Giáo dục mầm non tại Thái Nguyên: Tự kỷ tuổi mầm non 3-5

Bệnh tự kỷ xuất hiện ở nước ta hơn chục năm về trước nhưng mới được gọi tên trong những năm gần đây. Đây là một bệnh lý khá phổ biến xảy ra đối với trẻ em trong xã hội hiện đại. Theo số liệu của ngành y tế, trẻ mắc bệnh tự kỷ đang gia tăng không chỉ ở thành phố mà cả ở vùng quê và thực sự trở thành nỗi lo sợ không chỉ đối với các bậc làm cha, làm mẹ, mà còn cả xã hội.

Đặc biệt trẻ tự kỷ với những đặc điểm khó nhận ra do không có khác thường về thể chất bên ngoài so với trẻ bình thường nên việc phát hiện sớm những khiếm khuyết ở các em để có chương trình can thiệp và trị liệu phù hợp càng có ý nghĩa quan trọng. Nếu được phát hiện sớm trẻ sẽ có khả năng phát triển tốt hơn, sau khi khám và định bệnh, gia đình và trẻ sẽ được tư vấn can thiệp.

Tuy nhiên, trên thực tế số lượng trẻ khuyết tật, đặc biệt là trẻ tự kỷ tham gia học hòa nhập vẫn còn nhiều hạn chế do chất lượng hòa nhập không hiệu quả. Nhiều nguyên nhân được đặt ra, trong đó có một thực tế cho thấy nhiều trẻ tự kỷ vẫn còn bị "xếp nhầm chỗ" so với khả năng thực sự của các em.

Do đó, các em cần có được những sự kiểm tra, đánh giá về khả năng phát triển trước khi tham gia hòa nhập nhằm giúp các em được hưởng các chương trình can thiệp và hòa nhập thực sự có hiệu quả. Tại Thái Nguyên, tỉ lệ bệnh tự kỷ có xu hướng gia tăng nhưng việc nhận thức, phát hiện và can thiệp vẫn còn nhiều bất cập và hạn chế.

Chương trình giáo dục cá nhân cần được xây dựng dựa trên đánh giá chi tiết về điểm mạnh, điểm yếu và nhu cầu của từng trẻ. Cần xác định mục tiêu cụ thể, đo lường được và có thể đạt được trong một khoảng thời gian nhất định. IEP cần được điều chỉnh thường xuyên để phù hợp với sự tiến bộ của trẻ.

Kỹ năng xã hội là một trong những lĩnh vực khó khăn nhất đối với trẻ tự kỷ. Cần tạo cơ hội cho trẻ tương tác với bạn bè, tham gia các hoạt động nhóm và học cách chia sẻ, hợp tác. Các hoạt động vui chơi, vận động và nghệ thuật có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội một cách tự nhiên.

Ngôn ngữ là phương tiện quan trọng để giao tiếp và tương tác xã hội. Cần tạo môi trường giao tiếp phong phú, khuyến khích trẻ sử dụng ngôn ngữ để diễn đạt ý tưởng, cảm xúc và nhu cầu của mình. Sử dụng các phương pháp trực quan, sinh động và trò chơi để giúp trẻ học ngôn ngữ một cách dễ dàng.

ABA là một phương pháp dựa trên khoa học hành vi, tập trung vào việc dạy trẻ những kỹ năng cần thiết thông qua việc sử dụng các nguyên tắc thưởng phạt. ABA có thể được sử dụng để dạy trẻ nhiều kỹ năng khác nhau, từ kỹ năng tự phục vụ đến kỹ năng học tập và xã hội.

TEACCH là một phương pháp tập trung vào việc tạo ra một môi trường học tập có cấu trúc và dễ dự đoán cho trẻ. TEACCH sử dụng các hỗ trợ thị giác, chẳng hạn như lịch trình và bảng biểu, để giúp trẻ hiểu những gì mong đợi từ chúng và giảm bớt sự lo lắng.

PECS là một hệ thống giao tiếp dựa trên hình ảnh, cho phép trẻ trao đổi hình ảnh để diễn đạt nhu cầu, mong muốn và ý kiến của mình. PECS là một phương pháp hiệu quả để giúp trẻ chậm nói hoặc không có khả năng nói phát triển kỹ năng giao tiếp.

Việc chăm sóc trẻ tự kỷ có thể gây ra nhiều căng thẳng cho gia đình. Cần cung cấp hỗ trợ tâm lý cho cha mẹ và các thành viên trong gia đình để họ có thể đối phó với những thách thức và duy trì sức khỏe tinh thần.

Kết nối các gia đình có trẻ tự kỷ trong cộng đồng giúp họ chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau và tìm kiếm sự hỗ trợ. Các nhóm hỗ trợ, câu lạc bộ và sự kiện cộng đồng có thể giúp trẻ tự kỷ hòa nhập xã hội và giảm bớt sự cô lập.

M-CHAT-R/F là một công cụ sàng lọc đơn giản và hiệu quả, có thể được sử dụng bởi các chuyên gia y tế, giáo viên hoặc cha mẹ để phát hiện sớm các dấu hiệu tự kỷ ở trẻ nhỏ. Nếu trẻ có kết quả dương tính với M-CHAT-R/F, cần được đánh giá chuyên sâu hơn để xác định chẩn đoán.

CARS là một công cụ đánh giá toàn diện, được sử dụng bởi các chuyên gia để xác định mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng tự kỷ ở trẻ. CARS đánh giá các lĩnh vực khác nhau, bao gồm giao tiếp, tương tác xã hội, hành vi và cảm giác.