Chia Sẻ Thông Tin, Thâm Nhập Ngân Hàng và Trốn Thuế ở Các Nước Đang Phát Triển

• Tác giả: Vo Manh Tan
• Người hướng dẫn: Dr. Võ Hồng Đức
• Trường học: University of Economics
• Chuyên ngành: Development Economics
• Đề tài: Information Sharing, Bank Penetration & Tax Evasion in the Developing Countries
• Loại tài liệu: Thesis
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGMENTS
• ABBREVIATIONS
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF FIGURES
• LIST OF TABLES
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.1. Contribution of the thesis
• 1.2. Structure of the thesis
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Explaining tax evasion
• 2.2. Tax evasion approach
• 2.3. Tax evasion framework
• 2.4. Determinants of tax evasion
• 2.5. Connection with information sharing and bank penetration
• 2.6. Information sharing and bank penetration in financial system
• 2.7. Information sharing and Bank penetration role to tax evasion
• 3. CHAPTER 3: DATA AND METHODOLOGY
• 3.1. New tax evasion index
• 3.2. Financial developments versus tax evasion
• 4. CHAPTER 4: RESULTS AND DISCUSSIONS
• 4.1. The first hypothesis: Information sharing, bank penetration and tax evasion
• 4.2. The second hypothesis: Firm size and location influences
• 4.3. Definitions and sources of variables
• 4.4. Data summary and list of industries
• 4.5. Tax evasion index in the developing countries
• LIST OF FIGURES
• LIST OF TABLES

I. Tổng Quan Về Chia Sẻ Thông Tin và Thâm Nhập Ngân Hàng

Nghiên cứu hiện tại tập trung vào mối liên hệ giữa phát triển tài chính và các hoạt động kinh tế chính thức. Levine (2005) chia các yếu tố thành năm loại, qua đó sự phát triển tài chính có thể ảnh hưởng đến các lĩnh vực thực của nền kinh tế: (a) sản xuất thông tin và nâng cao hiệu quả phân bổ vốn; (b) giám sát các công ty và thực hiện quản trị doanh nghiệp; (c) giảm thiểu rủi ro; (d) tạo ra các nguồn tiết kiệm và (e) thúc đẩy trao đổi. Việc hiểu các kênh tiềm năng mà qua đó khu vực tài chính có thể ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế thực là rất quan trọng đối với bất kỳ nền kinh tế nào, bất kể mức độ phát triển kinh tế của nó.

1.1. Tầm quan trọng của phát triển tài chính

Tăng cường khả năng sản xuất thông tin và phân bổ vốn hiệu quả hơn, giám sát doanh nghiệp và quản trị doanh nghiệp, giảm thiểu rủi ro và thúc đẩy trao đổi. Sự phát triển của hệ thống tài chính sẽ mang lại lợi ích to lớn cho xã hội.

1.2. Ảnh hưởng của khu vực tài chính đến kinh tế thực

Khu vực tài chính có thể ảnh hưởng đến các lĩnh vực thực của nền kinh tế thông qua việc tạo ra các nguồn tiết kiệm và thúc đẩy trao đổi. Điều này thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế.

II. Thách Thức Trốn Thuế ở Các Nước Đang Phát Triển

Nền kinh tế ngầm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng theo hai cơ chế chính. Thứ nhất, nó hạn chế các cơ hội đầu tư vì các công ty bất hợp pháp chỉ có thể hoạt động trong môi trường ngầm, nơi không cung cấp hỗ trợ thị trường cần thiết. Thứ hai, nền kinh tế ngầm dẫn đến trốn thuế, sau đó làm giảm doanh thu thuế. Các chính phủ phải đối mặt với thâm hụt tài khóa trong doanh thu thuế có thể không có khả năng tuân thủ kỷ luật với ngân sách của họ hoặc phải thực hiện tài trợ bên ngoài; cả hai đều rủi ro và phức tạp theo nhiều cách.

2.1. Nền kinh tế ngầm và ảnh hưởng tới đầu tư

Các công ty bất hợp pháp chỉ có thể hoạt động trong môi trường ngầm, nơi không cung cấp hỗ trợ thị trường cần thiết. Điều này hạn chế các cơ hội đầu tư và kìm hãm tăng trưởng kinh tế.

2.2. Tác động của trốn thuế tới doanh thu chính phủ

Nền kinh tế ngầm dẫn đến trốn thuế, làm giảm doanh thu thuế. Các chính phủ phải đối mặt với thâm hụt tài khóa có thể không có khả năng tuân thủ kỷ luật với ngân sách của họ hoặc phải thực hiện tài trợ bên ngoài; cả hai đều rủi ro và phức tạp.

2.3. Ảnh hưởng của thông tin bất cân xứng

Lý do chính cho trốn thuế đến từ thông tin bất cân xứng, hoặc cơ quan thuế không có đủ thông tin để tiết lộ các hoạt động bất hợp pháp nhằm giảm số tiền thuế. Cải thiện trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là các yếu tố thúc đẩy thông tin và thúc đẩy thị trường minh bạch, có thể giúp kiểm soát trốn thuế.

III. Cách Chia Sẻ Thông Tin Giảm Trốn Thuế Nghiên Cứu

Straub (2005) và Beck et al. (2007) cho rằng khả năng tiếp cận tốt hơn với các dịch vụ tín dụng chính thức giúp tăng lợi ích của các công ty hoạt động chính thức, điều này sẽ làm giảm trốn thuế. Hơn nữa, chia sẻ thông tin dẫn đến chi phí giao dịch thấp hơn và cải thiện hiệu quả tín dụng bằng cách tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng (Brown et al., 2009) và giảm tham nhũng ngân hàng trong cho vay (Barth et al. Những bằng chứng này thúc đẩy lợi ích của các công ty chính thức, do đó, động cơ để trốn thuế của nhóm không chính thức thấp hơn.

3.1. Tiếp cận tín dụng chính thức và giảm trốn thuế

Khả năng tiếp cận tốt hơn với các dịch vụ tín dụng chính thức giúp tăng lợi ích của các công ty hoạt động chính thức, điều này sẽ làm giảm trốn thuế.

3.2. Chia sẻ thông tin cải thiện hiệu quả tín dụng

Chia sẻ thông tin dẫn đến chi phí giao dịch thấp hơn và cải thiện hiệu quả tín dụng bằng cách tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng và giảm tham nhũng ngân hàng trong cho vay.

3.3. Chi phí cơ hội của việc trốn thuế tăng lên

Trong hệ thống tài chính nơi chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng được cải thiện, các công ty báo cáo sai doanh thu của họ sẽ gặp nhiều trở ngại hơn trong việc vay vốn. Chi phí cơ hội của việc trốn thuế cao hơn ở các quốc gia đã tăng cường chia sẻ thông tin và mức độ thâm nhập ngân hàng cao.

IV. Thâm Nhập Ngân Hàng và Ảnh Hưởng Đến Tình Trạng Trốn Thuế

Trong các hệ thống tài chính nơi chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng được cải thiện, các công ty báo cáo sai doanh thu của họ sẽ gặp nhiều trở ngại hơn trong việc vay vốn. Các ngân hàng chính thức và các tổ chức trung gian tài chính khác thích các công ty hoạt động phù hợp vì rủi ro thấp hơn do thông tin bất cân xứng thấp hơn và ít có khả năng phân bổ nguồn lực cho các công ty báo cáo sai. Như vậy, chi phí cơ hội của việc trốn thuế cao hơn ở các quốc gia đã tăng cường chia sẻ thông tin và mức độ thâm nhập ngân hàng cao (Beck et al.

4.1. Ưu tiên của ngân hàng với các doanh nghiệp minh bạch

Các ngân hàng chính thức và các tổ chức trung gian tài chính khác thích các công ty hoạt động phù hợp vì rủi ro thấp hơn do thông tin bất cân xứng thấp hơn.

4.2. Tăng chi phí cơ hội của hành vi trốn thuế

Các công ty báo cáo sai doanh thu của họ sẽ gặp nhiều trở ngại hơn trong việc vay vốn. Chi phí cơ hội của việc trốn thuế cao hơn ở các quốc gia đã tăng cường chia sẻ thông tin và mức độ thâm nhập ngân hàng cao.

4.3. Tác động của quy mô doanh nghiệp đến việc tuân thủ

Các doanh nghiệp lớn thường được coi là có thói quen tuân thủ thuế tốt trong khi các doanh nghiệp đặt tại các khu vực xa xôi có nhiều khả năng trốn thuế hơn. Các doanh nghiệp lớn có xu hướng tuân thủ các quy định về thuế tốt hơn.

V. Nghiên Cứu Thực Nghiệm Về Trốn Thuế và Phát Triển Tài Chính

Nghiên cứu này nhằm đánh giá đóng góp tiềm năng của chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng trong việc giải quyết vấn đề trốn thuế ở các nước đang phát triển. Trên cơ sở các phát hiện thực nghiệm, các gợi ý chính sách được đưa ra. Sử dụng bộ dữ liệu cập nhật – 2006-2014 trong Khảo sát doanh nghiệp của Ngân hàng Thế giới và nguồn dữ liệu bổ sung khác, ba mục tiêu cụ thể sau đây dự kiến sẽ đạt được trong nghiên cứu này: Thứ nhất, thiết lập một chỉ số trốn thuế mới bằng cách sử dụng phương pháp tiếp cận mô hình, theo đó các yếu tố ảnh hưởng được kết hợp thành một chỉ số duy nhất được coi là đại diện cho trốn thuế.

5.1. Mục tiêu của nghiên cứu thực nghiệm

Đánh giá đóng góp tiềm năng của chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng trong việc giải quyết vấn đề trốn thuế ở các nước đang phát triển.

5.2. Xây dựng chỉ số đánh giá trốn thuế

Thiết lập một chỉ số trốn thuế mới bằng cách sử dụng phương pháp tiếp cận mô hình, theo đó các yếu tố ảnh hưởng được kết hợp thành một chỉ số duy nhất được coi là đại diện cho trốn thuế.

5.3. Phân tích ảnh hưởng của đặc điểm doanh nghiệp

Nghiên cứu này tìm hiểu tác động của các đặc điểm điển hình của doanh nghiệp như quy mô của chúng, cùng với vị trí của chúng đối với mối quan hệ giữa chia sẻ thông tin - thâm nhập ngân hàng và trốn thuế.

VI. Kết Luận và Hướng Nghiên Cứu Về Thuế Trong Tương Lai

Nghiên cứu đóng góp vào kiến thức về mối quan hệ giữa phát triển tài chính và tăng trưởng trên các cơ sở sau: Thứ nhất, một chỉ số mới để đo lường trốn thuế sẽ được xây dựng trong nghiên cứu này bằng cách sử dụng dữ liệu từ Khảo sát doanh nghiệp của Ngân hàng Thế giới. Thứ hai, một mối quan hệ toàn diện giữa proxy của phát triển trung gian tài chính và các biến kinh tế ngầm/ trốn thuế sử dụng dữ liệu tiêu chuẩn hóa của Khảo sát doanh nghiệp của Ngân hàng Thế giới từ 2006-2014, được coi là khảo sát tổng quát và cập nhật nhất tại thời điểm này, được phát triển.

6.1. Đóng góp của nghiên cứu về mối quan hệ tài chính

Nghiên cứu đóng góp vào kiến thức về mối quan hệ giữa phát triển tài chính và tăng trưởng, nhấn mạnh sự cần thiết của nghiên cứu độc lập để cung cấp cho chính phủ thêm bằng chứng thực nghiệm liên quan đến cách thức trốn thuế có thể giảm thiểu.

6.2. Sự cấp thiết của nghiên cứu độc lập về thuế

Sự cần thiết của nghiên cứu độc lập để cung cấp cho chính phủ thêm bằng chứng thực nghiệm liên quan đến cách thức trốn thuế trong một quốc gia có thể giảm thiểu.

6.3. Ảnh hưởng của yếu tố tổ chức và luật thuế

Các quốc gia đang phát triển phải thừa nhận sự khác biệt trong các vấn đề tổ chức, luật thuế và các khía cạnh khác giữa các nền kinh tế đang phát triển và phát triển để có thể thực hiện các thay đổi phù hợp trong quá trình chuyển đổi và phát triển kinh tế.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế phát triển, vấn đề kinh tế ngầm và trốn thuế đang trở thành thách thức lớn đối với các quốc gia, đặc biệt là các nước đang phát triển. Theo ước tính, tỷ lệ kinh tế ngầm chiếm từ 19% đến 46% GDP ở các nước đang phát triển, cao hơn nhiều so với mức 10% đến 15% ở các nước phát triển. Trốn thuế không chỉ làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước mà còn làm suy yếu đầu tư và tăng rủi ro tài chính cho nền kinh tế. Luận văn này tập trung nghiên cứu mối quan hệ giữa chia sẻ thông tin, mức độ thâm nhập ngân hàng và hành vi trốn thuế tại 112 quốc gia đang phát triển trong giai đoạn 2006-2014. Mục tiêu chính là xây dựng chỉ số trốn thuế mới (TEI) dựa trên dữ liệu khảo sát doanh nghiệp của Ngân hàng Thế giới, đồng thời đánh giá tác động của các yếu tố tài chính trung gian như chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng đến hành vi trốn thuế. Nghiên cứu cũng xem xét ảnh hưởng của đặc điểm doanh nghiệp như quy mô và vị trí địa lý đến mối quan hệ này. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp bằng chứng thực nghiệm hỗ trợ các chính sách quản lý thuế và phát triển hệ thống tài chính minh bạch, góp phần nâng cao hiệu quả thu ngân sách và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên mô hình kinh tế học tội phạm của Allingham và Sandmo (1972), trong đó quyết định trốn thuế được xem như một trò chơi rủi ro giữa lợi ích tài chính và nguy cơ bị phát hiện, xử phạt. Mô hình này được mở rộng bằng cách kết hợp các yếu tố như gánh nặng thuế, quy định pháp luật, chất lượng dịch vụ công, chất lượng thể chế và tinh thần tuân thủ thuế. Ngoài ra, lý thuyết về phát triển tài chính nhấn mạnh vai trò của chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng trong giảm thiểu bất đối xứng thông tin, từ đó hạn chế hành vi trốn thuế. Các khái niệm chính bao gồm:

• Chỉ số trốn thuế (TEI): Được xây dựng dựa trên năm yếu tố đại diện cho các nguyên nhân chính của trốn thuế.
• Chia sẻ thông tin: Mức độ các tổ chức tài chính trao đổi thông tin tín dụng nhằm giảm rủi ro tín dụng và nâng cao minh bạch.
• Thâm nhập ngân hàng: Mức độ phủ sóng dịch vụ ngân hàng qua số lượng chi nhánh trên diện tích hoặc dân số.
• Quy mô doanh nghiệp và vị trí địa lý: Các đặc điểm doanh nghiệp ảnh hưởng đến khả năng và động cơ trốn thuế.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng dữ liệu khảo sát doanh nghiệp tiêu chuẩn của Ngân hàng Thế giới giai đoạn 2006-2014 với mẫu gồm 29.557 doanh nghiệp tại 112 quốc gia đang phát triển. Chỉ số trốn thuế mới (TEI) được xây dựng bằng cách tính trung bình trọng số bằng nhau của năm chỉ số đại diện cho các yếu tố: gánh nặng thuế, quy định, dịch vụ công, chất lượng thể chế và tham nhũng. Các biến về chia sẻ thông tin lấy từ cơ sở dữ liệu Doing Business, thâm nhập ngân hàng lấy từ World Development Indicators. Phương pháp phân tích chính là hồi quy Tobit nhằm xử lý biến phụ thuộc là tỷ lệ trốn thuế nằm trong khoảng 0 đến 1, đồng thời kiểm soát các biến điều khiển như GDP bình quân đầu người, tuổi doanh nghiệp, kinh nghiệm quản lý, cùng các biến giả ngành và năm. Mô hình cũng mở rộng bằng cách thêm các tương tác giữa biến tài chính với quy mô và vị trí doanh nghiệp để đánh giá ảnh hưởng khác biệt theo nhóm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Chỉ số trốn thuế (TEI) có sự khác biệt lớn giữa các quốc gia: TEI dao động từ 0,25 (Eritrea) đến 0,75 (Brazil), trung bình khoảng 0,62. Sự khác biệt chủ yếu do chất lượng dịch vụ công và mức độ tham nhũng, trong đó tham nhũng có giá trị trung bình 2,76 trên thang 0-4.
2. Chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng giảm trốn thuế: Các biến đại diện cho chia sẻ thông tin (có hay không có cơ quan chia sẻ thông tin, độ sâu chia sẻ thông tin) và thâm nhập ngân hàng (số chi nhánh trên dân số và diện tích) đều có hệ số âm và ý nghĩa thống kê ở mức 1%, cho thấy mức độ tài chính phát triển cao giúp giảm khả năng trốn thuế.
3. Ảnh hưởng khác biệt theo quy mô doanh nghiệp: Các doanh nghiệp lớn có xu hướng tuân thủ thuế tốt hơn trong môi trường tài chính phát triển, trong khi doanh nghiệp nhỏ không có sự thay đổi đáng kể.
4. Ảnh hưởng theo vị trí địa lý: Doanh nghiệp ở các thành phố nhỏ có xu hướng trốn thuế nhiều hơn khi mức độ chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng cao, trong khi doanh nghiệp ở thủ đô không có ảnh hưởng đáng kể.
5. Các biến kiểm soát: GDP bình quân đầu người và tuổi doanh nghiệp có tác động giảm trốn thuế, trong khi kinh nghiệm của nhà quản lý lại liên quan đến xu hướng trốn thuế tăng.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy sự phát triển của hệ thống tài chính, đặc biệt là khả năng chia sẻ thông tin tín dụng và mức độ thâm nhập ngân hàng, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu hành vi trốn thuế tại các nước đang phát triển. Điều này phù hợp với lý thuyết giảm bất đối xứng thông tin và tăng chi phí cơ hội cho các doanh nghiệp trốn thuế. Sự khác biệt theo quy mô doanh nghiệp phản ánh thực tế rằng các doanh nghiệp lớn có nhiều nguồn lực và chịu áp lực tuân thủ cao hơn, trong khi doanh nghiệp nhỏ có thể dễ dàng né tránh kiểm soát. Vị trí địa lý cũng ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý thuế do sự khác biệt về giám sát và điều kiện kinh doanh. Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu trước đây và có thể được minh họa qua biểu đồ phân bố TEI theo quốc gia, biểu đồ hệ số hồi quy và bảng so sánh tác động tương tác giữa các nhóm doanh nghiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường phát triển hệ thống chia sẻ thông tin tín dụng: Chính phủ và các tổ chức tài chính cần thúc đẩy xây dựng và vận hành các cơ quan chia sẻ thông tin tín dụng hiệu quả, nhằm giảm thiểu rủi ro tín dụng và tăng tính minh bạch trong hoạt động tài chính. Mục tiêu đạt được trong vòng 3 năm tới, do Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước chủ trì.
2. Mở rộng thâm nhập ngân hàng, đặc biệt tại các vùng nông thôn và thành phố nhỏ: Tăng số lượng chi nhánh ngân hàng và dịch vụ tài chính vi mô để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ tiếp cận nguồn vốn chính thức, giảm động cơ trốn thuế. Thời gian thực hiện 5 năm, phối hợp giữa Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng.
3. Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi trốn thuế tại các thành phố nhỏ: Cải thiện năng lực quản lý thuế và nâng cao nhận thức tuân thủ thuế cho doanh nghiệp tại các khu vực này. Thực hiện trong 2 năm, do Cục Thuế và chính quyền địa phương đảm nhiệm.
4. Xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng lực tuân thủ thuế: Tổ chức đào tạo, tư vấn pháp luật thuế và hỗ trợ kỹ thuật kế toán nhằm giảm chi phí tuân thủ và tăng cường ý thức pháp luật. Thời gian triển khai 3 năm, phối hợp giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các hiệp hội doanh nghiệp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà hoạch định chính sách tài chính và thuế: Nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm về tác động của phát triển tài chính đến trốn thuế, hỗ trợ xây dựng chính sách hiệu quả.
2. Các tổ chức tài chính và ngân hàng: Hiểu rõ vai trò của chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng trong việc giảm rủi ro tín dụng và thúc đẩy tuân thủ thuế của khách hàng doanh nghiệp.
3. Các nhà nghiên cứu kinh tế phát triển và tài chính: Cung cấp phương pháp xây dựng chỉ số trốn thuế mới và phân tích tác động đa chiều, mở rộng nghiên cứu trong lĩnh vực kinh tế ngầm và tài chính phát triển.
4. Doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ: Nhận thức về tác động của quy mô và vị trí đến tuân thủ thuế, từ đó điều chỉnh chiến lược kinh doanh và quản trị tài chính phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

1. Chỉ số trốn thuế (TEI) được xây dựng như thế nào?
   TEI là chỉ số tổng hợp được tính bằng trung bình trọng số bằng nhau của năm yếu tố đại diện cho các nguyên nhân chính của trốn thuế, dựa trên dữ liệu khảo sát doanh nghiệp của Ngân hàng Thế giới từ 2006-2014.

2. Tại sao chia sẻ thông tin tín dụng lại giúp giảm trốn thuế?
   Chia sẻ thông tin giúp giảm bất đối xứng thông tin giữa các tổ chức tài chính, tăng tính minh bạch và chi phí cơ hội cho doanh nghiệp trốn thuế do rủi ro bị phát hiện và mất khả năng tiếp cận tín dụng.

3. Quy mô doanh nghiệp ảnh hưởng thế nào đến hành vi trốn thuế?
   Doanh nghiệp lớn thường có xu hướng tuân thủ thuế tốt hơn do chịu áp lực quản lý cao và chi phí rủi ro lớn hơn, trong khi doanh nghiệp nhỏ ít bị ảnh hưởng bởi sự phát triển tài chính và có thể trốn thuế nhiều hơn.

4. Vị trí địa lý của doanh nghiệp có vai trò gì trong nghiên cứu?
   Doanh nghiệp ở các thành phố nhỏ có xu hướng trốn thuế nhiều hơn khi mức độ chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng cao, do hạn chế về giám sát và điều kiện kinh doanh khác biệt so với thủ đô.

5. Phương pháp hồi quy Tobit được sử dụng vì sao?
   Hồi quy Tobit phù hợp với biến phụ thuộc là tỷ lệ trốn thuế nằm trong khoảng giới hạn từ 0 đến 1, giúp xử lý vấn đề giới hạn dữ liệu và cho kết quả ước lượng chính xác hơn.

Kết luận

• Luận văn xây dựng thành công chỉ số trốn thuế mới (TEI) dựa trên năm yếu tố chính, phản ánh đa chiều vấn đề trốn thuế tại 112 quốc gia đang phát triển.
• Kết quả hồi quy Tobit cho thấy chia sẻ thông tin và thâm nhập ngân hàng có tác động giảm trốn thuế với ý nghĩa thống kê cao.
• Quy mô doanh nghiệp và vị trí địa lý ảnh hưởng khác biệt đến mối quan hệ giữa phát triển tài chính và trốn thuế, trong đó doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp ở thành phố nhỏ có phản ứng khác nhau.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở thực tiễn cho các chính sách phát triển tài chính và quản lý thuế hiệu quả tại các nước đang phát triển.
• Các bước tiếp theo bao gồm mở rộng nghiên cứu với trọng số khác nhau cho các yếu tố trong TEI và áp dụng mô hình cho từng quốc gia cụ thể nhằm nâng cao tính ứng dụng. Đề nghị các nhà hoạch định chính sách và nhà nghiên cứu tiếp tục khai thác dữ liệu mới để cập nhật và hoàn thiện mô hình.