I. Thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ tại bệnh viện đa khoa Cà Mau năm 2017
Nghiên cứu đã mô tả thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ tại bệnh viện đa khoa Cà Mau năm 2017, tập trung vào 4 khoa ngoại: Ngoại tổng hợp, Ngoại chấn thương chỉnh hình – bỏng, Ngoại thần kinh, và Ngoại ung bướu. Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ chung là 6.1%, cao hơn so với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam. Nhóm tuổi từ 18 đến 59 chiếm tỷ lệ cao nhất (88.1%), trong khi nhóm tuổi từ 1 đến 17 tuổi chiếm tỷ lệ thấp nhất (1.1%). Điều này phản ánh sự phân bố tuổi tác của bệnh nhân phẫu thuật tại bệnh viện.
1.1. Tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ theo khoa
Tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ khác biệt đáng kể giữa các khoa. Khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình – bỏng có tỷ lệ nhiễm khuẩn cao nhất, trong khi khoa Ngoại thần kinh có tỷ lệ thấp nhất. Sự khác biệt này có thể liên quan đến loại phẫu thuật và thời gian phẫu thuật, với các phẫu thuật kéo dài hơn 90 phút có tỷ lệ nhiễm khuẩn cao hơn (19.9%).
1.2. Đặc điểm bệnh nhân và nhiễm khuẩn vết mổ
Bệnh nhân bị nhiễm khuẩn trước phẫu thuật có tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ cao nhất (88.5%). Những bệnh nhân không được chuẩn bị đầy đủ trước mổ cũng có nguy cơ cao (43.8%). Các yếu tố như bệnh mạn tính, điểm ASA ≥2, và thời gian nằm viện kéo dài cũng làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
II. Yếu tố liên quan đến nhiễm khuẩn vết mổ
Nghiên cứu đã xác định các yếu tố liên quan đến nhiễm khuẩn vết mổ, bao gồm yếu tố bệnh nhân, yếu tố phẫu thuật, và yếu tố môi trường. Các yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, đặc biệt là trong bối cảnh bệnh viện đa khoa Cà Mau luôn trong tình trạng quá tải.
2.1. Yếu tố bệnh nhân
Các yếu tố như tuổi tác, tình trạng sức khỏe trước phẫu thuật, và bệnh lý nền (tiểu đường, béo phì, suy dinh dưỡng) đều ảnh hưởng đến nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ. Bệnh nhân có điểm ASA ≥2 có tỷ lệ nhiễm khuẩn cao hơn (37.3%).
2.2. Yếu tố phẫu thuật
Thời gian phẫu thuật kéo dài, loại phẫu thuật (cấp cứu, nhiễm, bẩn), và thao tác phẫu thuật phức tạp đều làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Phẫu thuật ruột non và đại tràng có tỷ lệ nhiễm khuẩn cao hơn so với các loại phẫu thuật khác.
2.3. Yếu tố môi trường
Điều kiện vệ sinh trong khu phẫu thuật, chất lượng dụng cụ y tế, và việc tuân thủ nguyên tắc vô khuẩn của nhân viên y tế đều ảnh hưởng đến nguy cơ nhiễm khuẩn. Việc sử dụng kháng sinh dự phòng không đúng cách cũng là một yếu tố nguy cơ.
III. Phòng ngừa và kiểm soát nhiễm khuẩn vết mổ
Nghiên cứu đề xuất các biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn vết mổ tại bệnh viện đa khoa Cà Mau, bao gồm việc chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật, sử dụng kháng sinh dự phòng đúng cách, và cải thiện điều kiện vệ sinh trong khu phẫu thuật.
3.1. Chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật
Bệnh nhân cần được tắm bằng dung dịch khử khuẩn trước phẫu thuật, điều trị ổn định các ổ nhiễm khuẩn trước mổ, và duy trì lượng glucose máu ở mức sinh lý. Những bệnh nhân suy dinh dưỡng cần được bồi dưỡng thể trạng trước phẫu thuật.
3.2. Sử dụng kháng sinh dự phòng
Kháng sinh dự phòng cần được sử dụng đúng liều lượng, thời điểm, và đường dùng. Việc lựa chọn kháng sinh phù hợp với tác nhân gây bệnh là yếu tố quan trọng trong phòng ngừa nhiễm khuẩn.
3.3. Cải thiện điều kiện vệ sinh
Cần đảm bảo vệ sinh tay ngoại khoa, kiểm soát chất lượng không khí và nước trong khu phẫu thuật, và tuân thủ nguyên tắc vô khuẩn trong quá trình phẫu thuật và chăm sóc vết mổ.
