Tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại Việt Nam

• Tác giả: Dương Nguyễn Thanh Tâm
• Người hướng dẫn: PGS. Phan Diên Vỹ
• Trường học: Trường Đại Học Ngân Hàng Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
• Đề tài: Tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT LUẬN ÁN
• SUMMARY OF THESIS
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ HÌNH
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU
• 1.1. SỰ CẦN THIẾT CỦA NGHIÊN CỨU
• 1.1.1. Bối cảnh thực tiễn
• 1.1.2. Tổng quan nghiên cứu
• 1.1.3. Khoảng trống nghiên cứu
• 1.1.4. Sự cần thiết của nghiên cứu tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại
• 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
• 1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 1.5.1. Phương pháp nghiên cứu định tính
• 1.5.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• 1.5.3. Quy trình nghiên cứu
• 1.6. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
• 1.6.1. Những đóng góp về lý thuyết
• 1.6.2. Những đóng góp về thực tiễn
• 1.7. BỐ CỤC CỦA LUẬN ÁN
• 1.8. TÓM TẮT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM
• 2.1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ TÁI CẤU TRÚC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 2.1.1. Khái niệm tái cấu trúc
• 2.1.2. Sự cần thiết của việc tái cấu trúc ngân hàng thương mại
• 2.1.3. Các hình thức tái cấu trúc ngân hàng thương mại
• 2.1.3.1. Tái cấu trúc tài chính
• 2.1.3.2. Tái cấu trúc sở hữu
• 2.1.3.3. Tái cấu trúc hoạt động
• 2.2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 2.2.1. Khái niệm hiệu quả tài chính
• 2.2.2. Các lý thuyết về hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại
• 2.2.3. Đo lường hiệu quả tài chính
• 2.3. CÁC LÝ THUYẾT GIẢI THÍCH TÁC ĐỘNG CỦA TÁI CẤU TRÚC ĐẾN HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 2.3.1. Lý thuyết trung gian tài chính
• 2.3.2. Lý thuyết nguồn lực
• 2.3.3. Lý thuyết người đại diện
• 2.3.4. Lý thuyết vòng đời
• 2.4. CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM
• 2.4.1. Các nghiên cứu thực nghiệm về hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại
• 2.4.2. Các nghiên cứu thực nghiệm về hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại trên thế giới
• 2.4.3. Các nghiên cứu thực nghiệm về hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại tại Việt Nam
• 2.4.4. Các nghiên cứu thực nghiệm về tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại
• 2.4.4.1. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới về tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại
• 2.4.4.2. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới về tác động của tái cấu trúc tài chính đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại
• 2.4.4.3. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới về tác động của tái cấu trúc sở hữu đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại
• 2.4.4.4. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới về tác động của tái cấu trúc hoạt động đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại
• 2.4.4.5. Các nghiên cứu thực nghiệm về tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại tại Việt Nam
• 2.5. THẢO LUẬN CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM
• 2.6. TÓM TẮT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH
• 3.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG
• 3.3. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
• 3.3.1. Tái cấu trúc tài chính
• 3.3.1.1. Tỷ lệ nợ - LTEi,t
• 3.3.1.2. Tỷ lệ nợ xấu - NPLi,t
• 3.3.1.3. Sự hỗ trợ của nhà nước - INTit
• 3.3.1.4. Tỷ lệ vốn chủ sở hữu - ETAit
• 3.3.1.5. Tỷ lệ an toàn vốn - CARi,t
• 3.3.2. Tái cấu trúc sở hữu
• 3.3.2.1. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài - FORi,t
• 3.3.2.2. Tỷ lệ sở hữu Nhà Nước - STAi,t
• 3.3.2.3. Mua bán và sáp nhập - MVAi,t
• 3.3.2.4. Cổ phần hóa ngân hàng thương mại nhà nước - PRVi,t
• 3.3.3. Tái cấu trúc hoạt động
• 3.3.3.1. Số lượng chi nhánh, phòng giao dịch và máy ATM - EXPi,t
• 3.3.3.2. Số lượng nhân viên ngân hàng - LAB i,t
• 3.3.3.3. Tỷ lệ chi phí trên thu nhập - CTIi,t
• 3.3.3.4. Tỷ lệ chi phí hoạt động trên tổng tài sản - CTAi,t
• 3.3.4. Giai đoạn tái cấu trúc thứ nhất - RE1i,t
• 3.3.5. Giai đoạn tái cấu trúc thứ hai - RE2i,t
• 3.3.6. Quy mô của ngân hàng - SIZi,t
• 3.3.7. Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế - GDPi,t
• 3.3.8. Tỷ lệ lạm phát - INFi,t
• 3.3.9. Biến trễ hiệu quả tài chính – ROAA_1i,t-1 , ROEA_1 i,t-1, NIM_1 i,t-1
• 3.4. DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU
• 3.5. TÓM TẮT CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2007 – 2019
• 4.1.1. Hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại Việt Nam giai đoạn 2007 – 2019
• 4.1.2. Hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại cổ phần và ngân hàng thương mại nhà nước tại Việt Nam giai đoạn 2007 - 2019
• 4.1.3. Hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại có mua bán, sáp nhập và ngân hàng thương mại không mua bán, sáp nhập tại Việt Nam giai đoạn 2007 - 2019
• 4.2. THỐNG KÊ MÔ TẢ CÁC BIẾN ĐỘC LẬP TRONG MÔ HÌNH
• 4.2.1. Tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu
• 4.2.2. Tỷ lệ nợ xấu
• 4.2.3. Sự hỗ trợ của nhà nước
• 4.2.4. Tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản
• 4.2.5. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu
• 4.2.6. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài
• 4.2.7. Tỷ lệ sở hữu nhà nước
• 4.2.8. Hoạt động sáp nhập, mua lại các ngân hàng thương mại
• 4.2.9. Quy mô nhân viên, chi nhánh, phòng giao dịch và máy ATM
• 4.2.10. Tỷ lệ chi phí trên thu nhập, chi phí hoạt động trên tổng tài sản
• 4.3. PHÂN TÍCH TƯƠNG QUAN CÁC BIẾN TRONG MÔ HÌNH
• 4.4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA TÁI CẤU TRÚC ĐẾN HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM
• 4.4.1. Kết quả kiểm định lựa chọn mô hình
• 4.4.2. Kết quả phân tích tác động của tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính (ROAA, ROEA, NIM) của các mô hình ước lượng GMM1, GMM2, GMM3
• 4.5. TÓM TẮT CHƯƠNG 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. MỘT SỐ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1.1. Đối với ngân hàng thương mại
• 5.1.1.1. Về hoạt động tái cấu trúc tài chính
• 5.1.1.2. Về hoạt động tái cấu trúc sở hữu
• 5.1.1.3. Về hoạt động tái cấu trúc hoạt động
• 5.1.2. Đối với ngân hàng nhà nước
• 5.2. HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU VÀ CÁC HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
• 5.3. TÓM TẮT CHƯƠNG 5
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH
• CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về tác động của tái cấu trúc ngân hàng thương mại Việt Nam

Tái cấu trúc ngân hàng thương mại là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả tài chính và ổn định hệ thống tài chính quốc gia. Trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu, Việt Nam đã thực hiện nhiều chính sách tái cấu trúc nhằm cải thiện tình hình hoạt động của các ngân hàng thương mại. Nghiên cứu này sẽ phân tích các tác động của quá trình tái cấu trúc đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam.

1.1. Khái niệm và vai trò của tái cấu trúc ngân hàng

Tái cấu trúc ngân hàng bao gồm các hoạt động như sáp nhập, mua lại và cải cách quy trình hoạt động. Những hoạt động này không chỉ giúp cải thiện hiệu quả tài chính mà còn tăng cường khả năng cạnh tranh trong ngành ngân hàng.

1.2. Lịch sử và bối cảnh tái cấu trúc ngân hàng tại Việt Nam

Việt Nam đã bắt đầu quá trình tái cấu trúc ngân hàng từ năm 2011 với Đề án 254. Mục tiêu chính là xử lý nợ xấu và nâng cao hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại, đặc biệt trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế.

II. Vấn đề và thách thức trong tái cấu trúc ngân hàng thương mại

Mặc dù tái cấu trúc ngân hàng mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng gặp phải không ít thách thức. Các vấn đề như quản lý rủi ro, sự thiếu minh bạch và khủng hoảng niềm tin từ phía khách hàng là những yếu tố cần được giải quyết. Nghiên cứu này sẽ chỉ ra những thách thức chính trong quá trình tái cấu trúc.

2.1. Quản lý rủi ro trong quá trình tái cấu trúc

Quản lý rủi ro là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong quá trình tái cấu trúc. Các ngân hàng cần có chiến lược rõ ràng để giảm thiểu rủi ro tài chính và hoạt động trong bối cảnh thay đổi.

2.2. Khó khăn trong việc xử lý nợ xấu

Nợ xấu là một trong những vấn đề lớn nhất mà các ngân hàng thương mại phải đối mặt. Việc xử lý nợ xấu không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính mà còn đến sự ổn định của toàn bộ hệ thống ngân hàng.

III. Phương pháp tái cấu trúc ngân hàng hiệu quả

Để đạt được hiệu quả tài chính cao, các ngân hàng thương mại cần áp dụng các phương pháp tái cấu trúc hiệu quả. Nghiên cứu này sẽ trình bày các phương pháp chính được áp dụng trong quá trình tái cấu trúc ngân hàng tại Việt Nam.

3.1. Sáp nhập và mua lại ngân hàng

Sáp nhập và mua lại là một trong những phương pháp tái cấu trúc phổ biến nhất. Nó giúp các ngân hàng tăng cường quy mô hoạt động và cải thiện hiệu quả tài chính thông qua việc tối ưu hóa chi phí.

3.2. Cải cách quy trình hoạt động

Cải cách quy trình hoạt động giúp nâng cao hiệu suất làm việc và giảm thiểu chi phí. Các ngân hàng cần áp dụng công nghệ mới để cải thiện quy trình và tăng cường hiệu quả tài chính.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng tái cấu trúc ngân hàng đã có những tác động tích cực đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Nghiên cứu sẽ trình bày các số liệu và phân tích cụ thể về hiệu quả tài chính trước và sau khi tái cấu trúc.

4.1. Phân tích hiệu quả tài chính trước và sau tái cấu trúc

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại đã cải thiện đáng kể sau khi thực hiện tái cấu trúc. Các chỉ số như ROAA và ROEA đều có xu hướng tăng lên.

4.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính

Các yếu tố như tỷ lệ nợ xấu, sự hỗ trợ của nhà nước và quy mô ngân hàng đều có tác động đáng kể đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại trong giai đoạn tái cấu trúc.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của tái cấu trúc ngân hàng

Tái cấu trúc ngân hàng thương mại là một quá trình cần thiết để nâng cao hiệu quả tài chính và đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính. Nghiên cứu này sẽ đưa ra những khuyến nghị cho các ngân hàng và chính phủ trong việc tiếp tục cải cách trong tương lai.

5.1. Khuyến nghị cho các ngân hàng thương mại

Các ngân hàng cần tiếp tục cải cách quy trình hoạt động và áp dụng công nghệ mới để nâng cao hiệu quả tài chính. Đồng thời, cần có chiến lược rõ ràng trong việc xử lý nợ xấu.

5.2. Triển vọng tương lai của tái cấu trúc ngân hàng

Triển vọng tương lai của tái cấu trúc ngân hàng tại Việt Nam là rất khả quan. Các ngân hàng cần tiếp tục đổi mới và thích ứng với những thay đổi của thị trường để duy trì hiệu quả tài chính.