I. Tính cấp thiết của đề tài
Hệ thống bảo hiểm xã hội tự nguyện (BHXH tự nguyện) là một phần quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội tại Việt Nam. Việc nghiên cứu BHXH tự nguyện tại Bắc Giang có ý nghĩa đặc biệt, bởi tỉnh này có tỷ lệ lao động trong khu vực phi chính thức cao. Theo Nghị quyết 28-NQ/TW, mục tiêu phát triển BHXH tự nguyện là rất cần thiết để nâng cao đời sống của người lao động. Thực tế cho thấy, BHXH tự nguyện không chỉ giúp người lao động duy trì cuộc sống mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế của địa phương. Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, việc tham gia BHXH tự nguyện trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, khi nhiều người lao động phải chuyển sang làm việc trong khu vực phi chính thức.
II. Tình hình nghiên cứu luận văn
Nghiên cứu về BHXH tự nguyện đã được thực hiện qua nhiều công trình khác nhau, nhưng hầu hết đều tập trung vào lý thuyết mà chưa đi sâu vào thực tiễn tại Bắc Giang. Các công trình trước đây đã chỉ ra một số vấn đề như tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện, những khó khăn trong việc thực thi chính sách, và các giải pháp nâng cao hiệu quả. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào đi sâu vào thực tiễn cụ thể tại tỉnh Bắc Giang, điều này tạo ra khoảng trống trong việc hiểu rõ về tình hình thực hiện BHXH tự nguyện tại đây.
III. Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu luận văn
Mục đích chính của luận văn là phân tích thực trạng pháp luật về BHXH tự nguyện tại Bắc Giang, từ đó đưa ra các giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả thực thi. Nhiệm vụ cụ thể bao gồm việc làm rõ khái niệm và đặc điểm của BHXH tự nguyện, phân tích nội dung các quy định pháp luật hiện hành, đánh giá thực tiễn thi hành tại địa phương, và đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện tình hình thực hiện BHXH tự nguyện.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn sẽ tập trung vào đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, các chế độ bảo hiểm và thủ tục giải quyết tại tỉnh Bắc Giang. Phạm vi nghiên cứu sẽ bao gồm các quy định pháp luật liên quan đến BHXH tự nguyện từ năm 2017 đến 2021. Việc nghiên cứu sẽ giúp làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi hành pháp luật về BHXH tự nguyện tại Bắc Giang.
V. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sẽ sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học như phân tích, tổng hợp, so sánh và đánh giá để làm rõ thực trạng và hiệu quả của BHXH tự nguyện tại Bắc Giang. Các phương pháp này sẽ giúp xác định các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật về BHXH tự nguyện, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả thực thi chính sách.
VI. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Luận văn không chỉ góp phần làm phong phú thêm hệ thống lý luận về BHXH tự nguyện mà còn có giá trị thực tiễn cao trong việc cải thiện chính sách BHXH tại Bắc Giang. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan quản lý nhà nước trong việc hoàn thiện và thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, đồng thời nâng cao nhận thức của người lao động về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong hệ thống bảo hiểm xã hội.