I. Đặc điểm dịch tễ bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng (TCM) là một bệnh nhiễm vi rút cấp tính, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5 tuổi. Từ năm 2015 đến 2019, bệnh TCM đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể tại huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang. Theo thống kê, tỷ lệ mắc bệnh cao nhất ở nhóm trẻ từ 1-3 tuổi, với 80,3% ca mắc. Bệnh thường lưu hành quanh năm, với đỉnh dịch vào tháng 10. Số ca mắc trung bình trên 100.000 dân là 223, trong đó vùng nông thôn có tỷ lệ mắc cao hơn so với thành phố. Đặc biệt, 99,7% ca mắc ở mức độ nhẹ, cho thấy sự cần thiết trong việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm như viêm não hay viêm cơ tim.
1.1. Nguyên nhân và đường lây truyền
Bệnh TCM chủ yếu do vi rút Enterovirus 71 (EV71) và Coxsackie A16 gây ra. Vi rút này lây truyền qua đường tiêu hóa, thường qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ người bệnh hoặc gián tiếp qua đồ dùng sinh hoạt. Các yếu tố như mật độ dân số cao, điều kiện vệ sinh kém và sự tập trung đông trẻ em tại các cơ sở giáo dục làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm. Việc hiểu rõ về nguyên nhân và đường lây truyền là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
II. Các yếu tố liên quan đến bệnh tay chân miệng
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều yếu tố liên quan đến bệnh TCM ở trẻ em dưới 5 tuổi. Trẻ em được gửi đến nơi giữ trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 4,55 lần so với trẻ không đi. Ngoài ra, trẻ có người chăm sóc có học vấn từ cao đẳng trở lên có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn 0,30 lần so với trẻ có người chăm sóc có học vấn tiểu học. Các yếu tố tiếp xúc xã hội như chơi với trẻ gần nhà hay đến khu vui chơi đông người cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục và nâng cao nhận thức cho người chăm sóc trẻ về các biện pháp phòng ngừa.
2.1. Kiến thức và thực hành của người chăm sóc trẻ
Kiến thức về bệnh TCM của người chăm sóc trẻ có ảnh hưởng lớn đến nguy cơ mắc bệnh. Người chăm sóc trẻ có kiến thức về lứa tuổi mắc bệnh cao hơn 5,41 lần và có kiến thức về đường lây truyền cao hơn 1,95 lần so với những người không có kiến thức. Thực hành rửa tay sau khi vệ sinh cho trẻ cũng có mối liên quan chặt chẽ với tỷ lệ mắc bệnh. Việc nâng cao kiến thức và thực hành vệ sinh cho người chăm sóc trẻ là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.
III. Biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng
Để giảm thiểu sự lây lan của bệnh TCM, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Truyền thông về bệnh TCM và các biện pháp phòng chống là rất quan trọng. Người chăm sóc trẻ cần được hướng dẫn thực hành rửa tay thường xuyên, đặc biệt sau khi vệ sinh cho trẻ. Cần có các chương trình giáo dục sức khỏe tại các cơ sở giáo dục và cộng đồng để nâng cao nhận thức về bệnh TCM và các biện pháp phòng ngừa. Việc thực hiện các biện pháp này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em mà còn giảm gánh nặng cho hệ thống y tế.
3.1. Vai trò của cộng đồng trong phòng ngừa
Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh TCM. Các hoạt động như tổ chức các buổi tuyên truyền, phát tờ rơi và cung cấp thông tin về bệnh TCM sẽ giúp nâng cao nhận thức của người dân. Sự tham gia của các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương trong việc giám sát và báo cáo tình hình dịch bệnh cũng rất cần thiết. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh TCM mới đạt hiệu quả cao.
