Phát Triển Ngành Forwarder Tại TP.HCM: Thực Trạng và Giải Pháp

Hiện nay, chưa có một định nghĩa thống nhất và hoàn hảo về forwarder. Nhiều quan điểm khác nhau tồn tại, từ đại lý hải quan đến người ủy thác vận chuyển. Theo Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á Thái Bình Dương (ESCAP), forwarder là đại lý ủy thác thay mặt nhà xuất nhập khẩu thực hiện các nhiệm vụ từ đơn giản như lưu cước, làm thủ tục hải quan đến làm trọn gói các dịch vụ của toàn bộ quá trình vận tải và phân phối hàng. Liên đoàn Hiệp hội giao nhận quốc tế (FIATA) ví forwarder như kiến trúc sư vận tải, nhấn mạnh yếu tố thiết kế, tổ chức vận tải là chính. Luật Thương mại Việt Nam định nghĩa dịch vụ giao nhận hàng hóa là hành vi thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận hàng hóa nhận hàng từ người gửi, tổ chức vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm các thủ tục giấy tờ và các dịch vụ khác có liên quan để giao nhận hàng cho người nhận theo sự ủy thác của chủ hàng.

Trong nền kinh tế thị trường, forwarder đóng vai trò then chốt trong việc kết nối các nhà sản xuất, nhà xuất nhập khẩu và người tiêu dùng. Forwarder giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế một cách dễ dàng và hiệu quả hơn. Việc này góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm và nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia. Theo Giáo sư Tiến sĩ H. Debai, người giao nhận vận tải là người bạn, nhà triết học và người hướng dẫn cho nhà sản xuất xuất khẩu cũng như nhà nhập khẩu. Sự tham gia của forwarder giúp giảm thiểu chi phí logistics, tối ưu hóa quy trình vận chuyển và đảm bảo hàng hóa đến đúng địa điểm, đúng thời gian với chất lượng tốt nhất.

Ngành forwarder tại TP.HCM có lịch sử hình thành và phát triển gắn liền với sự phát triển của kinh tế thành phố và đất nước. Giai đoạn từ năm 1954 đến 1975, hoạt động forwarder còn sơ khai và chủ yếu phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa trong nước. Giai đoạn từ năm 1975 đến 1986, ngành forwarder bắt đầu phát triển mạnh mẽ hơn nhờ chính sách mở cửa kinh tế. Giai đoạn từ năm 1987 đến nay, ngành forwarder đã có những bước tiến vượt bậc, hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế. Các doanh nghiệp forwarder đã đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng mạng lưới hoạt động.

Các lĩnh vực hoạt động chính của forwarder tại TP.HCM bao gồm vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, đường hàng không, đường bộ và đường sắt. Ngoài ra, forwarder còn cung cấp các dịch vụ hỗ trợ như thủ tục hải quan, lưu kho, đóng gói, bảo hiểm hàng hóa và tư vấn logistics. Hệ thống cảng biển TP.HCM đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của forwarder. Các dịch vụ kinh doanh bao gồm các dịch vụ khai thác cảng, dịch vụ vận tải, dịch vụ kho bãi, dịch vụ logistics, dịch vụ hỗ trợ khác.

Hoạt động của các forwarder tại TP.HCM chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm: chính sách của nhà nước, sự phát triển của kinh tế, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và cạnh tranh từ các doanh nghiệp khác. Chính sách của nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi cho forwarder. Sự phát triển của kinh tế tạo ra nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng cao, thúc đẩy sự phát triển của ngành forwarder. Cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hệ thống cảng biển và đường giao thông, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của forwarder. Nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp forwarder.

Cần đầu tư nâng cấp hệ thống cảng biển, đường bộ, đường sắt và đường hàng không để đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng cao. Cần xây dựng các trung tâm logistics hiện đại, tích hợp các dịch vụ vận chuyển, lưu kho, phân phối và thủ tục hải quan. Việc này giúp giảm thiểu thời gian và chi phí vận chuyển, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp forwarder.

Cần tăng cường đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực logistics chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Cần xây dựng các chương trình đào tạo chuyên sâu về forwarder, logistics và quản lý chuỗi cung ứng. Hỗ trợ các doanh nghiệp forwarder trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân viên.

Cần khuyến khích các doanh nghiệp forwarder ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kinh doanh. Phát triển các phần mềm quản lý logistics, hệ thống theo dõi hàng hóa và các ứng dụng di động hỗ trợ hoạt động vận chuyển. Việc này giúp nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thiểu sai sót và cải thiện chất lượng dịch vụ.

Nghiên cứu và mở rộng thị trường ra các tỉnh thành khác trong cả nước và các nước trong khu vực. Phát triển các dịch vụ logistics trọn gói, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Cung cấp các dịch vụ chuyên biệt cho các ngành công nghiệp khác nhau, như dệt may, da giày, điện tử và thực phẩm.

Xây dựng quy trình quản lý chất lượng dịch vụ chặt chẽ, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Đầu tư vào công nghệ và trang thiết bị hiện đại để nâng cao hiệu quả hoạt động. Đào tạo và bồi dưỡng nhân viên để nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng phục vụ khách hàng.

Xây dựng mối quan hệ lâu dài và bền vững với khách hàng. Lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả. Cung cấp các dịch vụ tư vấn và hỗ trợ khách hàng trong lĩnh vực logistics.

Rà soát và hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến hoạt động logistics, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế và các cam kết quốc tế. Tạo ra một môi trường pháp lý minh bạch và ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động.

Tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động logistics, đảm bảo tuân thủ pháp luật và các quy định của nhà nước. Kiểm soát chặt chẽ chất lượng dịch vụ và giá cả, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Phát huy vai trò của các hiệp hội ngành nghề trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy sự phát triển của ngành. Tạo điều kiện cho các hiệp hội tham gia vào quá trình xây dựng chính sách và pháp luật liên quan đến logistics.

Hội nhập kinh tế quốc tế mang lại nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp. Thị trường mở rộng, dòng vốn đầu tư tăng lên và tiếp cận được các công nghệ tiên tiến. Bên cạnh đó, cũng đối mặt với nhiều thách thức, như cạnh tranh gay gắt, yêu cầu về chất lượng dịch vụ cao hơn và biến động của thị trường.

Phát triển ngành theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp và bền vững. Tập trung vào các dịch vụ logistics giá trị gia tăng cao. Xây dựng các chuỗi cung ứng hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Nhà nước cần tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần chủ động đổi mới và sáng tạo. Các hiệp hội cần tăng cường hợp tác và liên kết.