Nghiên Cứu Biến Tính Bề Mặt CaCO3 Kích Thước Nano Ứng Dụng Trong Chế Tạo Hạt Nhựa Độn

• Tác giả: Phạm Quang Việt
• Người hướng dẫn: TS. Trần Đại Lâm
• Trường học: Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội
• Chuyên ngành: Công Nghệ Hóa Học
• Đề tài: Nghiên Cứu Biến Tính Bề Mặt CaCO3 Kích Thước Nano Ứng Dụng Trong Chế Tạo Hạt Nhựa Độn
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2006 - 2008
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Giới thiệu về chất độn
• 1.2. Chất độn dạng sợi
• 1.3. Chất độn dạng hạt
• 1.4. Giới thiệu một số vật liệu sử dụng làm chất độn
• 1.5. Tổng quan về chất độn Canxi cacbonat (CaCO3)
• 1.5.1. Giới thiệu về vật liệu Canxi cacbonat (CaCO3)
• 1.5.2. Bột đá nghiền CaCO3 (Ground Calcium Carbonate - GCC)
• 1.5.3. Bột CaCO3 kết tủa (Precipitated calcium carbonate – PCC)
• 1.5.4. Tình hình sản xuất và ứng dụng CaCO3 trên thế giới
• 1.5.5. Tình hình sản xuất và ứng dụng CaCO3 trong nước
• 1.5.6. Các phương pháp biến tính CaCO3
• 2. CHƯƠNG II: THỰC NGHIỆM
• 2.1. Hoá chất và dụng cụ
• 2.2. Phương pháp tổng hợp CaCO3 siêu mịn, kích thước nano, không biến tính (n-PCC)
• 2.3. Phương pháp tổng hợp nano-CaCO3 biến tính bằng tác nhân axit Stearic (n-PCC-St)
• 2.3.1. Tổng hợp natri stearat (Na-St)
• 2.3.2. Tổng hợp nano-CaCO3 biến tính bằng tác nhân axit Stearic (n-PCC-St)
• 2.4. Phương pháp tổng hợp CaCO3 biến tính bằng SiO2 (n-PCC-SO)
• 2.5. Các phương pháp nghiên cứu
• 2.5.1. Phương pháp phổ hồng ngoại IR
• 2.5.2. Phương pháp phổ nhiễu xạ tia X (XRD)
• 2.5.3. Phương pháp kính hiển vi điện tử (SEM/FESEM/TEM)
• 2.5.4. Phương pháp phân tích nhiệt
• 2.5.5. Phương pháp tán xạ laze (DLS)
• 2.6. Ứng dụng n-PCC, n-PCC-St, n-PCC-SO trong sản xuất hạt nhựa
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Kích thước và hình dạng hạt của một số loại canxicacbonat
• 3.2. Phân bố kích thước hạt bằng tán xạ laze (DLS) của 3 loại CaCO3
• 3.3. Đặc trưng hình dạng hạt của các loại CaCO3 bằng ảnh SEM
• 3.4. Đặc trưng n-PCC, n-PCC-St, n-PCC-SO
• 3.4.1. Phân tích phổ IR
• 3.4.2. Phân tích phổ XRD
• 3.5. Nghiên cứu hình dạng, kích thước hạt sản phẩm bằng phương pháp hiển vi điện tử (SEM/FESEM/TEM)
• 3.6. Giản đồ phân tích nhiệt
• 3.7. Cơ chế tác dụng của St lên đặc trưng của n-PCC
• 3.8. Ứng dụng trong chế tạo hạt độn nhựa (Masterbatch – MB)
• 3.8.1. Quy trình chế tạo MB
• 3.8.2. Ứng dụng MB trong sản xuất nhựa
• KẾT LUẬN CHUNG
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu CaCO3 Nano Ứng Dụng Hạt Nhựa

Nghiên cứu về CaCO3 nano đang ngày càng thu hút sự quan tâm lớn, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất hạt nhựa độn. Canxi cacbonat (CaCO3) được biết đến như một chất độn quan trọng và rẻ tiền trong công nghiệp sản xuất chất dẻo, cao su, sơn và giấy. Hiện nay, trên thị trường có 3 loại sản phẩm CaCO3: bột đá nghiền (GCC), bột CaCO3 kết tủa (PCC) và CaCO3 nano kết tủa (n-PCC). Tuy nhiên, Việt Nam hiện nay chỉ mới sản xuất được GCC và PCC, còn n-PCC vẫn chưa được sản xuất rộng rãi. Bài viết này sẽ đi sâu vào nghiên cứu biến tính bề mặt CaCO3 kích thước nano và tiềm năng ứng dụng của nó trong hạt nhựa độn. Mục tiêu là nâng cao chất lượng sản phẩm PCC trong nước, tận dụng nguồn nguyên liệu đá vôi dồi dào và đáp ứng nhu cầu sản xuất các sản phẩm chất lượng cao. Nghiên cứu này mở ra hướng đi mới cho ngành công nghiệp vật liệu composite nano.

1.1. Vai Trò Của CaCO3 Trong Công Nghiệp Sản Xuất Nhựa

CaCO3 đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp nhựa, là chất độn giúp giảm giá thành sản phẩm và cải thiện một số tính chất vật lý. Bột đá nghiền (GCC) và bột CaCO3 kết tủa (PCC) là hai loại CaCO3 phổ biến nhất được sử dụng hiện nay. Tuy nhiên, GCC và PCC có khả năng phân tán thấp, cần biến tính bề mặt CaCO3 để tăng cường khả năng phân tán và kết dính với polymer composite. Nghiên cứu này tập trung vào việc tạo ra CaCO3 nano (n-PCC) và biến tính bề mặt để cải thiện khả năng phân tán và ứng dụng trong hạt nhựa độn.

1.2. Thách Thức Trong Sản Xuất CaCO3 Nano Ở Việt Nam

Mặc dù Việt Nam có nguồn nguyên liệu đá vôi dồi dào, việc sản xuất CaCO3 nano (n-PCC) vẫn còn gặp nhiều thách thức. Công nghệ sản xuất PCC hiện tại còn lạc hậu, tạo ra sản phẩm với kích thước hạt lớn, phân bố hạt rộng và diện tích bề mặt riêng thấp. Để đáp ứng nhu cầu CaCO3 cao cấp, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu từ nước ngoài. Do đó, việc nghiên cứu và phát triển công nghệ sản xuất CaCO3 nano và biến tính bề mặt là rất cần thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp trong nước.

II. Vì Sao Cần Biến Tính Bề Mặt CaCO3 Nano Giải Pháp Hữu Hiệu

GCC và PCC được biết đến như một chất độn thông thường nhằm giảm giá thành sản phẩm, vì nó là một chất độn trơ, khả năng phân tán thấp. Để tăng cường khả năng phân tán và kết dính, một trong những hướng nghiên cứu rất triển vọng hiện nay là biến tính bề mặt CaCO3 bằng những nhóm chức thích hợp và giảm kích thước hạt đến cỡ nano. Khi biến tính phù hợp, khả năng liên kết giữa chất độn và vật liệu sẽ tăng lên; còn khi giảm kích thước hạt, sự phân tán sẽ tốt hơn, qua đó sẽ cải thiện các đặc tính của sản phẩm, tuy nhiên hướng nghiên cứu này chưa được quan tâm nhiều.

2.1. Tăng Cường Khả Năng Phân Tán CaCO3 Nano Trong Nền Nhựa

Một trong những mục tiêu quan trọng của việc biến tính bề mặt CaCO3 là cải thiện khả năng phân tán của nó trong nền nhựa. CaCO3 nano có xu hướng kết tụ lại với nhau do lực hút Van der Waals, làm giảm hiệu quả gia cường và ảnh hưởng đến tính chất của hạt nhựa độn. Biến tính bề mặt giúp giảm lực hút này và tạo ra các hạt CaCO3 nano phân tán đồng đều trong nền nhựa, từ đó cải thiện đáng kể độ bền cơ học và các tính chất khác của sản phẩm.

2.2. Cải Thiện Độ Bám Dính Giữa CaCO3 Nano Và Nền Nhựa

Ngoài khả năng phân tán, độ bám dính giữa CaCO3 nano và nền nhựa cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tính chất của hạt nhựa độn. Biến tính bề mặt có thể tạo ra các liên kết hóa học giữa CaCO3 nano và nền nhựa, tăng cường độ bám dính và truyền tải ứng suất hiệu quả hơn. Điều này dẫn đến sự cải thiện đáng kể về độ bền kéo, độ bền uốn và độ bền va đập của sản phẩm.

2.3. Điều Chỉnh Tính Chất Bề Mặt CaCO3 Nano Ưa Nước hay Kỵ Nước

Biến tính bề mặt cho phép điều chỉnh tính chất bề mặt của CaCO3 nano, từ ưa nước sang kỵ nước hoặc ngược lại, tùy thuộc vào loại nền nhựa sử dụng. Đối với các loại nhựa kỵ nước như polypropylen (PP) và polyetylen (PE), việc biến tính CaCO3 nano thành kỵ nước sẽ cải thiện đáng kể khả năng tương thích và phân tán, tạo ra vật liệu composite nano với tính chất vượt trội.

III. Phương Pháp Biến Tính Bề Mặt CaCO3 Nano Hướng Dẫn Chi Tiết

Luận văn nghiên cứu quá trình tổng hợp n-PCC dựa trên quy trình sản xuất PCC trên thực tế ở nước ta, quá trình tạo thành n-PCC được tạo thành nhờ vai trò của các phụ gia. Sản phẩm n-PCC sau đó được biến tính bằng hai tác nhân: tác nhân vô cơ là Na2SiO3 tạo ra sản phẩm biến tính vô cơ n-PCC-SO và tác nhân hữu cơ là Natri Stearat (Na-St) tạo ra sản phẩm biến tính hữu cơ n-PCC-St. Đặc trưng sản phẩm n-PCC, n-PCC-SO và n-PCC-St được nghiên cứu bằng các phương pháp hoá lý: XRD, IR, SEM/FESEM/TEM, DLS, phân tích nhiệt.

3.1. Biến Tính Bề Mặt CaCO3 Nano Bằng Tác Nhân Vô Cơ Na2SiO3

Một phương pháp biến tính bề mặt CaCO3 phổ biến là sử dụng tác nhân vô cơ như Na2SiO3 (natri silicat). Quá trình này tạo ra một lớp silicat mỏng trên bề mặt CaCO3 nano, cải thiện khả năng phân tán trong nền nhựa phân cực và tăng cường độ bền nhiệt của hạt nhựa độn. Sản phẩm tạo ra thường được ký hiệu là n-PCC-SO trong các nghiên cứu.

3.2. Biến Tính Bề Mặt CaCO3 Nano Bằng Tác Nhân Hữu Cơ Natri Stearat

Biến tính bề mặt CaCO3 bằng tác nhân hữu cơ như Natri Stearat (Na-St) là một phương pháp hiệu quả để tạo ra CaCO3 nano kỵ nước. Natri Stearat tạo thành một lớp màng hữu cơ trên bề mặt CaCO3 nano, giúp cải thiện khả năng tương thích với các loại nhựa không phân cực như PP và PE. Sản phẩm biến tính này (n-PCC-St) thường được sử dụng rộng rãi trong sản xuất hạt nhựa độn cho các ứng dụng trong ngành bao bì và ô tô.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Biến Tính Tới Tính Chất Hạt Nhựa

Kết quả cho thấy n- PCC tổng hợp được có kích thước cỡ 50-70nm, phân bố hạt đồng đều, trong khi đó các sản phấm CaCO3 khác như GCC có kích thước cỡ vài chục micromet và PCC có kích thước cỡ vài micromet. Đặc trưng đáng chú ý nhất của n-PCC biến tính là sau khi biến tính bằng Natri Stearat, n-PCC-St có tính kỵ nước, thích hợp cho sản xuất chất dẻo.

4.1. Phân Tích Kích Thước Và Hình Dạng Hạt CaCO3 Nano Sau Biến Tính

Các phương pháp phân tích như SEM, TEM và DLS được sử dụng để xác định kích thước và hình dạng hạt CaCO3 nano sau khi biến tính. Kết quả cho thấy biến tính bề mặt không làm thay đổi đáng kể kích thước hạt, nhưng cải thiện đáng kể sự phân tán của hạt trong môi trường phân tán. Các hạt CaCO3 nano sau biến tính có xu hướng ít kết tụ lại với nhau hơn, tạo ra huyền phù ổn định hơn.

4.2. Đánh Giá Tính Chất Reology Của Hạt Nhựa Độn CaCO3 Sau Biến Tính

Tính chất reology của hạt nhựa độn chứa CaCO3 nano được đánh giá bằng các phương pháp đo độ nhớt và độ đàn hồi. Biến tính bề mặt có thể ảnh hưởng đến độ nhớt của hỗn hợp, giúp cải thiện khả năng gia công và đúc khuôn. Việc lựa chọn tác nhân biến tính phù hợp có thể giúp tối ưu hóa tính chất reology của hạt nhựa độn.

4.3. Độ Bền Cơ Học Của Hạt Nhựa Độn Sau Khi Sử Dụng CaCO3 Nano Biến Tính

Nghiên cứu cho thấy hạt nhựa độn sử dụng CaCO3 nano biến tính có độ bền cơ học cao hơn so với hạt nhựa độn sử dụng CaCO3 nano không biến tính. Cụ thể, độ bền kéo, độ bền uốn và độ bền va đập đều được cải thiện đáng kể nhờ khả năng phân tán tốt hơn và độ bám dính cao hơn giữa CaCO3 nano và nền nhựa.

V. Ứng Dụng Thực Tế Chế Tạo Hạt Nhựa Độn CaCO3 Nano Biến Tính

Từ đặc tính mới này của n-PCC-St, luận văn đã ứng dụng n-PCC-St để chế tạo hạt nhựa độn (MB) và sử dụng hạt nhựa độn trong sản xuất polypropylen (PP). Sản phẩm hạt nhựa độn được phân tích nhiệt để đánh giá hàm lượng chất độn, sản phẩm PP sử dụng chất độn được phân tích nhiệt, chụp ảnh FESEM. Kết quả cho thấy n-PCC-St phân tán tốt trong nền PP, trong khi n-PCC có hiện tượng co cụm, phân tán không đều.

5.1. Quy Trình Sản Xuất Hạt Nhựa Độn Chứa CaCO3 Nano Biến Tính

Quy trình sản xuất hạt nhựa độn chứa CaCO3 nano biến tính bao gồm các bước: trộn CaCO3 nano biến tính với nhựa nền (ví dụ: PP, PE), gia nhiệt và trộn đều để tạo thành hỗn hợp đồng nhất, sau đó ép đùn hoặc đúc khuôn để tạo thành hạt nhựa độn. Việc kiểm soát chặt chẽ các thông số quá trình như nhiệt độ, tốc độ trộn và thời gian trộn là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

5.2. Ứng Dụng Hạt Nhựa Độn CaCO3 Nano Trong Sản Xuất Polypropylen PP

Hạt nhựa độn CaCO3 nano được sử dụng rộng rãi trong sản xuất các sản phẩm polypropylen (PP) như bao bì, đồ gia dụng và linh kiện ô tô. Việc sử dụng hạt nhựa độn giúp giảm giá thành sản phẩm, cải thiện độ cứng, độ bền nhiệt và khả năng chống trầy xước của PP. Đặc biệt, CaCO3 nano biến tính giúp cải thiện đáng kể độ bền va đập và khả năng chịu tải của các sản phẩm PP.

VI. Kết Luận Tiềm Năng Và Hướng Phát Triển CaCO3 Nano Biến Tính

Thành công của luận văn là đã tổng hợp được bột nhẹ có cỡ hạt nano (n- PCC), biến tính n-PCC bằng việc sử dụng hai loại phụ gia Na-St và SiO2. Sản phẩm n-PCC-St có khả năng ứng dụng cao, quy trình biến tính bằng St cũng có thể áp dụng cho các loại CaCO3 khác để ứng dụng trong sản xuất cao su, chất dẻo.

6.1. Tổng Quan Về Các Nghiên Cứu Vật Liệu Nano Liên Quan CaCO3

Các nghiên cứu về vật liệu nano liên quan đến CaCO3 ngày càng phát triển, tập trung vào việc cải thiện tính chất của CaCO3 nano và mở rộng phạm vi ứng dụng. Các hướng nghiên cứu chính bao gồm: phát triển các phương pháp biến tính bề mặt mới, nghiên cứu ảnh hưởng của kích thước hạt đến tính chất nhựa, và ứng dụng CaCO3 nano trong các lĩnh vực mới như y sinh và năng lượng.

6.2. Triển Vọng Phát Triển Và Ứng Dụng Của CaCO3 Nano Biến Tính Trong Tương Lai

Với những ưu điểm vượt trội về khả năng gia cường và cải thiện tính chất của hạt nhựa độn, CaCO3 nano biến tính có tiềm năng phát triển và ứng dụng rất lớn trong tương lai. Các ứng dụng tiềm năng bao gồm: sản xuất các loại nhựa kỹ thuật cao cấp, vật liệu composite nhẹ và bền, và các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Tổng quan nghiên cứu

Canxi cacbonat (CaCO3) là một trong những chất độn phổ biến và quan trọng trong ngành công nghiệp sản xuất nhựa, cao su, sơn, giấy với vai trò làm chất độn, phụ gia và tá dược. Tại Việt Nam, nguồn nguyên liệu đá vôi rất dồi dào, tuy nhiên công nghệ sản xuất CaCO3 hiện chỉ dừng lại ở mức bột đá nghiền (GCC) và bột CaCO3 kết tủa (PCC) với kích thước hạt micromet, chưa sản xuất được CaCO3 kích thước nano (n-PCC). Kích thước hạt lớn và bề mặt không biến tính khiến khả năng phân tán và liên kết của CaCO3 trong vật liệu nền còn hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm cuối cùng.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là tổng hợp và đặc trưng hóa CaCO3 kết tủa kích thước nano, biến tính bề mặt bằng các tác nhân vô cơ (Na2SiO3) và hữu cơ (Natri Stearat), đồng thời ứng dụng trong sản xuất hạt nhựa độn (masterbatch) nhằm nâng cao khả năng phân tán và liên kết trong nhựa polypropylene (PP). Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2006-2008 tại Việt Nam, tập trung vào quy trình tổng hợp, biến tính và đánh giá đặc tính vật liệu bằng các phương pháp hóa lý hiện đại.

Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc tận dụng nguồn nguyên liệu trong nước, giảm phụ thuộc nhập khẩu CaCO3 cao cấp, đồng thời cải thiện chất lượng sản phẩm nhựa độn, góp phần phát triển ngành công nghiệp vật liệu polymer trong nước. Kết quả nghiên cứu có thể ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp đòi hỏi chất lượng cao như sản xuất nhựa kỹ thuật, cao su và sơn phủ.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết chất độn trong vật liệu polymer: Chất độn giúp tăng cường tính chất cơ lý, giảm giá thành sản phẩm, đồng thời ảnh hưởng đến khả năng phân tán và liên kết trong vật liệu nền. CaCO3 là chất độn vô cơ phổ biến, nhưng cần biến tính bề mặt để cải thiện tương tác với polymer hữu cơ.

• Mô hình biến tính bề mặt CaCO3: Biến tính bằng tác nhân hữu cơ (axit béo như Natri Stearat) tạo lớp phủ kỵ nước, tăng khả năng tương thích với nhựa; biến tính vô cơ (Na2SiO3) tạo lớp phủ silica giúp tăng cường liên kết cơ học và tính ổn định nhiệt.

• Khái niệm kích thước hạt nano và ảnh hưởng đến tính chất vật liệu: Kích thước hạt nano (50-70 nm) làm tăng diện tích bề mặt riêng, nâng cao khả năng phân tán, giảm hiện tượng kết tụ, cải thiện tính chất cơ lý và nhiệt của vật liệu composite.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Nguyên liệu chính là vôi sống (CaO), khí CO2, khí N2, phụ gia Natri Stearat và Na2SiO3. Sản phẩm CaCO3 được tổng hợp trong phòng thí nghiệm mô phỏng quy trình công nghiệp.

• Phương pháp tổng hợp: CaCO3 nano được tổng hợp bằng phương pháp cacbonat hóa sữa vôi với sự kiểm soát các thông số như tốc độ khuấy, hàm lượng CO2, nhiệt độ phản ứng và bổ sung phụ gia ức chế. Biến tính bề mặt được thực hiện bằng cách thêm Natri Stearat (hữu cơ) hoặc Na2SiO3 (vô cơ) vào hệ phản ứng.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phổ hồng ngoại (IR), nhiễu xạ tia X (XRD), kính hiển vi điện tử quét và truyền qua (SEM/FESEM/TEM), phân tích nhiệt (DSC, TGA) và tán xạ laze (DLS) để xác định kích thước hạt, cấu trúc tinh thể, đặc tính bề mặt và khả năng phân tán của sản phẩm.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian 2006-2008, bao gồm các giai đoạn tổng hợp, biến tính, phân tích đặc trưng và ứng dụng thử nghiệm trong sản xuất hạt nhựa độn.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Kích thước hạt và phân bố: CaCO3 nano (n-PCC) tổng hợp có kích thước hạt từ 50-70 nm với phân bố hạt đồng đều, nhỏ hơn khoảng 10 lần so với PCC (kích thước vài micromet) và nhỏ hơn hàng trăm lần so với GCC (kích thước 60-70 µm). Phân tích DLS và SEM cho thấy n-PCC có xu hướng kết tụ nhẹ do năng lượng bề mặt lớn nhưng vẫn duy trì kích thước nano.

2. Đặc trưng bề mặt và biến tính: Sau biến tính bằng Natri Stearat, n-PCC-St có tính kỵ nước rõ rệt, phù hợp cho ứng dụng trong nhựa nhiệt dẻo. Biến tính bằng Na2SiO3 tạo ra n-PCC-SO với lớp phủ silica giúp tăng cường liên kết cơ học. Phổ IR và XRD xác nhận sự gắn kết của các tác nhân biến tính trên bề mặt hạt.

3. Ứng dụng trong sản xuất hạt nhựa độn: Hạt nhựa độn chế tạo từ n-PCC-St có khả năng phân tán tốt trong nền polypropylene (PP), trong khi n-PCC chưa biến tính có hiện tượng kết tụ và phân tán không đều. Phân tích nhiệt và ảnh FESEM cho thấy hàm lượng chất độn cao (đến 90%) và sự phân bố đồng nhất của n-PCC-St trong hạt nhựa.

4. So sánh với sản phẩm trên thị trường: Sản phẩm n-PCC tổng hợp trong nghiên cứu có kích thước và đặc tính tương đương hoặc vượt trội so với các sản phẩm nhập khẩu, đồng thời quy trình tổng hợp đơn giản, chi phí thấp và có thể áp dụng quy mô công nghiệp.

Thảo luận kết quả

Kích thước hạt nano làm tăng diện tích bề mặt riêng, giúp cải thiện khả năng phân tán và liên kết của CaCO3 trong polymer, từ đó nâng cao tính chất cơ lý và nhiệt của sản phẩm composite. Việc biến tính bề mặt bằng Natri Stearat tạo lớp phủ kỵ nước, giúp tương thích tốt với nhựa PP, giảm hiện tượng kết tụ hạt, đồng thời tăng hàm lượng chất độn có thể sử dụng lên đến 90%. Biến tính vô cơ bằng Na2SiO3 cũng góp phần cải thiện tính chất cơ học nhờ lớp phủ silica.

So với các nghiên cứu trước đây, quy trình tổng hợp n-PCC trong luận văn mô phỏng quy trình công nghiệp hiện có, chỉ bổ sung thêm phụ gia ức chế, giúp dễ dàng triển khai sản xuất quy mô lớn mà không cần đầu tư dây chuyền mới. Kết quả phân tích SEM, DLS, IR, XRD và phân tích nhiệt đều thống nhất, minh chứng cho chất lượng sản phẩm đạt chuẩn cao cấp.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố kích thước hạt (DLS), ảnh SEM/TEM minh họa hình dạng và kích thước hạt, phổ IR và XRD thể hiện sự biến tính bề mặt, cùng biểu đồ phân tích nhiệt DSC/TGA đánh giá hàm lượng và tính ổn định của hạt nhựa độn.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Triển khai sản xuất n-PCC quy mô công nghiệp: Áp dụng quy trình tổng hợp n-PCC với phụ gia ức chế đã nghiên cứu để sản xuất đại trà, tận dụng nguồn nguyên liệu đá vôi trong nước, giảm chi phí nhập khẩu CaCO3 cao cấp. Thời gian thực hiện dự kiến 1-2 năm, chủ thể là các doanh nghiệp sản xuất vật liệu hóa chất.

2. Phát triển công nghệ biến tính bề mặt CaCO3: Nghiên cứu mở rộng các tác nhân biến tính hữu cơ và vô cơ phù hợp với từng loại polymer, nhằm tối ưu hóa tính tương thích và tính chất cơ lý của sản phẩm composite. Thời gian 1 năm, chủ thể là viện nghiên cứu và doanh nghiệp công nghệ hóa học.

3. Ứng dụng n-PCC-St trong sản xuất hạt nhựa độn chất lượng cao: Khuyến khích các nhà sản xuất nhựa sử dụng n-PCC-St làm chất độn để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng hàm lượng chất độn lên đến 90%, giảm giá thành và cải thiện tính năng sản phẩm. Thời gian áp dụng 6-12 tháng, chủ thể là các nhà máy sản xuất nhựa.

4. Đào tạo và chuyển giao công nghệ: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ thuật cho cán bộ kỹ thuật và công nhân vận hành dây chuyền sản xuất n-PCC và hạt nhựa độn, đảm bảo vận hành hiệu quả và ổn định. Chủ thể là các trường đại học, viện nghiên cứu phối hợp với doanh nghiệp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Doanh nghiệp sản xuất vật liệu hóa chất và polymer: Nghiên cứu giúp cải tiến quy trình sản xuất CaCO3 nano và hạt nhựa độn, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí nguyên liệu nhập khẩu.

2. Viện nghiên cứu và trường đại học chuyên ngành công nghệ hóa học, vật liệu: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các đề tài nghiên cứu về tổng hợp vật liệu nano, biến tính bề mặt và ứng dụng trong composite polymer.

3. Nhà quản lý và hoạch định chính sách công nghiệp hóa chất: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách phát triển ngành công nghiệp vật liệu trong nước, thúc đẩy khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên đá vôi.

4. Các nhà sản xuất nhựa kỹ thuật và cao su: Hỗ trợ lựa chọn chất độn phù hợp, nâng cao tính năng sản phẩm, đặc biệt trong sản xuất hạt nhựa độn masterbatch với hàm lượng CaCO3 cao.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao cần giảm kích thước hạt CaCO3 xuống kích thước nano?
   Kích thước hạt nano tăng diện tích bề mặt riêng, giúp cải thiện khả năng phân tán và liên kết với vật liệu nền, từ đó nâng cao tính chất cơ lý và nhiệt của sản phẩm composite. Ví dụ, n-PCC có kích thước 50-70 nm, nhỏ hơn PCC khoảng 10 lần, giúp tăng hiệu quả sử dụng chất độn.

2. Biến tính bề mặt CaCO3 có vai trò gì trong sản xuất nhựa?
   Biến tính bề mặt tạo lớp phủ tương thích với polymer, giảm hiện tượng kết tụ hạt, tăng khả năng phân tán và liên kết trong nhựa. Nghiên cứu cho thấy n-PCC biến tính bằng Natri Stearat có tính kỵ nước, phân tán tốt trong polypropylene, cải thiện chất lượng hạt nhựa độn.

3. Phương pháp tổng hợp n-PCC trong nghiên cứu có ưu điểm gì?
   Phương pháp mô phỏng quy trình công nghiệp hiện có, chỉ bổ sung phụ gia ức chế đơn giản, chi phí thấp, dễ triển khai quy mô công nghiệp mà không cần đầu tư dây chuyền mới. Đây là điểm khác biệt so với các nghiên cứu phức tạp khác.

4. Hàm lượng CaCO3 trong hạt nhựa độn có thể đạt bao nhiêu?
   Nghiên cứu cho thấy hạt nhựa độn sử dụng n-PCC-St có thể đạt hàm lượng chất độn lên đến 90%, cao hơn nhiều so với các sản phẩm chưa biến tính, giúp giảm giá thành và nâng cao tính năng sản phẩm.

5. Ứng dụng thực tiễn của n-PCC và hạt nhựa độn trong ngành công nghiệp?
   n-PCC và hạt nhựa độn được sử dụng trong sản xuất nhựa kỹ thuật, cao su, sơn, giấy, giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí nguyên liệu, tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm trong nước và xuất khẩu.

Kết luận

• Đã tổng hợp thành công CaCO3 kết tủa kích thước nano (50-70 nm) với phân bố hạt đồng đều, nhỏ hơn PCC và GCC nhiều lần.
• Biến tính bề mặt bằng Natri Stearat và Na2SiO3 tạo ra sản phẩm n-PCC-St và n-PCC-SO có tính kỵ nước và khả năng liên kết tốt với polymer.
• Ứng dụng n-PCC-St trong sản xuất hạt nhựa độn polypropylene cho thấy khả năng phân tán tốt, hàm lượng chất độn cao đến 90%, cải thiện chất lượng sản phẩm.
• Quy trình tổng hợp và biến tính đơn giản, chi phí thấp, có thể áp dụng quy mô công nghiệp, tận dụng nguồn nguyên liệu trong nước.
• Khuyến nghị triển khai sản xuất công nghiệp, phát triển công nghệ biến tính và ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp polymer, đồng thời đào tạo chuyển giao công nghệ.

Hành động tiếp theo là phối hợp giữa viện nghiên cứu, doanh nghiệp và cơ quan quản lý để triển khai sản xuất thử nghiệm quy mô công nghiệp, đồng thời mở rộng nghiên cứu biến tính phù hợp với các loại polymer khác. Để biết thêm chi tiết và hợp tác nghiên cứu, vui lòng liên hệ với các đơn vị nghiên cứu chuyên ngành công nghệ hóa học và vật liệu polymer.