Khảo Sát Hệ Vi Sinh Vật Trong Chăn Nuôi Gà Thịt Tại Thành Phố Hồ Chí Minh

Hệ tiêu hóa gà có chức năng sinh hóa và thành phần vi sinh vật khác nhau. Tổng số vi khuẩn nhiều hơn tế bào nhân thực của cơ thể. Gia cầm có tỉ lệ lớn vi khuẩn gram dương, chủ yếu là vi khuẩn kị khí từ diều đến hồi tràng, trong khi manh tràng có Lactobacillus, Enterococcus và nấm men (Savage, 1977). Vi sinh vật xâm nhập tự nhiên từ khi mới nở, thậm chí trước đó qua lỗ trên vỏ trứng (Lee và cs., 2019; Roto và cs.). Sau khi hình thành quần thể ban đầu, sự phong phú về loài và độ phức tạp của cấu trúc quần thể vi sinh vật tăng và đạt trạng thái trưởng thành khi gia cầm lớn lên. Quá trình này diễn ra ở gà thịt thương phẩm khoảng ba tuần tuổi (Johnson và cs, 2018; Jurburg và cs, 2019; Shang và cs, 2018).

Ruột đại diện cho mối quan hệ tự nhiên giữa hệ vi sinh vật đường ruột và vật chủ. Thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột phụ thuộc vào môi trường sống, chế độ ăn uống, tình trạng bệnh, liệu pháp kháng sinh và nhiều yếu tố khác. Số lượng tế bào vi khuẩn vượt xa số lượng tế bào vật chủ, chứa hàng triệu gen và hình thành một cộng đồng gọi là quần xã vi sinh vật. Vai trò của hệ vi sinh vật này là cung cấp chức năng trao đổi chất cho vật chủ, bao gồm sử dụng và hấp thu chất dinh dưỡng, lên men chất xơ không tiêu hóa được, tổng hợp một số vitamin, chuyên hóa axit mật (Cisek và Binek, 2014).

Việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi gia cầm ở Việt Nam diễn ra phổ biến. Kháng sinh được sử dụng để phòng và điều trị bệnh, cũng như kích thích tăng trưởng. Tuy nhiên, việc lạm dụng kháng sinh dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh, gây khó khăn trong điều trị bệnh cho gia cầm và ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Cần có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi để giảm thiểu nguy cơ kháng kháng sinh.

Để giảm thiểu việc sử dụng kháng sinh, các giải pháp thay thế như sử dụng probiotics, prebiotics, axit hữu cơ và các chế phẩm sinh học khác đang được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi. Các chế phẩm này giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, tăng cường hệ miễn dịch và nâng cao sức khỏe của gà, từ đó giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh. Việc áp dụng các biện pháp quản lý chăn nuôi tốt cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tật và giảm sử dụng kháng sinh.

Mẫu môi trường được lấy từ các bề mặt khác nhau trong chuồng nuôi để đánh giá mức độ ô nhiễm vi sinh vật. Mẫu gà con được thu thập từ các giai đoạn khác nhau để theo dõi sự thay đổi của hệ vi sinh vật đường ruột. Các mẫu được bảo quản và vận chuyển đúng cách để đảm bảo tính chính xác của kết quả phân tích. Việc thu thập mẫu đại diện và đúng quy trình là rất quan trọng để có được kết quả khảo sát chính xác và đáng tin cậy.

Phân tích DNA vi sinh vật trong mẫu phân gà sử dụng các kỹ thuật như PCR định lượng và giải trình tự gen (Microbiome sequencing) để xác định thành phần và số lượng của các loài vi sinh vật khác nhau. Kỹ thuật phân tích metagenome cũng được sử dụng để nghiên cứu toàn bộ hệ gen của cộng đồng vi sinh vật. Kết quả phân tích DNA cung cấp thông tin chi tiết về sự đa dạng sinh học của vi sinh vật trong đường ruột gà và ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe và năng suất của gà.

Nghiên cứu cho thấy sự hiện diện của các vi sinh vật có lợi như LAB có thể cải thiện khả năng tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng, từ đó tăng năng suất của gà thịt. Ngược lại, sự phát triển quá mức của các vi sinh vật gây bệnh như E. coli và Salmonella có thể gây ra các bệnh đường ruột, làm giảm năng suất và tăng chi phí điều trị. Việc cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và năng suất tối ưu của gà thịt.

Chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng lớn đến thành phần và hoạt động của hệ vi sinh vật đường ruột. Việc bổ sung các chất xơ, prebiotics và probiotics vào thức ăn có thể kích thích sự phát triển của các vi sinh vật có lợi và ức chế sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng các loại thức ăn khác nhau có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể trong thành phần hệ vi sinh vật đường ruột và ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của gà.

Probiotics là các vi sinh vật sống có lợi khi được cung cấp đủ lượng, có thể cải thiện sức khỏe của vật chủ. Trong chăn nuôi gà thịt, probiotics có thể giúp cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh và tăng năng suất. Các probiotics thường được sử dụng bao gồm Lactobacillus, Bifidobacterium và Bacillus.

Để sử dụng probiotics hiệu quả, cần lựa chọn các sản phẩm chất lượng cao, chứa các chủng vi sinh vật phù hợp với gà thịt. Probiotics có thể được bổ sung vào thức ăn hoặc nước uống của gà. Liều lượng và thời gian sử dụng probiotics cần được điều chỉnh phù hợp với từng giai đoạn phát triển của gà và tình trạng sức khỏe của đàn. Việc kết hợp probiotics với prebiotics (chất xơ không tiêu hóa được) có thể tăng cường hiệu quả của probiotics.

Nghiên cứu về hệ vi sinh vật trong chăn nuôi đang phát triển mạnh mẽ, với nhiều tiềm năng ứng dụng trong việc cải thiện sức khỏe và năng suất của vật nuôi. Các kỹ thuật phân tích metagenome và microbiome sequencing cho phép chúng ta hiểu rõ hơn về sự đa dạng và chức năng của cộng đồng vi sinh vật. Trong tương lai, chúng ta có thể sử dụng các thông tin này để phát triển các biện pháp can thiệp chính xác hơn, như sử dụng probiotics và prebiotics được thiết kế riêng cho từng loài vật nuôi và từng giai đoạn phát triển.

Công nghệ sinh học đang mở ra nhiều cơ hội mới trong chăn nuôi gà thịt, từ việc cải thiện giống gà đến việc phát triển các sản phẩm thức ăn chức năng. Việc sử dụng các kỹ thuật di truyền và chỉnh sửa gen có thể giúp tạo ra các giống gà có khả năng kháng bệnh tốt hơn và năng suất cao hơn. Các sản phẩm thức ăn chức năng, như probiotics và prebiotics, có thể giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột và tăng cường sức khỏe của gà. Việc kết hợp các công nghệ sinh học khác nhau có thể mang lại những lợi ích to lớn cho ngành chăn nuôi gà thịt.