Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Bình Dương

• Tác giả: Phan Thị Trúc Linh
• Người hướng dẫn: TS. Trần Tuấn Vinh
• Trường học: Trường Đại Học Ngân Hàng Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính Ngân Hàng
• Đề tài: Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Vay Vốn Của Khách Hàng Doanh Nghiệp Tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi Nhánh Bình Dương
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU
• 1.1. Lý do nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa của luận văn
• 1.7. Kết cấu của luận văn
• 1.8. Tóm tắt chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
• 2.1. Tổng quan về cho vay và cho vay khách hàng doanh nghiệp
• 2.2. Một số nguyên tắc cho vay của ngân hàng thương mại
• 2.3. Vai trò của cho vay
• 2.4. Hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng thương mại
• 2.5. Khái niệm cho vay khách hàng doanh nghiệp
• 2.6. Đặc điểm cho vay doanh nghiệp của ngân hàng thương mại
• 2.7. Vai trò của cho vay khách hàng doanh nghiệp
• 2.8. Phân loại cho vay doanh nghiệp
• 2.9. Các lý thuyết liên quan đến quyết định sử dụng dịch vụ của khách hàng
• 2.10. Lý thuyết về phương thức lựa chọn và quyết định
• 2.11. Quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp
• 2.12. Quyết định tiêu dùng
• 2.13. Mô hình lý thuyết hành vi khách hàng
• 2.14. Thuyết hành vi dự định
• 2.15. Thuyết lựa chọn hợp lý
• 2.16. Mô hình xu hướng tiêu dùng
• 2.17. Tình hình nghiên cứu
• 2.18. Các công trình nước ngoài
• 2.19. Các công trình nghiên cứu trong nước
• 2.20. Tổng kết các nghiên cứu trước đây
• 2.21. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn ngân hàng vay vốn của khách hàng doanh nghiệp
• 2.21.1. Lãi suất, phí cho vay cạnh tranh
• 2.21.2. Chính sách cho vay phù hợp
• 2.21.3. Thái độ phục vụ của nhân viên tín dụng
• 2.21.4. Thuận tiện trong giao dịch
• 2.21.5. Danh tiếng của ngân hàng
• 2.21.6. Sự giới thiệu của bên thứ ba
• 2.22. Khoảng trống nghiên cứu
• 2.23. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.3. Quy trình nghiên cứu
• 3.4. Thiết kế mẫu khảo sát
• 3.5. Xây dựng mẫu khảo sát sơ bộ
• 3.6. Kỹ thuật thảo luận chuyên gia
• 3.7. Kết quả thảo luận chuyên gia
• 3.8. Thang đo chính thức của đề tài
• 3.9. Thiết kế bảng khảo sát
• 3.10. Tiến hành khảo sát
• 3.11. Thiết kế mẫu nghiên cứu
• 3.12. Đối tượng và hình thức khảo sát
• 3.13. Kiểm định độ tin cậy của dữ liệu
• 3.14. Phân tích nhân tố khám phá
• 3.15. Phân tích tương quan
• 3.16. Lựa chọn mô hình hồi quy để ước lượng tham số
• 3.17. Kiểm định khuyết tật của mô hình hồi quy
• 3.18. Khắc phục khuyết tật của mô hình hồi quy
• 3.19. Phân tích kết quả và thảo luận
• 3.20. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Kết quả thống kê mô tả
• 4.2. Kết quả kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha
• 4.3. Hệ số tin cậy của Nhân tố Lãi suất, phí cho vay
• 4.4. Hệ số tin cậy của Nhân tố Chính sách cho vay
• 4.5. Hệ số tin cậy của Nhân tố Đội ngũ nhân viên
• 4.6. Hệ số tin cậy của Nhân tố Sự thuận tiện
• 4.7. Hệ số tin cậy của Nhân tố Danh tiếng của ngân hàng
• 4.8. Hệ số tin cậy của Nhân tố Sự giới thiệu bên thứ ba
• 4.9. Hệ số tin cậy của Nhân tố Quyết định lựa chọn
• 4.10. Kết quả khám phá nhân tố EFA
• 4.10.1. Khám phá nhân tố cho biến độc lập
• 4.10.2. Khám phá nhân tố cho biến phụ thuộc
• 4.11. Phân tích tương quan
• 4.12. Phân tích hồi quy
• 4.13. Kiểm định các vi phạm giả định cần thiết trong mô hình tuyến tính
• 4.14. Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến
• 4.15. Kiểm định phân phối chuẩn của phần dư
• 4.16. Phân tích kết quả và thảo luận
• 4.17. So sánh mức độ tác động giữa các biến độc lập
• 4.18. Thảo luận kết quả hồi quy
• 4.19. Tóm tắt chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Hàm ý cho các nhà quản trị
• 5.1.1. Lãi suất, phí cạnh tranh
• 5.1.2. Sự thuận tiện
• 5.1.3. Sự giới thiệu của bên thứ ba
• 5.1.4. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên
• 5.1.5. Chính sách cho vay phù hợp
• 5.2. Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.2.1. Hạn chế của đề tài
• 5.2.2. Đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.3. Tóm tắt chương 5
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Các yếu tố quyết định vay vốn tại VietinBank BD

Hoạt động tín dụng, đặc biệt là cho vay doanh nghiệp, đóng vai trò then chốt trong hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại. Việc hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp không chỉ thúc đẩy sự phát triển kinh tế mà còn tạo ra nhiều việc làm. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, các ngân hàng đều nỗ lực cung cấp các gói vay hấp dẫn với lãi suất ưu đãi và điều kiện linh hoạt. Tuy nhiên, việc giữ chân khách hàng cũ và thu hút khách hàng mới ngày càng trở nên khó khăn. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Bình Dương, năm 2022, tỉnh Bình Dương có 79 tổ chức tín dụng, công ty tài chính. Điều này cho thấy sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực cho vay, đặc biệt là cho vay khách hàng doanh nghiệp. Việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của doanh nghiệp là vô cùng quan trọng để VietinBank Bình Dương có thể duy trì và phát triển thị phần của mình.

1.1. Tầm quan trọng của vay vốn đối với doanh nghiệp tại Bình Dương

Vay vốn ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt tại Bình Dương, khu vực tập trung nhiều khu công nghiệp và doanh nghiệp, nhu cầu vay vốn lưu động là rất lớn. Vốn vay giúp doanh nghiệp giải quyết các vấn đề về dòng tiền, đầu tư vào công nghệ mới, mở rộng thị trường, và tăng cường khả năng cạnh tranh. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) vốn có nguồn vốn hạn chế.

1.2. Bối cảnh cạnh tranh cho vay doanh nghiệp tại Bình Dương hiện nay

Thị trường cho vay doanh nghiệp tại Bình Dương đang chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt giữa các ngân hàng. Các ngân hàng không chỉ cạnh tranh về lãi suất mà còn về các điều kiện vay, thủ tục, và chất lượng dịch vụ. Các ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, Agribank cũng đang đẩy mạnh hoạt động cho vay doanh nghiệp tại Bình Dương, tạo ra áp lực lớn cho các ngân hàng khác như VietinBank. Doanh nghiệp có nhiều lựa chọn hơn và có thể so sánh các gói vay khác nhau để tìm ra lựa chọn phù hợp nhất.

II. Thách Thức Vấn đề thu hút khách hàng vay vốn VietinBank BD

VietinBank - Chi nhánh Bình Dương đang đối mặt với thách thức về tăng trưởng khách hàng mới, đặc biệt là so với giai đoạn trước đại dịch Covid-19. Mặc dù đã triển khai nhiều giải pháp, kết quả vẫn chưa đạt được như kỳ vọng. Một phần nguyên nhân là do các giải pháp này chủ yếu dựa trên đánh giá chủ quan từ chi nhánh mà chưa có nghiên cứu khoa học bài bản về nhu cầu và mong muốn của khách hàng doanh nghiệp. Bên cạnh đó, khu vực Bình Dương tập trung nhiều doanh nghiệp tiềm năng, đặc biệt là doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp FDI, dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt từ các ngân hàng khác. Để thu hút các doanh nghiệp này, VietinBank cần hiểu rõ các yếu tố quyết định vay vốn của họ.

2.1. Tăng trưởng chậm của khách hàng mới tại VietinBank Bình Dương

Số lượng khách hàng mới của VietinBank Bình Dương tăng trưởng chậm so với trước đại dịch. Điều này cho thấy ngân hàng đang gặp khó khăn trong việc thu hút khách hàng mới trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt. Việc phân tích nguyên nhân của tình trạng này là rất quan trọng để ngân hàng có thể đưa ra các giải pháp phù hợp. Các yếu tố có thể ảnh hưởng bao gồm: chính sách cho vay, lãi suất, chất lượng dịch vụ, và uy tín của ngân hàng.

2.2. Sự cạnh tranh từ các ngân hàng khác trong khu vực Bình Dương

Nhiều ngân hàng lớn khác, đặc biệt là các ngân hàng có vốn nhà nước như Vietcombank và BIDV, đang tích cực tiếp cận và cung cấp dịch vụ cho các doanh nghiệp tại Bình Dương. Điều này tạo ra áp lực cạnh tranh lớn cho VietinBank, đòi hỏi ngân hàng phải có những lợi thế cạnh tranh riêng để thu hút khách hàng. Các ngân hàng này có thể có lợi thế về quy mô, mạng lưới, hoặc các sản phẩm dịch vụ đặc biệt.

2.3. Thiếu nghiên cứu chuyên sâu về nhu cầu khách hàng doanh nghiệp

Các giải pháp cải thiện hoạt động kinh doanh của VietinBank Bình Dương đôi khi chưa hiệu quả do thiếu nghiên cứu chuyên sâu về nhu cầu của khách hàng doanh nghiệp. Việc hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của khách hàng là rất quan trọng để ngân hàng có thể đưa ra các chính sách và sản phẩm dịch vụ phù hợp. Nghiên cứu khoa học giúp ngân hàng có được thông tin khách quan và chính xác, tránh những quyết định sai lầm dựa trên cảm tính.

III. Giải Pháp Lãi suất cạnh tranh ảnh hưởng quyết định vay vốn

Theo nghiên cứu của Phan Thị Trúc Linh (2023), yếu tố lãi suất và phí cạnh tranh có tác động lớn nhất đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp tại VietinBank Bình Dương. Doanh nghiệp luôn tìm kiếm các gói vay với lãi suất ưu đãi nhất để giảm thiểu chi phí tài chính. Bên cạnh đó, các loại phí liên quan đến vay vốn, như phí thẩm định, phí quản lý, cũng là những yếu tố quan trọng mà doanh nghiệp cân nhắc. VietinBank cần tập trung vào việc xây dựng chính sách lãi suất cạnh tranh so với các ngân hàng khác trên địa bàn, đồng thời minh bạch hóa các loại phí để tạo sự tin tưởng cho khách hàng.

3.1. Xây dựng chính sách lãi suất cạnh tranh tại VietinBank Bình Dương

VietinBank cần thường xuyên theo dõi và đánh giá chính sách lãi suất của các đối thủ cạnh tranh để điều chỉnh chính sách của mình một cách linh hoạt. Ngân hàng có thể áp dụng các chương trình ưu đãi lãi suất cho các khách hàng tiềm năng hoặc các khách hàng có lịch sử tín dụng tốt. Việc xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng cũng có thể giúp ngân hàng đàm phán được mức lãi suất phù hợp.

3.2. Minh bạch hóa các loại phí liên quan đến vay vốn

Khách hàng doanh nghiệp thường rất quan tâm đến các loại phí liên quan đến vay vốn. VietinBank cần minh bạch hóa các loại phí này để khách hàng có thể hiểu rõ và so sánh với các ngân hàng khác. Ngân hàng nên cung cấp thông tin chi tiết về các loại phí trên website, tại quầy giao dịch, và trong các tài liệu liên quan đến vay vốn. Việc minh bạch hóa phí giúp xây dựng lòng tin của khách hàng đối với ngân hàng.

3.3. Ưu đãi lãi suất cho doanh nghiệp có lịch sử tín dụng tốt

Các doanh nghiệp có lịch sử trả nợ tốt nên được hưởng các chính sách ưu đãi về lãi suất vay vốn. Đây là cách VietinBank Bình Dương khuyến khích doanh nghiệp xây dựng uy tín tín dụng và thu hút khách hàng tiềm năng có chất lượng. Điều này cũng giảm thiểu rủi ro tín dụng cho ngân hàng.

IV. Giải Pháp Tạo sự thuận tiện Yếu tố quyết định vay vốn

Sự thuận tiện trong giao dịch là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của doanh nghiệp. Doanh nghiệp mong muốn thủ tục vay vốn đơn giản, nhanh chóng, và dễ dàng thực hiện. Việc có nhiều kênh giao dịch, như trực tuyến và tại quầy, cũng là một lợi thế. VietinBank cần cải thiện quy trình vay vốn, đơn giản hóa thủ tục, và tăng cường ứng dụng công nghệ để mang lại sự thuận tiện tối đa cho khách hàng. Điều này bao gồm việc số hóa hồ sơ, hỗ trợ trực tuyến và rút ngắn thời gian phê duyệt.

4.1. Đơn giản hóa thủ tục vay vốn tại VietinBank Bình Dương

Quy trình vay vốn rườm rà và phức tạp có thể khiến doanh nghiệp nản lòng. VietinBank cần rà soát và đơn giản hóa các thủ tục vay vốn, giảm thiểu các yêu cầu không cần thiết. Ngân hàng có thể áp dụng quy trình một cửa để giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và công sức.

4.2. Tăng cường ứng dụng công nghệ trong quy trình vay vốn

Ứng dụng công nghệ giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và mang lại sự thuận tiện cho khách hàng. VietinBank có thể cung cấp dịch vụ vay vốn trực tuyến, cho phép khách hàng nộp hồ sơ và theo dõi tiến độ phê duyệt trực tuyến. Sử dụng chữ ký điện tử giúp loại bỏ các thủ tục giấy tờ rườm rà.

4.3. Đào tạo nhân viên hỗ trợ khách hàng trực tuyến hiệu quả

Để đảm bảo tính thuận tiện, nhân viên ngân hàng cần được đào tạo kỹ năng hỗ trợ khách hàng vay vốn trực tuyến một cách nhanh chóng và hiệu quả. Điều này bao gồm hướng dẫn khách hàng về thủ tục, giải đáp thắc mắc và xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình vay vốn.

V. Thực tiễn Vai trò của Uy tín và giới thiệu trong quyết định vay

Uy tín của ngân hàng và sự giới thiệu của bên thứ ba cũng là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định vay vốn. Doanh nghiệp thường tin tưởng và lựa chọn các ngân hàng có uy tín, thương hiệu tốt, và được nhiều người biết đến. Sự giới thiệu từ các đối tác, khách hàng khác, hoặc các tổ chức uy tín cũng có thể tác động tích cực đến quyết định của doanh nghiệp. VietinBank cần chú trọng xây dựng và củng cố uy tín thương hiệu, đồng thời khuyến khích sự giới thiệu từ khách hàng.

5.1. Xây dựng và củng cố uy tín thương hiệu VietinBank Bình Dương

Uy tín thương hiệu là tài sản vô giá của ngân hàng. VietinBank cần chú trọng xây dựng và củng cố uy tín thương hiệu thông qua việc cung cấp dịch vụ chất lượng cao, giải quyết khiếu nại nhanh chóng, và thực hiện các hoạt động trách nhiệm xã hội. Ngân hàng cần đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và duy trì hoạt động kinh doanh ổn định.

5.2. Khuyến khích sự giới thiệu từ khách hàng hiện tại của VietinBank

Khách hàng hiện tại là những người có trải nghiệm thực tế với dịch vụ của ngân hàng. VietinBank có thể khuyến khích họ giới thiệu ngân hàng cho các doanh nghiệp khác thông qua các chương trình giới thiệu hấp dẫn. Ngân hàng cần đảm bảo rằng khách hàng hiện tại hài lòng với dịch vụ của mình để họ sẵn sàng giới thiệu cho người khác.

5.3. Tăng cường hợp tác với các tổ chức uy tín để giới thiệu dịch vụ

VietinBank Bình Dương nên hợp tác với các hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức tư vấn tài chính và các cơ quan nhà nước để giới thiệu dịch vụ vay vốn của ngân hàng đến các doanh nghiệp. Sự giới thiệu từ các tổ chức này có giá trị lớn vì họ có uy tín và mối quan hệ rộng rãi trong cộng đồng doanh nghiệp.

VI. Kết luận Hàm ý chính sách nâng cao năng lực cho vay VietinBank BD

Nghiên cứu của Phan Thị Trúc Linh đã chỉ ra các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của doanh nghiệp tại VietinBank Bình Dương. Dựa trên kết quả nghiên cứu, ngân hàng cần tập trung vào việc cải thiện chính sách lãi suất, tăng cường sự thuận tiện trong giao dịch, xây dựng uy tín thương hiệu, và khuyến khích sự giới thiệu từ khách hàng. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ giúp VietinBank nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút khách hàng mới, và phát triển bền vững. Hạn chế của nghiên cứu là phạm vi khảo sát chỉ giới hạn ở VietinBank Bình Dương. Nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi khảo sát ra các ngân hàng khác trên địa bàn để có cái nhìn tổng quan hơn về thị trường cho vay doanh nghiệp.

6.1. Tóm tắt các kết quả nghiên cứu chính về quyết định vay vốn

Nghiên cứu đã xác định được 5 yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của doanh nghiệp tại VietinBank Bình Dương: lãi suất và phí cạnh tranh, sự thuận tiện trong giao dịch, uy tín thương hiệu, sự giới thiệu từ khách hàng, và chính sách cho vay phù hợp. Lãi suất và phí cạnh tranh là yếu tố có tác động lớn nhất, tiếp theo là sự thuận tiện trong giao dịch.

6.2. Đề xuất hàm ý chính sách giúp VietinBank cải thiện dịch vụ cho vay

VietinBank Bình Dương cần xây dựng chính sách lãi suất và phí cạnh tranh, đơn giản hóa thủ tục vay vốn, tăng cường ứng dụng công nghệ, xây dựng uy tín thương hiệu, khuyến khích sự giới thiệu từ khách hàng, và cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng. Ngân hàng cần thường xuyên đánh giá và điều chỉnh các chính sách của mình để đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường.

6.3. Hướng nghiên cứu tiếp theo về các yếu tố ảnh hưởng vay vốn

Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi khảo sát ra các ngân hàng khác trên địa bàn Bình Dương để có cái nhìn tổng quan hơn về thị trường cho vay doanh nghiệp. Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào các yếu tố đặc thù của từng ngành nghề kinh doanh, hoặc phân tích tác động của các yếu tố vĩ mô đến quyết định vay vốn của doanh nghiệp.

Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động cho vay vốn của ngân hàng thương mại đóng vai trò trung tâm trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế, đặc biệt là đối với khách hàng doanh nghiệp. Tại Bình Dương, theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Bình Dương năm 2022, hệ thống các tổ chức tín dụng phát triển mạnh với 79 đơn vị hoạt động, tạo nên môi trường cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực cho vay doanh nghiệp. VietinBank – Chi nhánh Bình Dương, với vị trí trung tâm thành phố, đang đối mặt với thách thức trong việc thu hút và giữ chân khách hàng doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng khách hàng mới chậm lại so với giai đoạn trước đại dịch Covid-19.

Nghiên cứu này nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp tại VietinBank – Chi nhánh Bình Dương, thông qua khảo sát 200 khách hàng doanh nghiệp đang vay vốn tại chi nhánh trong giai đoạn từ tháng 11/2022 đến tháng 01/2023. Mục tiêu cụ thể là đo lường mức độ tác động của các nhân tố như lãi suất, chính sách cho vay, thái độ nhân viên tín dụng, sự thuận tiện trong giao dịch, danh tiếng ngân hàng và sự giới thiệu bên thứ ba đến quyết định vay vốn của khách hàng. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp ngân hàng xây dựng chính sách phù hợp, nâng cao năng lực cạnh tranh, tăng trưởng dư nợ và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình hành vi khách hàng tiêu biểu, bao gồm:

• Thuyết hành vi dự định (Theory of Planned Behaviour) của Ajzen (1991), giải thích rằng xu hướng hành vi vay vốn chịu ảnh hưởng bởi thái độ, chuẩn chủ quan và kiểm soát hành vi cảm nhận của khách hàng doanh nghiệp.
• Thuyết lựa chọn hợp lý (Rational Choice Theory), cho rằng khách hàng doanh nghiệp sẽ lựa chọn phương án vay vốn tối ưu nhất dựa trên các tiêu chí như chi phí, lợi ích và điều kiện vay.
• Mô hình xu hướng tiêu dùng của Dodds và cộng sự (1991), nhấn mạnh vai trò của các tín hiệu ngoại sinh như giá cả, danh tiếng và sự thuận tiện trong việc hình thành quyết định vay vốn.

Các khái niệm chính được nghiên cứu gồm: lãi suất và phí cho vay cạnh tranh, chính sách cho vay phù hợp, thái độ phục vụ của nhân viên tín dụng, sự thuận tiện trong giao dịch, danh tiếng ngân hàng và sự giới thiệu của bên thứ ba.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp định tính. Giai đoạn định tính bao gồm tổng hợp cơ sở lý thuyết, phỏng vấn chuyên gia và khách hàng doanh nghiệp để hoàn thiện thang đo. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát 200 khách hàng doanh nghiệp đang vay vốn tại VietinBank – Chi nhánh Bình Dương bằng phương pháp chọn mẫu phi xác suất.

Dữ liệu thu thập được xử lý và phân tích bằng phần mềm SPSS 22.0. Độ tin cậy thang đo được kiểm định qua hệ số Cronbach’s Alpha, trong đó các nhân tố đều đạt hệ số trên 0.7, đảm bảo tính nhất quán nội bộ. Phân tích nhân tố khám phá (EFA) được sử dụng để xác định cấu trúc các biến độc lập và biến phụ thuộc. Mô hình hồi quy đa biến được áp dụng để đo lường mức độ tác động của từng nhân tố đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp. Quá trình nghiên cứu diễn ra từ tháng 11/2022 đến tháng 01/2023.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Lãi suất và phí cho vay cạnh tranh là nhân tố có tác động mạnh nhất đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp với hệ số hồi quy beta cao nhất, chiếm khoảng 30% mức độ ảnh hưởng tổng thể. Khách hàng ưu tiên lựa chọn ngân hàng có mức lãi suất và phí dịch vụ hợp lý để giảm chi phí vay vốn.

2. Chính sách cho vay phù hợp đứng thứ hai về mức độ ảnh hưởng, chiếm khoảng 22%. Các chính sách linh hoạt, phù hợp với đặc thù ngành nghề và quy mô doanh nghiệp giúp tăng khả năng tiếp cận vốn và thu hút khách hàng.

3. Thái độ phục vụ của nhân viên tín dụng chiếm khoảng 18% mức độ ảnh hưởng. Nhân viên tín dụng có thái độ thân thiện, chuyên nghiệp, hỗ trợ kịp thời tạo sự tin tưởng và hài lòng cho khách hàng.

4. Sự thuận tiện trong giao dịch và danh tiếng ngân hàng lần lượt chiếm khoảng 15% và 10%. Vị trí giao dịch thuận lợi, mạng lưới chi nhánh rộng, thời gian làm việc linh hoạt cùng uy tín thương hiệu ngân hàng góp phần nâng cao trải nghiệm khách hàng.

5. Sự giới thiệu của bên thứ ba có mức độ ảnh hưởng thấp nhất, khoảng 5%, nhưng vẫn đóng vai trò hỗ trợ trong việc tạo dựng niềm tin ban đầu cho khách hàng doanh nghiệp.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong và ngoài nước, khẳng định vai trò quan trọng của yếu tố tài chính như lãi suất và phí vay trong quyết định vay vốn. Lãi suất thấp giúp doanh nghiệp giảm chi phí vốn, tăng khả năng sinh lời, từ đó thúc đẩy nhu cầu vay vốn. Chính sách cho vay linh hoạt giúp ngân hàng đáp ứng đa dạng nhu cầu của các phân khúc doanh nghiệp khác nhau, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Thái độ phục vụ của nhân viên tín dụng được đánh giá cao vì đây là cầu nối trực tiếp giữa ngân hàng và khách hàng, ảnh hưởng đến sự hài lòng và quyết định lựa chọn dịch vụ. Sự thuận tiện trong giao dịch và danh tiếng ngân hàng cũng là những yếu tố không thể bỏ qua, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và yêu cầu ngày càng cao của khách hàng doanh nghiệp.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ tác động của từng nhân tố, giúp trực quan hóa ưu tiên trong chính sách phát triển dịch vụ của ngân hàng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Giảm lãi suất và phí cho vay cạnh tranh: Ngân hàng cần xây dựng các gói lãi suất ưu đãi, phí dịch vụ hợp lý nhằm giảm chi phí vay vốn cho khách hàng doanh nghiệp. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng vay vốn lên 15% trong vòng 12 tháng tới. Bộ phận quản lý sản phẩm và tín dụng chịu trách nhiệm triển khai.

2. Xây dựng chính sách cho vay linh hoạt, phù hợp: Thiết kế các sản phẩm vay đa dạng theo ngành nghề, quy mô doanh nghiệp, đồng thời đơn giản hóa thủ tục vay vốn. Mục tiêu rút ngắn thời gian xét duyệt hồ sơ xuống dưới 7 ngày làm việc. Phòng phát triển sản phẩm và tín dụng phối hợp thực hiện.

3. Nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên tín dụng: Tổ chức đào tạo kỹ năng giao tiếp, chuyên môn nghiệp vụ và thái độ phục vụ khách hàng. Mục tiêu đạt trên 90% khách hàng hài lòng về dịch vụ nhân viên trong 6 tháng tới. Phòng nhân sự và đào tạo chịu trách nhiệm.

4. Mở rộng mạng lưới chi nhánh và cải thiện tiện ích giao dịch: Đầu tư phát triển hệ thống chi nhánh, ATM, dịch vụ ngân hàng điện tử để tăng sự thuận tiện cho khách hàng. Mục tiêu tăng 20% số điểm giao dịch thuận tiện trong 18 tháng. Ban giám đốc và phòng vận hành phối hợp thực hiện.

5. Tăng cường xây dựng và quảng bá thương hiệu uy tín: Thực hiện các chương trình truyền thông, chăm sóc khách hàng và đối tác nhằm nâng cao danh tiếng ngân hàng trên thị trường. Mục tiêu tăng nhận diện thương hiệu lên 25% trong 12 tháng. Phòng marketing và truyền thông chịu trách nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng thương mại: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng trưởng dư nợ cho vay doanh nghiệp.

2. Nhân viên tín dụng và phòng kinh doanh: Áp dụng các kiến thức về yếu tố ảnh hưởng đến quyết định vay vốn để cải thiện kỹ năng tư vấn, chăm sóc khách hàng và tối ưu hóa quy trình cho vay.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành tài chính ngân hàng: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực nghiệm để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan.

4. Doanh nghiệp và khách hàng vay vốn: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định vay vốn, từ đó lựa chọn ngân hàng phù hợp với nhu cầu tài chính và phát triển kinh doanh.

Câu hỏi thường gặp

1. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp?
Lãi suất và phí cho vay cạnh tranh là nhân tố quan trọng nhất, tiếp theo là chính sách cho vay phù hợp và thái độ phục vụ của nhân viên tín dụng. Ví dụ, lãi suất thấp giúp giảm chi phí vốn, tăng khả năng sinh lời cho doanh nghiệp.

2. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp định tính, khảo sát 200 khách hàng doanh nghiệp, phân tích dữ liệu bằng SPSS với kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha và phân tích hồi quy đa biến.

3. Tại sao thái độ nhân viên tín dụng lại quan trọng trong quyết định vay vốn?
Nhân viên tín dụng là cầu nối trực tiếp giữa ngân hàng và khách hàng, thái độ thân thiện, chuyên nghiệp giúp tạo sự tin tưởng, hỗ trợ kịp thời, nâng cao trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng.

4. Làm thế nào để ngân hàng tăng sự thuận tiện trong giao dịch vay vốn?
Ngân hàng có thể mở rộng mạng lưới chi nhánh, cải thiện dịch vụ ngân hàng điện tử, linh hoạt thời gian giao dịch và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ nhanh chóng như sao kê, rút tiền mặt.

5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho những loại hình doanh nghiệp nào?
Nghiên cứu tập trung vào khách hàng doanh nghiệp tại VietinBank – Chi nhánh Bình Dương, bao gồm doanh nghiệp nhỏ, vừa, lớn và có vốn đầu tư nước ngoài, do đó có thể áp dụng rộng rãi cho các doanh nghiệp trong khu vực tương tự.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định 6 nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết định vay vốn của khách hàng doanh nghiệp tại VietinBank – Chi nhánh Bình Dương, trong đó lãi suất và phí cho vay cạnh tranh có tác động lớn nhất.
• Phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng với mẫu khảo sát 200 khách hàng, sử dụng phân tích hồi quy đa biến để đo lường mức độ ảnh hưởng các nhân tố.
• Kết quả nghiên cứu phù hợp với các công trình trong và ngoài nước, góp phần làm rõ đặc điểm hành vi vay vốn của khách hàng doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh ngân hàng tại Bình Dương.
• Đề xuất các giải pháp thực tiễn nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng, bao gồm giảm lãi suất, cải tiến chính sách cho vay, nâng cao chất lượng nhân viên tín dụng và mở rộng tiện ích giao dịch.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả trong vòng 12-18 tháng, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các chi nhánh khác để so sánh và hoàn thiện mô hình.

Khuyến khích các nhà quản lý ngân hàng và nhà nghiên cứu tiếp tục khai thác kết quả này để phát triển các chiến lược phù hợp, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành tài chính ngân hàng.