Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam, doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước (DNNKVNN) đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm. Tỉnh Bình Định, với vị trí chiến lược trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, có sự phát triển mạnh mẽ của các DNNKVNN, đặc biệt là các công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn và doanh nghiệp tư nhân. Từ năm 2011 đến nay, công tác xây dựng tổ chức Đảng trong các DNNKVNN tại Bình Định được quan tâm nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế như số lượng tổ chức Đảng và đảng viên phát triển chậm so với tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp, vai trò của tổ chức Đảng chưa được phát huy tối đa.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích, đánh giá thực trạng xây dựng tổ chức Đảng trong các DNNKVNN trên địa bàn tỉnh Bình Định, từ đó đề xuất các phương hướng và giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở và đảng bộ cơ sở trong các DNNKVNN tại Bình Định từ năm 2011 đến nay. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho công tác xây dựng Đảng trong khu vực kinh tế ngoài nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển bền vững doanh nghiệp và đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng trong nền kinh tế thị trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, đặc biệt là công tác phát triển tổ chức cơ sở Đảng (TCCSĐ) trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước. Các lý thuyết trọng tâm bao gồm:

  • Lý thuyết tổ chức Đảng: Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, tổ chức Đảng là nền tảng, hạt nhân chính trị ở cơ sở, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong mọi lĩnh vực, đặc biệt trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước.
  • Lý thuyết phát triển tổ chức: Quá trình xây dựng, củng cố và phát triển tổ chức Đảng phải gắn liền với nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và chất lượng đội ngũ đảng viên.
  • Mô hình quản trị doanh nghiệp và tổ chức chính trị: Tổ chức Đảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước không chỉ thực hiện chức năng chính trị mà còn phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, đúng pháp luật.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước, tổ chức cơ sở Đảng, xây dựng tổ chức Đảng, phát triển đảng viên, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, kết hợp các phương pháp nghiên cứu cụ thể:

  • Phương pháp lịch sử và lôgíc: Phân tích quá trình phát triển tổ chức Đảng trong DNNKVNN, tổng hợp các quan điểm lý luận và thực tiễn.
  • Phương pháp thống kê: Thu thập và xử lý số liệu về số lượng tổ chức Đảng, đảng viên, tỷ lệ phát triển tổ chức Đảng trong các DNNKVNN tại Bình Định từ năm 2011 đến nay.
  • Phương pháp so sánh: Đối chiếu thực trạng xây dựng tổ chức Đảng tại Bình Định với các địa phương khác và các nghiên cứu trước đây để rút ra bài học kinh nghiệm.
  • Phương pháp khảo sát và phỏng vấn: Thu thập ý kiến từ các cấp ủy, đảng viên, chủ doanh nghiệp và người lao động nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm các chi bộ, đảng bộ cơ sở trong các DNNKVNN trên địa bàn tỉnh Bình Định, được chọn mẫu theo phương pháp chọn mẫu phi xác suất nhằm đảm bảo tính đại diện cho các loại hình doanh nghiệp đa dạng. Thời gian nghiên cứu tập trung từ năm 2011 đến nay, phù hợp với giai đoạn phát triển mạnh mẽ của DNNKVNN tại địa phương.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng số lượng tổ chức Đảng và đảng viên trong DNNKVNN
    Từ năm 2011 đến nay, số lượng tổ chức Đảng trong các DNNKVNN tại Bình Định tăng khoảng 30%, tuy nhiên tỷ lệ phát triển tổ chức Đảng chưa theo kịp tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp. Số lượng đảng viên trong khu vực này cũng tăng nhưng chỉ chiếm khoảng 15% tổng số lao động trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước.

  2. Vai trò và hoạt động của tổ chức Đảng còn hạn chế
    Khoảng 40% tổ chức Đảng trong DNNKVNN chưa phát huy được vai trò hạt nhân chính trị, hoạt động còn mang tính hình thức, chưa thực sự gắn bó chặt chẽ với hoạt động sản xuất kinh doanh. Một số chi bộ chỉ tập trung vào công tác tuyên truyền, chưa tham gia sâu vào quản lý, giám sát hoạt động doanh nghiệp.

  3. Chất lượng đội ngũ cấp ủy và đảng viên chưa đồng đều
    Đội ngũ cấp ủy trong các DNNKVNN thường biến động, nhiều bí thư chi bộ là nhân viên hoặc lao động trực tiếp, thiếu vị thế và tiếng nói trong doanh nghiệp. Chất lượng đảng viên cũng chưa đồng đều, với khoảng 25% đảng viên chưa được đào tạo chính trị bài bản, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác xây dựng Đảng.

  4. Sự phối hợp giữa tổ chức Đảng và chủ doanh nghiệp còn hạn chế
    Khoảng 35% chủ doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ vai trò của tổ chức Đảng, dẫn đến việc phối hợp trong công tác xây dựng Đảng và các tổ chức chính trị - xã hội chưa hiệu quả, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ đặc thù của các DNNKVNN như quy mô nhỏ, tính linh hoạt cao, đội ngũ lao động đa dạng và biến động. So với các nghiên cứu tại các tỉnh khác, Bình Định có mức tăng trưởng tổ chức Đảng tương đối nhưng vẫn còn khoảng cách về chất lượng và hiệu quả hoạt động. Việc đội ngũ cấp ủy thiếu ổn định và chưa có vị thế cao trong doanh nghiệp làm giảm sức ảnh hưởng của tổ chức Đảng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lượng tổ chức Đảng và đảng viên qua các năm, bảng phân loại chất lượng cấp ủy và tỷ lệ phối hợp với chủ doanh nghiệp. Kết quả này cho thấy cần có giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao nhận thức của chủ doanh nghiệp, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đảng và đổi mới phương thức hoạt động của tổ chức Đảng trong DNNKVNN.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng
    Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng cho đảng viên, người lao động và chủ doanh nghiệp trong các DNNKVNN nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của tổ chức Đảng. Thời gian thực hiện trong 1-2 năm, do Ban Tuyên giáo các cấp phối hợp với Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh chủ trì.

  2. Đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của tổ chức Đảng
    Cải tiến sinh hoạt chi bộ, tăng cường tính dân chủ, kỷ luật và tính chiến đấu, đồng thời gắn kết chặt chẽ với hoạt động sản xuất kinh doanh. Thực hiện trong 2-3 năm, do cấp ủy các cấp và tổ chức Đảng trong doanh nghiệp triển khai.

  3. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, cấp ủy viên và phát triển đảng viên
    Tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý và nghiệp vụ công tác Đảng cho cán bộ cấp ủy; chú trọng phát triển đảng viên từ lực lượng công nhân, người lao động có trình độ chuyên môn. Kế hoạch thực hiện trong 3 năm, do Ban Tổ chức Tỉnh ủy và Đảng ủy Khối doanh nghiệp phối hợp thực hiện.

  4. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên
    Cấp ủy cấp trên cần thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động của tổ chức Đảng trong DNNKVNN, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tổ chức Đảng hoạt động hiệu quả. Thực hiện liên tục, do Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Đảng ủy Khối doanh nghiệp chủ trì.

  5. Xây dựng và củng cố các tổ chức đoàn thể trong doanh nghiệp
    Phối hợp với các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên để tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động chính trị - xã hội, góp phần xây dựng tổ chức Đảng vững mạnh. Thời gian thực hiện 1-2 năm, do tổ chức Đảng và các đoàn thể trong doanh nghiệp phối hợp triển khai.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cấp ủy và cán bộ Đảng các cấp tại tỉnh Bình Định
    Giúp nâng cao nhận thức và hiệu quả công tác xây dựng tổ chức Đảng trong các DNNKVNN, từ đó lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp với đặc thù địa phương.

  2. Lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước
    Hiểu rõ vai trò của tổ chức Đảng trong doanh nghiệp, từ đó phối hợp chặt chẽ để phát triển doanh nghiệp bền vững, đúng định hướng xã hội chủ nghĩa.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Chính trị học, Quản trị kinh doanh
    Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng tổ chức Đảng trong doanh nghiệp, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế và xây dựng Đảng
    Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách, quy định và hướng dẫn thực hiện công tác phát triển tổ chức Đảng trong khu vực kinh tế ngoài nhà nước.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao xây dựng tổ chức Đảng trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước lại quan trọng?
    Tổ chức Đảng là cầu nối giữa Đảng với doanh nghiệp và người lao động, đảm bảo doanh nghiệp hoạt động đúng chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước, góp phần phát triển kinh tế bền vững.

  2. Các khó khăn chính trong xây dựng tổ chức Đảng tại Bình Định là gì?
    Bao gồm sự biến động của đội ngũ cấp ủy, nhận thức chưa đầy đủ của chủ doanh nghiệp, hoạt động tổ chức Đảng còn mang tính hình thức và thiếu sự phối hợp hiệu quả với các tổ chức chính trị - xã hội.

  3. Làm thế nào để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong doanh nghiệp?
    Cần đổi mới nội dung, phương thức sinh hoạt, tăng cường tính dân chủ, kỷ luật, gắn kết với hoạt động sản xuất kinh doanh và nâng cao trách nhiệm của đảng viên.

  4. Vai trò của chủ doanh nghiệp trong công tác xây dựng Đảng như thế nào?
    Chủ doanh nghiệp cần nhận thức đúng vai trò của tổ chức Đảng, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của tổ chức Đảng và các đoàn thể trong doanh nghiệp.

  5. Làm sao để phát triển đội ngũ đảng viên trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước?
    Cần chú trọng công tác bồi dưỡng, tạo nguồn từ lực lượng công nhân, người lao động có trình độ, đồng thời tổ chức các lớp đào tạo, nâng cao nhận thức chính trị và kỹ năng công tác Đảng.

Kết luận

  • Luận văn làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng xây dựng tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước tại tỉnh Bình Định từ năm 2011 đến nay.
  • Phát hiện những hạn chế về số lượng, chất lượng tổ chức Đảng và đảng viên, cũng như vai trò chưa được phát huy tối đa trong doanh nghiệp.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng, đồng thời tăng cường phối hợp với chủ doanh nghiệp và các tổ chức chính trị - xã hội.
  • Gợi mở hướng nghiên cứu tiếp theo về mô hình tổ chức Đảng phù hợp với đặc thù từng loại hình doanh nghiệp và địa phương.
  • Kêu gọi các cấp ủy, tổ chức Đảng và doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước tại Bình Định tích cực triển khai các giải pháp nhằm phát triển tổ chức Đảng vững mạnh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương bền vững.