I. Đặc điểm của các thương vụ mua bán sáp nhập tác động đến định giá
Các thương vụ mua bán sáp nhập (M&A) có những đặc điểm riêng biệt ảnh hưởng đến quá trình định giá thương vụ. Những yếu tố này có thể được chia thành hai nhóm chính: nhân tố bên ngoài và bên trong doanh nghiệp. Nhân tố bên ngoài bao gồm bối cảnh kinh tế, lạm phát, lãi suất và tình hình thị trường chứng khoán. Những yếu tố này tác động đến tỷ lệ hoàn vốn và thu nhập dự kiến, từ đó ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp. Ngược lại, nhân tố bên trong như hiện trạng tài sản, giá trị thương hiệu, và trình độ quản lý là những yếu tố mà doanh nghiệp có thể kiểm soát. Đặc biệt, giá trị thương hiệu được xem là tài sản vô hình quan trọng, ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người tiêu dùng và khả năng duy trì khách hàng trung thành. Những yếu tố này không chỉ quyết định giá trị doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến khả năng thành công của thương vụ M&A.
1.1 Nhân tố bên ngoài
Nhân tố bên ngoài bao gồm các yếu tố như tốc độ tăng trưởng kinh tế, lạm phát và lãi suất. Những yếu tố này không nằm trong tầm kiểm soát của doanh nghiệp nhưng lại có tác động lớn đến giá trị doanh nghiệp. Ví dụ, trong một nền kinh tế đang phát triển, tốc độ tăng trưởng cao có thể dẫn đến giá trị doanh nghiệp tăng lên. Ngược lại, trong bối cảnh lạm phát cao, giá trị doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Do đó, việc phân tích các yếu tố bên ngoài là rất quan trọng trong quá trình định giá thương vụ.
1.2 Nhân tố bên trong
Nhân tố bên trong bao gồm các yếu tố mà doanh nghiệp có thể kiểm soát như hiện trạng tài sản, giá trị thương hiệu và trình độ quản lý. Hiện trạng tài sản, đặc biệt là tài sản cố định, có thể ảnh hưởng lớn đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh. Giá trị thương hiệu không chỉ tạo ra lợi ích kinh tế mà còn giúp doanh nghiệp duy trì khách hàng trung thành. Trình độ quản lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Những yếu tố này cần được xem xét kỹ lưỡng trong quá trình định giá thương vụ.
II. Phương pháp lợi nhuận giữ lại trong định giá thương vụ mua bán sáp nhập
Phương pháp lợi nhuận giữ lại là một trong những phương pháp phổ biến trong định giá thương vụ M&A. Phương pháp này dựa trên giả định rằng giá trị của doanh nghiệp được xác định bởi khả năng tạo ra lợi nhuận trong tương lai. Để áp dụng phương pháp này, cần xác định dòng tiền tự do và chiết khấu về hiện tại. Các mô hình thường được sử dụng bao gồm chiết khấu dòng tiền và vốn hóa thu nhập. Phương pháp này không chỉ giúp xác định giá trị doanh nghiệp mà còn phản ánh rủi ro đầu tư. Việc áp dụng phương pháp này trong thực tiễn tại Việt Nam còn gặp nhiều thách thức, nhưng nó có thể mang lại những lợi ích đáng kể cho các thương vụ M&A.
2.1 Định giá dựa trên thu nhập
Phương pháp định giá dựa trên thu nhập giả định rằng giá trị của doanh nghiệp là trị giá của những khoản lợi nhuận ròng trong tương lai. Dòng tiền tự do là yếu tố chính trong phương pháp này, bao gồm các khoản chi phí và thuế. Việc chiết khấu dòng tiền về hiện tại giúp xác định giá trị thực của doanh nghiệp. Phương pháp này được ưa chuộng trong các thương vụ M&A vì tính linh hoạt và khả năng phản ánh chính xác giá trị doanh nghiệp.
2.2 Định giá dựa trên cơ sở tài sản
Phương pháp định giá dựa trên cơ sở tài sản giả định rằng người mua sẽ không trả nhiều hơn cho những tài sản mà họ có thể mua được với mức giá tương tự. Phương pháp này tính toán giá trị tài sản hiện tại của doanh nghiệp trừ đi giá trị hiện tại của các khoản nợ. Mặc dù phương pháp này có thể không phản ánh đầy đủ giá trị tiềm năng của doanh nghiệp, nhưng nó vẫn là một công cụ hữu ích trong quá trình định giá thương vụ.
