Đạo Đức Cán Bộ, Đảng Viên Trong Nền Kinh Tế Thị Trường Ở Việt Nam Hiện Nay

Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đạo đức công vụ đóng vai trò then chốt. Nó không chỉ là những quy tắc ứng xử mà còn là nền tảng để xây dựng một bộ máy hành chính trong sạch, vững mạnh, hiệu quả. Đạo đức công vụ giúp cán bộ, công chức thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, phục vụ nhân dân một cách tận tụy, trung thực và khách quan. Đồng thời, nó góp phần ngăn ngừa và đẩy lùi tình trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu, hách dịch, cửa quyền, gây phiền hà cho nhân dân. Đạo đức công vụ còn tạo dựng niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi đạo đức cách mạng là nền tảng của người cán bộ, đảng viên. Người nhấn mạnh rằng, người cán bộ, đảng viên phải có đạo đức cách mạng thì mới hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, mới xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân. Đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh là trung với nước, hiếu với dân; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; yêu thương con người; tinh thần quốc tế trong sáng. Người cán bộ, đảng viên phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, phải tự giác học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác.

Kinh tế thị trường tạo ra môi trường cạnh tranh gay gắt, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống vật chất của người dân. Tuy nhiên, nó cũng tạo ra những cám dỗ về vật chất, tiền bạc, quyền lực, khiến một bộ phận cán bộ, đảng viên sa vào chủ nghĩa cá nhân, vụ lợi, tham nhũng, lãng phí. Tình trạng tham nhũng ngày càng tinh vi, phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Việc chạy chức, chạy quyền, mua quan bán chức, tham ô, hối lộ, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi cá nhân đã làm xói mòn liêm chính của đội ngũ cán bộ, đảng viên, làm suy giảm lòng tin của nhân dân.

Sự suy thoái đạo đức trong cán bộ, đảng viên biểu hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau. Đó là sự phai nhạt lý tưởng cách mạng, xa rời mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; là sự suy giảm ý chí chiến đấu, ngại khó, ngại khổ, né tránh trách nhiệm; là sự thiếu gương mẫu trong cuộc sống, sinh hoạt, sa vào các tệ nạn xã hội; là sự quan liêu, hách dịch, cửa quyền, gây phiền hà cho nhân dân; là sự thiếu trung thực, gian dối, lừa dối nhân dân. Những biểu hiện này không chỉ làm tổn hại đến uy tín của Đảng, Nhà nước mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, xã hội.

Công tác giáo dục đạo đức cách mạng cần được đổi mới về nội dung và phương pháp, đảm bảo tính thiết thực, hiệu quả. Cần tập trung giáo dục về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời, cần giáo dục về truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm, lòng tự trọng, liêm chính. Cần phát huy vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng, các tổ chức đoàn thể trong việc tuyên truyền, giáo dục đạo đức cách mạng.

Cần xây dựng và hoàn thiện cơ chế kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng một cách chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, đảng viên, việc kê khai tài sản, thu nhập, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Xử lý nghiêm minh, kịp thời những trường hợp vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật của Nhà nước, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Cần bảo vệ những người dám đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực.

Để xây dựng môi trường văn hóa công sở lành mạnh, cần chú trọng đến việc xây dựng các chuẩn mực đạo đức, lối sống, ứng xử văn minh, lịch sự trong cơ quan, đơn vị. Cần tạo điều kiện cho cán bộ, công chức tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, giao lưu, học hỏi, nâng cao đời sống tinh thần. Đồng thời, cần xây dựng mối quan hệ đồng nghiệp tốt đẹp, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong công việc và cuộc sống.

Người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải là tấm gương sáng về đạo đức lối sống, về tinh thần trách nhiệm, về năng lực chuyên môn. Người đứng đầu phải luôn gương mẫu chấp hành quy tắc ứng xử của cán bộ, đảng viên, phải công khai, minh bạch trong mọi hoạt động, phải lắng nghe ý kiến của cấp dưới, phải tạo điều kiện cho cấp dưới phát huy năng lực, sáng tạo. Sự gương mẫu của người đứng đầu có tác dụng lan tỏa, tạo động lực cho cán bộ, công chức noi theo.

Việc học tập và làm theo Bác không chỉ là học thuộc các lời dạy của Bác mà quan trọng hơn là vận dụng những lời dạy đó vào thực tiễn công tác. Mỗi cán bộ, đảng viên cần tự giác rèn luyện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, phải tận tâm, tận lực với công việc, phải phục vụ nhân dân một cách tốt nhất. Cần khắc phục tình trạng hình thức, chiếu lệ trong việc học tập và làm theo Bác.

Cán bộ lãnh đạo các cấp phải là người đi đầu trong việc học tập và làm theo Bác, phải gương mẫu trong mọi hành vi, lời nói, việc làm. Cán bộ lãnh đạo phải thường xuyên tự phê bình và phê bình, phải lắng nghe ý kiến của cấp dưới, phải tạo điều kiện cho cấp dưới phát huy năng lực, sáng tạo. Sự gương mẫu của cán bộ lãnh đạo có tác dụng lan tỏa, tạo động lực cho cán bộ, đảng viên noi theo.

Để nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về tham nhũng, cần tăng cường năng lực cho các cơ quan chức năng, đảm bảo tính độc lập, khách quan trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử. Cần có cơ chế bảo vệ người tố cáo tham nhũng, khuyến khích người dân tham gia vào công tác phòng chống tham nhũng. Đồng thời, cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng chống tham nhũng.

Cần minh bạch hóa hoạt động của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là trong các lĩnh vực quản lý đất đai, tài chính, ngân sách, đầu tư công, đấu thầu. Cần công khai thông tin về các dự án, các hợp đồng, các quyết định hành chính, tạo điều kiện cho người dân giám sát, phản biện. Đồng thời, cần tăng cường trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước trước nhân dân.