Đổi mới sáng tạo mở trong doanh nghiệp vừa và nhỏ: Ứng dụng và tác động đến hiệu suất doanh nghiệp tại Việt Nam

• Tác giả: Thuy Linh Nguyen
• Người hướng dẫn: Prof. Wim Vanhaverbeke
• Trường học: Hasselt University
• Chuyên ngành: International Marketing Strategy
• Đề tài: Open Innovation in small and medium-sized enterprises: the application and its impacts on firm performance in Vietnam
• Loại tài liệu: Masterthesis
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Diepenbeek

• ACKNOWLEDGEMENTS
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. What is Open Innovation?
• 2.2. Open Innovation implementation in SMEs
• 2.3. Why should SMEs implement OI?
• 2.4. What challenges SMEs face in implementing OI?
• 3. CHAPTER 3: METHODOLOGY
• 4. CHAPTER 4: CASE STUDY FINDINGS
• 4.1. STEP UP English Centre
• 4.2. Innovation at STEP UP
• 4.3. Open Innovation Practices at STEP UP
• 4.4. OI impacts on STEP UP performance
• 4.5. Innovations at COMICOLA
• 4.6. Open Innovation Practices at COMICOLA
• 4.7. OI impacts on COMICOLA performance
• 4.8. Innovations of Ha Beauty
• 4.9. Open Innovation Practices at Ha Beauty
• 4.10. OI impacts on Ha Beauty performance
• 4.11. Cross-case analysis
• 5. CHAPTER 5: DISCUSSION AND CONCLUSION
• 5.1. Limitations and Recommendations for Future Research
• 5.2. Transcript of the interview
• 5.2.1. STEP UP English Centre
• 5.2.2. Second interview with COMICOLA – on Crowd-funding practices

I. Tổng quan về Đổi mới sáng tạo mở cho DNNVV Việt Nam

Bài viết này khám phá ứng dụng và tác động của Đổi mới sáng tạo mở (ĐMSTM) đối với hiệu suất doanh nghiệp của các DNNVV Việt Nam. DNNVV đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, chiếm khoảng 97% tổng số doanh nghiệp (Can, 2017). ĐMSTM có tiềm năng to lớn cho sự phát triển của các DNNVV (Lee, et al.). Việt Nam đứng thứ 47 trong số 127 quốc gia về Chỉ số Đổi mới Toàn cầu năm 2017, tăng 12 bậc so với năm 2016. Sự phát triển kinh tế của Việt Nam có xu hướng hướng tới nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo. Do nguồn lực hạn chế, các DNNVV cần nỗ lực để phát triển trong môi trường kinh doanh này. Nghiên cứu này tập trung vào cách DNNVV áp dụng ĐMSTM và những tác động tích cực hoặc tiêu cực của nó đến họ. Nghiên cứu tập trung vào đổi mới của các DNNVV, cách ĐMSTM được thực hiện và tác động (về lợi ích và thách thức) của việc triển khai ĐMSTM đối với hiệu suất doanh nghiệp.

1.1. Đổi mới sáng tạo cộng đồng Định nghĩa và vai trò

Đổi mới sáng tạo mở (OI) lần đầu được Chesbrough giới thiệu năm 2003. Đến năm 2006, nó được định nghĩa là "dòng chảy tri thức có chủ đích vào và ra để thúc đẩy đổi mới nội bộ và mở rộng thị trường cho việc sử dụng đổi mới bên ngoài". Chesbrough & Bogers (2014) kết luận OI là quy trình "quản lý có chủ đích dòng chảy tri thức vượt qua ranh giới tổ chức". Khi dòng chảy vượt qua ranh giới doanh nghiệp, tri thức có thể tạo ra giá trị trên cả thị trường hiện tại và thị trường mới. Dựa trên quan niệm ban đầu, dòng chảy tri thức được phân loại thành "In-bound" (từ ngoài vào trong) và "Outbound" (từ trong ra ngoài) (Chesbrough, 2003), cùng với phiên bản mở rộng 'coupled' (kết hợp) kết hợp cả hai loại chính (Gassmann & Enkel, 2004).

1.2. DNNVV Việt Nam và tiềm năng tăng trưởng từ Đổi mới sáng tạo

Theo Chesbrough (2010), các DNNVV có lợi thế cấu trúc trong thế giới Đổi mới sáng tạo mở. Kích thước nhỏ cho phép họ khai thác các thị trường nhỏ hơn và tiếp cận các xu hướng mới sớm hơn với chi phí gia nhập tương đối thấp. Sự tập trung và chuyên môn hóa kinh doanh cũng có thể được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu của “thị trường cụ thể, loại khách hàng, chuyên môn hoặc công nghệ” để “tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trong các ngành”. Quyết định nhanh chóng, triển khai nhanh, phản ứng nhanh và học hỏi nhanh chóng với thông tin đầu vào từ khách hàng và thách thức được coi là lợi thế cạnh tranh tiềm năng của DNNVV trong quá trình áp dụng ĐMSTM.

II. Phân tích thách thức của DNNVV khi ứng dụng ĐMSTM

Mặc dù có nhiều lợi ích, một phần lớn các DNNVV vẫn theo đuổi đổi mới khép kín (Lichtenthaler, 2008). Có những yếu tố ngăn cản các công ty thực hiện chiến lược này. Các kỹ năng quản lý và kỹ thuật trong DNNVV thường không đủ (Rahman & Ramos, 2010). DNNVV thường có cấu trúc hữu cơ với mức độ chuyên môn hóa, tiêu chuẩn hóa và chính thức hóa tương đối thấp (Ghobadian & Gallear, 1997). Môi trường kinh doanh có xu hướng tác động lớn đến thành công. Khi nhu cầu tăng lên và sự phức tạp trong đổi mới phát sinh, DNNVV có xu hướng dễ bị tổn thương hơn do một số yếu tố hành chính đã đề cập.

2.1. Rào cản về nguồn lực và tài chính cho ĐMSTM tại DNNVV

Abouzeedan et al. (2013) mô tả những khó khăn của DNNVV đối với đổi mới liên quan đến sự khan hiếm nguồn lực. Lee et al. (2010) chỉ ra rằng năng lực của DNNVV tốt trong phát minh nhưng thiếu trong thương mại hóa và hợp tác, những điều quan trọng hơn đối với họ. Van de Vrande et al. (2009) cũng minh họa sự thiếu hụt nguồn lực tài chính cũng như thời gian cần thiết để thực hiện các hoạt động ĐMSTM như một rào cản chung cho DNNVV. Cấu trúc tổ chức cụ thể của DNNVV khiến họ chịu sự khan hiếm vốn con người, nguồn lực tài chính và bí quyết.

2.2. Quản lý tri thức và ý tưởng Điểm yếu của DNNVV

Trong nền kinh tế dựa trên tri thức, các DNNVV thiếu năng lực hấp thụ nội bộ cần thiết và khả năng tiếp cận công nghệ, tri thức và tài chính bên ngoài để phát triển và đa dạng hóa danh mục sản phẩm của họ, đầu tư vào R&D. Các nguồn lực nội bộ hạn chế của DNNVV làm giảm khả năng tham gia vào các nỗ lực đổi mới và tiếp cận các công nghệ mới. DNNVV cần hợp tác với các đối tác bên ngoài để có được tri thức và năng lực, đồng thời việc tìm kiếm các đối tác phù hợp, thiếu cơ sở tri thức và cấu trúc nội bộ để quản lý và hấp thụ tri thức thu được là những thách thức mà họ phải đối mặt.

III. Các phương pháp Đổi mới sáng tạo mở hiệu quả cho DNNVV

Việc lựa chọn thực hành và đối tác đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện hiệu quả ĐMSTM (Theyel, 2013). Quá trình xác định vị trí chiến lược tìm kiếm phù hợp là rất quan trọng vì chiến lược tìm kiếm liên quan đến “mua lại” và “khai thác”. Hai bước này có nghĩa là hoạt động hấp thụ các công nghệ bên ngoài và thương mại hóa chúng (Hossain, 2016). Tuy nhiên, khả năng thực hiện tìm kiếm quy mô lớn của DNNVV không đủ và việc quản lý một số mạng lưới tìm kiếm song song cũng là một nhiệm vụ khó khăn đối với họ (Laursen & Salter, 2014). Do đó, “chiến lược tìm kiếm là một bước quan trọng của DNNVV đối với ĐMSTM” cho “tri thức mới, ý tưởng sáng tạo, đối tác và thị trường tiềm năng”.

3.1. Xây dựng mạng lưới và hợp tác Chìa khóa thành công ĐMSTM

Mạng lưới bên ngoài đóng vai trò là một khía cạnh quan trọng có liên quan chặt chẽ đến Đổi mới sáng tạo mở. Mạng lưới bao gồm việc mua lại và duy trì mối quan hệ và kết nối với các nguồn vốn xã hội bên ngoài công ty. Các doanh nghiệp cũng có thể nhanh chóng giải quyết nhu cầu tri thức của họ mà không phải tốn nhiều thời gian và tiền bạc thông qua mạng lưới của họ. Mạng lưới giúp các DNNVV có thể hưởng lợi từ môi trường hợp tác do các tổ chức cung cấp, ví dụ: phòng thí nghiệm sống, trung tâm nghiên cứu, vườn ươm và đơn vị nghiên cứu của trường đại học (Hronszky & Kovács, 2013). Parida et al. (2012) chỉ ra rằng trinh sát công nghệ cũng có lợi cho các DNNVV công nghệ cao, vì nó không chỉ có chi phí thấp mà còn hiệu quả.

3.2. Thương mại hóa đổi mới Tận dụng lợi thế ĐMSTM

Các DNNVV tuân theo chiến lược Đổi mới sáng tạo mở phần lớn là do các hoạt động thương mại, ví dụ: đáp ứng nhu cầu của khách hàng hoặc theo kịp các đối thủ cạnh tranh (van de Vrande, et al.). Bằng cách hiểu rõ và thực hiện tốt các nhiệm vụ đó, các công ty có thể tìm ra cách cải thiện quy trình đổi mới nội bộ của họ. Điểm mạnh của DNNVV nằm ở phát minh nhưng điểm yếu nằm ở nguồn lực để thương mại hóa. Do đó, việc hợp tác với các trung gian trong giai đoạn thương mại được đề xuất để giải quyết các vấn đề tài chính và kinh tế.

IV. Nghiên cứu điển hình Ứng dụng ĐMSTM và tác động tới DNNVV

Nghiên cứu này phân tích ba trường hợp của các công ty khác nhau sử dụng chiến lược ĐMSTM. Các trường hợp bao gồm trung tâm tiếng Anh STEP UP, COMICOLA và Ha Beauty. Kết quả cho thấy ĐMSTM bên ngoài được các DNNVV ở Việt Nam sử dụng rộng rãi. Các thách thức trong việc lựa chọn đối tác tồn tại trong ứng dụng OI cho các công ty. Thuật ngữ OI ít được các doanh nhân ở Việt Nam biết đến. Vai trò của chính phủ còn hạn chế đối với các DNNVV trong ĐMSTM.

4.1. Case study STEP UP Bài học về đổi mới trong giáo dục

STEP UP English Centre sử dụng các phương pháp ĐMSTM để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ giáo dục mới. Họ hợp tác với giáo viên, sinh viên và phụ huynh để thu thập ý tưởng và phản hồi. STEP UP cũng sử dụng các nền tảng trực tuyến để tiếp cận khách hàng và mở rộng thị trường. Ứng dụng ĐMSTM giúp STEP UP tăng cường khả năng cạnh tranh và thu hút khách hàng.

4.2. COMICOLA Huy động vốn cộng đồng cho dự án sáng tạo

COMICOLA là một công ty hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo nội dung. Họ sử dụng hình thức huy động vốn cộng đồng để tài trợ cho các dự án sáng tạo. COMICOLA cũng hợp tác với các nghệ sĩ và nhà thiết kế khác để tạo ra các sản phẩm độc đáo. ĐMSTM giúp COMICOLA tiếp cận nguồn vốn và tài năng bên ngoài, đồng thời tăng cường sự tham gia của cộng đồng.

V. Kết luận Tương lai của ĐMSTM cho DNNVV tại Việt Nam

Nghiên cứu này khám phá một khía cạnh của ứng dụng OI trong các công ty siêu nhỏ và nhỏ ở Việt Nam và tác động của OI đối với hiệu suất doanh nghiệp. Các kết quả cho thấy, việc triển khai ĐMSTM mang lại những lợi ích nhất định cho DNNVV tại Việt Nam, nhưng cũng đi kèm với nhiều thách thức. Chính phủ cần có những chính sách hỗ trợ hiệu quả hơn để khuyến khích ĐMSTM trong DNNVV. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến thành công của ĐMSTM trong bối cảnh Việt Nam.

5.1. Chính sách hỗ trợ ĐMSTM cho DNNVV Cần những gì

Chính phủ Việt Nam cần tăng cường hỗ trợ cho DNNVV trong việc tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và tri thức. Cần có những chính sách khuyến khích hợp tác giữa DNNVV và các trường đại học, viện nghiên cứu. Chính phủ cũng cần tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi để thúc đẩy đổi mới và sáng tạo.

5.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo về ĐMSTM và hiệu suất doanh nghiệp

Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc đo lường tác động của ĐMSTM đối với các khía cạnh khác nhau của hiệu suất doanh nghiệp, chẳng hạn như tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận và năng suất. Nghiên cứu cũng có thể khám phá các yếu tố ảnh hưởng đến sự sẵn sàng của DNNVV trong việc áp dụng ĐMSTM. Ngoài ra, so sánh giữa các ngành khác nhau có thể cho thấy những mô hình ứng dụng ĐMSTM đặc thù.

Tổng quan nghiên cứu

Việt Nam hiện có khoảng 97% doanh nghiệp thuộc khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), đóng góp khoảng 41% GDP quốc gia và tạo việc làm cho phần lớn lực lượng lao động. Tuy nhiên, các SMEs tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức như hạn chế về nguồn lực tài chính, nhân lực và năng lực đổi mới sáng tạo. Trong bối cảnh đó, chiến lược Đổi mới Mở (Open Innovation - OI) được xem là một giải pháp tiềm năng giúp SMEs nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh. Theo báo cáo của ngành, Việt Nam đã cải thiện vị trí trên bảng xếp hạng Chỉ số đổi mới toàn cầu từ thứ 59 năm 2016 lên thứ 47 năm 2017, cho thấy xu hướng phát triển kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo ngày càng rõ nét.

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích việc áp dụng chiến lược Đổi mới Mở trong các SMEs tại Việt Nam và đánh giá tác động của nó đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Nghiên cứu tập trung vào ba câu hỏi chính: (1) Các hình thức đổi mới của SMEs là gì? (2) Đổi mới Mở được thực hiện như thế nào trong các SMEs? (3) Những lợi ích và thách thức khi áp dụng Đổi mới Mở ảnh hưởng ra sao đến hiệu quả doanh nghiệp? Phạm vi nghiên cứu bao gồm ba doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ hoạt động trong các lĩnh vực giáo dục, sản xuất truyện tranh và phân phối mỹ phẩm tại Việt Nam giai đoạn 2011-2017. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo cho SMEs, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết Đổi mới Mở của Chesbrough (2003), định nghĩa là quá trình quản lý có chủ đích các luồng tri thức ra vào ranh giới tổ chức nhằm tăng tốc đổi mới nội bộ và mở rộng thị trường bên ngoài. Đổi mới Mở được phân thành ba loại chính: inbound (ngoài vào), outbound (trong ra) và coupled (kết hợp cả hai). Các mô hình hợp tác như liên minh chiến lược, liên doanh, mạng lưới và nền tảng đổi mới được xem là cơ chế thực hiện Đổi mới Mở.

Ngoài ra, nghiên cứu khai thác các khái niệm về lợi ích và thách thức của Đổi mới Mở trong SMEs, bao gồm: lợi thế về quy mô nhỏ giúp ra quyết định nhanh, khả năng thích ứng linh hoạt, hạn chế về nguồn lực tài chính và nhân sự, cũng như các rào cản về văn hóa tổ chức, quản lý tri thức và lựa chọn đối tác. Các khái niệm về mạng lưới hợp tác, quản lý sở hữu trí tuệ và chiến lược tìm kiếm đổi mới cũng được áp dụng để phân tích.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính với mẫu gồm ba doanh nghiệp SMEs tại Việt Nam: STEP UP English Centre (giáo dục), COMICOLA (sản xuất truyện tranh) và Ha Beauty (mỹ phẩm). Phương pháp chọn mẫu thuận tiện được áp dụng do hạn chế về nguồn dữ liệu và khoảng cách địa lý. Dữ liệu chính được thu thập qua phỏng vấn sâu với các CEO qua video call, kết hợp với phân tích tài liệu công khai trên website và các kênh truyền thông của doanh nghiệp.

Phân tích dữ liệu dựa trên phương pháp phân tích nội dung, tập trung vào ba khía cạnh: thực tiễn áp dụng Đổi mới Mở, tác động tích cực và thách thức gặp phải. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ 2016 đến 2017, đảm bảo thu thập thông tin cập nhật và phản ánh đúng bối cảnh kinh doanh của SMEs tại Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ưu thế áp dụng outbound OI: Các SMEs tại Việt Nam chủ yếu áp dụng chiến lược Đổi mới Mở theo hướng outbound, tức là khai thác tri thức và nguồn lực bên ngoài để phát triển sản phẩm và dịch vụ. Ví dụ, STEP UP hợp tác với các chuyên gia ngôn ngữ và nhà thiết kế đồ họa để phát triển sản phẩm “Magic Flash Cards”, COMICOLA sử dụng mô hình crowd-funding để huy động vốn từ cộng đồng, Ha Beauty hợp tác với các nhà nghiên cứu và đối tác nhập khẩu nguyên liệu từ Nhật Bản.

2. Thách thức trong lựa chọn đối tác: Việc tìm kiếm và duy trì quan hệ hợp tác hiệu quả là một trong những khó khăn lớn nhất. CEO STEP UP cho biết các mâu thuẫn về văn hóa làm việc, cam kết và phong cách quản lý giữa các đối tác thường gây ra xung đột, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ. COMICOLA cũng gặp khó khăn trong việc lựa chọn đối tác nghiên cứu phù hợp do sự khác biệt về phương pháp làm việc.

3. Nhận thức hạn chế về Đổi mới Mở: Hầu hết các CEO được phỏng vấn chưa từng nghe hoặc hiểu rõ về khái niệm Đổi mới Mở, mặc dù họ đã thực hiện các hoạt động tương tự trong thực tế. Điều này cho thấy sự thiếu phổ biến và đào tạo về chiến lược này trong cộng đồng SMEs Việt Nam.

4. Vai trò hạn chế của Chính phủ: Mặc dù có các chính sách hỗ trợ SMEs, vai trò của Nhà nước trong việc thúc đẩy Đổi mới Mở còn hạn chế, đặc biệt trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và hỗ trợ tài chính cho các hoạt động đổi mới sáng tạo. Ví dụ, STEP UP gặp khó khăn trong việc bảo vệ bản quyền sản phẩm do hệ thống pháp luật chưa thực sự hiệu quả.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Đổi mới Mở mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho SMEs như tăng doanh thu, mở rộng mạng lưới hợp tác và nâng cao uy tín thương hiệu. Ví dụ, STEP UP ghi nhận tăng trưởng khách hàng rõ rệt sau khi áp dụng phương pháp đổi mới trong giảng dạy, COMICOLA thành công trong việc huy động vốn cộng đồng với 10/11 dự án crowd-funding thành công, Ha Beauty phát triển sản phẩm mỹ phẩm tự nhiên được kiểm nghiệm an toàn.

Tuy nhiên, các thách thức về quản lý đối tác, bảo vệ sở hữu trí tuệ và nhận thức chiến lược là rào cản lớn cần được khắc phục. So sánh với các nghiên cứu tại các nước phát triển, SMEs Việt Nam còn thiếu sự hỗ trợ về mặt chính sách và đào tạo chuyên sâu về Đổi mới Mở. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ áp dụng các loại OI, bảng tổng hợp lợi ích và thách thức theo từng doanh nghiệp, giúp minh họa rõ nét hơn các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức về Đổi mới Mở: Các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp và trường đại học nên phối hợp tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo chuyên sâu về Đổi mới Mở cho các chủ doanh nghiệp và quản lý SMEs nhằm nâng cao hiểu biết và kỹ năng áp dụng chiến lược này.

2. Phát triển mạng lưới hợp tác và trung gian hỗ trợ: Xây dựng các nền tảng kết nối doanh nghiệp với các đối tác nghiên cứu, nhà cung cấp dịch vụ và nguồn vốn để hỗ trợ SMEs trong việc lựa chọn và quản lý đối tác hiệu quả, giảm thiểu rủi ro xung đột.

3. Cải thiện chính sách bảo vệ sở hữu trí tuệ: Nhà nước cần hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường thực thi bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, giúp SMEs yên tâm đầu tư đổi mới sáng tạo và bảo vệ sản phẩm độc quyền.

4. Hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho đổi mới sáng tạo: Thiết lập các quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo dành riêng cho SMEs, đồng thời cung cấp các dịch vụ tư vấn kỹ thuật, nghiên cứu và phát triển nhằm nâng cao năng lực nội bộ của doanh nghiệp.

Các giải pháp trên nên được triển khai trong vòng 3-5 năm tới, với sự phối hợp giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các hiệp hội doanh nghiệp, trường đại học và các tổ chức tài chính. Chủ thể thực hiện bao gồm các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp và chính các SMEs.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chủ doanh nghiệp và quản lý SMEs: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn thực tiễn về áp dụng Đổi mới Mở, giúp họ hiểu rõ lợi ích và thách thức, từ đó xây dựng chiến lược đổi mới phù hợp.

2. Nhà hoạch định chính sách: Thông tin về thực trạng và khó khăn của SMEs trong đổi mới sáng tạo giúp các cơ quan chính phủ thiết kế chính sách hỗ trợ hiệu quả hơn.

3. Các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp và tư vấn: Tài liệu giúp các tổ chức này phát triển các chương trình đào tạo, tư vấn và kết nối phù hợp với nhu cầu thực tế của SMEs.

4. Giảng viên và nghiên cứu sinh ngành quản trị kinh doanh, marketing quốc tế: Luận văn cung cấp cơ sở lý thuyết và nghiên cứu trường hợp thực tế tại Việt Nam, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo.

Câu hỏi thường gặp

1. Đổi mới Mở là gì và tại sao SMEs nên áp dụng?
   Đổi mới Mở là quá trình quản lý luồng tri thức ra vào tổ chức nhằm tăng tốc đổi mới và mở rộng thị trường. SMEs áp dụng giúp tận dụng nguồn lực bên ngoài, giảm chi phí R&D và tăng khả năng cạnh tranh. Ví dụ, STEP UP hợp tác với chuyên gia để phát triển sản phẩm mới.

2. Các hình thức Đổi mới Mở phổ biến trong SMEs Việt Nam?
   Phổ biến nhất là outbound OI, tức là khai thác tri thức và nguồn lực bên ngoài để phát triển sản phẩm, như crowd-funding tại COMICOLA hay hợp tác với nhà nghiên cứu tại Ha Beauty.

3. Những thách thức lớn nhất khi áp dụng Đổi mới Mở?
   Bao gồm khó khăn trong lựa chọn và quản lý đối tác, thiếu nhận thức về chiến lược, hạn chế về nguồn lực và bảo vệ sở hữu trí tuệ chưa hiệu quả. CEO STEP UP chia sẻ việc bị sao chép phương pháp giảng dạy là một thách thức.

4. Vai trò của Chính phủ trong hỗ trợ Đổi mới Mở cho SMEs?
   Chính phủ có các chính sách hỗ trợ tài chính và đào tạo nhưng vai trò còn hạn chế, đặc biệt trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và tạo môi trường pháp lý thuận lợi.

5. Làm thế nào để SMEs vượt qua rào cản khi áp dụng Đổi mới Mở?
   SMEs cần nâng cao nhận thức, xây dựng mạng lưới hợp tác tin cậy, tìm kiếm sự hỗ trợ từ các tổ chức trung gian và liên tục cải tiến nội bộ. Ví dụ, STEP UP đã hợp tác với trung tâm khác để mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Kết luận

• Đổi mới Mở là chiến lược quan trọng giúp SMEs Việt Nam nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh trong bối cảnh kinh tế đổi mới sáng tạo.
• Các SMEs chủ yếu áp dụng outbound OI, tận dụng nguồn lực bên ngoài để phát triển sản phẩm và dịch vụ.
• Thách thức lớn gồm lựa chọn đối tác, nhận thức hạn chế về OI và vai trò hỗ trợ của Chính phủ còn yếu.
• Nghiên cứu đề xuất các giải pháp đào tạo, phát triển mạng lưới hợp tác, cải thiện chính sách bảo vệ sở hữu trí tuệ và hỗ trợ tài chính cho SMEs.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chương trình đào tạo, xây dựng nền tảng kết nối và hoàn thiện khung pháp lý trong vòng 3-5 năm tới nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong SMEs.

Để nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo, các chủ doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách nên nghiên cứu kỹ các thực tiễn và khuyến nghị trong luận văn này, từ đó xây dựng chiến lược và chính sách phù hợp, góp phần phát triển kinh tế Việt Nam bền vững.