I. Tính cấp thiết của đề tài
Mối quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong bối cảnh toàn cầu hóa kinh tế đang trở thành một chủ đề quan trọng. Sự tan rã của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu đã dẫn đến sự thay đổi trong trật tự thế giới, mở ra kỷ nguyên mới với sự gia tăng hợp tác kinh tế và đối tác chiến lược. Toàn cầu hóa không chỉ là một xu hướng mà còn là một yêu cầu bắt buộc đối với các quốc gia, đặc biệt là hai cường quốc Trung Quốc và Nhật Bản. Sự phát triển của hai quốc gia này có tác động lớn đến kinh tế toàn cầu và an ninh khu vực. Việt Nam, nằm trong khu vực Đông Á, cũng chịu ảnh hưởng từ mối quan hệ này. Do đó, việc nghiên cứu và đánh giá mối quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Nhật Bản là rất cần thiết.
II. Tình hình nghiên cứu của đề tài
Nghiên cứu về quan hệ Trung - Nhật không phải là một chủ đề mới. Nhiều công trình đã được thực hiện, từ các tác giả trong nước đến quốc tế. Các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào giai đoạn chiến tranh lạnh và những tác động của nó đến quan hệ hai nước. Tuy nhiên, chưa có nhiều công trình đi sâu vào giai đoạn sau này, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hóa. Việc thiếu sót này tạo ra một khoảng trống trong nghiên cứu, cần được lấp đầy để hiểu rõ hơn về tình hình chính trị hiện tại và tương lai của mối quan hệ này. Các công trình như của Triệu Toàn Thắng và Trương Hương Sơn đã đề cập đến nhiều khía cạnh, nhưng vẫn chưa có cái nhìn toàn diện về quan hệ chính trị trong bối cảnh mới.
III. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của nghiên cứu là làm rõ thực trạng mối quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Nhật Bản, đồng thời dự báo những triển vọng trong tương lai. Nghiên cứu sẽ phân tích các nhân tố quy định và tác động đến mối quan hệ này, từ đó đánh giá tác động của nó đến Việt Nam. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc phân tích đặc trưng của mối quan hệ chính trị trong giai đoạn sau chiến tranh lạnh, cũng như dự báo xu hướng phát triển của mối quan hệ này trong bối cảnh toàn cầu hóa kinh tế. Việc này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa hai cường quốc mà còn đưa ra những định hướng chính sách cho Việt Nam.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là mối quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong kỷ nguyên toàn cầu hóa. Phạm vi nghiên cứu sẽ tập trung vào giai đoạn từ năm 1990 đến nay, xem xét các tác động qua lại giữa các mặt như kinh tế, văn hóa, và chính trị. Nghiên cứu cũng sẽ so sánh sự phát triển của mối quan hệ này với các mối quan hệ chính trị khác của hai quốc gia, nhằm làm rõ đặc trưng và xu hướng của mối quan hệ chính trị Trung - Nhật. Qua đó, luận văn sẽ đánh giá tác động của mối quan hệ này đến Việt Nam, từ đó đưa ra những định hướng chính sách phù hợp.
V. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau để phân tích mối quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Phương pháp lịch sử và so sánh sẽ được áp dụng để xem xét sự phát triển của mối quan hệ này qua các giai đoạn khác nhau. Ngoài ra, các phương pháp phân tích, thống kê và tổng hợp cũng sẽ được sử dụng để đánh giá các yếu tố tác động đến mối quan hệ. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ giúp làm rõ hơn về tình hình chính trị hiện tại và tương lai của mối quan hệ Trung - Nhật, cũng như tác động của nó đến Việt Nam.
VI. Dự kiến những đóng góp của luận văn
Luận văn dự kiến sẽ đóng góp vào việc hệ thống hóa các cơ sở lý thuyết và thực tiễn về mối quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Nghiên cứu sẽ làm rõ thực trạng và đặc trưng của mối quan hệ này sau chiến tranh lạnh, đồng thời đánh giá tác động của nó đến Việt Nam. Qua đó, luận văn sẽ đưa ra những dự báo về xu hướng phát triển của mối quan hệ này trong bối cảnh toàn cầu hóa kinh tế, từ đó đề xuất một số định hướng chính sách đối ngoại cho Việt Nam nhằm tận dụng cơ hội và đối phó với thách thức từ mối quan hệ Trung - Nhật.
