Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường mở cửa và hội nhập quốc tế, sự cạnh tranh trong ngành bảo dưỡng máy bay ngày càng gay gắt, đòi hỏi các doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả quản lý vật tư phục vụ công tác bảo dưỡng. Tại Việt Nam, Công ty TNHH MTV Kỹ thuật máy bay (VAECO) là một trong những đơn vị chủ lực cung cấp dịch vụ bảo dưỡng, sửa chữa và đại tu cho đội tàu bay của Vietnam Airlines và hơn 80 hãng hàng không khác. Chi phí vật tư phụ tùng chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí bảo dưỡng, do đó việc quản lý vật tư hiệu quả là yếu tố then chốt giúp giảm chi phí, tăng lợi nhuận và nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty.

Luận văn tập trung nghiên cứu công tác quản lý vật tư phục vụ bảo dưỡng máy bay tại VAECO trong giai đoạn 2017-2021, nhằm phân tích thực trạng, đánh giá các hạn chế và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý vật tư đến năm 2035. Nghiên cứu có phạm vi tại trụ sở chính Hà Nội và hai chi nhánh tại Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, với mục tiêu nâng cao hiệu quả sử dụng vật tư, đảm bảo cung ứng kịp thời, giảm tồn kho và chi phí lưu kho, đồng thời tăng sự hài lòng của khách hàng.

Việc nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc tối ưu hóa nguồn lực, nâng cao chất lượng dịch vụ bảo dưỡng máy bay, góp phần đảm bảo an toàn bay và phát triển bền vững ngành hàng không Việt Nam. Các chỉ số đánh giá hiệu quả như tỷ lệ máy bay hoàn thành bảo dưỡng đúng kế hoạch và mức độ hài lòng của khách hàng được xem là thước đo quan trọng trong nghiên cứu này.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý vật tư và mô hình quản lý chuỗi cung ứng trong ngành bảo dưỡng kỹ thuật. Các khái niệm trọng tâm bao gồm:

  • Quản lý vật tư: Quá trình theo dõi, điều chỉnh, kiểm tra cung ứng, dự trữ và sử dụng vật tư phục vụ bảo dưỡng, bao gồm lập kế hoạch, mua sắm, bảo quản và cấp phát.
  • Định mức tiêu hao vật tư: Lượng vật tư tối đa cho phép sử dụng để bảo dưỡng một đơn vị sản phẩm trong điều kiện kỹ thuật nhất định.
  • Dự trữ vật tư: Bao gồm dự trữ thường xuyên, dự trữ bảo hiểm và dự trữ chuẩn bị nhằm đảm bảo cung ứng liên tục, tránh gián đoạn trong bảo dưỡng.
  • Hiệu quả quản lý vật tư: Đánh giá dựa trên chất lượng vật tư, tỷ lệ hoàn thành bảo dưỡng đúng kế hoạch, chi phí tồn kho và mức độ hài lòng khách hàng.

Mô hình nghiên cứu tập trung vào việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý vật tư tại VAECO, bao gồm nhân tố khách quan (chính sách pháp luật, thị trường cung ứng, giá cả, điều kiện tự nhiên) và nhân tố chủ quan (trình độ cán bộ, năng lực quản lý, cơ sở vật chất kho bãi).

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu thống kê từ báo cáo hoạt động của VAECO giai đoạn 2017-2021, tài liệu pháp luật liên quan, các nghiên cứu chuyên ngành và ý kiến chuyên gia.
  • Phương pháp thu thập thông tin: Nghiên cứu tài liệu, khảo sát ý kiến chuyên gia, phân tích hồ sơ công ty và phỏng vấn cán bộ quản lý.
  • Phương pháp phân tích: Thống kê mô tả, so sánh, phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong công tác quản lý vật tư.
  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và xử lý dữ liệu trong năm 2022, phân tích và đề xuất giải pháp trong quý đầu năm 2023, hoàn thiện luận văn vào giữa năm 2023.

Cỡ mẫu khảo sát gồm hơn 50 cán bộ quản lý và nhân viên kỹ thuật tại các bộ phận liên quan của VAECO, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho thực trạng công tác quản lý vật tư.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình lao động và cơ cấu nhân sự: Đến năm 2021, VAECO có tổng số lao động khoảng 2.700 người, trong đó lao động kỹ thuật trực tiếp chiếm 56,4%. Số lượng lao động giảm khoảng 7% so với năm 2019 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tác động đến năng suất và hiệu quả công tác bảo dưỡng.

  2. Quản lý định mức tiêu hao và nhu cầu vật tư: Công ty đã xây dựng định mức tiêu hao vật tư dựa trên các tiêu chuẩn kỹ thuật và lịch trình bảo dưỡng, tuy nhiên còn tồn tại sai lệch khoảng 5-7% so với thực tế sử dụng, dẫn đến tồn kho không đồng bộ và chi phí lưu kho tăng.

  3. Kế hoạch mua sắm và sử dụng vật tư: Việc lập kế hoạch mua sắm chưa hoàn toàn chính xác, tỷ lệ hoàn thành kế hoạch cung ứng vật tư đạt khoảng 90%, còn tồn đọng và thiếu hụt vật tư trong một số thời điểm gây gián đoạn quy trình bảo dưỡng.

  4. Chất lượng và sự hài lòng của khách hàng: Tỷ lệ máy bay hoàn thành bảo dưỡng đúng kế hoạch đạt 95%, tuy nhiên sự hài lòng của khách hàng về chất lượng vật tư và dịch vụ còn ở mức trung bình, phản ánh qua các khảo sát nội bộ với điểm trung bình 3,8/5.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên là do sự biến động của thị trường cung ứng vật tư, thiếu đồng bộ trong quy trình lập kế hoạch và kiểm soát tồn kho, cũng như năng lực quản lý vật tư chưa đồng đều giữa các bộ phận. So với các nghiên cứu trong khu vực, VAECO có quy mô và phạm vi hoạt động lớn hơn nhưng vẫn chưa áp dụng triệt để các công nghệ quản lý hiện đại như hệ thống AMASIS hay ERP tích hợp, dẫn đến hiệu quả quản lý chưa tối ưu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh tỷ lệ hoàn thành kế hoạch mua sắm theo năm, bảng phân tích tồn kho và biểu đồ đánh giá mức độ hài lòng khách hàng theo từng tiêu chí. Việc cải thiện công tác quản lý vật tư không chỉ giúp giảm chi phí tồn kho mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ, từ đó tăng cường uy tín và năng lực cạnh tranh của VAECO trên thị trường quốc tế.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện hệ thống định mức tiêu hao vật tư: Cập nhật và chuẩn hóa định mức tiêu hao dựa trên dữ liệu thực tế và công nghệ phân tích hiện đại, nhằm giảm sai lệch xuống dưới 3% trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Kế hoạch và Phòng Vật tư.

  2. Ứng dụng công nghệ quản lý vật tư hiện đại: Triển khai hệ thống quản lý vật tư tích hợp (ERP hoặc AMASIS) để tự động hóa quy trình lập kế hoạch, theo dõi tồn kho và phân phối vật tư, dự kiến hoàn thành trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Lãnh đạo và Phòng Công nghệ Thông tin.

  3. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý vật tư: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về quản lý chuỗi cung ứng và kỹ năng sử dụng phần mềm quản lý cho cán bộ trong vòng 12 tháng, nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý. Chủ thể thực hiện: Phòng Nhân sự phối hợp với các đối tác đào tạo.

  4. Tăng cường kiểm soát chất lượng và đánh giá hiệu quả sử dụng vật tư: Thiết lập quy trình kiểm tra định kỳ, đánh giá hiệu quả sử dụng vật tư và phản hồi khách hàng để điều chỉnh kịp thời, áp dụng từ năm 2024. Chủ thể thực hiện: Phòng Kiểm soát chất lượng và Phòng Vật tư.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý VAECO: Nhận diện các điểm yếu trong quản lý vật tư, từ đó xây dựng chiến lược phát triển bền vững và nâng cao hiệu quả hoạt động bảo dưỡng máy bay.

  2. Cán bộ quản lý vật tư và kỹ thuật viên: Áp dụng các giải pháp quản lý vật tư hiệu quả, nâng cao kỹ năng lập kế hoạch và kiểm soát tồn kho, góp phần giảm chi phí và tăng năng suất lao động.

  3. Các công ty bảo dưỡng máy bay trong và ngoài nước: Tham khảo mô hình quản lý vật tư đặc thù trong ngành bảo dưỡng máy bay tại Việt Nam, từ đó điều chỉnh phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị mình.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, logistics và kỹ thuật hàng không: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý vật tư trong ngành bảo dưỡng máy bay, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao quản lý vật tư lại quan trọng trong bảo dưỡng máy bay?
    Quản lý vật tư đảm bảo cung ứng kịp thời, đúng chủng loại và chất lượng vật tư, giúp quy trình bảo dưỡng diễn ra liên tục, an toàn và hiệu quả, đồng thời giảm chi phí tồn kho và nâng cao lợi nhuận.

  2. VAECO đã áp dụng những phương pháp nào để xác định nhu cầu vật tư?
    Công ty sử dụng phương pháp dựa trên định mức tiêu hao, phân tích lịch trình bảo dưỡng và thống kê kinh nghiệm thực tế để xác định nhu cầu vật tư chính xác, đảm bảo cân đối giữa cung và cầu.

  3. Những khó khăn chính trong công tác quản lý vật tư tại VAECO là gì?
    Khó khăn gồm biến động giá cả thị trường, thiếu đồng bộ trong lập kế hoạch, năng lực quản lý chưa đồng đều và hạn chế trong ứng dụng công nghệ quản lý hiện đại.

  4. Giải pháp công nghệ nào được đề xuất để cải thiện quản lý vật tư?
    Triển khai hệ thống quản lý vật tư tích hợp như ERP hoặc AMASIS giúp tự động hóa quy trình, nâng cao độ chính xác và hiệu quả kiểm soát tồn kho.

  5. Làm thế nào để nâng cao sự hài lòng của khách hàng về dịch vụ bảo dưỡng?
    Cải thiện chất lượng vật tư, đảm bảo cung ứng đúng hạn, nâng cao trình độ nhân viên kỹ thuật và tăng cường kiểm soát chất lượng dịch vụ sẽ góp phần nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích chi tiết thực trạng công tác quản lý vật tư phục vụ bảo dưỡng máy bay tại VAECO giai đoạn 2017-2021, chỉ ra các hạn chế về định mức tiêu hao, kế hoạch mua sắm và kiểm soát tồn kho.
  • Đề xuất các giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý vật tư, ứng dụng công nghệ hiện đại và nâng cao năng lực đội ngũ quản lý nhằm tăng hiệu quả và giảm chi phí.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ bảo dưỡng, đảm bảo an toàn bay và phát triển bền vững ngành hàng không Việt Nam.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai thử nghiệm các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp trong giai đoạn 2024-2026.
  • Kêu gọi các bên liên quan trong ngành hàng không và quản lý kinh tế nghiên cứu, áp dụng kết quả luận văn để nâng cao năng lực quản lý vật tư trong bảo dưỡng máy bay.