I. Thực trạng hệ thống phòng chống thiên tai và thủy lợi tỉnh Bắc Giang
Hệ thống phòng chống thiên tai và thủy lợi Bắc Giang hiện tại đang đối mặt với nhiều thách thức. Mạng lưới sông ngòi, bao gồm sông Cầu, sông Thương và sông Lục Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước tưới và tiêu nước. Tuy nhiên, tình trạng hợp lưu của ba sông này thường dẫn đến lũ lớn, đặc biệt trong mùa mưa. Đánh giá tình trạng hợp lưu cho thấy, lũ cả ba sông xảy ra khoảng 42% trong các năm gần đây. Các thông số dòng chảy cũng cho thấy sự biến động lớn giữa mùa lũ và mùa kiệt, với tổng lượng nước trong mùa lũ chiếm từ 75-85% tổng lượng dòng chảy trong cả năm. Điều này cho thấy sự cần thiết phải cải thiện hạ tầng phòng chống thiên tai để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.
1.1. Đặc trưng dòng chảy và tình hình thiên tai
Dòng chảy trên các sông lớn như sông Cầu, sông Thương và sông Lục Nam có sự biến động lớn, đặc biệt trong mùa lũ. Các trận lũ lớn thường xảy ra do ảnh hưởng của bão và các hiện tượng thời tiết cực đoan. Đặc biệt, các trận lũ lớn trong lịch sử như tháng 8/1937 và tháng 7/1986 đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho khu vực. Việc quản lý dòng chảy và xây dựng các công trình thủy lợi là rất cần thiết để đảm bảo an toàn cho người dân và tài sản. Cần có các giải pháp đồng bộ để cải thiện khả năng chống chịu của hệ thống trước các tác động của thiên tai.
II. Quy hoạch hệ thống phòng chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021 2030
Quy hoạch phát triển hạ tầng phòng chống thiên tai và thủy lợi Bắc Giang giai đoạn 2021-2030 cần tập trung vào việc nâng cao khả năng chống chịu của hệ thống. Dự báo xu thế biến đổi khí hậu và tác động của nó đến hệ thống phòng chống thiên tai là rất quan trọng. Cần xây dựng các kịch bản phát triển phù hợp với tình hình thực tế, đồng thời cải thiện quản lý thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu. Các phương án quy hoạch cần bao gồm việc nâng cấp hệ thống đê điều, xây dựng các công trình thủy lợi mới và cải thiện các công trình hiện có để đảm bảo an toàn cho người dân và phát triển kinh tế bền vững.
2.1. Dự báo xu thế và kịch bản phát triển
Dự báo nguồn nước và tác động của thiên tai đến tính bền vững của công trình phòng chống thiên tai là rất cần thiết. Cần có các kịch bản phát triển rõ ràng để ứng phó với các tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Việc xây dựng phương án phát triển mạng lưới công trình thủy lợi cũng cần được chú trọng, nhằm đảm bảo cung cấp nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp và phòng chống lũ hiệu quả. Các giải pháp này không chỉ giúp bảo vệ tài sản mà còn góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Giang.
III. Các giải pháp thực hiện phòng chống thiên tai và thủy lợi
Để thực hiện hiệu quả các phương án quy hoạch, cần có các giải pháp cụ thể cho từng lĩnh vực. Giải pháp phòng chống lũ cần được ưu tiên hàng đầu, bao gồm việc xây dựng và nâng cấp các công trình thủy lợi và hệ thống đê điều. Cần có chính sách huy động và phân bổ vốn đầu tư hợp lý để đảm bảo nguồn lực cho các dự án. Ngoài ra, việc phát triển nguồn nhân lực và tổ chức thực hiện cũng cần được chú trọng. Các giải pháp về môi trường, khoa học và công nghệ cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của hệ thống phòng chống thiên tai.
3.1. Giải pháp về thủy lợi và phòng chống lũ
Giải pháp về thủy lợi cần bao gồm việc cải thiện hệ thống cấp nước và tiêu nước, đảm bảo cung cấp đủ nước cho sản xuất nông nghiệp. Cần xây dựng các công trình tiêu úng và nâng cấp các công trình hiện có để đảm bảo khả năng tiêu thoát nước trong mùa mưa. Đồng thời, cần có các giải pháp phi công trình như nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống thiên tai và khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường. Các giải pháp này sẽ giúp tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống trước các tác động của thiên tai.