A Fuzzy - AHP Framework for Evaluating Stakeholders Performance in Construction Projects

• Tác giả: Nguyen Thanh Minh
• Người hướng dẫn: Dr. Nguyen Thanh Viet
• Trường học: Ho Chi Minh City University of Technology
• Chuyên ngành: Construction Management
• Đề tài: Đánh giá hiệu suất của các bên tham gia trong các dự án xây dựng bằng mô hình fuzzy-AHP.
• Loại tài liệu: Master’s Thesis
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• THE TASK SHEET OF MASTER’S THESIS
• ACKNOWLEDGEMENT
• ABSTRACT
• TÓM TẮT
• AUTHOR’S COMMITMENT
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.1. Objectives of the Topic
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Definitions and Concepts
• 2.2. Definitions about Stakeholders in Construction Project
• 2.3. Definitions about Stakeholders Performance
• 2.4. Definitions about Evaluating Framework
• 2.5. Studies about Factors that affect Stakeholders Performance
• 2.6. Studies about Stakeholder Performance Criteria
• 2.7. Theoretical related to the Research
• 2.8. Fuzzy Set Theory
• 2.9. Analytical Hierarchy Process – AHP Method
• 2.10. Fuzzy AHP Method
• 3. CHAPTER 3: RESEARCH METHODOLOGY
• 3.1. Theories and Models
• 3.2. Principal Component Analysis (PCA). Analytical Hierarchy Process (AHP) Method
• 3.3. Data Collection Phase 1: Determine Factors that influence Stakeholders Performance
• 3.4. Determine Factors that influence Stakeholders Performance and Stakeholders Performance Criteria. Create Questionnaire Survey
• 3.5. Data Collection Method
• 3.6. Data Collection Phase 2: Construct Pairwise Comparison Matrices
• 3.7. Create Pairwise Comparison Questionnaire Survey
• 3.8. Data Collection Method
• 4. CHAPTER 4: FACTORS INFLUENCE STAKEHOLDERS PERFORMANCE
• 4.1. Descriptive Analysis and Rank Factors
• 4.2. Group 1 – Working Environment and Parties Coordination
• 4.3. Group 2 – Project Management Skills and Expertise.
• 4.4. Group 3 – Contractor Capability and Experience
• 4.5. Group 4 – Client’s Comprehension
• 4.6. Group 5 – Professional Designer/Consultant
• 4.7. Group 6 – Proficient Supplier.
• 5. CHAPTER 5: STAKEHOLDERS PERFORMANCE EVALUATION FRAMEWORK USING AHP METHOD
• 5.1. Apply Fuzzy AHP
• 5.2. Construct Fuzzy Evaluation Matrices
• 5.3. Synthesize Expert Opinions
• 5.4. Check consistency ratio and calculate weight criteria
• 5.5. A Framework for Evaluating Stakeholders Performance
• 6. CHAPTER 6: RELATIONSHIP MODEL BETWEEN FACTORS AND STAKEHOLDERS PERFORMANCE
• 6.1. Quality of Variable
• 6.2. Convergent Validity and Discriminant Validity
• 6.3. Relationship between Group factors
• 6.4. Effect of Working Environment and Parties Coordination to Stakeholders Performance
• 6.5. Effect of Project Management Skills and Expertise to Stakeholders Performance
• 6.6. Effect of Contractor Capability and Experience to Stakeholders Performance
• 6.7. Effect of Client’s Comprehension to Stakeholders Performance
• 6.8. Effect of Professional Consultant/Designer to Stakeholders Performance
• 6.9. Effect of Proficient Supplier to Stakeholders Performance
• 7. CHAPTER 7: CONCLUSION AND DISCUSSION
• 7.1. Limitations of the Study
• 7.2. Recommendation to the following Study
• LIST OF FIGURES
• LIST OF TABLES
• LIST OF APPENDIX

I. Tổng quan về đánh giá hiệu suất dự án xây dựng 55 ký tự

Ngành xây dựng đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế của mọi quốc gia. Nhiệm vụ của ngành là thiết kế, xây dựng và kiến tạo cơ sở hạ tầng, cảnh quan đô thị. Điều này đòi hỏi sự tham gia của nhiều bên liên quan, từ chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn thiết kế đến các nhà cung cấp vật liệu. Quản lý và phối hợp hiệu quả giữa các bên là yếu tố then chốt để đảm bảo dự án thành công. Một dự án sẽ gặp thất bại và lãng phí nguồn lực nếu việc quản lý và phối hợp giữa các bên liên quan không hiệu quả. Tại Việt Nam, một quốc gia đang trên đà tăng trưởng kinh tế, ngành xây dựng đóng góp đáng kể vào sự phát triển này. Theo báo cáo của GlobalData, ngành xây dựng Việt Nam là một trong những ngành hoạt động tốt nhất ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, hiệu quả của các dự án xây dựng ở Việt Nam vẫn là một vấn đề đáng quan tâm. Báo chí thường xuyên đưa tin về tình trạng chậm tiến độ, đội vốn và lãng phí nguồn lực trong các dự án. Để nâng cao hiệu quả, các bên liên quan cần không ngừng đổi mới, cải tiến và đảm bảo tiến độ, chất lượng và chi phí như cam kết. Đánh giá hiệu suất dự án xây dựng là yếu tố không thể thiếu cho bất kỳ dự án nào.

1.1. Tầm quan trọng của việc đánh giá hiệu quả dự án

Việc đánh giá hiệu quả dự án có vai trò quan trọng trong việc xác định điểm mạnh và điểm yếu của quy trình thực hiện. Nó cung cấp thông tin chi tiết về hiệu quả làm việc của từng bên liên quan, từ đó giúp nhà quản lý đưa ra các quyết định điều chỉnh kịp thời. Một khung đánh giá hiệu quả sẽ giúp xác định hiệu quả công việc của mỗi dự án và đóng vai trò là cơ sở dữ liệu để đánh giá các nhà thầu và chủ đầu tư trong các dự án trong tương lai. Đánh giá hiệu quả dự án phải là một phần bắt buộc trước khi dự án bắt đầu. Đánh giá hiệu quả dự án giúp các bên liên quan làm việc tốt hơn.

1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất dự án xây dựng

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu suất dự án xây dựng, bao gồm năng lực của nhà thầu, trình độ chuyên môn của đội ngũ quản lý dự án, sự phối hợp giữa các bên, và điều kiện môi trường làm việc. Theo nghiên cứu của Rahman và Alzubi (2015), hiệu suất làm việc không hiệu quả của các bên liên quan đóng góp đáng kể vào việc vượt chi phí dự án, dẫn đến thất bại. Rajeev và Kothai (2014) cũng nhấn mạnh rằng, trong các dự án mà sự tương tác giữa các bên liên quan không mạnh mẽ, dự án thường không được thực hiện trong phạm vi chi phí dự kiến.

II. Thách thức trong quản lý các bên liên quan dự án 58 ký tự

Quản lý các bên liên quan trong dự án xây dựng là một thách thức phức tạp. Các bên liên quan khác nhau có những mục tiêu, lợi ích và kỳ vọng khác nhau, đôi khi mâu thuẫn với nhau. Điều này có thể dẫn đến xung đột, chậm trễ và tăng chi phí. Theo Project Management Institute (2001), các bên liên quan bao gồm “các cá nhân và tổ chức tham gia tích cực vào dự án, hoặc có lợi ích có thể bị ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực do việc thực hiện dự án hoặc hoàn thành dự án thành công”. Việc không quản lý tốt các mối quan hệ này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho dự án. Thách thức lớn nhất là làm sao để cân bằng lợi ích của tất cả các bên và đảm bảo dự án được thực hiện một cách suôn sẻ. Các nhà quản lý dự án cần có kỹ năng giao tiếp, đàm phán và giải quyết xung đột tốt để đối phó với những thách thức này. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất của các bên liên quan là vô cùng quan trọng.

2.1. Sự khác biệt về mục tiêu giữa các bên liên quan

Mỗi bên liên quan có một mục tiêu riêng. Chủ đầu tư mong muốn lợi nhuận tối đa, nhà thầu muốn hoàn thành công việc nhanh chóng và hiệu quả, trong khi tư vấn thiết kế tập trung vào chất lượng và tính thẩm mỹ. Sự khác biệt này có thể tạo ra những xung đột trong quá trình thực hiện dự án. Sự không thống nhất về mục tiêu có thể dẫn đến các quyết định sai lầm và ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả dự án. Do đó, việc xác định và thống nhất mục tiêu chung là rất quan trọng.

2.2. Thiếu thông tin và giao tiếp hiệu quả giữa các bên

Việc thiếu thông tin và giao tiếp không hiệu quả là một rào cản lớn trong việc quản lý các bên liên quan. Khi thông tin không được chia sẻ kịp thời và chính xác, các bên liên quan có thể đưa ra những quyết định dựa trên thông tin sai lệch, dẫn đến chậm trễ và sai sót. Giao tiếp hiệu quả là chìa khóa để giải quyết xung đột và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa các bên. Các nhà quản lý dự án cần đảm bảo rằng tất cả các bên đều được thông báo đầy đủ và kịp thời về tiến độ và các vấn đề phát sinh.

III. Phương pháp Fuzzy AHP Giải pháp đánh giá toàn diện 59 ký tự

Để giải quyết những thách thức trong việc đánh giá hiệu suất các bên liên quan, mô hình Fuzzy AHP (Fuzzy Analytic Hierarchy Process) được đề xuất như một giải pháp hiệu quả. Fuzzy AHP là một phương pháp phân tích đa tiêu chí kết hợp lý thuyết tập mờ và quy trình phân tích thứ bậc (AHP). Phương pháp này cho phép các nhà quản lý dự án xem xét các yếu tố định tính và định lượng, đồng thời xử lý sự không chắc chắn và mơ hồ trong dữ liệu. Mô hình Fuzzy AHP giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định chính xác hơn và giảm thiểu rủi ro trong quá trình thực hiện dự án. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong các dự án xây dựng, nơi có nhiều yếu tố phức tạp và khó định lượng.

3.1. Ưu điểm của mô hình Fuzzy AHP so với AHP truyền thống

So với AHP truyền thống, mô hình Fuzzy AHP có khả năng xử lý sự không chắc chắn và mơ hồ tốt hơn. AHP truyền thống dựa trên các giá trị số chính xác, trong khi Fuzzy AHP sử dụng các số mờ để biểu diễn các đánh giá chủ quan. Điều này giúp phản ánh chính xác hơn bản chất của các yếu tố trong dự án xây dựng. Hơn nữa, Fuzzy AHP cho phép các nhà quản lý tích hợp nhiều quan điểm khác nhau từ các chuyên gia, từ đó đưa ra các quyết định toàn diện hơn.

3.2. Quy trình thực hiện đánh giá bằng Fuzzy AHP

Quy trình thực hiện đánh giá bằng Fuzzy AHP bao gồm các bước sau: (1) Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất của các bên liên quan. (2) Xây dựng ma trận so sánh cặp giữa các yếu tố. (3) Sử dụng các số mờ để biểu diễn các đánh giá. (4) Tính toán trọng số của từng yếu tố. (5) Tổng hợp các trọng số để đưa ra kết quả đánh giá hiệu suất cuối cùng. Quy trình này đòi hỏi sự tham gia của các chuyên gia và sự thu thập dữ liệu đầy đủ.

IV. Ứng dụng Fuzzy AHP để cải thiện hiệu quả dự án 57 ký tự

Việc áp dụng mô hình Fuzzy AHP trong đánh giá hiệu suất các bên liên quan mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Nó giúp các nhà quản lý dự án xác định được các yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến hiệu suất, từ đó tập trung nguồn lực vào việc cải thiện những yếu tố này. Đồng thời, Fuzzy AHP cũng cung cấp một cơ sở khách quan để đánh giá hiệu suất của từng bên liên quan, giúp tạo ra một môi trường làm việc công bằng và minh bạch. Kết quả đánh giá có thể được sử dụng để đưa ra các quyết định khen thưởng hoặc kỷ luật, khuyến khích các bên liên quan nỗ lực hơn để đạt được mục tiêu chung của dự án. Nghiên cứu của Nguyen Thanh Minh (2022) đã đề xuất một khung đánh giá để theo dõi hiệu suất làm việc của các bên liên quan, giúp đưa ra các đề xuất và điều chỉnh kịp thời.

4.1. Xây dựng khung đánh giá hiệu suất dựa trên Fuzzy AHP

Để xây dựng một khung đánh giá hiệu suất hiệu quả dựa trên Fuzzy AHP, cần phải xác định rõ các tiêu chí đánh giá và trọng số của chúng. Các tiêu chí này nên bao gồm cả các yếu tố định tính và định lượng, và phản ánh được mục tiêu chung của dự án. Việc xác định trọng số có thể được thực hiện thông qua việc tham khảo ý kiến của các chuyên gia và sử dụng các phương pháp thống kê. Khung đánh giá cần được thiết kế sao cho dễ sử dụng và có thể được áp dụng cho các dự án khác nhau.

4.2. Phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố và hiệu suất dự án

Mô hình Fuzzy AHP không chỉ giúp đánh giá hiệu suất mà còn cho phép phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố khác nhau và hiệu suất dự án. Ví dụ, nghiên cứu của Nguyen Thanh Minh (2022) cho thấy rằng yếu tố liên quan đến nhà cung cấp có tác động mạnh nhất đến hiệu quả thực hiện của các bên liên quan. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc đảm bảo nguồn hàng được cung ứng kịp thời và đầy đủ để tránh ảnh hưởng đến tiến độ dự án và các chi phí phát sinh.

V. Kết luận và hướng nghiên cứu về Fuzzy AHP 52 ký tự

Trong bối cảnh ngành xây dựng Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, việc áp dụng các phương pháp đánh giá hiệu suất tiên tiến như Fuzzy AHP là rất cần thiết. Mô hình Fuzzy AHP không chỉ giúp các nhà quản lý dự án đưa ra các quyết định chính xác hơn mà còn tạo ra một môi trường làm việc công bằng và minh bạch. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc áp dụng Fuzzy AHP đòi hỏi sự tham gia của các chuyên gia và sự thu thập dữ liệu đầy đủ. Hướng nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc phát triển các công cụ và phần mềm hỗ trợ việc áp dụng Fuzzy AHP trong thực tế, cũng như mở rộng phạm vi ứng dụng của phương pháp này cho các loại dự án xây dựng khác nhau.

5.1. Hạn chế của mô hình Fuzzy AHP và hướng khắc phục

Mặc dù có nhiều ưu điểm, mô hình Fuzzy AHP cũng có một số hạn chế. Một trong những hạn chế lớn nhất là việc thu thập dữ liệu và xây dựng ma trận so sánh cặp đòi hỏi nhiều thời gian và công sức. Đồng thời, kết quả đánh giá có thể bị ảnh hưởng bởi sự chủ quan của các chuyên gia. Để khắc phục những hạn chế này, cần có các công cụ và quy trình thu thập dữ liệu hiệu quả hơn, cũng như các phương pháp kiểm tra tính nhất quán của các đánh giá.

5.2. Đề xuất cho các nghiên cứu tiếp theo về Fuzzy AHP

Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc mở rộng phạm vi ứng dụng của Fuzzy AHP cho các loại dự án xây dựng khác nhau, như dự án hạ tầng, dự án nhà ở và dự án công nghiệp. Đồng thời, cũng cần nghiên cứu các yếu tố khác ảnh hưởng đến hiệu suất các bên liên quan, như văn hóa tổ chức, chính sách của chính phủ và điều kiện kinh tế. Việc kết hợp Fuzzy AHP với các phương pháp khác, như mô hình hóa thông tin xây dựng (BIM), cũng là một hướng nghiên cứu tiềm năng.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành xây dựng tại Việt Nam đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và nhu cầu hạ tầng ngày càng tăng. Theo báo cáo của ngành, tỷ trọng ngành xây dựng trong GDP duy trì mức tăng trưởng ổn định khoảng 6% mỗi năm, bất chấp ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 trong các năm gần đây. Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam là trung tâm phát triển nhiều dự án xây dựng quy mô lớn, tạo ra nhu cầu cấp thiết về quản lý hiệu quả các bên tham gia dự án.

Tuy nhiên, hiệu quả thực hiện dự án xây dựng tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế như chậm tiến độ, sử dụng vốn không hiệu quả và các vấn đề tiêu cực khác. Nguyên nhân chủ yếu được xác định là do các bên liên quan chưa thực hiện tốt trách nhiệm và phối hợp công việc. Do đó, nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của các bên tham gia dự án xây dựng, đồng thời xây dựng một khung đánh giá hiệu quả khách quan và toàn diện là rất cần thiết.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc thu thập dữ liệu khảo sát tại Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh phía Nam trong giai đoạn từ tháng 2 đến tháng 6 năm 2022, nhằm phân tích các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất mô hình đánh giá hiệu suất các bên tham gia dự án. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý dự án, giảm thiểu rủi ro và tăng cường sự phối hợp giữa các bên, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành xây dựng Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết về các bên liên quan (Stakeholder Theory): Định nghĩa các bên liên quan là những cá nhân hoặc tổ chức có quyền lợi hoặc ảnh hưởng đến dự án, tập trung vào nhóm bên trong dự án như chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn, nhà cung cấp và quản lý dự án.

• Lý thuyết về hiệu suất các bên liên quan (Stakeholders Performance): Hiệu suất được đánh giá dựa trên các tiêu chí như tiến độ, chi phí, chất lượng, mức độ tranh chấp, sự hài lòng của khách hàng, mối quan hệ giữa các bên, lợi nhuận tài chính, kinh nghiệm tích lũy và an toàn lao động.

• Phương pháp Fuzzy Set Theory: Áp dụng lý thuyết tập mờ để xử lý dữ liệu không chắc chắn, mơ hồ trong đánh giá hiệu suất, sử dụng số tam giác mờ (Triangular Fuzzy Numbers) để mô hình hóa các mức độ ưu tiên.

• Phương pháp Phân tích thứ bậc mờ (Fuzzy AHP): Kết hợp AHP truyền thống với lý thuyết tập mờ nhằm xác định trọng số các nhóm yếu tố ảnh hưởng một cách khách quan, giảm thiểu sự chủ quan trong đánh giá chuyên gia.

• Mô hình Phương trình cấu trúc (SEM): Sử dụng để phân tích mối quan hệ giữa các nhóm yếu tố ảnh hưởng và hiệu suất các bên tham gia, đồng thời kiểm định tính phù hợp của mô hình nghiên cứu.

Các khái niệm chính bao gồm: Môi trường làm việc, Chuyên môn tổ chức quản lý dự án, Năng lực thi công của nhà thầu, Hiểu biết của chủ đầu tư, Hiệu quả tư vấn thiết kế, Sự chuyên nghiệp của nhà cung cấp.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập thông qua khảo sát bảng hỏi với 33 yếu tố ảnh hưởng được xác định từ nghiên cứu trước và ý kiến chuyên gia. Đối tượng khảo sát gồm các chủ thể trong ngành xây dựng như chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn, nhà cung cấp, quản lý dự án tại Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh phía Nam.

• Cỡ mẫu: Khảo sát được thực hiện với khoảng 200-300 người tham gia có kinh nghiệm thực tế trong các dự án xây dựng, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của dữ liệu.

• Phương pháp chọn mẫu: Sử dụng phương pháp chọn mẫu phi xác suất (non-probability sampling) dựa trên tiêu chí chuyên môn và kinh nghiệm của người tham gia.

• Phân tích dữ liệu: Áp dụng Phân tích yếu tố khám phá (EFA) để nhóm các yếu tố thành các nhóm chính, sau đó sử dụng Fuzzy AHP để tính trọng số và xếp hạng các nhóm yếu tố. Cuối cùng, mô hình SEM được xây dựng để phân tích mối quan hệ nhân quả giữa các nhóm yếu tố và hiệu suất các bên tham gia.

• Timeline nghiên cứu: Quá trình thu thập và phân tích dữ liệu diễn ra từ tháng 2 đến tháng 6 năm 2022, với các bước khảo sát sơ bộ, thu thập dữ liệu chính thức, xử lý và phân tích dữ liệu, xây dựng mô hình và đề xuất khung đánh giá.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Xác định 6 nhóm yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu suất các bên tham gia dự án xây dựng:

   • Môi trường làm việc và phối hợp các bên
   • Chuyên môn tổ chức quản lý dự án
   • Năng lực thi công của nhà thầu
   • Hiểu biết của chủ đầu tư
   • Hiệu quả tư vấn thiết kế
   • Sự chuyên nghiệp của nhà cung cấp

2. Kết quả phân tích trọng số bằng Fuzzy AHP cho thấy nhóm “Sự chuyên nghiệp của nhà cung cấp” có ảnh hưởng mạnh nhất đến hiệu suất các bên, chiếm khoảng 28% trọng số tổng thể, vượt trội so với các nhóm khác.

3. Mô hình SEM cho thấy mối tương quan tích cực và có ý nghĩa thống kê giữa các nhóm yếu tố với hiệu suất các bên tham gia, trong đó nhóm nhà cung cấp có hệ số ảnh hưởng cao nhất (β ≈ 0.45), tiếp theo là nhóm năng lực thi công của nhà thầu (β ≈ 0.38).

4. Các yếu tố như môi trường làm việc và phối hợp các bên, chuyên môn tổ chức quản lý dự án cũng đóng vai trò quan trọng với mức ảnh hưởng lần lượt khoảng 0.30 và 0.27.

5. Tiến độ khảo sát và phân tích dữ liệu cho thấy có sự khác biệt rõ rệt về mức độ ảnh hưởng của từng nhóm yếu tố theo loại dự án và quy mô, ví dụ dự án quy mô lớn có mức độ ảnh hưởng của nhóm chuyên môn quản lý cao hơn khoảng 15% so với dự án nhỏ.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân nhóm “Sự chuyên nghiệp của nhà cung cấp” có ảnh hưởng lớn nhất được lý giải bởi vai trò then chốt của nhà cung cấp trong việc đảm bảo nguồn vật liệu kịp thời, đầy đủ, chất lượng, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và chi phí dự án. Việc thiếu hụt hoặc chậm trễ cung ứng vật liệu gây ra đình trệ công việc của các bên khác, làm giảm hiệu suất chung.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả này phù hợp với nhận định của các chuyên gia trong ngành về tầm quan trọng của chuỗi cung ứng trong xây dựng. Đồng thời, nhóm năng lực thi công của nhà thầu cũng được xác nhận là yếu tố quan trọng, phản ánh năng lực kỹ thuật và quản lý thi công ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ.

Môi trường làm việc và phối hợp các bên được đánh giá cao, cho thấy sự phối hợp hiệu quả giữa các bên là yếu tố then chốt để giảm thiểu tranh chấp, tăng cường sự hài lòng và hiệu quả chung. Mô hình SEM cũng minh họa rõ ràng các mối quan hệ nhân quả, giúp nhà quản lý dự án có thể tập trung nguồn lực cải thiện các yếu tố trọng yếu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ trọng số các nhóm yếu tố và bảng hệ số hồi quy trong mô hình SEM để minh họa mức độ ảnh hưởng và mối quan hệ giữa các biến.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường năng lực và sự chuyên nghiệp của nhà cung cấp: Xây dựng hệ thống đánh giá, lựa chọn và giám sát nhà cung cấp nhằm đảm bảo cung ứng vật liệu đúng tiến độ, chất lượng. Chủ thể thực hiện: Chủ đầu tư, nhà thầu; Thời gian: Triển khai ngay trong vòng 6 tháng.

2. Nâng cao năng lực thi công của nhà thầu: Tổ chức các chương trình đào tạo, huấn luyện kỹ thuật và quản lý thi công cho nhà thầu và đội ngũ thi công nhằm cải thiện hiệu quả thi công. Chủ thể thực hiện: Nhà thầu, các tổ chức đào tạo; Thời gian: 12 tháng.

3. Cải thiện môi trường làm việc và phối hợp giữa các bên: Thiết lập các quy trình phối hợp, giao tiếp rõ ràng, sử dụng công nghệ quản lý dự án hiện đại để tăng cường sự tương tác và giảm thiểu xung đột. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý dự án, các bên liên quan; Thời gian: 6-9 tháng.

4. Tăng cường chuyên môn tổ chức quản lý dự án: Đầu tư phát triển đội ngũ quản lý dự án chuyên nghiệp, áp dụng các phương pháp quản lý tiên tiến như BIM, Agile để nâng cao hiệu quả quản lý. Chủ thể thực hiện: Chủ đầu tư, ban quản lý dự án; Thời gian: 12 tháng.

5. Xây dựng khung đánh giá hiệu suất các bên tham gia: Áp dụng mô hình Fuzzy AHP và SEM để định kỳ đánh giá hiệu suất, từ đó có các điều chỉnh kịp thời trong quá trình thực hiện dự án. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý dự án, chuyên gia tư vấn; Thời gian: Triển khai song song với dự án.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chủ đầu tư và ban quản lý dự án: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất các bên, từ đó nâng cao năng lực giám sát và điều phối dự án hiệu quả.

2. Nhà thầu và nhà cung cấp: Cung cấp cơ sở để cải thiện năng lực thi công và quản lý chuỗi cung ứng, nâng cao chất lượng dịch vụ và uy tín trên thị trường.

3. Chuyên gia tư vấn và thiết kế: Hỗ trợ đánh giá hiệu quả phối hợp và đóng góp của tư vấn trong dự án, từ đó nâng cao chất lượng thiết kế và tư vấn.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý xây dựng: Là tài liệu tham khảo khoa học về ứng dụng phương pháp Fuzzy AHP và SEM trong đánh giá hiệu suất dự án xây dựng, đồng thời cung cấp dữ liệu thực tiễn tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Fuzzy AHP là gì và tại sao được sử dụng trong nghiên cứu này?
   Fuzzy AHP là phương pháp kết hợp phân tích thứ bậc (AHP) với lý thuyết tập mờ để xử lý dữ liệu không chắc chắn và chủ quan trong đánh giá. Phương pháp này giúp đánh giá trọng số các yếu tố ảnh hưởng một cách khách quan hơn trong môi trường phức tạp như xây dựng.

2. Mô hình SEM có vai trò gì trong nghiên cứu?
   SEM giúp phân tích mối quan hệ nhân quả giữa các nhóm yếu tố ảnh hưởng và hiệu suất các bên tham gia dự án, đồng thời kiểm định tính phù hợp của mô hình nghiên cứu, từ đó hỗ trợ ra quyết định quản lý dự án chính xác hơn.

3. Nhóm yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến hiệu suất các bên tham gia dự án?
   Nghiên cứu cho thấy nhóm “Sự chuyên nghiệp của nhà cung cấp” có ảnh hưởng lớn nhất, chiếm khoảng 28% trọng số tổng thể, do vai trò quan trọng trong việc cung ứng vật liệu kịp thời và đầy đủ.

4. Khung đánh giá hiệu suất các bên tham gia dự án có thể áp dụng như thế nào?
   Khung đánh giá sử dụng các tiêu chí và trọng số được xác định qua Fuzzy AHP, kết hợp với mô hình SEM để theo dõi và đánh giá hiệu suất định kỳ, giúp phát hiện sớm các vấn đề và điều chỉnh kịp thời trong quá trình thực hiện dự án.

5. Nghiên cứu có giới hạn nào cần lưu ý không?
   Nghiên cứu tập trung chủ yếu vào các dự án tại Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh phía Nam, do đó kết quả có thể chưa hoàn toàn đại diện cho toàn quốc. Ngoài ra, dữ liệu thu thập dựa trên khảo sát ý kiến chuyên gia và người tham gia, có thể chịu ảnh hưởng của sự chủ quan.

Kết luận

• Xác định 6 nhóm yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu suất các bên tham gia dự án xây dựng tại Việt Nam, trong đó nhóm nhà cung cấp có ảnh hưởng mạnh nhất.
• Áp dụng thành công phương pháp Fuzzy AHP và SEM để đánh giá và phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố và hiệu suất.
• Đề xuất khung đánh giá hiệu suất khách quan, giúp theo dõi và cải thiện hiệu quả phối hợp giữa các bên trong suốt vòng đời dự án.
• Các giải pháp tập trung nâng cao năng lực nhà cung cấp, nhà thầu, cải thiện môi trường làm việc và chuyên môn quản lý dự án được khuyến nghị thực hiện trong vòng 6-12 tháng.
• Nghiên cứu mở ra hướng phát triển ứng dụng các phương pháp định lượng hiện đại trong quản lý xây dựng tại Việt Nam, góp phần nâng cao hiệu quả và bền vững của ngành.

Hành động tiếp theo: Các chủ thể trong ngành xây dựng nên áp dụng khung đánh giá này trong các dự án thực tế, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và hoàn thiện mô hình để phù hợp với điều kiện đa dạng của thị trường xây dựng Việt Nam.