I. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Nghiên cứu về thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự tại Lạng Sơn có tính cấp thiết cao trong bối cảnh cải cách tư pháp hiện nay. Luật sư đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, thông qua hoạt động thu thập chứng cứ, giúp đảm bảo tính khách quan và công bằng trong các vụ án dân sự. Việc thu thập chứng cứ không chỉ là trách nhiệm mà còn là quyền của luật sư, nhằm chứng minh và bảo vệ yêu cầu của đương sự trước Tòa án. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy rằng, luật sư gặp nhiều khó khăn trong việc thu thập chứng cứ do những hạn chế về quy định pháp luật hiện hành. "Hoạt động thu thập chứng cứ của luật sư được thực hiện qua các giai đoạn từ trước khi thụ lý yêu cầu của Tòa án, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử và trong quá trình xét xử". Do đó, nghiên cứu này không chỉ mang tính lý luận mà còn có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc, giúp đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả hoạt động thu thập chứng cứ của luật sư.
II. Tình hình nghiên cứu đề tài
Trong thời gian qua, đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến hoạt động thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự. Các nghiên cứu này đã chỉ ra những vấn đề chung trong hoạt động thu thập chứng cứ và phân tích các quy định pháp luật hiện hành. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào đi sâu vào thực tiễn thu thập chứng cứ của luật sư tại tỉnh Lạng Sơn. "Các công trình nghiên cứu nêu trên chỉ đề cập đến một số khía cạnh lý luận và thực tiễn mà chưa có công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện và có tính thực tiễn về thu thập chứng cứ của luật sư". Do đó, việc nghiên cứu đề tài này sẽ góp phần lấp đầy khoảng trống trong nghiên cứu hiện tại, đồng thời đưa ra những kiến nghị có giá trị cho việc hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện hoạt động thu thập chứng cứ của luật sư.
III. Mục tiêu đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
Mục tiêu của luận văn là làm rõ lý luận về hoạt động thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự, đồng thời nghiên cứu thực tiễn tại tỉnh Lạng Sơn để đưa ra các giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả hoạt động này. Đối tượng nghiên cứu chủ yếu là các quy định pháp luật liên quan đến thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự theo Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào thực tiễn áp dụng quy định về thu thập chứng cứ của luật sư tại tỉnh Lạng Sơn từ năm 2016 đến tháng 12 năm 2019. "Việc nghiên cứu một cách có hệ thống và có tính thực tiễn về chế định này mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, nhằm góp phần hoàn thiện các quy định pháp luật Việt Nam".
IV. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được xây dựng dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, kết hợp với các phương pháp phân tích, tổng hợp và so sánh. Phương pháp phân tích được sử dụng để làm rõ nội dung các quy định pháp luật về thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự, trong khi phương pháp tổng hợp giúp kế thừa và tổng hợp các kết quả nghiên cứu trước đó. "Phương pháp so sánh được áp dụng để đối chiếu các quy định pháp luật hiện hành với các quy định trước đây, cũng như với quan điểm của một số tác giả". Các phương pháp này sẽ giúp làm sáng tỏ các vấn đề lý luận và thực tiễn, từ đó đưa ra các kiến nghị hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự.
V. Một số vấn đề chung về thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự
Hoạt động thu thập chứng cứ của luật sư trong tố tụng dân sự có những đặc điểm riêng biệt. Hoạt động này diễn ra liên tục trong suốt quá trình giải quyết vụ án, bắt đầu từ giai đoạn chuẩn bị cho đến khi Tòa án ra phán quyết. Luật sư không chỉ có trách nhiệm thu thập chứng cứ mà còn phải tư vấn và hướng dẫn đương sự trong việc soạn thảo các tài liệu cần thiết. "Việc thu thập chứng cứ là căn cứ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự". Điều này cho thấy tầm quan trọng của hoạt động thu thập chứng cứ trong việc đảm bảo tính khách quan và công bằng trong quá trình xét xử. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy rằng luật sư thường gặp nhiều khó khăn trong việc thu thập chứng cứ do những quy định pháp luật chưa rõ ràng và thiếu tính khả thi.
VI. Thực tiễn thực hiện thu thập chứng cứ của luật sư tại tỉnh Lạng Sơn và kiến nghị
Thực tiễn thu thập chứng cứ của luật sư tại tỉnh Lạng Sơn cho thấy nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên cũng tồn tại nhiều hạn chế. Nghiên cứu cho thấy rằng việc áp dụng các quy định pháp luật về thu thập chứng cứ vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc. "Những hạn chế này chủ yếu xuất phát từ sự thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp luật và sự chưa đầy đủ trong các quy định hướng dẫn thực hiện". Để nâng cao hiệu quả thu thập chứng cứ, cần có những kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật, bao gồm việc sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quyền và nghĩa vụ của luật sư trong hoạt động này. Việc này không chỉ giúp luật sư thực hiện tốt hơn vai trò của mình mà còn góp phần nâng cao chất lượng xét xử trong tố tụng dân sự.
