Nghiên cứu ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt trong gia công tinh cạnh biên bằng siêu âm

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ GIA CÔNG SIÊU ÂM

1.1. Giới thiệu về sóng siêu âm

1.2. Rung động siêu âm

1.3. Nguyên lý rung động siêu âm

1.4. Nguyên lý truyền rung động siêu âm

1.5. Hệ thống thiết bị tạo rung động siêu âm

1.5.1. Nguồn phát công suất siêu âm

1.5.2. Đầu phát siêu âm

1.5.3. Đầu khuyếch đại dao động

1.6. Một số ứng dụng siêu âm trong kỹ thuật

1.6.1. Làm sạch, tẩy rửa bằng siêu âm

1.6.2. Hàn siêu âm (Ultrasonic welding)

1.6.3. Chế biến, bảo quản thực phẩm bằng siêu âm

1.6.4. Kiểm tra khuyết tật sản phẩm, thăm dò bằng sóng siêu âm

1.6.5. Siêu âm trong y học

1.6.6. Rung động siêu âm trợ giúp gia công

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ GIẢ THUYẾT KHOA HỌC

2.1. Động học quá trình tạo hình và nguyên lý cơ bản tạo hình bề mặt

2.1.1. Động học tạo hình các bề mặt tự trượt

2.1.2. Động học tạo hình các bề mặt tự do

2.2. Nguyên lý cơ bản tạo hình bề mặt

2.3. Cấu tạo dụng cụ cắt đơn điểm và động lực học quá trình tạo hình

2.3.1. Cấu tạo dụng cụ cắt đơn điểm

2.3.2. Động học quá trình tạo hình

2.4. Sự hình thành bề mặt và chất lượng hình học tế vi bề mặt

2.4.1. Thông số hình học lớp kim loại bị cắt

2.4.2. Diện tích cắt dư - chiều cao nhấp nhô hình học H

2.5. Các phương pháp gia công hoàn thiện bề mặt truyền thống

2.5.1. Cơ sở và các phương pháp gia công hoàn thiện bề mặt truyền thống

2.5.2. Vấn đề tồn tại ở các phương pháp gia công hoàn thiện truyền thống

2.6. Xác định các thông số cơ bản của hệ siêu âm

2.6.1. Cơ sở chọn tần số và biên độ dao động

2.6.2. Cơ sở tính công suất nguồn siêu âm

2.6.3. Tính toán công suất, tần số và biên độ dao động

3. CHƯƠNG 3: KẾT CẤU ĐẦU RUNG

3.1. Mô hình đầu rung đề xuất

3.2. Kết cấu đầu rung siêu âm

3.3. Ảnh hưởng của vật liệu đến cộng hưởng cơ học

3.4. Các phương pháp nghiên cứu và kết quả

4. CHƯƠNG 4: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

4.1. Quy hoạch thực nghiệm

4.2. Xác định các nhân tố thí nghiệm (Factors)

4.3. Xác định miền giá trị cho các nhân tố ảnh hưởng

4.4. Tạo dạng ma trận quy hoạch thực nghiệm

4.5. Thiết bị và vật tư thí nghiệm

4.6. Mẫu thí nghiệm

4.7. Thiết bị tạo nguồn điện cho phần tử piezoelectric dao động

4.8. Máy đo độ nhám bề mặt

4.9. Tiến hành thí nghiệm và kết quả đo

4.10. Kết quả và phân tích kết quả

4.10.1. Kết quả phân tích Taguchi

4.10.2. Kết quả hồi qui bậc 2 theo phương pháp mặt đáp ứng

4.10.3. Tìm thông số công nghệ tối ưu

5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN

5.1. Những thiếu sót còn tồn tại

5.2. Hướng phát triển

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về gia công siêu âm

Gia công siêu âm là một trong những phương pháp tiên tiến trong lĩnh vực gia công tinh. Phương pháp này sử dụng rung động siêu âm để tăng cường hiệu quả gia công, đặc biệt trong việc cải thiện chất lượng bề mặt của các sản phẩm. Rung động siêu âm được tạo ra từ các thiết bị chuyên dụng, cho phép truyền năng lượng vào bề mặt vật liệu, từ đó làm giảm lực cắt và tăng cường khả năng gia công các vật liệu cứng. Theo nghiên cứu, việc áp dụng siêu âm trong gia công không chỉ giúp nâng cao độ chính xác mà còn cải thiện đáng kể tuổi thọ của dụng cụ cắt. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, công nghệ siêu âm có thể tối ưu hóa quy trình gia công, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí sản xuất.

1.1 Giới thiệu về sóng siêu âm

Sóng siêu âm là loại sóng âm có tần số vượt quá 20 kHz, nằm ngoài khả năng nghe của con người. Rung động siêu âm đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ y học đến công nghiệp. Đặc biệt, trong lĩnh vực gia công, sóng siêu âm giúp cải thiện đáng kể chất lượng bề mặt của sản phẩm thông qua việc tạo ra các lực tác động lên bề mặt vật liệu, làm giảm ma sát và tăng cường khả năng cắt. Nghiên cứu cho thấy rằng, việc sử dụng sóng siêu âm trong gia công có thể tạo ra những bề mặt mịn màng hơn và giảm thiểu các khuyết tật trên bề mặt sản phẩm.

1.2 Nguyên lý rung động siêu âm

Nguyên lý rung động siêu âm dựa trên hiện tượng áp điện, nơi mà các vật liệu áp điện tạo ra rung động khi có điện áp tác động. Rung động này được truyền qua vật liệu và tạo ra các sóng siêu âm, giúp cải thiện quá trình gia công. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc áp dụng rung động siêu âm trong gia công có thể làm tăng cường hiệu quả cắt và giảm thiểu lực cắt cần thiết, từ đó nâng cao hiệu suất gia công. Điều này đặc biệt quan trọng khi gia công các vật liệu cứng hoặc khó gia công.

II. Cơ sở lý luận và giả thuyết khoa học

Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt trong gia công tinh bằng siêu âm. Các yếu tố này bao gồm tần số, biên độ rung động, và các thông số công nghệ khác. Thông qua việc phân tích các yếu tố này, nghiên cứu nhằm tìm ra các điều kiện tối ưu nhất để nâng cao chất lượng bề mặt sản phẩm. Các giả thuyết khoa học được đặt ra dựa trên những hiểu biết hiện có về quá trình gia công và rung động siêu âm, từ đó xây dựng một mô hình thí nghiệm phù hợp để kiểm tra và đánh giá.

2.1 Động học quá trình tạo hình

Động học quá trình tạo hình bề mặt liên quan đến các hiện tượng vật lý xảy ra trong quá trình gia công. Việc hiểu rõ các yếu tố này là cần thiết để tối ưu hóa quá trình gia công. Các thông số như tốc độ cắt, độ sâu cắt và lực cắt đều ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt sản phẩm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc tối ưu hóa các thông số này có thể dẫn đến những cải thiện đáng kể trong độ chính xác và độ nhẵn của bề mặt gia công.

2.2 Các phương pháp gia công hoàn thiện bề mặt

Trong lĩnh vực gia công, có nhiều phương pháp khác nhau được sử dụng để hoàn thiện bề mặt sản phẩm. Các phương pháp truyền thống như mài, đánh bóng thường gặp phải những hạn chế nhất định. Việc áp dụng siêu âm trong gia công cho phép cải thiện đáng kể chất lượng bề mặt và giảm thiểu các khuyết tật. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc sử dụng công nghệ siêu âm có thể mang lại hiệu quả vượt trội so với các phương pháp gia công truyền thống.

III. Kết cấu đầu rung và phương pháp nghiên cứu

Kết cấu của đầu rung trong quá trình gia công tinh bằng siêu âm đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải rung động đến bề mặt vật liệu. Việc thiết kế đầu rung cần đảm bảo tính hiệu quả và khả năng hoạt động ổn định. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc thiết kế mẫu thực nghiệm, thực hiện thí nghiệm và phân tích kết quả. Các kết quả thu được từ thí nghiệm sẽ được phân tích để đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố đến chất lượng bề mặt.

3.1 Mô hình đầu rung đề xuất

Mô hình đầu rung được thiết kế dựa trên các nguyên lý vật lý và yêu cầu kỹ thuật của quá trình gia công siêu âm. Việc lựa chọn vật liệu và cấu trúc phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất tối ưu. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, một đầu rung được thiết kế tốt có thể nâng cao đáng kể hiệu suất gia công và cải thiện chất lượng bề mặt.

3.2 Các phương pháp nghiên cứu và kết quả

Các phương pháp nghiên cứu bao gồm phân tích lý thuyết và thực nghiệm. Kết quả thí nghiệm cho thấy sự ảnh hưởng của tần số và biên độ rung đến chất lượng bề mặt. Các số liệu thu được sẽ được phân tích để đưa ra các kết luận và khuyến nghị cho việc áp dụng công nghệ siêu âm trong gia công. Nghiên cứu này có giá trị thực tiễn cao, giúp cải thiện quy trình sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng bề mặt trong gia công tinh cạnh biên với ứng dụng siêu âm