Luận văn thạc sĩ: Công cụ phòng ngừa rủi ro đối với biến động tỷ giá Việt Nam Đồng qua mô hình TVAR

• Tác giả: Phan Thị Lệ Thúy
• Người hướng dẫn: TS. Vũ Việt Quảng
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Tp. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
• Đề tài: Công Cụ Phòng Ngừa Rủi Ro Tỷ Giá VNĐ: Nghiên Cứu Mô Hình TVAR
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Tp. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI
• 1.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.3. Phương pháp nghiên cứu
• 1.4. Điểm mới của luận văn
• 1.5. Bố cục của luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC
• 2.1. Các nghiên cứu về vàng và các tài sản khác
• 2.2. Các nghiên cứu về vàng và tiền tệ
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Phương pháp nghiên cứu
• 3.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.2.1. Định nghĩa TVAR
• 3.2.2. Xây dựng và kiểm định các giả thuyết
• 3.2.3. Phương pháp ước lượng
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Sơ lược sự biến động của tỷ giá VND và giá vàng
• 4.2. Kết quả kiểm định
• 4.2.1. Kết quả kiểm định tính dừng
• 4.2.2. Kiểm tra tuyến tính
• 4.2.3. Xác định tham số trễ (p) và giá trị ngưỡng (γ)
• 4.2.4. Kiểm tra quan hệ nhân quả
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN
• 5.1. Kết luận về kết quả nghiên cứu
• 5.2. Những điểm hạn chế của luận văn
• 5.3. Những gợi ý cho hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu đề tài

Tỷ giá hối đoái (TGHĐ) là một yếu tố quan trọng trong chính sách kinh tế vĩ mô của mỗi quốc gia. Tại Việt Nam, TGHĐ không chỉ ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu mà còn tác động đến niềm tin của người dân. Khi TGHĐ biến động, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã thực hiện nhiều biện pháp để kiểm soát. Trong bối cảnh kinh tế hiện tại, nhiều nhà đầu tư đã chuyển hướng sang vàng như một kênh đầu tư an toàn. Vàng không chỉ là tài sản truyền thống mà còn được xem như một hàng rào chống lại khủng hoảng kinh tế. Nghiên cứu này nhằm kiểm định vai trò của vàng như một công cụ phòng ngừa rủi ro đối với sự biến động của tỷ giá VNĐ, sử dụng mô hình phi tuyến tính TVAR.

1.1 Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của nghiên cứu là kiểm định xem vàng có phải là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với tỷ giá VNĐ hay không. Nghiên cứu sẽ xem xét liệu đầu tư vào vàng có thể bảo vệ giá trị tài sản cá nhân hoặc công ty trước sự biến động của đồng nội tệ. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng đầu tư cho các nhà đầu tư và các nhà hoạch định chính sách.

1.2 Phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào việc xem xét giá vàng như một công cụ phòng ngừa đối với sự biến động của tỷ giá VNĐ với các ngoại tệ chủ yếu như GBP, EUR, USD, JPY và CNY. Dữ liệu được thu thập từ tháng 01/2004 đến tháng 8/2015 tại ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan về mối quan hệ giữa giá vàng và tỷ giá VNĐ.

1.3 Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng mô hình TVAR để kiểm định mối quan hệ phi tuyến tính giữa giá vàng và tỷ giá VNĐ. Hai giả thuyết được đưa ra: một là mối quan hệ tuyến tính và hai là mối quan hệ phi tuyến tính. Nếu giả thuyết tuyến tính bị bác bỏ, mô hình TVAR sẽ được áp dụng để xác định các tham số cần thiết và kiểm tra mối quan hệ nhân quả giữa các biến. Phương pháp này giúp đảm bảo tính chính xác trong việc đánh giá vai trò của vàng như một công cụ phòng ngừa rủi ro.

II. Tổng quan các nghiên cứu trước

Nghiên cứu về vàng và các tài sản khác đã chỉ ra rằng vàng có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa rủi ro. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định rằng vàng không chỉ là tài sản đầu tư mà còn là hàng rào chống lại lạm phát và biến động tỷ giá. Các tác giả như Ghosh và cộng sự (2004) đã chỉ ra rằng vàng được sử dụng cho cả nhu cầu tiêu dùng và đầu tư. Nghiên cứu của Baur và Lucey (2010) cho thấy vàng có thể là nơi trú ẩn an toàn trong điều kiện thị trường không ổn định. Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng vàng không phải lúc nào cũng là công cụ phòng ngừa hiệu quả. Nghiên cứu của Wang và Lee (2010) đã chỉ ra rằng vàng có thể phòng ngừa rủi ro tỷ giá hối đoái ở Nhật Bản, nhưng chưa có nghiên cứu nào tương tự tại Việt Nam.

2.1 Các nghiên cứu về vàng và tài sản khác

Vàng được xem như một tài sản an toàn và có khả năng phòng ngừa rủi ro trong nhiều tình huống. Nghiên cứu của Baur và McDermott (2010) cho thấy vàng có thể là nơi trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư trong thời kỳ khủng hoảng. Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vàng không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt nhất cho các nhà đầu tư, đặc biệt trong các điều kiện thị trường khác nhau.

2.2 Các nghiên cứu về vàng và tiền tệ

Nghiên cứu về vai trò của vàng trong việc phòng ngừa rủi ro tỷ giá hối đoái đã được thực hiện bởi nhiều tác giả. Beckers và Soenen (1984) đã chỉ ra rằng vàng có thể giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây như của Wang và Lee (2010) cho thấy hiệu quả của vàng như một công cụ phòng ngừa phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng thị trường.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng mô hình TVAR để kiểm định mối quan hệ phi tuyến tính giữa giá vàng và tỷ giá VNĐ. Mô hình này cho phép xác định các chế độ khác nhau trong mối quan hệ giữa các biến. Việc sử dụng mô hình phi tuyến tính giúp phản ánh chính xác hơn về mối quan hệ giữa giá vàng và tỷ giá VNĐ, đặc biệt trong các điều kiện biến động mạnh. Các tham số như độ trễ và giá trị ngưỡng sẽ được xác định để xây dựng mô hình phù hợp. Kết quả từ mô hình sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về khả năng phòng ngừa rủi ro của vàng trong bối cảnh biến động tỷ giá VNĐ.

3.1 Định nghĩa TVAR

Mô hình TVAR (Threshold Vector Autoregression) là một công cụ mạnh mẽ trong phân tích kinh tế, cho phép nghiên cứu mối quan hệ phi tuyến tính giữa các biến. Mô hình này giúp xác định các chế độ khác nhau trong mối quan hệ giữa giá vàng và tỷ giá VNĐ, từ đó cung cấp cái nhìn sâu sắc về khả năng phòng ngừa rủi ro của vàng.

3.2 Xây dựng và kiểm định các giả thuyết

Nghiên cứu sẽ kiểm tra hai giả thuyết: một là mối quan hệ tuyến tính và hai là mối quan hệ phi tuyến tính. Nếu giả thuyết tuyến tính bị bác bỏ, mô hình TVAR sẽ được áp dụng để xác định các tham số cần thiết và kiểm tra mối quan hệ nhân quả giữa các biến. Phương pháp này giúp đảm bảo tính chính xác trong việc đánh giá vai trò của vàng như một công cụ phòng ngừa rủi ro.

IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy vàng không phải là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với sự biến động của các tỷ giá GBP/VND, EUR/VND và CNY/VND. Tuy nhiên, vàng có thể là công cụ phòng ngừa đối với sự biến động tỷ giá USD/VND. Đối với tỷ giá JPY/VND, khi tỷ suất sinh lợi đầu tư vào đồng nội lớn hơn một ngưỡng nhất định, đầu tư vào vàng có thể giúp hạn chế rủi ro. Kết quả này có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng đầu tư cho các nhà đầu tư và các nhà hoạch định chính sách.

4.1 Sơ lược sự biến động của tỷ giá VND và giá vàng

Sự biến động của tỷ giá VNĐ và giá vàng trong giai đoạn nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ phức tạp. Khi tỷ giá VNĐ biến động mạnh, giá vàng cũng có xu hướng thay đổi theo. Điều này cho thấy vàng có thể đóng vai trò như một công cụ phòng ngừa trong một số tình huống nhất định.

4.2 Kết quả kiểm định

Kết quả kiểm định cho thấy vàng không phải là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với các tỷ giá GBP/VND, EUR/VND và CNY/VND. Tuy nhiên, vàng có thể là công cụ phòng ngừa đối với sự biến động tỷ giá USD/VND. Đối với tỷ giá JPY/VND, khi tỷ suất sinh lợi đầu tư vào đồng nội lớn hơn một ngưỡng nhất định, đầu tư vào vàng có thể giúp hạn chế rủi ro.

V. Kết luận

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vàng có thể là một công cụ phòng ngừa rủi ro đối với sự biến động của tỷ giá VNĐ trong một số trường hợp nhất định. Tuy nhiên, không phải lúc nào vàng cũng là lựa chọn tốt nhất cho các nhà đầu tư. Kết quả nghiên cứu có thể cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư và các nhà hoạch định chính sách trong việc xây dựng chiến lược đầu tư và quản lý rủi ro.

5.1 Kết luận về kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy vàng không phải là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với sự biến động của các tỷ giá GBP/VND, EUR/VND và CNY/VND. Tuy nhiên, vàng có thể là công cụ phòng ngừa đối với sự biến động tỷ giá USD/VND. Đối với tỷ giá JPY/VND, khi tỷ suất sinh lợi đầu tư vào đồng nội lớn hơn một ngưỡng nhất định, đầu tư vào vàng có thể giúp hạn chế rủi ro.

5.2 Những điểm hạn chế của luận văn

Mặc dù nghiên cứu đã cung cấp những kết quả quan trọng, nhưng vẫn còn một số hạn chế. Dữ liệu chỉ được thu thập trong một khoảng thời gian nhất định và chỉ tập trung vào một số ngoại tệ chính. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính tổng quát của kết quả nghiên cứu.

5.3 Những gợi ý cho hướng nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu để bao gồm nhiều ngoại tệ khác và thời gian dài hơn. Điều này sẽ giúp cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về vai trò của vàng như một công cụ phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh biến động tỷ giá.

Tổng quan nghiên cứu

Tỷ giá hối đoái (TGHĐ) là một trong những chính sách kinh tế vĩ mô quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến xuất nhập khẩu, cán cân thương mại, nợ quốc gia và thu hút đầu tư tại Việt Nam. Trong giai đoạn từ tháng 01/2004 đến tháng 08/2015, tỷ giá VND biến động mạnh với nhiều chính sách điều chỉnh của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhằm kiểm soát biên độ dao động, như nới rộng biên độ +/-5% năm 2009, hạ xuống +/-3% năm 2010 và kiểm soát biến động không quá 2% từ đầu năm 2015. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán chưa khởi sắc, bất động sản u ám và lãi suất ngân hàng thấp, vàng được xem là kênh đầu tư an toàn, có khả năng phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là kiểm định vai trò của vàng như công cụ phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá VND đối với 5 đồng tiền chủ chốt: USD, EUR, GBP, JPY và CNY. Phạm vi nghiên cứu sử dụng dữ liệu hàng tháng về giá vàng SJC và tỷ giá hối đoái tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam trong hơn 11 năm. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho chính sách tiền tệ và hướng dẫn đầu tư, giúp nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro tài chính trong bối cảnh biến động tỷ giá phức tạp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết về vai trò của vàng như công cụ phòng ngừa rủi ro (hedge) và mô hình kinh tế phi tuyến tính TVAR (Threshold Vector Autoregression).

• Công cụ phòng ngừa (Hedge): Vàng được xem là công cụ phòng ngừa nếu có mối tương quan âm với tài sản khác trong điều kiện thị trường bình thường, tức khi đồng nội tệ mất giá thì giá vàng tăng tương ứng, giúp bảo vệ giá trị tài sản.
• Mô hình TVAR: Mô hình phi tuyến này cho phép phân chia các chế độ khác nhau dựa trên biến ngưỡng (ở đây là biến động tỷ giá VND), giúp mô tả mối quan hệ phi tuyến giữa giá vàng và tỷ giá hối đoái. TVAR vượt trội so với mô hình VAR tuyến tính khi mối quan hệ giữa các biến thay đổi theo các mức biến động khác nhau của tỷ giá.

Ba khái niệm chính được sử dụng gồm: tỷ giá hối đoái, giá vàng SJC, và mô hình TVAR với các tham số trễ (d) và giá trị ngưỡng (γ). Luận văn cũng áp dụng kiểm định Wald để xác định mối quan hệ nhân quả giữa các biến trong từng chế độ.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu gồm giá vàng SJC tính bằng VND/lượng và tỷ giá hối đoái của 5 đồng tiền USD, EUR, GBP, JPY, CNY giao dịch tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, thu thập hàng tháng từ tháng 01/2004 đến tháng 08/2015.

Phương pháp phân tích gồm:

• Kiểm định tính dừng của chuỗi dữ liệu bằng các phương pháp Augmented Dickey-Fuller, Phillips-Perron, Dickey-Fuller GLS và Ng-Perron.
• Xác định độ trễ tối ưu cho mô hình VAR bằng các tiêu chí FPE, AIC, SC, HQ.
• Kiểm định tuyến tính hay phi tuyến của mối quan hệ giữa giá vàng và tỷ giá bằng phương pháp Tsay (1998).
• Xây dựng mô hình TVAR với tham số trễ (d) và giá trị ngưỡng (γ) tối ưu.
• Kiểm định mối quan hệ nhân quả giữa biến động giá vàng và tỷ giá trong từng chế độ bằng kiểm định Wald.

Timeline nghiên cứu kéo dài hơn 11 năm với dữ liệu thực nghiệm chi tiết, đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy cao cho kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tính dừng của dữ liệu: Tất cả các biến giá vàng và tỷ giá đều là chuỗi dừng, đảm bảo tính ổn định cho mô hình hồi quy.
2. Mối quan hệ tuyến tính và phi tuyến: Mối quan hệ giữa giá vàng và tỷ giá USD/VND, CNY/VND là tuyến tính, trong khi với EUR/VND, GBP/VND và JPY/VND là phi tuyến tính với một ngưỡng.
3. Giá trị ngưỡng và tham số trễ:
   • GBP/VND: d=2, γ = -1.0384%, chế độ 1 chiếm khoảng 25.7% dữ liệu.
   • EUR/VND: d=1, γ = 0.2846%, chế độ 1 chiếm khoảng 48.6% dữ liệu.
   • JPY/VND: d=1, γ = -0.1055%, chế độ 1 chiếm khoảng 47.1% dữ liệu.
4. Vai trò phòng ngừa của vàng:
   • Vàng không phải là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với GBP/VND, EUR/VND và CNY/VND.
   • Vàng có thể là công cụ phòng ngừa đối với USD/VND.
   • Đối với JPY/VND, khi biến động tỷ giá Δet-1 > -0.148942% (tức đồng VND tăng giá ít hoặc mất giá), đầu tư vào vàng có thể phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mối quan hệ phi tuyến giữa vàng và một số tỷ giá ngoại tệ phù hợp với thực tế biến động phức tạp của thị trường Việt Nam. Việc vàng không phải công cụ phòng ngừa với GBP, EUR và CNY có thể do các yếu tố kinh tế và chính sách tiền tệ đặc thù của từng đồng tiền. Ngược lại, vàng có vai trò phòng ngừa với USD/VND phù hợp với vai trò đồng USD là đồng tiền dự trữ chính và ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế Việt Nam.

Kết quả với JPY/VND cho thấy vàng có thể là kênh phòng ngừa trong một số điều kiện biến động nhất định, phản ánh tính bất đối xứng và phi tuyến trong mối quan hệ tài chính. So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả này tương đồng với nghiên cứu của Wang và Lee (2010) về vàng và đồng Yên Nhật.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ biến động tỷ giá và giá vàng theo từng đồng tiền, cũng như bảng phân chia chế độ và kết quả kiểm định Wald để minh họa rõ ràng các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường sử dụng vàng trong danh mục đầu tư: Khuyến nghị nhà đầu tư cá nhân và tổ chức cân nhắc đầu tư vàng như công cụ phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá USD/VND và JPY/VND trong ngắn hạn và trung hạn, nhằm giảm thiểu tổn thất tài chính.
2. Chính sách tiền tệ linh hoạt: Ngân hàng Nhà nước nên xem xét vai trò của vàng trong chính sách ổn định tỷ giá, đặc biệt trong các giai đoạn biến động mạnh, để điều chỉnh các biện pháp kiểm soát ngoại hối phù hợp.
3. Nâng cao nhận thức và đào tạo: Tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo cho nhà đầu tư về mô hình phi tuyến và vai trò của vàng trong phòng ngừa rủi ro tỷ giá, giúp nâng cao năng lực quản lý rủi ro tài chính.
4. Mở rộng nghiên cứu và giám sát thị trường: Cơ quan quản lý cần tiếp tục theo dõi biến động tỷ giá và giá vàng, áp dụng các mô hình phi tuyến để dự báo và cảnh báo sớm rủi ro, đồng thời nghiên cứu thêm các đồng tiền khác có ảnh hưởng đến nền kinh tế Việt Nam.

Các giải pháp trên nên được triển khai trong vòng 1-3 năm tới, với sự phối hợp giữa Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tài chính và nhà đầu tư.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà đầu tư cá nhân và tổ chức: Giúp hiểu rõ vai trò của vàng trong phòng ngừa rủi ro tỷ giá, từ đó xây dựng danh mục đầu tư hiệu quả, giảm thiểu tổn thất tài chính.
2. Ngân hàng Nhà nước và cơ quan quản lý: Cung cấp cơ sở khoa học để thiết kế chính sách tiền tệ linh hoạt, kiểm soát biến động tỷ giá và ổn định thị trường ngoại hối.
3. Các nhà nghiên cứu và học giả kinh tế: Là tài liệu tham khảo quan trọng về ứng dụng mô hình TVAR trong phân tích mối quan hệ phi tuyến giữa vàng và tỷ giá, mở rộng nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng.
4. Các tổ chức tài chính và công ty quản lý quỹ: Hỗ trợ trong việc đánh giá rủi ro và đa dạng hóa danh mục đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh biến động tỷ giá phức tạp tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Vàng có phải là công cụ phòng ngừa rủi ro hiệu quả cho tất cả các đồng tiền?
   Không, nghiên cứu chỉ tìm thấy vàng là công cụ phòng ngừa hiệu quả đối với USD/VND và trong một số điều kiện với JPY/VND, còn với EUR, GBP và CNY thì không.

2. Mô hình TVAR có ưu điểm gì so với mô hình VAR tuyến tính?
   TVAR cho phép mô hình hóa mối quan hệ phi tuyến, phân chia các chế độ dựa trên biến ngưỡng, giúp phản ánh chính xác hơn các biến động không đồng nhất trong dữ liệu tài chính.

3. Tại sao vàng không phải công cụ phòng ngừa với một số đồng tiền như EUR hay GBP?
   Có thể do đặc thù kinh tế, chính sách tiền tệ và mức độ ảnh hưởng của các đồng tiền này đến nền kinh tế Việt Nam khác biệt, làm giảm hiệu quả phòng ngừa của vàng.

4. Dữ liệu nghiên cứu có đảm bảo độ tin cậy không?
   Dữ liệu được thu thập từ Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam và giá vàng SJC trong hơn 11 năm, đã được kiểm định tính dừng và xử lý kỹ thuật, đảm bảo độ tin cậy cao.

5. Nhà đầu tư nên áp dụng kết quả nghiên cứu như thế nào?
   Nhà đầu tư có thể sử dụng vàng như một phần trong danh mục đầu tư để phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá USD/VND và JPY/VND, đồng thời theo dõi sát sao các biến động thị trường để điều chỉnh kịp thời.

Kết luận

• Vàng không phải là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với biến động tỷ giá EUR/VND, GBP/VND và CNY/VND.
• Vàng có thể là công cụ phòng ngừa hiệu quả đối với tỷ giá USD/VND.
• Đối với tỷ giá JPY/VND, vàng có vai trò phòng ngừa khi biến động tỷ giá vượt ngưỡng nhất định.
• Mối quan hệ giữa giá vàng và tỷ giá VND với một số đồng tiền là phi tuyến tính, phù hợp với mô hình TVAR.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho chính sách tiền tệ và hướng dẫn đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro tài chính trong bối cảnh biến động tỷ giá phức tạp.

Tiếp theo, cần mở rộng nghiên cứu với dữ liệu cập nhật và các đồng tiền khác, đồng thời triển khai các khuyến nghị chính sách và đào tạo nhà đầu tư. Đề nghị các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư quan tâm áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tài chính.