I. Tính cấp thiết của đề tài
Việc nghiên cứu ngập lụt vùng hạ lưu sông Hồng và sông Đáy là cần thiết nhằm ứng phó với tình trạng ngập lụt ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu và phát triển đô thị. Tình hình ngập lụt ở Việt Nam đã diễn ra phức tạp, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội, nơi có nhiều khu vực dễ bị tổn thương. Theo Nghị định số 04/2011/NĐ-CP, việc chuyển lũ từ sông Hồng vào sông Đáy có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến đời sống và sản xuất của người dân. Nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin cần thiết cho các cơ quan chức năng trong việc quy hoạch vùng ngập lụt và phòng chống ngập lụt hiệu quả hơn.
II. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là tình hình ngập lụt tại vùng hạ lưu khi chuyển lũ từ sông Hồng vào sông Đáy. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các khu vực thuộc địa phận Hà Nội và Hà Nam, nơi có nguy cơ ngập lụt cao do sự thay đổi dòng chảy và lượng nước từ sông Hồng. Nghiên cứu sẽ tập trung vào việc phân tích các kịch bản ngập lụt khác nhau theo các mức độ lưu lượng nước, từ đó xây dựng bản đồ ngập lụt chi tiết cho từng khu vực. Điều này giúp đánh giá mức độ rủi ro và đề xuất các giải pháp ứng phó kịp thời.
III. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu được áp dụng trong đề tài bao gồm các phương pháp kế thừa, điều tra, và mô hình hóa. Kế thừa các tài liệu và kết quả nghiên cứu trước đó sẽ giúp định hướng giải quyết vấn đề một cách khoa học. Việc thu thập dữ liệu hiện trạng về điều kiện tự nhiên, thủy văn và phát triển kinh tế xã hội cũng rất quan trọng. Đặc biệt, việc sử dụng mô hình thủy lực một chiều và hai chiều sẽ cho phép tính toán chính xác quá trình ngập lụt và dự báo tình hình trong các kịch bản khác nhau. Các công cụ GIS cũng sẽ được sử dụng để phân tích và trực quan hóa dữ liệu một cách hiệu quả.
IV. Kết quả dự kiến đạt được
Nghiên cứu dự kiến sẽ cung cấp các kết quả quan trọng như phân tích điều kiện tự nhiên, xác định các kịch bản chuyển lũ từ sông Hồng vào sông Đáy, và xây dựng bản đồ ngập lụt cho khu vực nghiên cứu. Kết quả sẽ giúp các cơ quan chức năng có cái nhìn tổng quan về mức độ rủi ro và thiệt hại do ngập lụt gây ra, từ đó đề xuất các biện pháp phòng chống ngập lụt hiệu quả. Việc xây dựng bản đồ cũng sẽ là cơ sở cho việc lập kế hoạch phát triển bền vững và ứng phó với thiên tai trong tương lai.
V. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu
Nghiên cứu này không chỉ có giá trị về mặt lý thuyết mà còn có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc trong việc ứng phó với ngập lụt. Bằng cách cung cấp thông tin chi tiết về tình hình ngập lụt, nghiên cứu sẽ hỗ trợ các nhà quản lý trong việc ra quyết định và xây dựng các chính sách phù hợp. Các giải pháp được đề xuất từ nghiên cứu sẽ giúp bảo vệ tài sản và tính mạng của người dân, đồng thời đảm bảo phát triển bền vững cho các khu vực dễ bị tổn thương. Qua đó, nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về nguy cơ ngập lụt và tầm quan trọng của việc quản lý ngập lụt hiệu quả.
