Cơ Sở Khoa Học Về Môi Trường Nước và Thủy Sinh Vật Để Quản Lý Nguồn Lợi Thủy Sản Vùng Ven Biển Sóc Trăng - Bạc Liêu

• Tác giả: Mai Viết Văn
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Anh Tuấn
• Trường học: Trường Đại Học Cần Thơ
• Chuyên ngành: Nuôi Trồng Thủy Sản
• Đề tài: Cơ Sở Khoa Học Về Môi Trường Nước Và Thủy Sinh Vật Để Quản Lý Nguồn Lợi Thủy Sản Vùng Ven Biển Sóc Trăng - Bạc Liêu
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Cần Thơ

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục tiêu tổng quát
• 1.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Nội dung nghiên cứu
• 1.4. Những điểm mới và ý nghĩa thực tiễn của luận án
• 2. CHƯƠNG 2: LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
• 2.1. Vị trí địa lý và đặc điểm hình thái vùng biển Việt Nam
• 2.2. Đặc điểm môi trường vùng ven biển Việt Nam
• 2.3. Tình hình nghiên cứu môi trường ven biển ĐBSCL và vùng nghiên cứu
• 2.4. Nguồn lợi phiêu sinh vật biển Việt Nam và vùng nghiên cứu
• 2.4.1. Thực vật phù du (Phytoplankton)
• 2.4.2. Động vật phù du (Zooplankton)
• 2.5. Nguồn lợi cá, tôm phân bố ở biển Việt Nam và vùng nghiên cứu
• 2.5.1. Khu hệ cá biển Việt Nam và vùng nghiên cứu
• 2.5.2. Khu hệ tôm ở biển Việt Nam và vùng nghiên cứu
• 2.6. Tình hình khai thác nhóm cá nổi nhỏ ở các vùng biển Việt Nam
• 2.6.1. Vùng biển vịnh Bắc Bộ
• 2.6.2. Vùng biển miền Trung
• 2.6.3. Vùng biển Đông Nam Bộ
• 2.6.4. Vùng biển Tây Nam Bộ
• 2.7. Tình hình nghiên cứu về đặc điểm sinh học một số loài cá biển
• 2.7.1. Đặc điểm phân bố của một số loài cá thường gặp
• 2.7.2. Đặc tính dinh dưỡng của một số loài cá biển
• 2.7.3. Đặc tính sinh trưởng của một số loài cá biển
• 2.7.4. Đặc điểm sinh học sinh sản của một số loài cá biển
• 2.8. Tổng quan về phương pháp luận mô hình Ecopath/Ecosim
• 2.8.1. Mô hình Ecopath
• 2.8.2. Mô hình Ecosim
• 2.8.3. Một số hạn chế trong ứng dụng mô hình Ecopath/Ecosim
• 2.8.4. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng Ecopath/Ecosim trên thế giới
• 2.8.5. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng Ecopath/Ecosim ở Việt Nam
• 3. CHƯƠNG 3: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 3.2. Địa điểm nghiên cứu. Nội dung và phương pháp nghiên cứu
• 3.2.1. Khảo sát đặc tính môi trường nước và biến động thành phần phiêu sinh vật ở vùng ven biển từ Sóc Trăng đến Bạc Liêu
• 3.2.2. Khảo sát thành phần loài cá, tôm phân bố ở vùng nghiên cứu
• 3.2.3. Phân tích đặc điểm sinh học một số loài cá kinh tế
• 3.2.4. Xây dựng mô hình cân bằng sinh khối thủy sinh vật (Ecopath). Phương pháp xử lý số liệu
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc tính môi trường nước và sinh vật phù du vùng ven biển từ Sóc Trăng đến Bạc Liêu
• 4.1.1. Đặc tính môi trường nước
• 4.1.2. Đặc tính sinh vật phù du vùng ven biển từ Sóc Trăng đến Bạc Liêu
• 4.2. Đặc điểm thành phần loài và tính chất khu hệ cá, tôm phân bố vùng ven biển từ Sóc Trăng đến Bạc Liêu
• 4.2.1. Cấu trúc thành phần loài cá, tôm ở vùng ven biển Sóc Trăng-Bạc Liêu
• 4.2.2. So sánh thành phần loài của khu hệ cá, tôm phân bố vùng ven biển Sóc Trăng-Bạc Liêu và các vùng nghiên cứu khác
• 4.2.3. Thành phần loài cá, tôm có giá trị kinh tế
• 4.2.4. Thành phần các loài quý hiếm
• 4.3. Đặc điểm sinh trưởng và mùa vụ sinh sản của một số loài cá kinh tế quan trọng ở vùng nghiên cứu
• 4.3.1. Đặc điểm sinh học cá chỉ vàng
• 4.3.2. Đặc điểm sinh học cá đù bạc
• 4.3.3. Đặc điểm sinh học cá nục sò
• 4.3.4. Đặc điểm sinh học cá ngân
• 4.3.5. Đặc điểm sinh học cá tráo mắt to
• 4.4. Xây dựng mô hình cân bằng sinh khối thủy sinh vật, đánh giá tình hình khai thác nguồn lợi thủy sản vùng ven biển từ Sóc Trăng đến Bạc Liêu
• 4.4.1. Xây dựng mô hình cân bằng sinh khối thủy sinh vật
• 4.4.2. Đánh giá tình hình khai thác nguồn lợi thủy sản vùng ven biển từ Sóc Trăng đến Bạc Liêu giai đoạn 2000-2012
• 4.4.3. Phân tích những hạn chế và giải pháp điều chỉnh chương trình thu thập số liệu quản lý nghề cá để phục vụ cho mô hình Ecopath
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Môi Trường Nước Tại Sóc Trăng Bạc Liêu

Nghiên cứu môi trường nước và thủy sinh vật tại vùng ven biển Sóc Trăng - Bạc Liêu đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nguồn lợi thủy sản. Vùng này có hệ sinh thái phong phú, đa dạng với nhiều loài thủy sản có giá trị kinh tế cao. Việc hiểu rõ về môi trường nước sẽ giúp bảo vệ và phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản.

1.1. Đặc Điểm Môi Trường Nước Tại Vùng Ven Biển

Môi trường nước tại Sóc Trăng - Bạc Liêu có nhiều yếu tố ảnh hưởng như nhiệt độ, độ mặn và pH. Các yếu tố này cần được theo dõi thường xuyên để đảm bảo điều kiện sống cho thủy sinh vật.

1.2. Vai Trò Của Thủy Sinh Vật Trong Hệ Sinh Thái

Thủy sinh vật không chỉ là nguồn thực phẩm cho con người mà còn đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn của hệ sinh thái. Việc bảo tồn và phát triển các loài thủy sinh vật là cần thiết để duy trì sự cân bằng sinh thái.

II. Thách Thức Trong Quản Lý Nguồn Lợi Thủy Sản Tại Sóc Trăng Bạc Liêu

Quản lý nguồn lợi thủy sản tại vùng ven biển Sóc Trăng - Bạc Liêu đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự gia tăng khai thác thủy sản không bền vững và ô nhiễm môi trường nước là những vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết.

2.1. Tác Động Của Ô Nhiễm Môi Trường Đến Thủy Sản

Ô nhiễm môi trường nước ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của thủy sinh vật. Các chất độc hại từ hoạt động sản xuất và sinh hoạt có thể làm giảm chất lượng nước và gây hại cho các loài thủy sản.

2.2. Áp Lực Từ Khai Thác Thủy Sản

Sự gia tăng nỗ lực khai thác thủy sản đã dẫn đến tình trạng cạn kiệt nguồn lợi. Việc khai thác không hợp lý có thể làm suy giảm đa dạng sinh học và ảnh hưởng đến sinh kế của người dân địa phương.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Môi Trường Nước Và Thủy Sinh Vật

Nghiên cứu môi trường nước và thủy sinh vật tại Sóc Trăng - Bạc Liêu được thực hiện thông qua các phương pháp khoa học hiện đại. Các phương pháp này giúp thu thập dữ liệu chính xác và đáng tin cậy cho việc quản lý nguồn lợi thủy sản.

3.1. Phương Pháp Khảo Sát Môi Trường Nước

Khảo sát môi trường nước bao gồm việc đo đạc các chỉ tiêu như nhiệt độ, độ mặn, pH và các chất ô nhiễm. Dữ liệu thu thập được sẽ giúp đánh giá chất lượng nước và tình trạng sức khỏe của thủy sinh vật.

3.2. Xây Dựng Mô Hình Ecopath Để Quản Lý Nguồn Lợi

Mô hình Ecopath được sử dụng để phân tích và dự đoán sự tương tác giữa các loài trong hệ sinh thái. Mô hình này giúp xác định các nhóm chức năng và đánh giá tác động của khai thác đến nguồn lợi thủy sản.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Về Thủy Sinh Vật Tại Sóc Trăng Bạc Liêu

Kết quả nghiên cứu cho thấy vùng ven biển Sóc Trăng - Bạc Liêu có sự đa dạng sinh học cao với nhiều loài thủy sinh vật quý hiếm. Việc bảo tồn và phát triển các loài này là cần thiết để duy trì nguồn lợi thủy sản.

4.1. Đa Dạng Sinh Học Của Thủy Sinh Vật

Nghiên cứu đã xác định được 232 loài thực vật phù du, 246 loài động vật phù du, 239 loài cá và 26 loài tôm. Sự đa dạng này cho thấy tiềm năng lớn cho phát triển thủy sản tại địa phương.

4.2. Tình Hình Khai Thác Thủy Sản

Tình hình khai thác thủy sản tại vùng nghiên cứu cho thấy sự gia tăng áp lực khai thác. Các biện pháp quản lý cần được áp dụng để đảm bảo khai thác bền vững và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

V. Kết Luận Và Đề Xuất Giải Pháp Quản Lý Bền Vững

Kết luận từ nghiên cứu cho thấy việc quản lý nguồn lợi thủy sản tại Sóc Trăng - Bạc Liêu cần được cải thiện. Các giải pháp quản lý bền vững cần được triển khai để bảo vệ môi trường nước và phát triển thủy sản.

5.1. Đề Xuất Các Giải Pháp Quản Lý

Các giải pháp quản lý bao gồm việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường, kiểm soát khai thác và bảo tồn các loài thủy sinh vật quý hiếm. Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng địa phương.

5.2. Tương Lai Của Nguồn Lợi Thủy Sản

Tương lai của nguồn lợi thủy sản tại Sóc Trăng - Bạc Liêu phụ thuộc vào các biện pháp quản lý hiệu quả. Việc bảo vệ môi trường nước và phát triển bền vững sẽ đảm bảo nguồn lợi cho các thế hệ sau.