I. Tổng Quan Ý Định Nghỉ Việc Của Nhân Viên Kỹ Thuật CNTT
Sự ổn định và phát triển của đội ngũ nhân sự là yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Người lao động tạo ra sự sáng tạo và là yếu tố thành bại. Chi phí cho sự nghỉ việc không chỉ là chi phí tuyển dụng và đào tạo, mà còn là chi phí xã hội và mất mát tri thức. Trong bối cảnh kinh tế phức tạp và cạnh tranh khốc liệt, việc ổn định nguồn lực nhân sự, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin, trở nên vô cùng quan trọng. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã phê duyệt Đề án “Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Theo báo Người Lao Động, nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực CNTT chiếm đa số.
1.1. Thực trạng thiếu hụt nhân lực IT tại TP.HCM
Ngành CNTT đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực trầm trọng. Các đơn vị đào tạo chính thống chỉ đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu thực tế. Nhiều doanh nghiệp đưa ra mức lương hấp dẫn nhưng vẫn không tìm được ứng cử viên phù hợp. TS Lê Trường Tùng cho biết các doanh nghiệp lớn trên thế giới cũng gặp tình trạng tương tự. Theo PGS-TS Phạm Quang Hà, dự báo trong năm 2022, nhu cầu lao động của thị trường CNTT sẽ tăng lên khoảng 530.000 người, dẫn đến thiếu khoảng 150.000 người. Sự chiêu mộ nhân tài với nhưng cơ hội và tiềm năng làm cho các công ty trong nước ngày càng kho khăn hơn trong vấn đề nhân lực trong đó đặc biệt là nhân lực công nghệ cao như ngành công nghệ thông tin, tự động hóa…
1.2. Tầm quan trọng của dịch vụ hạ tầng công nghệ thông tin
Ngành CNTT bao gồm nhiều lĩnh vực như phần cứng, phần mềm, điện tử, bán dẫn, Internet, viễn thông và thương mại điện tử. Dịch vụ công nghệ thông tin là sự kết hợp của yếu tố con người, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng về CNTT, hỗ trợ trực tiếp cho các quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh. Sự phát triển của ngành CNTT phải luôn đi kèm các giải pháp, dịch vụ về CNTT. Mudie & Pirrie (2006) xác định bốn tính năng của sản phẩm dịch vụ là: tính vô hình, tính không thể tách rời, tính không đồng nhất, tính không thể lưu trữ.
II. Thách Thức Yếu Tố Ảnh Hưởng Ý Định Nghỉ Việc IT
Các doanh nghiệp lớn đang hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ hạ tầng CNTT tại TP.HCM như FPT, CMC, VNG, SV Tech, HPT, HiPT, Vietel... Đây là một ngành lâu năm và có tiềm năng phát triển mạnh, áp lực cạnh tranh lớn, đòi hỏi các doanh nghiệp không ngừng đầu tư và phát triển. Nghiên cứu về nghỉ việc của người lao động trong ngành CNTT đã được thực hiện trên toàn thế giới và tại Việt Nam. Nghiên cứu này kiểm tra các nhân tố tác động đến ý định nghỉ việc của nhân viên kỹ thuật trong ngành dịch vụ hạ tầng công nghệ thông tin và đưa ra các đề xuất giúp tăng cường tính hiệu quả của hoạt động quản trị nhân sự.
2.1. Tổng quan các nghiên cứu trước đây về ý định nghỉ việc
Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện về các vấn đề liên quan đến ý định nghỉ việc của người lao động trong ngành CNTT trên toàn thế giới và tại Việt Nam. Thông qua các nghiên cứu này, có thể thấy rằng nghiên cứu về lĩnh vực này là cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh và nhu cầu nhân lực CNTT ngày càng tăng cao tại TP. Hồ Chí Minh.
2.2. Giới hạn phạm vi nghiên cứu tại TP.HCM và ngành DVHT CNTT
Do giới hạn về ngân sách và thời gian, nghiên cứu này tập trung vào lĩnh vực CNTT tại TP.HCM. Mục tiêu là nghiên cứu về sự ảnh hưởng của các yếu tố bên trong tổ chức tác động đến ý định nghỉ việc của các nhân viên kỹ thuật trong ngành dịch vụ hạ tầng CNTT, từ đó đưa ra một số hàm ý quản trị nhằm hạn chế ý định nghỉ việc của các nhân viên này.
2.3. Các câu hỏi nghiên cứu cần được giải đáp về vấn đề nghỉ việc
Nghiên cứu này tập trung trả lời các câu hỏi quan trọng như: Các nhân tố nào tác động tới ý định nghỉ việc của nhân viên? Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố này tới ý định nghỉ việc như thế nào? Giải pháp nào có thể đưa ra nhằm giữ chân các kỹ thuật viên ngành DV HT CNTT?
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Ý Định Nghỉ Việc
Nghiên cứu này sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng. Phương pháp định tính được sử dụng để xem xét sự ảnh hưởng và xây dựng thang đo của các biến độc lập tác động đến ý định nghỉ việc. Phương pháp định lượng được sử dụng để xử lý số liệu thu thập được thông qua việc phát các bảng câu hỏi điều tra. Phần mềm SPSS 22.0 được sử dụng để thực hiện phân tích dữ liệu, kiểm định các giả thuyết nghiên cứu đặt ra.
3.1. Nghiên cứu định tính Xây dựng thang đo và biến độc lập
Phương pháp nghiên cứu định tính được sử dụng để xác định và đánh giá sự ảnh hưởng của các nhân tố khác nhau đến ý định nghỉ việc của nhân viên kỹ thuật. Quá trình này bao gồm việc phỏng vấn chuyên sâu và thảo luận nhóm với các chuyên gia nhân sự và các nhân viên kỹ thuật trong ngành.
3.2. Nghiên cứu định lượng Thu thập và phân tích dữ liệu SPSS
Phương pháp nghiên cứu định lượng được sử dụng để thu thập dữ liệu thông qua việc phát bảng câu hỏi khảo sát cho các nhân viên kỹ thuật. Dữ liệu thu thập được sau đó được phân tích bằng phần mềm SPSS để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ý định nghỉ việc và kiểm định các giả thuyết đã đặt ra. Tác giả chọn khoảng 250 người để lấy mẫu khảo sát.
IV. Kết Quả Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Ý Định Nghỉ Việc Tại TP
Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố như thu nhập và phúc lợi, căng thẳng công việc, lãnh đạo, đào tạo và phát triển, và đồng nghiệp có tác động đáng kể đến ý định nghỉ việc của nhân viên kỹ thuật trong ngành dịch vụ hạ tầng công nghệ thông tin tại TP.HCM. Từ đó, các doanh nghiệp cần chú trọng đến các yếu tố này để giữ chân người lao động.
4.1. Tác động của thu nhập và phúc lợi đến ý định nghỉ việc
Mức lương và các phúc lợi đi kèm là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quyết định ở lại hay ra đi của nhân viên kỹ thuật. Một mức lương cạnh tranh và các phúc lợi hấp dẫn có thể giúp doanh nghiệp giữ chân những nhân viên giỏi và thu hút nhân tài mới. Các yếu tố khác như thưởng, bảo hiểm, phụ cấp cũng đóng vai trò quan trọng.
4.2. Ảnh hưởng của căng thẳng công việc và áp lực lên nhân viên
Căng thẳng công việc và áp lực quá lớn có thể dẫn đến tình trạng kiệt sức (burnout) và làm tăng ý định nghỉ việc của nhân viên. Các doanh nghiệp cần có các biện pháp để giảm tải công việc, tạo môi trường làm việc thoải mái và hỗ trợ nhân viên giải tỏa căng thẳng. Đặc biệt là kỹ thuật viên ngành DV HT CNTT.
4.3. Vai trò của lãnh đạo và mối quan hệ đồng nghiệp tích cực
Lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc tạo động lực và định hướng cho nhân viên. Một người lãnh đạo giỏi có thể truyền cảm hứng, tạo điều kiện cho nhân viên phát triển và giúp họ cảm thấy được trân trọng. Mối quan hệ đồng nghiệp tốt cũng góp phần tạo nên một môi trường làm việc tích cực và giảm thiểu ý định nghỉ việc.
V. Giải Pháp Giữ Chân Nhân Viên Kỹ Thuật Ngành DVHT CNTT
Từ kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất một số giải pháp và kiến nghị cho các doanh nghiệp trong ngành dịch vụ hạ tầng công nghệ thông tin nhằm tối ưu hiệu quả trong các hoạt động nhân sự. Các nhà quản trị cần chú trọng hơn đến các vấn đề liên quan đến ý định nghỉ việc của nhân viên kỹ thuật để giúp họ yên tâm làm việc, ổn định và gắn bó lâu dài với tổ chức.
5.1. Xây dựng chính sách đãi ngộ cạnh tranh và hấp dẫn
Để thu hút và giữ chân nhân viên kỹ thuật giỏi, các doanh nghiệp cần xây dựng một chính sách đãi ngộ cạnh tranh và hấp dẫn. Chính sách này cần bao gồm mức lương phù hợp, các khoản thưởng hiệu quả, các phúc lợi tốt (bảo hiểm, chăm sóc sức khỏe,...) và các cơ hội thăng tiến rõ ràng.
5.2. Tạo môi trường làm việc tích cực hỗ trợ phát triển cá nhân
Một môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ phát triển cá nhân là yếu tố quan trọng để giảm thiểu ý định nghỉ việc. Các doanh nghiệp cần tạo điều kiện cho nhân viên được học hỏi, nâng cao kỹ năng, phát huy sáng tạo và có cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. Có lộ trình phát triển rõ ràng.
5.3. Quan tâm đến sức khỏe tinh thần và cân bằng cuộc sống
Sức khỏe tinh thần và cân bằng cuộc sống ngày càng trở nên quan trọng đối với người lao động. Các doanh nghiệp nên có các biện pháp để hỗ trợ nhân viên giảm căng thẳng, giải tỏa áp lực công việc và có thời gian cho gia đình, bạn bè và các hoạt động cá nhân. Tạo các hoạt động team-building gắn kết, giảm áp lực cho nhân viên.
