I. Đặt Vấn Đề
Thời thơ ấu là giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ em. Những trải nghiệm trong giai đoạn này có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cuộc sống sau này. Đối với trẻ khuyết tật, việc phát hiện sớm khuyết tật (PHSKT) và can thiệp sớm (CTS) là rất cần thiết. PHSKT không chỉ giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng mà còn tạo cơ hội hòa nhập xã hội. Tuy nhiên, nhiều trẻ khuyết tật không được phát hiện kịp thời, dẫn đến việc mất cơ hội can thiệp và tăng chi phí cho xã hội. Tại Việt Nam, hoạt động PHSKT vẫn chưa được quan tâm đúng mức, đặc biệt là ở các vùng nông thôn như huyện Hoài Đức. Mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá tác động của mô hình PHSKT đối với các bà mẹ có con dưới 6 tuổi tại huyện Hoài Đức.
II. Mục Tiêu Nghiên Cứu
Nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng PHSKT ở trẻ dưới 6 tuổi tại huyện Hoài Đức và đánh giá hiệu quả của can thiệp tăng cường PHSKT lên sự thay đổi kiến thức, thái độ và thực hành của các bà mẹ. Mục tiêu cụ thể bao gồm việc đánh giá sự thay đổi tuổi phát hiện khuyết tật ở trẻ khuyết tật dưới 6 tuổi sau can thiệp. Việc này không chỉ giúp nâng cao nhận thức của bà mẹ mà còn tạo điều kiện cho trẻ được phát hiện và can thiệp kịp thời.
III. Khái Niệm Về Khuyết Tật
Khuyết tật được định nghĩa là một trạng thái phức tạp, bao gồm khiếm khuyết về chức năng hoặc cấu trúc, sự hạn chế tham gia và các yếu tố môi trường. Theo WHO, khuyết tật có thể được phân loại thành nhiều dạng như khuyết tật vận động, khuyết tật nghe/nói, khuyết tật nhìn, khuyết tật trí tuệ, và khuyết tật thần kinh. Việc hiểu rõ về khuyết tật là rất quan trọng để có thể áp dụng các biện pháp PHSKT hiệu quả.
IV. Phát Hiện Sớm Khuyết Tật
PHSKT là các biện pháp sàng lọc nhằm phát hiện những trẻ có yếu tố nguy cơ bị khuyết tật. Các bước PHSKT bao gồm nhận biết sớm, phát hiện sớm và chẩn đoán. Việc phát hiện sớm không chỉ giúp trẻ được can thiệp kịp thời mà còn giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội. Các bà mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của trẻ, từ đó nâng cao hiệu quả của chương trình PHSKT.
V. Đánh Giá Tác Động Của Mô Hình PHSKT
Mô hình PHSKT đã được triển khai tại huyện Hoài Đức với mục tiêu nâng cao nhận thức và kỹ năng của các bà mẹ trong việc phát hiện sớm khuyết tật. Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự cải thiện rõ rệt về kiến thức, thái độ và thực hành của các bà mẹ sau can thiệp. Điều này không chỉ giúp trẻ được phát hiện sớm mà còn tạo điều kiện cho việc can thiệp kịp thời, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho trẻ khuyết tật.
