I. Khái quát nghiên cứu về Văn xuôi Tự Lực Văn Đoàn
Luận án "Đóng góp của văn xuôi Tự Lực Văn Đoàn từ góc nhìn thể loại" của Hồ Thị Xuân Quỳnh đã khảo sát các nghiên cứu về Tự Lực Văn Đoàn (TLDVĐ) qua các giai đoạn lịch sử, từ 1933 đến nay. Trước 1975, nghiên cứu ở miền Nam chú trọng nghệ thuật tác phẩm, trong khi miền Bắc tập trung vào nội dung tư tưởng. Sau 1975, đặc biệt sau Đổi Mới, đã có cái nhìn toàn diện hơn, đánh giá cao đóng góp của TLDVĐ cho văn học hiện đại. Luận án cũng chỉ ra rằng, dù đã có nhiều nghiên cứu về TLDVĐ, nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu một cách hệ thống, chuyên sâu về tất cả các thể loại văn xuôi hư cấu và phi hư cấu của TLDVĐ, trong khi đó là đóng góp quan trọng nhất của văn đoàn này. Luận án nhấn mạnh sự đổi mới của TLDVĐ trong việc hiện đại hóa văn xuôi, so sánh với Thơ mới đã thay đổi thơ ca, TLDVĐ đã tạo ra một cuộc cách mạng trong văn xuôi. TLDVĐ đã làm biến đổi các thể loại văn xuôi hư cấu và phi hư cấu bằng thi pháp và nghệ thuật tự sự hiện đại, đưa văn xuôi Việt Nam phát triển ngang tầm với văn học hiện đại trong khu vực và thế giới. Sự đổi mới này thể hiện rõ ràng qua việc TLDVĐ đã chuyển đổi mạnh mẽ và sâu sắc các thể loại từ hệ hình trung đại sang hiện đại, đặc biệt trong giai đoạn 1932-1945. Bí quyết thành công của TLDVĐ chính là sự đổi mới và phát triển tất cả các thể loại văn xuôi, tạo nên bước chuyển mình mạnh mẽ trong tiến trình hiện đại hóa văn học.
II. Mục đích và phạm vi nghiên cứu
Luận án của Hồ Thị Xuân Quỳnh đặt ra mục tiêu tìm hiểu, vận dụng lý thuyết loại hình để làm rõ thành tựu nghệ thuật của TLDVĐ ở các thể loại văn xuôi hư cấu và phi hư cấu. Đồng thời, luận án muốn chỉ ra những điểm mới mẻ của TLDVĐ trong việc đổi mới, phát triển các thể loại này, từ đó khẳng định vai trò, vị trí của TLDVĐ trong công cuộc hiện đại hóa văn học Việt Nam, rút ngắn khoảng cách với các nền văn học tiên tiến trên thế giới. Cuối cùng, luận án mong muốn bổ sung những kiến giải về TLDVĐ cho các công trình văn học sử.
Đối tượng nghiên cứu của luận án là văn xuôi TLDVĐ, tập trung vào các tác phẩm tiêu biểu, nổi bật đánh dấu sự đổi mới, cách tân nghệ thuật của các nhà văn TLDVĐ. Phạm vi nghiên cứu chủ yếu là đóng góp của các thành viên TLDVĐ về thể loại văn xuôi hư cấu và phi hư cấu trong giai đoạn 1932-1945. Luận án cũng xem xét ảnh hưởng của văn xuôi TLDVĐ đến các nhà văn cùng và khác khuynh hướng trong giai đoạn này, như Nguyễn Tuân, Thanh Tịnh, Hồ Dzếnh, Nguyên Hồng, Nam Cao,... Nhờ đó, luận án khẳng định vai trò không chỉ mở đầu mà còn đặt nền móng vững chắc cho văn xuôi Việt Nam hiện đại của TLDVĐ.
III. Phương pháp nghiên cứu và đóng góp của luận án
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, luận án sử dụng kết hợp nhiều phương pháp: loại hình (nhận dạng đặc trưng thể loại), thống kê (tác phẩm theo thể loại và tần suất), so sánh (đóng góp của TLDVĐ so với văn xuôi trước, cùng thời và sau này), hệ thống (đóng góp của TLDVĐ trong tiến trình hiện đại hóa), và xã hội học (sự thay đổi trong tiếp nhận văn xuôi TLDVĐ).
Về mặt lý luận, luận án xác lập cơ sở lý luận về đóng góp của TLDVĐ ở các thể loại văn xuôi hư cấu và phi hư cấu đối với tiến trình hiện đại hóa văn học Việt Nam. Luận án xây dựng luận điểm hệ thống về vai trò tiên phong của TLDVĐ trong đổi mới thi pháp, khẳng định tác dụng nổi bật của sự đổi mới này đã tạo nên bước phát triển nhảy vọt cho văn học hiện đại. Về mặt thực tiễn, luận án đóng góp vào việc xây dựng phương pháp văn học sử khi nghiên cứu TLDVĐ, một hiện tượng văn học gây nhiều tranh luận. Nghiên cứu này cũng có thể được ứng dụng để nâng cao chất lượng nghiên cứu và giảng dạy văn học Việt Nam giai đoạn 1930-1945.
IV. Nội dung chính của luận án
Luận án được chia thành bốn chương. Chương 1: Tổng quan các nghiên cứu về văn xuôi TLDVĐ và hướng tiếp cận đề tài. Chương này đánh giá các nghiên cứu về TLDVĐ qua ba giai đoạn: 1933-1945, 1945-1975 và 1975 đến nay, từ đó đưa ra nhận xét chung về tình hình nghiên cứu. Chương 2: Tổng quan về văn xuôi nghệ thuật TLDVĐ nhìn từ thể loại. Chương này trình bày lý luận về loại hình văn xuôi nghệ thuật, đặc điểm của văn xuôi hư cấu và phi hư cấu, quan niệm về văn xuôi TLDVĐ, hoạt động văn hóa, sáng tạo nghệ thuật và sứ mệnh hiện đại hóa văn học của TLDVĐ. Chương 3: Đóng góp về thể loại văn xuôi hư cấu của TLDVĐ. Chương này phân tích đóng góp của TLDVĐ trong việc hiện đại hóa các thể loại văn xuôi hư cấu, dựa trên việc khái quát đặc trưng thi pháp tự sự hư cấu trước 1932. Chương 4: Đóng góp về thể loại văn xuôi phi hư cấu của TLDVĐ. Chương này làm rõ đóng góp của TLDVĐ trong việc kế thừa, đổi mới và phát triển các thể loại phi hư cấu như ký, tiểu luận,... Thông qua bốn chương này, luận án mong muốn làm rõ những đóng góp quan trọng của TLDVĐ đối với sự phát triển của văn xuôi Việt Nam hiện đại.