Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và Internet, phương pháp đào tạo E-Learning đã trở thành xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực đào tạo nhân sự doanh nghiệp. Tại Việt Nam, với sự phát triển hạ tầng CNTT, nhiều doanh nghiệp, trong đó có Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), đã áp dụng E-Learning nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nhân viên. Từ năm 2011, BIDV triển khai đào tạo nhân viên bằng phương pháp E-Learning và đến năm 2015, tỷ lệ người học qua hình thức này chiếm gần 40% tổng số người học, với mục tiêu tăng lên 60% vào năm 2020.

Tuy nhiên, hoạt động đào tạo E-Learning tại BIDV vẫn còn nhiều thách thức như chất lượng giảng viên chưa đồng đều, chương trình đào tạo chưa đa dạng, tương tác giữa giảng viên và người học còn hạn chế, cũng như thái độ của một bộ phận nhân viên chưa tích cực với phương pháp này. Luận văn nhằm mục tiêu phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của nhân viên BIDV đối với đào tạo E-Learning, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp cải thiện nhằm gia tăng sự hài lòng đến năm 2020. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào nhân viên BIDV tham gia đào tạo E-Learning trong giai đoạn 2013-2015, với trọng tâm là các yếu tố giảng viên, chương trình đào tạo, công nghệ, giao diện hệ thống, tương tác và thái độ người học.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả đào tạo, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh doanh và tăng cường năng lực cạnh tranh của BIDV trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn kế thừa và phát triển mô hình nghiên cứu của Sun và cộng sự (2006), dựa trên nền tảng nghiên cứu của Wang (2003) và Nguyễn Hữu Quy (2014), xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học trong đào tạo E-Learning:

  • Giảng viên: Năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm và sự hỗ trợ của giảng viên trong quá trình đào tạo.
  • Chương trình đào tạo: Nội dung khóa học phù hợp, dễ hiểu và đáp ứng nhu cầu người học.
  • Công nghệ: Chất lượng phần mềm, tốc độ đường truyền Internet và tính ổn định của hệ thống.
  • Giao diện hệ thống: Thiết kế thân thiện, dễ sử dụng giúp người học thuận tiện truy cập và tương tác.
  • Tương tác: Mức độ trao đổi giữa giảng viên và người học, cũng như giữa các học viên với nhau.
  • Thái độ người học: Sự tích cực, chủ động và thái độ đối với công nghệ và phương pháp đào tạo.

Các khái niệm chính bao gồm đào tạo nhân viên, đào tạo truyền thống, đào tạo E-Learning, sự hài lòng của người học (learner satisfaction) và các mô hình đo lường hiệu quả đào tạo như mô hình 4 cấp độ của Kirkpatrick.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng:

  • Nghiên cứu định tính: Thảo luận nhóm tập trung với 9 nhân viên và 5 nhà quản lý BIDV nhằm điều chỉnh các yếu tố tác động và thang đo sự hài lòng trong đào tạo E-Learning.
  • Nghiên cứu định lượng: Khảo sát trực tiếp 277 nhân viên BIDV đã tham gia đào tạo E-Learning bằng bảng câu hỏi chuẩn hóa, được lựa chọn theo phương pháp thuận tiện. Cỡ mẫu đảm bảo tối thiểu 5 lần số biến quan sát (26 biến), phù hợp cho phân tích nhân tố khám phá (EFA).
  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm SPSS 20.0 để kiểm định độ tin cậy thang đo bằng Cronbach’s Alpha (tất cả các thang đo đều đạt trên 0,6), phân tích nhân tố khám phá (KMO=0,867, Bartlett’s test sig=0,000), thống kê mô tả và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng.
  • Nguồn dữ liệu thứ cấp: Báo cáo nội bộ BIDV giai đoạn 2013-2015, tài liệu đào tạo, báo cáo tài chính và các nghiên cứu liên quan.

Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2013-2015, với mục tiêu đề xuất giải pháp cải thiện đến năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng: Các yếu tố giảng viên (trung bình 3,30), chương trình đào tạo (3,32) và thái độ người học (3,46) được đánh giá cao hơn so với công nghệ (3,15), giao diện hệ thống (3,02) và tương tác (3,28). Điều này cho thấy nhân viên BIDV đánh giá cao nội dung và năng lực giảng viên nhưng còn hạn chế về công nghệ và tương tác.

  2. Thực trạng giảng viên: Đến năm 2015, 55% giảng viên có trình độ đại học, 40% có thạc sĩ trở lên, tuy nhiên chỉ khoảng 29% giảng viên có chứng chỉ sư phạm. Tỷ lệ giảng viên kiêm chức tham gia đào tạo E-Learning tăng từ 20% (2013) lên 33% (2015), nhưng thời gian hỗ trợ người học còn hạn chế, trung bình chỉ khoảng 4,6 phút/người học/tháng.

  3. Tương tác trong đào tạo: Số lượng tương tác qua hệ thống giao tiếp nội bộ tăng nhẹ từ 900 (2013) lên 1.017 (2015) đoạn hội thoại, nhưng chỉ khoảng 1/3 người học có tương tác với giảng viên. Việc giải đáp thắc mắc qua email còn chậm, trung bình mất 48 giờ, ảnh hưởng đến tiến độ học tập.

  4. Chương trình đào tạo: Tỷ lệ đào tạo E-Learning chiếm gần 40% tổng số người học năm 2015, với hơn 60 khóa học, chủ yếu tập trung vào đào tạo cơ bản, quy định, tiếng Anh và nghiệp vụ đơn giản. Tỷ lệ nhân viên áp dụng kiến thức vào công việc đạt khoảng 77%. Tuy nhiên, các khóa đào tạo chuyên sâu theo vị trí còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kỹ năng nâng cao.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy sự hài lòng của nhân viên BIDV với đào tạo E-Learning chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi chất lượng giảng viên và chương trình đào tạo, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của giảng viên và nội dung khóa học trong môi trường E-Learning. Tuy nhiên, hạn chế về công nghệ và giao diện hệ thống làm giảm trải nghiệm người học, đồng thời tương tác còn yếu kém, ảnh hưởng đến hiệu quả đào tạo.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, BIDV đã đạt được những bước tiến trong việc áp dụng E-Learning nhưng vẫn cần cải thiện về mặt kỹ thuật và phương pháp hỗ trợ người học. Việc thiếu kỹ năng sư phạm của giảng viên và thời gian hỗ trợ hạn chế là nguyên nhân chính khiến người học chưa thực sự hài lòng. Ngoài ra, chương trình đào tạo chưa đa dạng và chưa tập trung vào đào tạo chuyên sâu cũng làm giảm động lực học tập của nhân viên.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá trung bình các yếu tố, bảng thống kê số lượng giảng viên và tương tác qua các năm, cũng như biểu đồ tròn phân bổ kết quả học tập và áp dụng kiến thức vào công việc.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao năng lực giảng viên: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng sư phạm chuyên sâu cho giảng viên, đặc biệt là giảng viên kiêm chức, nhằm cải thiện chất lượng giảng dạy và tăng cường hỗ trợ người học. Mục tiêu đạt 80% giảng viên có chứng chỉ sư phạm trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng đào tạo BIDV phối hợp với các trung tâm đào tạo chuyên nghiệp.

  2. Cải tiến chương trình đào tạo: Đa dạng hóa nội dung đào tạo, tăng cường các khóa học chuyên sâu theo vị trí công việc, đáp ứng nhu cầu phát triển kỹ năng nâng cao của nhân viên. Mục tiêu tăng số lượng khóa chuyên sâu lên 50% trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo BIDV và phòng đào tạo.

  3. Tăng cường tương tác và hỗ trợ người học: Phát triển hệ thống hỗ trợ trực tuyến đa kênh (chat, video call, diễn đàn) để giảng viên và học viên có thể tương tác nhanh chóng, hiệu quả. Thiết lập quy trình trả lời thắc mắc trong vòng 24 giờ. Mục tiêu nâng tỷ lệ tương tác lên 70% người học trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng CNTT và phòng đào tạo BIDV.

  4. Cải thiện công nghệ và giao diện hệ thống E-Learning: Nâng cấp phần mềm đào tạo, tối ưu hóa giao diện thân thiện, dễ sử dụng, hỗ trợ đa thiết bị và đường truyền ổn định. Mục tiêu giảm tỷ lệ lỗi kỹ thuật xuống dưới 5% và tăng mức độ hài lòng về giao diện lên trên 4 điểm (thang 5) trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng CNTT BIDV phối hợp với nhà cung cấp phần mềm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và phòng nhân sự BIDV: Để xây dựng chiến lược đào tạo nhân sự hiệu quả, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng sự hài lòng của nhân viên với các chương trình đào tạo E-Learning.

  2. Phòng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực các tổ chức tài chính, ngân hàng: Áp dụng các giải pháp cải tiến đào tạo E-Learning, nâng cao hiệu quả đào tạo và phát triển kỹ năng cho nhân viên.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản trị kinh doanh, Quản lý nguồn nhân lực: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực tiễn về đào tạo E-Learning trong doanh nghiệp.

  4. Nhà cung cấp giải pháp công nghệ đào tạo E-Learning: Hiểu rõ nhu cầu, khó khăn và các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học để phát triển sản phẩm phù hợp với thị trường ngân hàng Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao BIDV chọn phương pháp đào tạo E-Learning?
    E-Learning cho phép nhân viên học tập linh hoạt về thời gian và địa điểm, tiết kiệm chi phí đào tạo, đồng thời dễ dàng cập nhật nội dung mới. Tỷ lệ người học E-Learning tại BIDV đã tăng từ 35% (2013) lên gần 40% (2015), cho thấy hiệu quả và tiềm năng của phương pháp này.

  2. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến sự hài lòng của nhân viên khi học E-Learning?
    Nghiên cứu cho thấy giảng viên, chương trình đào tạo và thái độ người học là những yếu tố quan trọng nhất, trong khi công nghệ và tương tác cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc nâng cao trải nghiệm học tập.

  3. Làm thế nào để cải thiện tương tác trong đào tạo E-Learning tại BIDV?
    Cần phát triển hệ thống hỗ trợ đa kênh, tăng cường vai trò của giảng viên trong việc giải đáp thắc mắc, khuyến khích thảo luận giữa học viên và tổ chức các hoạt động tương tác trực tuyến thường xuyên.

  4. Chương trình đào tạo hiện tại có đáp ứng nhu cầu phát triển kỹ năng chuyên sâu không?
    Hiện tại, các khóa đào tạo chuyên sâu còn hạn chế, chủ yếu tập trung vào đào tạo cơ bản và nghiệp vụ đơn giản. Việc mở rộng các khóa chuyên sâu theo vị trí là cần thiết để đáp ứng nhu cầu phát triển nghề nghiệp của nhân viên.

  5. BIDV đã làm gì để nâng cao chất lượng giảng viên E-Learning?
    BIDV đã tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng giảng dạy E-Learning cho giảng viên, tuy nhiên tỷ lệ giảng viên có chứng chỉ sư phạm còn thấp (khoảng 29%). Việc nâng cao năng lực sư phạm và tăng thời gian hỗ trợ người học là những mục tiêu quan trọng trong tương lai.

Kết luận

  • Luận văn đã xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của nhân viên BIDV trong đào tạo E-Learning: giảng viên, chương trình đào tạo, công nghệ, giao diện hệ thống, tương tác và thái độ người học.
  • Thực trạng cho thấy BIDV đã đạt được nhiều thành tựu trong áp dụng E-Learning, với tỷ lệ người học tăng đều qua các năm và hiệu quả áp dụng kiến thức vào công việc đạt khoảng 77%.
  • Tuy nhiên, còn tồn tại các hạn chế về năng lực giảng viên, mức độ tương tác, chất lượng công nghệ và sự đa dạng chương trình đào tạo.
  • Luận văn đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng đào tạo E-Learning, gia tăng sự hài lòng của nhân viên đến năm 2020.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo kỹ năng sư phạm cho giảng viên, cải tiến chương trình đào tạo, nâng cấp hệ thống công nghệ và tăng cường tương tác trong quá trình học.

Để nâng cao hiệu quả đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, các nhà quản lý và phòng đào tạo BIDV cần nhanh chóng áp dụng các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp với thực tế. Hành động ngay hôm nay sẽ giúp BIDV giữ vững vị thế dẫn đầu trong ngành ngân hàng và phát triển bền vững trong tương lai.