I. Một số vấn đề lý luận và pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại bằng trọng tài
Trong phần này, luận văn giới thiệu các khái niệm cơ bản liên quan đến tranh chấp kinh doanh thương mại và trọng tài. Tranh chấp kinh doanh thương mại được định nghĩa là những mâu thuẫn phát sinh trong các hoạt động thương mại giữa các cá nhân và tổ chức. Khái niệm này không chỉ dừng lại ở việc xác định nguồn gốc phát sinh mà còn liên quan đến quyền và nghĩa vụ của các bên. Luật Trọng tài thương mại Việt Nam đã được xây dựng để giải quyết các tranh chấp này một cách nhanh chóng và hiệu quả, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc hoàn thiện quy định pháp luật về trọng tài để đáp ứng nhu cầu thực tiễn trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Như một nhà nghiên cứu đã chỉ ra, "trọng tài là phương thức giải quyết tranh chấp không qua tòa án, giúp các bên tiết kiệm thời gian và chi phí". Việc áp dụng trọng tài cũng tạo ra sự linh hoạt cho các bên trong việc lựa chọn giải pháp phù hợp với nhu cầu của mình.
II. Thực trạng pháp luật Việt Nam và Lào về giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại bằng trọng tài
Chương này phân tích thực trạng pháp luật về giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại bằng trọng tài tại Việt Nam và Lào. Tại Việt Nam, Luật Trọng tài thương mại năm 2010 đã tạo ra khung pháp lý rõ ràng cho việc giải quyết tranh chấp, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế trong việc áp dụng thực tiễn. Các quy định về thủ tục giải quyết tranh chấp chưa thực sự đồng bộ và thiếu sự hướng dẫn cụ thể. Trong khi đó, Lào mới ban hành Luật Giải quyết tranh chấp kinh tế năm 2018, tuy nhiên vẫn chưa có những quy định cụ thể để thực hiện các phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài. Điều này dẫn đến việc các bên gặp khó khăn trong việc lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả. Như một chuyên gia đã nhận định, "việc thiếu sự đồng bộ trong quy định pháp luật sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi của mình".
III. Kinh nghiệm của pháp luật Việt Nam và một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy định pháp luật Lào về giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại bằng trọng tài
Phần này tập trung vào việc rút ra những kinh nghiệm từ pháp luật Việt Nam để áp dụng vào hoàn thiện quy định pháp luật Lào về giải quyết tranh chấp bằng trọng tài. Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc xây dựng khung pháp lý cho trọng tài thương mại, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc giải quyết tranh chấp. Kinh nghiệm cho thấy, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và tổ chức trọng tài để đảm bảo tính hiệu quả trong quá trình giải quyết tranh chấp. Một số giải pháp được đề xuất bao gồm việc xây dựng các quy định cụ thể về thủ tục trọng tài, nâng cao năng lực cho các tổ chức trọng tài và tăng cường công tác tuyên truyền về trọng tài. Như một nhà nghiên cứu đã chỉ ra, "sự hoàn thiện quy định pháp luật sẽ tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng hơn".