Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam chịu nhiều tác động sâu sắc từ đại dịch Covid-19, ngành xây dựng, đặc biệt là lĩnh vực thi công nền móng cho các công trình cao tầng, đã trải qua nhiều thách thức nghiêm trọng. Theo báo cáo kinh doanh của Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đồng Phong Việt Nam giai đoạn 2020-2022, doanh thu và lợi nhuận có sự biến động đáng kể do ảnh hưởng của chuỗi cung ứng và gián đoạn thị trường. Nghiên cứu tập trung vào việc phân tích và đề xuất chiến lược kinh doanh phù hợp nhằm giúp công ty thích ứng và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng hoạch định chiến lược kinh doanh của Công ty Đồng Phong, xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó đề xuất các giải pháp chiến lược cụ thể cho giai đoạn tiếp theo. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở công ty ở Thành phố Hồ Chí Minh, với dữ liệu thu thập trong ba năm 2020-2022. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác hoạch định chiến lược, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong ngành xây dựng nền móng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết quản trị chiến lược hiện đại, trong đó nổi bật là mô hình ba cấp độ chiến lược của Vancil và Lorange (1975), bao gồm chiến lược cấp công ty, cấp kinh doanh và cấp chức năng. Mô hình này giúp phân tích và xây dựng chiến lược tổng thể cũng như chi tiết phù hợp với từng bộ phận trong doanh nghiệp.

Ngoài ra, mô hình Ma trận SWOT được sử dụng để tổng hợp và đánh giá các yếu tố nội bộ (điểm mạnh, điểm yếu) và môi trường bên ngoài (cơ hội, thách thức) của công ty. Mô hình PEST phân tích các yếu tố vĩ mô gồm chính trị, kinh tế, xã hội và công nghệ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter giúp đánh giá mức độ cạnh tranh trong ngành xây dựng nền móng, từ đó xác định các rào cản và lợi thế cạnh tranh.

Các khái niệm chính bao gồm: chiến lược kinh doanh, lợi thế cạnh tranh, hoạch định chiến lược, chuỗi giá trị của Porter, và các chiến lược cạnh tranh tổng quát như chi phí thấp, khác biệt hóa và tập trung.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính, báo cáo nhân sự, các tài liệu nội bộ của Công ty Đồng Phong trong giai đoạn 2020-2022. Dữ liệu sơ cấp gồm phỏng vấn sâu với lãnh đạo công ty và khảo sát bằng bảng hỏi với cán bộ, nhân viên các phòng ban như quản lý, tài chính, nhân sự và công trường.

Cỡ mẫu khảo sát gồm khoảng 50 cán bộ công nhân viên được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng các phương pháp thống kê mô tả, so sánh số liệu qua các năm, phân tích SWOT, EFAS và IFAS để đánh giá môi trường bên ngoài và bên trong doanh nghiệp. Quá trình nghiên cứu kéo dài trong 12 tháng, từ đầu năm 2022 đến cuối năm 2022, đảm bảo thu thập và xử lý dữ liệu đầy đủ, chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng hoạch định chiến lược còn thiếu rõ ràng: Qua phân tích báo cáo tài chính giai đoạn 2020-2022, doanh thu công ty tăng trưởng trung bình khoảng 5% mỗi năm, tuy nhiên lợi nhuận biên giảm từ 12% xuống còn 8%, phản ánh hiệu quả chiến lược chưa tối ưu. Khảo sát nội bộ cho thấy 60% nhân viên chưa nhận thức rõ về chiến lược công ty.

  2. Điểm mạnh về nguồn lực kỹ thuật và nhân sự: Công ty sở hữu đội ngũ kỹ sư có trình độ chuyên môn cao, với 40% nhân viên có trình độ đại học trở lên và hệ thống máy móc thiết bị hiện đại, chiếm tỷ lệ 70% so với các đối thủ trong ngành. Đây là lợi thế cạnh tranh quan trọng trong thi công nền móng các công trình cao tầng.

  3. Cạnh tranh gay gắt từ các tổng thầu xây dựng: Mô hình 5 lực lượng Porter cho thấy áp lực cạnh tranh từ các tổng thầu đa năng ngày càng tăng, chiếm khoảng 30% thị phần thi công nền móng tại khu vực TP.HCM, gây áp lực giảm giá và đòi hỏi công ty phải nâng cao năng lực cạnh tranh.

  4. Cơ hội mở rộng thị trường và phát triển sản phẩm: Phân tích PEST chỉ ra rằng sự phục hồi kinh tế sau đại dịch, cùng với các chính sách đầu tư công của Chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho công ty phát triển thị trường mới và đa dạng hóa dịch vụ thi công nền móng.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của việc hoạch định chiến lược chưa rõ ràng là do công ty chưa có hệ thống quản trị chiến lược toàn diện, thiếu sự liên kết giữa các cấp quản lý và nhân viên. So với các nghiên cứu trong ngành xây dựng tại Việt Nam, kết quả này tương đồng với thực trạng nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa chú trọng đến quản trị chiến lược bài bản.

Điểm mạnh về nguồn lực kỹ thuật và nhân sự là nền tảng để công ty phát triển các chiến lược khác biệt hóa sản phẩm, tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững. Tuy nhiên, áp lực cạnh tranh từ các tổng thầu đa năng đòi hỏi công ty phải nâng cao hiệu quả quản lý chi phí và đổi mới công nghệ.

Việc tận dụng cơ hội từ môi trường kinh tế vĩ mô và chính sách đầu tư công sẽ giúp công ty mở rộng thị trường, tăng doanh thu và cải thiện lợi nhuận. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, bảng phân tích SWOT chi tiết, cũng như biểu đồ tỷ trọng ảnh hưởng các yếu tố môi trường bên ngoài và bên trong.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng hệ thống quản trị chiến lược toàn diện: Thiết lập quy trình hoạch định chiến lược rõ ràng, đồng bộ từ cấp công ty đến các phòng ban chức năng, nhằm nâng cao nhận thức và sự tham gia của toàn bộ nhân viên. Mục tiêu đạt 90% nhân viên hiểu và thực hiện chiến lược trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo và phòng nhân sự.

  2. Tăng cường đầu tư công nghệ và nâng cao năng lực nhân sự: Mua sắm thêm thiết bị thi công hiện đại, đào tạo kỹ năng chuyên môn và quản lý dự án cho đội ngũ kỹ sư. Mục tiêu nâng tỷ lệ nhân viên có trình độ đại học lên 50% trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng kỹ thuật và đào tạo.

  3. Phát triển chiến lược thâm nhập và mở rộng thị trường: Tập trung khai thác các dự án đầu tư công và thị trường miền Nam, đồng thời đa dạng hóa dịch vụ thi công nền móng để tăng thị phần thêm 15% trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng kinh doanh và marketing.

  4. Tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu quả quản lý: Áp dụng các công cụ quản lý chi phí hiện đại, cải tiến quy trình vận hành nhằm giảm chi phí sản xuất ít nhất 10% trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính và quản lý dự án.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp xây dựng: Nhận diện các yếu tố chiến lược quan trọng, áp dụng mô hình quản trị chiến lược toàn diện để nâng cao hiệu quả hoạt động.

  2. Chuyên gia tư vấn quản trị chiến lược: Sử dụng kết quả nghiên cứu làm cơ sở tham khảo khi tư vấn cho các doanh nghiệp xây dựng vừa và nhỏ trong việc hoạch định chiến lược.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Quản trị Kinh doanh: Tham khảo các phương pháp phân tích chiến lược, mô hình SWOT, PEST và 5 lực lượng cạnh tranh trong bối cảnh thực tiễn ngành xây dựng Việt Nam.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ các thách thức và cơ hội của doanh nghiệp xây dựng nền móng để xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp, thúc đẩy phát triển ngành.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chiến lược kinh doanh là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp xây dựng?
    Chiến lược kinh doanh là kế hoạch dài hạn giúp doanh nghiệp xác định mục tiêu, phân bổ nguồn lực và tạo lợi thế cạnh tranh. Với doanh nghiệp xây dựng, chiến lược giúp thích ứng với biến động thị trường và nâng cao hiệu quả thi công.

  2. Phương pháp nào được sử dụng để phân tích môi trường kinh doanh trong luận văn?
    Luận văn sử dụng mô hình PEST để phân tích môi trường vĩ mô, mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter để đánh giá ngành, cùng với phân tích SWOT để tổng hợp điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.

  3. Làm thế nào để công ty xây dựng có thể tận dụng cơ hội từ chính sách đầu tư công?
    Công ty cần phát triển chiến lược thâm nhập thị trường, tăng cường năng lực thi công, tham gia đấu thầu các dự án công trình công cộng, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ để đáp ứng yêu cầu khắt khe.

  4. Chiến lược khác biệt hóa sản phẩm có ý nghĩa gì trong ngành xây dựng nền móng?
    Khác biệt hóa giúp công ty tạo ra các dịch vụ thi công độc đáo, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu riêng biệt của khách hàng, từ đó xây dựng thương hiệu và tăng sự trung thành của khách hàng.

  5. Làm sao để đánh giá hiệu quả của chiến lược kinh doanh đã triển khai?
    Hiệu quả được đánh giá qua các chỉ số tài chính như lợi nhuận biên, doanh thu, chi phí vận hành, cũng như mức độ nhận thức và thực hiện chiến lược của nhân viên, phản hồi từ khách hàng và thị phần đạt được.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích thực trạng hoạch định chiến lược kinh doanh của Công ty TNHH Kỹ Thuật Xây Dựng Đồng Phong Việt Nam trong giai đoạn 2020-2022, chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu và thách thức cạnh tranh.
  • Áp dụng các mô hình quản trị chiến lược hiện đại giúp công ty nhận diện rõ cơ hội và rủi ro trong môi trường kinh doanh đầy biến động.
  • Đề xuất các giải pháp chiến lược cụ thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa nguồn lực và mở rộng thị trường.
  • Kế hoạch triển khai các giải pháp trong vòng 1-3 năm tới nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả kinh doanh.
  • Khuyến khích các bên liên quan, từ lãnh đạo công ty đến các phòng ban chức năng, cùng phối hợp thực hiện để đạt được mục tiêu chiến lược đề ra.

Hành động ngay hôm nay để xây dựng chiến lược kinh doanh vững chắc, giúp Công ty Đồng Phong phát triển mạnh mẽ trong ngành xây dựng nền móng đầy cạnh tranh.