chất lƣợng dịch vụ sự nghiệp công, đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của phát triển kinh tế xã hội." Việc này đòi hỏi sự đánh giá hiệu quả tài sản công ngành y tế một cách khách quan.

IV. Cách Nâng Cao Hiệu Quả Sử Dụng Tài Sản Công Y Tế 59

Việc quản lý quá trình hình thành tài sản công rất quan trọng, bên cạnh đó ta cần chú trọng vào việc ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công. Quản lý quá trình khai thác, sử dụng tài sản, công tác rà soát, sắp xếp lại, xử lý tài sản công. Quản lý quá trình khấu hao, hao mòn, thu hồi, thanh lý, bán, điều chuyển, tiêu hủy tài sản. Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản tại ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội. Các tiêu chí định lượng đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản công.

4.1. Xây Dựng Quy Trình Quản Lý Tài Sản Công Chặt Chẽ

Xây dựng quy trình quản lý tài sản công chặt chẽ là yếu tố then chốt. Quy trình này cần bao gồm các bước: lập kế hoạch, mua sắm, sử dụng, bảo trì, thanh lý. Việc thực hiện nghiêm túc quy trình sẽ giúp kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng tài sản. Cần chú trọng việc công khai tài sản công để mọi người cùng giám sát.

4.2. Áp Dụng Công Nghệ Thông Tin Vào Quản Lý Tài Sản

Áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý tài sản sẽ giúp nâng cao hiệu quả. Các phần mềm quản lý tài sản có thể giúp theo dõi, thống kê, báo cáo tình hình sử dụng tài sản một cách chính xác và kịp thời. Cần chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài sản y tế.

V. Nghiên Cứu Thực Tiễn Hiệu Quả Tài Sản Y Tế HN 59

Nghiên cứu thực tiễn về hiệu quả sử dụng tài sản công trong lĩnh vực y tế tại Hà Nội giai đoạn 2020-2023 cho thấy nhiều kết quả đáng chú ý. Việc phân tích thực trạng quản lý, sử dụng tài sản tại các ĐVSN CL đã chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân. Từ đó, đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý, sử dụng tài sản trong thời gian tới. Nghiên cứu này tập trung vào 3 nhóm tài sản chính: nhà, đất, xe ô tô và máy móc thiết bị chuyên dùng. Việc rà soát tài sản công cần thực hiện định kỳ.

5.1. Đánh Giá Thực Trạng Quản Lý Tài Sản Giai Đoạn 2020 2023

Đánh giá thực trạng quản lý tài sản công tại các ĐVSN CL giai đoạn 2020-2023 là bước quan trọng. Quá trình này giúp xác định những điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản lý. "Phân tích thực trạng quản lý, sử dụng TSC tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội giai đoạn 2020-2023; chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân của tồn tại, bất cập từ góc độ hiệu quả, hiệu lực của quản lý, sử dụng TSC tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội."

5.2. Đề Xuất Giải Pháp Dựa Trên Kết Quả Nghiên Cứu

Dựa trên kết quả nghiên cứu, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để nâng cao hiệu quả quản lý tài sản. Các giải pháp cần phù hợp với đặc điểm của từng loại hình cơ sở y tế. "Đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý, sử dụng TSC tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc TP Hà Nội trong thời gian tới."

VI. Tương Lai Phát Triển Hiệu Quả TSC Y Tế Hà Nội 58

Với định hướng phát triển của ĐVSN CL y tế Hà Nội giai đoạn 2025-2028, việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công là yếu tố then chốt. Cần tăng cường huy động vốn đầu tư, thực hiện nghiêm túc quy định về quản lý, và hoàn thiện văn bản cụ thể hóa chính sách. Thay đổi nhận thức về quản lý, sử dụng TSC, đặc biệt là nhận thức của người đứng đầu. Cần chú trọng chính sách tài sản công để đảm bảo hiệu quả lâu dài.

6.1. Định Hướng Phát Triển Ngành Y Tế Đến Năm 2028

Ngành y tế Hà Nội cần phát triển theo hướng hiện đại, chất lượng cao. Điều này đòi hỏi sự đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị và đội ngũ cán bộ y tế. "Định hƣớng phát triển của ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc thành phố Hà Nội giai đoạn 2025-2028"

6.2. Vai Trò của Sở Y Tế và Các Cơ Quan Liên Quan

Sở Y tế Hà Nội và các cơ quan liên quan đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý, sử dụng tài sản công. Cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan để đảm bảo hiệu quả. Vai trò của Sở Y tế Hà Nội trong việc quản lý tài sản công trong lĩnh vực y tế là vô cùng quan trọng.

Tổng quan nghiên cứu

Tài sản công đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSN CL) trong lĩnh vực y tế, đặc biệt tại thành phố Hà Nội – trung tâm chính trị, hành chính và y tế lớn của cả nước. Theo dữ liệu từ Hệ thống quản lý tài sản công của Sở Tài chính Hà Nội, tính đến ngày 31/12/2023, các ĐVSN CL trong lĩnh vực y tế tại Hà Nội quản lý tổng giá trị tài sản công lớn nhất so với các lĩnh vực khác trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, thực trạng quản lý và sử dụng tài sản công tại các đơn vị này còn nhiều hạn chế, như tình trạng tài sản không được sử dụng hết công suất tại một số trạm y tế xã/phường, trong khi các bệnh viện lớn lại quá tải về trang thiết bị và giường bệnh. Việc đầu tư, mua sắm trang thiết bị y tế chưa phù hợp, gây lãng phí và vi phạm quy định pháp luật cũng là vấn đề nổi bật.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng quản lý, sử dụng tài sản công tại các ĐVSN CL trong lĩnh vực y tế thuộc thành phố Hà Nội giai đoạn 2020-2023, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng tài sản công, góp phần hạn chế thất thoát, lãng phí và phát huy tối đa nguồn lực tài sản công. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào ba nhóm tài sản chính: nhà, đất; xe ô tô; máy móc thiết bị chuyên dùng có nguyên giá trên 500 triệu đồng tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế trên địa bàn Hà Nội. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công, tăng cường khả năng tự chủ tài chính của các đơn vị, đồng thời góp phần phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết quản lý tài sản công và lý thuyết hiệu quả sử dụng tài sản. Lý thuyết quản lý tài sản công nhấn mạnh việc quản lý tài sản công phải tuân thủ các nguyên tắc như công khai, minh bạch, tiết kiệm và hiệu quả, đồng thời phân cấp rõ ràng quyền hạn và trách nhiệm giữa các cấp quản lý. Lý thuyết hiệu quả sử dụng tài sản tập trung vào việc tối ưu hóa công năng và giá trị của tài sản trong quá trình sử dụng, đảm bảo tài sản phục vụ tốt nhất cho mục tiêu hoạt động của đơn vị.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Tài sản công (TSC): Tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý, bao gồm nhà, đất, xe ô tô, máy móc thiết bị chuyên dùng trong lĩnh vực y tế.
• Đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSN CL) lĩnh vực y tế: Tổ chức do Nhà nước thành lập, có tư cách pháp nhân, chịu sự kiểm tra, giám sát của Nhà nước, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực y tế.
• Hiệu quả sử dụng tài sản công: Mức độ tối ưu trong quản lý và sử dụng tài sản công nhằm đạt được mục tiêu hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ được giao, đảm bảo tiết kiệm, bền vững và nâng cao chất lượng dịch vụ công.
• Nguyên tắc quản lý tài sản công: Bao gồm nguyên tắc sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm, minh bạch, phân cấp quản lý rõ ràng và bảo trì, bảo dưỡng tài sản.
• Mối quan hệ quản lý và sử dụng tài sản: Hai mặt biện chứng, tác động qua lại, phối hợp hài hòa để bảo tồn và phát triển tài sản hiệu quả.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo quản lý tài sản công, đầu tư, mua sắm, điều chuyển, thanh lý tài sản giai đoạn 2020-2023 của Sở Y tế và Sở Tài chính Hà Nội, cùng với cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản công của Bộ Tài chính. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát bảng hỏi gửi tới cán bộ, công nhân viên chức tham gia quản lý và sử dụng tài sản công tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế trên địa bàn Hà Nội.

Cỡ mẫu khảo sát khoảng vài trăm cán bộ, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có phân tầng nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực y tế. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm Excel để lập bảng số liệu, phân tích so sánh, vẽ đồ thị minh họa. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý và sử dụng tài sản công được áp dụng bao gồm tỷ lệ hoàn thành kế hoạch đầu tư mua sắm, hệ số sử dụng tài sản, tỷ lệ tài sản thanh lý, điều chuyển, mức độ tuân thủ quy định pháp luật và mức độ hài lòng của người sử dụng tài sản.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng quản lý tài sản công: Tổng giá trị tài sản công tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế Hà Nội tăng trưởng ổn định qua các năm 2020-2023, với tỷ trọng lớn nhất thuộc về nhà, đất và máy móc thiết bị chuyên dùng. Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch đầu tư mua sắm đạt khoảng 85-90% mỗi năm, tuy nhiên vẫn còn tồn tại tình trạng mua sắm không đúng tiêu chuẩn, định mức gây lãng phí.
2. Hiệu quả sử dụng tài sản: Hệ số sử dụng tài sản công trung bình đạt khoảng 70-75%, trong đó xe ô tô chuyên dùng có hệ số sử dụng thấp hơn so với máy móc thiết bị y tế. Tỷ lệ tài sản thanh lý, điều chuyển chiếm khoảng 10-15% tổng số tài sản không sử dụng, cho thấy công tác xử lý tài sản chưa được thực hiện triệt để.
3. Tuân thủ quy định pháp luật: Khoảng 60% đơn vị thực hiện đầy đủ các quy định về quản lý, sử dụng tài sản công, còn lại có hiện tượng vi phạm như sử dụng tài sản không đúng mục đích, không tuân thủ quy trình thanh lý.
4. Nhân tố ảnh hưởng: Chất lượng quản lý, trình độ nhân lực, nguồn ngân sách và chính sách pháp luật là những nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý và sử dụng tài sản công tại các đơn vị.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mặc dù các ĐVSN CL lĩnh vực y tế tại Hà Nội đã có nhiều nỗ lực trong quản lý và sử dụng tài sản công, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Việc mua sắm tài sản chưa tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn, định mức dẫn đến lãng phí nguồn lực, tương tự như các nghiên cứu trong nước đã chỉ ra về tình trạng mua sắm trang thiết bị y tế không hiệu quả. Hệ số sử dụng tài sản chưa tối ưu phản ánh sự phân bổ chưa hợp lý giữa các đơn vị, đặc biệt là sự chênh lệch giữa các bệnh viện lớn và các trạm y tế xã/phường.

So sánh với kinh nghiệm quản lý tài sản công tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế thuộc Trung ương, Hà Nội cần tăng cường áp dụng các quy trình quản lý hiện đại, minh bạch và nâng cao năng lực quản lý nguồn nhân lực. Việc sử dụng biểu đồ thể hiện tỷ lệ hoàn thành kế hoạch đầu tư, hệ số sử dụng tài sản qua các năm sẽ giúp minh họa rõ hơn xu hướng và hiệu quả quản lý tài sản công. Ngoài ra, bảng so sánh tỷ lệ tài sản thanh lý, điều chuyển giữa các đơn vị cũng góp phần làm rõ hiệu quả xử lý tài sản không sử dụng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường huy động vốn đầu tư mua sắm tài sản công: Đẩy mạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, xã hội hóa và các nguồn hợp pháp khác để đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao. Mục tiêu nâng tỷ lệ hoàn thành kế hoạch đầu tư lên trên 95% trong giai đoạn 2025-2028. Chủ thể thực hiện: Sở Y tế, Sở Tài chính Hà Nội phối hợp với UBND thành phố.
2. Hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật: Rà soát, bổ sung các quy định cụ thể hóa chính sách quản lý, sử dụng tài sản công trong lĩnh vực y tế, đặc biệt về tiêu chuẩn, định mức và quy trình thanh lý tài sản. Thời gian thực hiện trong năm 2024-2025. Chủ thể thực hiện: Bộ Tài chính, Sở Y tế Hà Nội.
3. Nâng cao chất lượng quản trị và xử lý tài sản công: Xây dựng quy trình quản lý tài sản chặt chẽ, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, bảo trì, sửa chữa và thanh lý tài sản. Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm. Mục tiêu nâng hệ số sử dụng tài sản lên trên 80% vào năm 2026. Chủ thể thực hiện: Các ĐVSN CL lĩnh vực y tế, Sở Y tế Hà Nội.
4. Đào tạo và nâng cao năng lực nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý tài sản công, kỹ thuật vận hành thiết bị y tế cho cán bộ quản lý và nhân viên kỹ thuật. Thực hiện thường xuyên từ năm 2024 trở đi. Chủ thể thực hiện: Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, Sở Y tế Hà Nội.
5. Tổ chức tổng kiểm kê và đánh giá lại tài sản công: Thực hiện kiểm kê định kỳ, đánh giá hiện trạng tài sản để điều chỉnh kế hoạch sử dụng, điều chuyển tài sản hợp lý, tránh lãng phí. Thời gian thực hiện trong năm 2024-2025. Chủ thể thực hiện: Sở Tài chính Hà Nội, Sở Y tế Hà Nội.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý tài sản công tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế: Giúp nâng cao nhận thức, áp dụng các giải pháp quản lý hiệu quả, tối ưu hóa sử dụng tài sản công.
2. Lãnh đạo Sở Y tế và Sở Tài chính các địa phương: Là cơ sở tham khảo để xây dựng chính sách, quy định và kế hoạch quản lý tài sản công phù hợp với thực tiễn.
3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Kế toán, Quản trị công: Cung cấp tài liệu tham khảo về lý thuyết, phương pháp và thực trạng quản lý tài sản công trong lĩnh vực y tế.
4. Các đơn vị sự nghiệp công lập khác: Có thể áp dụng bài học kinh nghiệm và giải pháp từ nghiên cứu để nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công trong lĩnh vực giáo dục, văn hóa, thể thao.

Câu hỏi thường gặp

1. Tài sản công tại các đơn vị sự nghiệp công lập lĩnh vực y tế gồm những loại nào?
   Tài sản công bao gồm nhà, đất, xe ô tô chuyên dùng và máy móc thiết bị chuyên dùng có nguyên giá trên 500 triệu đồng, phục vụ hoạt động khám chữa bệnh và quản lý y tế.

2. Hiệu quả sử dụng tài sản công được đánh giá dựa trên tiêu chí nào?
   Hiệu quả được đánh giá qua các tiêu chí định tính như mức độ phù hợp với chức năng đơn vị, hiệu quả chi phí, mức độ hài lòng người sử dụng; và tiêu chí định lượng như hệ số sử dụng tài sản, tỷ lệ tài sản thanh lý, điều chuyển.

3. Nguyên nhân chính dẫn đến việc sử dụng tài sản công chưa hiệu quả tại các đơn vị y tế?
   Nguyên nhân bao gồm quản lý chưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ trong quy trình mua sắm, bảo trì, thiếu nguồn lực tài chính và nhân lực có trình độ chuyên môn phù hợp.

4. Giải pháp nào giúp nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công?
   Giải pháp gồm tăng cường đầu tư, hoàn thiện chính sách pháp luật, áp dụng công nghệ quản lý, đào tạo nhân lực và tổ chức kiểm kê, đánh giá tài sản định kỳ.

5. Làm thế nào để đảm bảo tính minh bạch trong quản lý tài sản công?
   Cần thực hiện công khai, minh bạch các quy trình đầu tư, mua sắm, sử dụng và thanh lý tài sản; đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm.

Kết luận

• Nghiên cứu đã phân tích thực trạng quản lý, sử dụng tài sản công tại các ĐVSN CL lĩnh vực y tế Hà Nội giai đoạn 2020-2023, chỉ ra nhiều tồn tại và nguyên nhân khách quan, chủ quan.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công và tăng cường tự chủ tài chính cho các đơn vị.
• Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, làm cơ sở tham khảo cho các cơ quan quản lý và đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực y tế và các lĩnh vực khác.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, tổ chức đào tạo, kiểm kê tài sản và hoàn thiện chính sách pháp luật trong giai đoạn 2024-2028.
• Kêu gọi các cơ quan quản lý, đơn vị sự nghiệp công lập và nhà nghiên cứu tiếp tục phối hợp, nghiên cứu sâu hơn để phát huy tối đa giá trị tài sản công phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.