Luận Án Tiến Sĩ Về Chuyển Biến Kinh Tế Xã Hội Ở Xã Đồng Quang, Huyện Từ Sơn, Tỉnh Bắc Ninh (1954-2005)

• Tác giả: Nguyễn Văn Dũng
• Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Đình Lê
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Lịch sử Việt Nam cận đại và hiện đại
• Đề tài: Chuyển Biến Kinh Tế - Xã Hội Tại Đồng Quang, Từ Sơn, Bắc Ninh (1954-2005)
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ KINH TẾ - XÃ HỘI ĐỒNG QUANG TRƯỚC NĂM 1954
• 1.1. Điều kiện tự nhiên. Sự hình thành làng xóm ở Đồng Quang
• 1.2. KINH TẾ - XÃ HỘI ĐỒNG QUANG TRƯỚC NĂM 1954
• 1.2.1. Tình hình kinh tế
• 1.2.2. Tình hình xã hội
• 2. CHUYỂN BIẾN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở ĐỒNG QUANG (1954 – 1986)
• 2.1. CHUYỂN BIẾN KINH TẾ - XÃ HỘI ĐỒNG QUANG TRONG NHỮNG NĂM 1954 - 1975
• 2.1.1. Chuyển biến kinh tế - xã hội Đồng Quang trong những năm 1954 - 1964
• 2.1.2. Chuyển biến kinh tế - xã hội Đồng Quang trong những năm 1965 - 1975
• 2.2. CHUYỂN BIẾN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở ĐỒNG QUANG TRONG NHỮNG NĂM 1976 - 1986
• 2.2.1. Chuyển biến về kinh tế ở Đồng Quang trong những năm 1976 - 1986
• 2.2.2. Chuyển biến về xã hội ở Đồng Quang trong những năm 1976 - 1986
• 3. CHUYỂN BIẾN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở ĐỒNG QUANG TỪ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 2005
• 3.1. ĐƯỜNG LỐI ĐỔI MỚI CỦA ĐẢNG - YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ CHUYỂN BIẾN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở ĐỒNG QUANG
• 3.2. SỰ CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ Ở ĐỒNG QUANG TRONG NHỮNG NĂM 1986 - 2005
• 3.2.1. Đổi mới cơ chế quản lý kinh tế ở Đồng Quang
• 3.2.2. Chuyển biến về ruộng đất
• 3.2.3. Chuyển biến về kinh tế nông nghiệp
• 3.2.4. Chuyển biến về kinh tế thủ công nghiệp
• 3.2.5. Chuyển biến về thương mại, dịch vụ và tín dụng
• 3.3. SỰ CHUYỂN BIẾN VỀ XÃ HỘI Ở ĐỒNG QUANG TRONG NHỮNG NĂM 1986 – 2005
• 3.3.1. Dân số, lao động và việc làm
• 3.3.2. Đời sống vật chất của người dân Đồng Quang
• 3.3.3. Hệ thống chính trị
• 3.3.4. An ninh trật tự
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Khái quát về điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội Đồng Quang trước năm 1954

Trước năm 1954, xã Đồng Quang thuộc huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp. Địa hình chủ yếu là đồng bằng, đất đai màu mỡ, khí hậu ôn hòa. Kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, với các hoạt động trồng lúa và hoa màu. Tuy nhiên, xã hội còn nhiều khó khăn, đời sống người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp truyền thống. Sự hình thành làng xóm ở Đồng Quang gắn liền với các yếu tố văn hóa và lịch sử, tạo nên một cộng đồng bền vững. Theo tài liệu, "Đồng Quang là nơi hội tụ nhiều yếu tố văn hóa đặc sắc, phản ánh sự phát triển của nông thôn Việt Nam trong bối cảnh lịch sử".

1.1. Điều kiện tự nhiên

Điều kiện tự nhiên của Đồng Quang rất thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Đất đai màu mỡ, nguồn nước dồi dào từ hệ thống sông ngòi, cùng với khí hậu ôn hòa đã tạo điều kiện cho người dân phát triển các loại cây trồng. Theo thống kê, diện tích đất canh tác của xã chiếm tỷ lệ cao, cho phép sản xuất nông nghiệp phát triển mạnh mẽ. Điều này đã góp phần quan trọng vào việc hình thành nền tảng kinh tế cho xã hội địa phương.

1.2. Tình hình kinh tế

Kinh tế Đồng Quang trước năm 1954 chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Người dân sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa và các loại hoa màu. Tuy nhiên, sản xuất còn mang tính tự cung tự cấp, chưa có sự phát triển mạnh mẽ về thương mại và dịch vụ. Theo tài liệu, "Nền kinh tế nông nghiệp ở Đồng Quang còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu đời sống của người dân". Sự phát triển kinh tế còn phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài như thời tiết và chính sách của chính quyền địa phương.

II. Chuyển biến kinh tế xã hội ở Đồng Quang 1954 1986

Giai đoạn từ 1954 đến 1986 chứng kiến nhiều chuyển biến trong kinh tế và xã hội Đồng Quang. Sau khi miền Bắc được giải phóng, chính quyền đã thực hiện nhiều chính sách phát triển nông nghiệp, cải cách ruộng đất, và xây dựng hợp tác xã. Những chính sách này đã tạo ra những thay đổi lớn trong đời sống người dân. Theo nghiên cứu, "Chuyển biến kinh tế - xã hội ở Đồng Quang trong giai đoạn này đã góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của khu vực đồng bằng sông Hồng". Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua.

2.1. Chuyển biến kinh tế

Kinh tế Đồng Quang trong giai đoạn này đã có sự chuyển mình mạnh mẽ. Việc thành lập các hợp tác xã nông nghiệp đã giúp người dân cải thiện sản xuất, tăng năng suất cây trồng. Theo số liệu thống kê, sản lượng lúa và hoa màu tăng đáng kể, góp phần nâng cao đời sống vật chất của người dân. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng gặp nhiều khó khăn do chính sách quản lý và cơ chế thị trường chưa hoàn thiện.

2.2. Chuyển biến xã hội

Xã hội Đồng Quang cũng có nhiều thay đổi trong giai đoạn này. Dân số tăng nhanh, nhu cầu về giáo dục và y tế cũng tăng theo. Chính quyền địa phương đã chú trọng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, xây dựng trường học và trạm y tế. Tuy nhiên, sự chuyển biến này cũng đi kèm với những vấn đề như thiếu hụt nguồn lực và sự phân hóa giàu nghèo trong cộng đồng. "Đời sống vật chất của người dân đã được cải thiện, nhưng vẫn còn nhiều thách thức trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống".

III. Chuyển biến kinh tế xã hội ở Đồng Quang từ năm 1986 đến năm 2005

Giai đoạn từ 1986 đến 2005 là thời kỳ Đổi mới của Việt Nam, và Đồng Quang cũng không nằm ngoài xu thế này. Chính sách đổi mới đã tạo ra những cơ hội mới cho phát triển kinh tế - xã hội. Theo tài liệu, "Đường lối đổi mới của Đảng đã tác động mạnh mẽ đến sự chuyển biến kinh tế - xã hội ở Đồng Quang, giúp xã hội phát triển theo hướng tích cực hơn". Sự chuyển biến này không chỉ thể hiện ở kinh tế mà còn ở các lĩnh vực khác như văn hóa, giáo dục và an ninh trật tự.

3.1. Sự chuyển biến về kinh tế

Kinh tế Đồng Quang trong giai đoạn này đã có sự chuyển mình mạnh mẽ. Việc áp dụng cơ chế thị trường đã giúp người dân có nhiều cơ hội phát triển kinh tế. Nông nghiệp không còn là ngành duy nhất, mà các ngành nghề khác như thủ công nghiệp và dịch vụ cũng phát triển. Theo số liệu, "Sự chuyển biến về kinh tế đã giúp nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của người dân".

3.2. Sự chuyển biến về xã hội

Xã hội Đồng Quang cũng có nhiều thay đổi tích cực. Dân số tăng nhanh, nhu cầu về giáo dục và y tế cũng tăng theo. Chính quyền địa phương đã chú trọng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, xây dựng trường học và trạm y tế. Tuy nhiên, sự chuyển biến này cũng đi kèm với những vấn đề như thiếu hụt nguồn lực và sự phân hóa giàu nghèo trong cộng đồng. "Đời sống vật chất của người dân đã được cải thiện, nhưng vẫn còn nhiều thách thức trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống".