Tác động của Basel III đến kênh cho vay ngân hàng: Bằng chứng từ các quốc gia BRICS và OECD

• Tác giả: Nguyen Thi Hong Van
• Người hướng dẫn: Dr. Le Ho An Chau
• Trường học: University of Economics Erasmus University Rotterdam
• Chuyên ngành: Development Economics
• Đề tài: Tác động của Basel III đến kênh cho vay ngân hàng tại các quốc gia BRICS và OECD
• Loại tài liệu: Thesis
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENT
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF TABLE
• LIST OF FIGURES
• LIST OF ACRONYMS
• 1. CHƯƠNG 1: INTRODUCTION
• 1.1. Research methodologies and data
• 1.2. The thesis structure
• 2. CHƯƠNG 2: LITERATURE REVIEW ON BANK LENDING CHANNEL AND BASEL III REGULATIONS
• 2.1. Theoretical review on bank lending channel and Basel III regulations
• 2.2. Bank lending channel
• 2.3. The introduction of bank lending channel
• 2.4. Determinants of bank lending channel
• 2.5. Macroeconomic conditions
• 3. CHƯƠNG 3: RESEARCH METHODOLOGY
• 4. CHƯƠNG 4: THE EMPIRICAL RESULTS
• 4.1. The impact of Basel III regulations on bank lending channel
• 4.2. The impact of Basel III regulations on bank lending channel in 10 countries
• 4.3. The impact of Basel III regulations on bank lending channel in BRICS
• 4.4. The impact of Basel III regulations on bank lending channel in 5 countries of OECD
• 5. CHƯƠNG 5: CONCLUSIONS AND POLICY IMPLICATIONS
• 5.1. The limitation and further researches
• LIST OF TABLE
• LIST OF FIGURES
• LIST OF ACRONYMS

I. Tổng Quan Tác Động Basel III Kênh Cho Vay Ngân Hàng

Cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008 cho thấy sự yếu kém của hệ thống ngân hàng toàn cầu. Basel III ra đời như một phản ứng tất yếu, nâng cấp từ Basel II, tập trung vào giám sát, định nghĩa lại vốn, yêu cầu vốn, quản lý rủi ro và thanh khoản. Mục tiêu là tăng cường chất lượng và số lượng vốn, cải thiện phạm vi bao phủ rủi ro. Tuy nhiên, nhiều tranh cãi nảy sinh về tác động tiêu cực của việc tăng yêu cầu vốn và quy định thanh khoản, có thể làm chậm tăng trưởng tín dụng. Một số khác tin rằng Basel III có tác động tích cực đến hiệu quả kinh tế trong dài hạn. Nghiên cứu này tập trung vào tác động của Basel III lên kênh cho vay ngân hàng tại các quốc gia BRICS và OECD, sử dụng dữ liệu từ 2011-2016.

1.1. Mục Tiêu Câu Hỏi Nghiên Cứu Về Basel III

Nghiên cứu này nhằm mục đích điều tra ảnh hưởng của kênh cho vay ngân hàng từ Basel III lên nền kinh tế của 10 quốc gia thành viên thuộc Ủy ban Basel trong giai đoạn 2011-2016. Cụ thể, nghiên cứu này nhằm kiểm tra tác động trực tiếp của hai yếu tố của Basel III: yêu cầu vốn và quy định thanh khoản đối với tăng trưởng tín dụng và tác động gián tiếp đến tăng trưởng tín dụng thông qua lãi suất cho vay. Từ đó, chúng ta có thể tìm ra tác động chính xác của Basel III đối với từng yếu tố của kênh cho vay ngân hàng. Các câu hỏi nghiên cứu đặt ra là: Liệu các quy định mới về vốn và thanh khoản trong Basel III có ảnh hưởng đến nền kinh tế thông qua kênh cho vay ngân hàng hay không? Nếu có, tác động là tích cực hay tiêu cực? Yếu tố nào của Basel III, tức là yêu cầu vốn hay quy định thanh khoản có tác động biên lớn hơn đến nền kinh tế?

1.2. Phương Pháp Nghiên Cứu Dữ Liệu Phân Tích

Để điều tra tác động trực tiếp và gián tiếp của các quy định Basel III lên kênh cho vay ngân hàng, và giải quyết mối quan hệ nhân quả giữa tăng trưởng tín dụng và lãi suất cho vay ngân hàng, nghiên cứu này sử dụng ước tính Bình phương tối thiểu ba giai đoạn (3SLS) dựa trên Mô hình phương trình cấu trúc tổng quát (GSEM). Bên cạnh đó, nghiên cứu này sử dụng biến giả thời gian để nghiên cứu xem kênh cho vay ngân hàng có khác nhau trước và sau khi áp dụng các quy định Basel III hay không. Dữ liệu của nghiên cứu này được thu thập cho 391 ngân hàng thương mại ở 10 quốc gia (BRICS và 5 quốc gia OECD) từ năm 2011-2016 từ Orbis Bank Focus. Hơn nữa, dữ liệu cho các biến kinh tế vĩ mô được thu thập từ Ngân hàng Thế giới và cơ sở dữ liệu OECD.

II. Thách Thức Ảnh Hưởng Basel III Đến Tăng Trưởng Tín Dụng

Việc áp dụng các quy định về vốn và thanh khoản của Basel III có thể khiến ngân hàng điều chỉnh bảng cân đối kế toán bằng cách tăng vốn và giảm tài sản có rủi ro, bao gồm cả khối lượng cho vay. Việc giảm khối lượng cho vay dẫn đến tăng lãi suất cho vay. Kashyap, Stein, và Hanson (2010) nhận thấy lãi suất cho vay tăng 6 điểm cơ bản sau khi áp dụng Basel III cho hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ. Do đó, các quy định Basel III trực tiếp làm tăng tỷ lệ thu nhập lãi cho vay và giảm khối lượng cho vay. Cosimano và Hakura (2011) cho rằng các quy định Basel III ngăn cản sự phục hồi của nền kinh tế sau cuộc khủng hoảng tài chính. Tuy nhiên, Angelini và cộng sự (2015) cho rằng trong dài hạn thông qua các quy định Basel III, các ngân hàng thương mại có thể hấp thụ các cú sốc tài chính.

2.1. Yêu Cầu Vốn Chi Phí Vay Mượn

Modigliani và Miller (1958) cho rằng yêu cầu vốn cao hơn dẫn đến chi phí biên của các khoản vay cao hơn, do đó lãi suất cho vay sẽ tăng lên. Điều này có nghĩa là Basel III có thể làm tăng chi phí vốn cho các ngân hàng, buộc họ phải tính lãi suất cao hơn cho các khoản vay để duy trì lợi nhuận. Ảnh hưởng này có thể đặc biệt đáng chú ý đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), những đối tượng thường phụ thuộc vào các khoản vay ngân hàng để tài trợ cho hoạt động của mình.

2.2. Quy Định Thanh Khoản Khả Năng Cho Vay

Các quy định về thanh khoản trong Basel III có thể hạn chế khả năng cho vay của các ngân hàng. Giordana và Schumacher (2011) cho rằng các quy định về thanh khoản có tác động tương tự đến nền kinh tế như yêu cầu vốn. Điều này có thể gây ra sự sụt giảm trong tăng trưởng tín dụng, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi như các quốc gia BRICS, nơi các ngân hàng có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu thanh khoản mới.

2.3. Ảnh Hưởng Gián Tiếp Lên Nền Kinh Tế

Việc lãi suất cho vay tăng và khả năng cho vay giảm có thể tác động tiêu cực đến đầu tư, tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế. Cosimano và Hakura (2011) lập luận rằng Basel III có thể cản trở sự phục hồi kinh tế sau khủng hoảng. Tuy nhiên, Angelini và cộng sự (2015) cho rằng trong dài hạn, Basel III có thể giúp các ngân hàng hấp thụ các cú sốc tài chính, góp phần vào sự ổn định của hệ thống tài chính.

III. Giải Pháp Đánh Giá Tác Động Basel III Qua Kênh Cho Vay

Nghiên cứu này xem xét Basel III thông qua việc kết hợp cả hai yếu tố yêu cầu vốn và quy định thanh khoản để đo lường tác động của cả hai đối với tăng trưởng kinh tế thông qua kênh cho vay ngân hàng. Về lý thuyết, chính sách tiền tệ có thể được truyền tải vào nền kinh tế thông qua nhiều kênh khác nhau. Basel III gián tiếp ảnh hưởng đến kênh cho vay ngân hàng bằng cách tăng chi phí biên của khoản vay ngân hàng (Giordana và Schumacher 2011). Luận án này tập trung vào tác động của Basel III lên kênh cho vay ngân hàng cho các ngân hàng thương mại ở 10 quốc gia thành viên của ủy ban Basel trong giai đoạn từ 2011 đến 2016.

3.1. So Sánh Tác Động Giữa BRICS OECD

Nghiên cứu này phân tích sự khác biệt trong tác động của Basel III giữa hai nhóm quốc gia: BRICS và OECD. Sự khác biệt về cấu trúc kinh tế, hệ thống tài chính và mức độ phát triển có thể dẫn đến những tác động khác nhau. Điều quan trọng là phải hiểu rõ những khác biệt này để đưa ra các khuyến nghị chính sách phù hợp.

3.2. Sử Dụng Tỷ Lệ Cho Vay Tăng Trưởng Tín Dụng

Không giống như các nghiên cứu trước đây, nghiên cứu này sử dụng cả hai biến: tỷ lệ cho vay và tăng trưởng tín dụng làm biến phụ thuộc để kiểm tra sự biến động của việc cho vay của ngân hàng. Điều này cung cấp một cái nhìn toàn diện hơn về tác động của Basel III lên kênh cho vay ngân hàng. Tỷ lệ cho vay phản ánh chi phí vay vốn, trong khi tăng trưởng tín dụng phản ánh khối lượng cho vay.

3.3. Xem Xét Cả Tác Động Trực Tiếp Gián Tiếp

Nghiên cứu xem xét cả tác động trực tiếp và gián tiếp của Basel III lên kênh cho vay ngân hàng. Tác động trực tiếp đề cập đến ảnh hưởng của Basel III lên tỷ lệ cho vay và tăng trưởng tín dụng. Tác động gián tiếp đề cập đến ảnh hưởng của Basel III lên tăng trưởng tín dụng thông qua tỷ lệ cho vay.

IV. Kết Quả Phân Tích Thực Nghiệm Tác Động Basel III

Nghiên cứu sử dụng phương pháp Bình phương tối thiểu ba giai đoạn (3SLS) dựa trên Mô hình phương trình cấu trúc tổng quát (GSEM) để điều tra tác động trực tiếp và gián tiếp của các quy định Basel III lên kênh cho vay ngân hàng. Dữ liệu được thu thập từ 391 ngân hàng thương mại ở 10 quốc gia (BRICS và 5 quốc gia OECD) từ năm 2011-2016.

4.1. Tác Động Lên Kênh Cho Vay Tại Các Nước BRICS

Kết quả cho thấy có tác động tiêu cực đáng kể của các quy định thanh khoản Basel III và biến giả thời gian, nhưng không có tác động đáng kể nào từ các quy định về vốn đối với kênh cho vay ngân hàng ở các quốc gia BRICS. Lý do có thể là tỷ lệ vốn (Tỷ lệ Tier 1, Tỷ lệ vốn chủ sở hữu phổ thông cấp 1 và tỷ lệ đòn bẩy) của các ngân hàng thương mại ở BRICS cao hơn các quy định Basel III trong giai đoạn 2011-2016. Họ đã không chịu quá nhiều áp lực trong việc điều chỉnh các yêu cầu về vốn của Basel III.

4.2. Tác Động Lên Kênh Cho Vay Tại Các Nước OECD

Ngược lại, ở 5 quốc gia OECD, không có bằng chứng nào chứng minh biến giả thời gian và ảnh hưởng của các quy định thanh khoản đối với kênh cho vay ngân hàng, tuy nhiên, các yêu cầu về vốn của Basel III có tác động tiêu cực đáng kể đến kênh cho vay ngân hàng.

V. Kết Luận Chính Sách Ảnh Hưởng Basel III Đến Cho Vay

Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng thực nghiệm về tác động của Basel III lên nền kinh tế thành viên thông qua kênh cho vay ngân hàng. Đóng góp chính của luận án này là phân tích cả tác động trực tiếp và gián tiếp lên tăng trưởng cho vay và lãi suất cho vay, và giải quyết vấn đề nội sinh của các biến này. Ngoài ra, luận án này kiểm tra các quy định Basel III một cách toàn diện hơn cả về yêu cầu vốn và quy định thanh khoản và so sánh sự khác biệt giữa hai nhóm quốc gia: BRICS và OECD.

5.1. Hàm Ý Chính Sách Cho Ngân Hàng Trung Ương

Những phát hiện từ nghiên cứu này sẽ gợi ý hàm ý chính sách quan trọng cho các ngân hàng trung ương. Đặc biệt, cần xem xét kỹ lưỡng tác động khác nhau của Basel III đối với các quốc gia BRICS và OECD. Cần có các chính sách điều chỉnh phù hợp với từng nhóm quốc gia để đảm bảo rằng Basel III đạt được mục tiêu tăng cường sự ổn định tài chính mà không gây ra những tác động tiêu cực đến tăng trưởng tín dụng.

5.2. Hạn Chế Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Nghiên cứu này có một số hạn chế. Ví dụ, dữ liệu chỉ bao gồm giai đoạn từ 2011 đến 2016. Các nghiên cứu trong tương lai có thể sử dụng dữ liệu dài hơn để đánh giá tác động lâu dài của Basel III. Ngoài ra, nghiên cứu này chỉ xem xét 10 quốc gia. Các nghiên cứu trong tương lai có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu để bao gồm nhiều quốc gia hơn. Hơn nữa, nên nghiên cứu tác động của Basel III đến các ngành công nghiệp khác nhau.