I. Quản lý nước và kỹ thuật tưới khô ngập luân phiên
Quản lý nước là yếu tố then chốt trong canh tác lúa, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Kỹ thuật tưới khô ngập luân phiên (AWD) được nghiên cứu nhằm giảm lượng nước sử dụng và giảm phát thải khí nhà kính. Kết quả cho thấy, AWD giúp giảm phát thải CH4 và bốc thoát NH3, nhưng làm tăng phát thải N2O so với tưới ngập liên tục. Tuy nhiên, AWD vẫn duy trì năng suất lúa và tăng số bông/m2, đồng thời tiết kiệm khoảng 1.000 m3 nước/vụ.
1.1. Ảnh hưởng của AWD đến phát thải khí nhà kính
AWD làm giảm đáng kể phát thải CH4 do giảm thời gian ngập nước, tạo điều kiện oxy hóa trong đất. Tuy nhiên, việc luân phiên khô ngập làm tăng phát thải N2O do quá trình nitrat hóa và khử nitrat. Bốc thoát NH3 cũng giảm nhờ pH thấp trong nước ruộng khi áp dụng AWD.
1.2. Hiệu quả nông học của AWD
AWD không ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất lúa và hấp thu N của cây. Số bông/m2 tăng lên, chứng tỏ kỹ thuật này có thể tối ưu hóa năng suất mà vẫn bảo vệ môi trường.
II. Bón N và kỹ thuật bón thấm urê
Bón N là yếu tố quan trọng trong canh tác lúa, nhưng việc bón phân không hiệu quả dẫn đến bốc thoát NH3 và phát thải N2O. Kỹ thuật bón thấm urê được nghiên cứu nhằm giảm thất thoát N và tăng hiệu quả sử dụng phân bón. Kết quả cho thấy, bón thấm urê giảm đáng kể bốc thoát NH3 và tăng hấp thu N của cây lúa.
2.1. Hiệu quả của bón thấm urê
Bón thấm urê giúp giảm bốc thoát NH3 nhờ duy trì pH thấp trong nước ruộng. Lượng N mất đi chỉ chiếm 1,39% tổng lượng N bón, thấp hơn so với bón thông thường. Kỹ thuật này cũng tăng số chồi/m2 và số bông/m2, cải thiện năng suất lúa.
2.2. Ảnh hưởng đến phát thải khí nhà kính
Bón thấm urê làm giảm phát thải N2O và CH4 do hạn chế quá trình nitrat hóa và khử nitrat. Điều này góp phần giảm khí nhà kính và bảo vệ môi trường.
III. Xử lý rơm rạ và sử dụng phân hữu cơ
Xử lý rơm rạ là biện pháp quan trọng trong quản lý chất thải nông nghiệp. Việc sử dụng rơm ủ nấm Trichoderma kết hợp với phân N vô cơ được nghiên cứu nhằm giảm phát thải CH4 và tăng hiệu quả sử dụng phân bón. Kết quả cho thấy, rơm ủ giảm phát thải CH4 và tăng số bông/m2, nhưng không ảnh hưởng đáng kể đến năng suất lúa.
3.1. Hiệu quả của rơm ủ nấm Trichoderma
Rơm ủ nấm Trichoderma giúp giảm phát thải CH4 do quá trình phân hủy hiếu khí. Số bông/m2 tăng lên, chứng tỏ kỹ thuật này có thể cải thiện sinh trưởng lúa mà vẫn bảo vệ môi trường.
3.2. Ảnh hưởng đến phát thải khí nhà kính
Rơm ủ làm giảm phát thải CH4 nhưng không ảnh hưởng đáng kể đến phát thải N2O. Điều này cho thấy tiềm năng của việc sử dụng phân hữu cơ trong nông nghiệp bền vững.
