Luận Văn Thạc Sĩ: Phân Tích Tác Động Của Các Yếu Tố Quản Lý Đến Năng Suất Công Ty Thi Công Xây Dựng

• Tác giả: Lê Minh Lý
• Người hướng dẫn: PGS.TS Lưu Trường Văn
• Trường học: Đại học Bách Khoa, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Công nghệ và Quản lý Xây dựng
• Đề tài: Phân tích tác động của các yếu tố quản lý đến năng suất công ty thi công xây dựng
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
• 1.1. Giới thiệu chung
• 1.2. Xác định vấn đề nghiên cứu
• 1.2.1. Lý do dẫn đến nghiên cứu
• 1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.2.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.4. Phạm vi nghiên cứu
• 1.2.5. Đóng góp dự kiến của nghiên cứu
• 1.2.5.1. Về mặt thực tiễn
• 1.2.5.2. Về mặt học thuật
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT & MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. Cơ sở lý thuyết về năng suất
• 2.2. Năng suất dựa trên các góc độ và quan điểm khác nhau
• 2.3. Năng suất yếu tố tổng hợp (TFP)
• 2.4. Năng suất theo cách tiếp cận MOL
• 2.5. Đo lường năng suất công ty
• 2.6. Các yếu tố ảnh hưởng và quá trình chuyển đổi của năng suất công ty
• 2.7. Các yếu tố quản lý ảnh hưởng đến năng suất công ty
• 2.8. Các nghiên cứu tương tự đã được công bố
• 2.9. Các giả thuyết và mô hình nghiên cứu
• 2.10. Mô hình nghiên cứu
• 2.11. Các giả thuyết nghiên cứu
• 2.12. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.3. Thiết kế bảng câu hỏi
• 3.4. Xác định cỡ mẫu
• 3.5. Thu thập dữ liệu
• 3.6. Các phương pháp phân tích dữ liệu
• 3.7. Phân tích độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s alpha
• 3.8. Phân tích nhân tố khám phá EFA (Exploratory Factor Analysis)
• 3.9. Phân tích nhân tố khẳng định CFA (Confirmatory Factor Analysis)
• 3.10. Mô hình cấu trúc tuyến tính SEM (Structural Equation Model)
• 3.11. Xây dựng mô hình theo hệ cấu trúc thứ bậc
• 3.12. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH NHÂN TỐ VÀ KIỂM ĐỊNH THANG ĐO
• 4.1. Mô tả đặc điểm mẫu khảo sát
• 4.2. Đặc điểm công ty được khảo sát
• 4.3. Đặc điểm người được khảo sát
• 4.4. Kết quả phân tích độ tin cậy cho các thang đo
• 4.5. Kiểm định thang đo bằng phân tích nhân tố khám phá EFA
• 4.6. Thang đo của các yếu tố quản lý trong công ty
• 4.7. Thang đo năng suất công ty thi công xây dựng
• 4.8. Kiểm định thang đo bằng phân tích nhân tố khẳng định CFA
• 4.9. Mô hình tới hạn cho các thang đo
• 4.10. Kiểm định độ tin cậy tổng hợp và phương sai trích
• 4.11. Tóm tắt chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: XÂY DỰNG VÀ KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU CÙNG CÁC GIẢ THUYẾT
• 5.1. Xây dựng và lựa chọn mô hình nghiên cứu theo hệ mô hình thứ bậc
• 5.2. Khám phá sự hiện diện của mô hình phù hợp: kiểm định Chi-square
• 5.3. Kiểm định mức độ phù hợp của các mô hình nghiên cứu
• 5.4. So sánh mô hình: kiểm định chuỗi khác biệt Chi-square (SCDTS)
• 5.5. Ước lượng mô hình nghiên cứu bằng Bootstrap
• 5.6. Kiểm định mô hình lựa chọn (Mt) và các giả thuyết nghiên cứu
• 5.7. Kiểm định mô hình lựa chọn (Mt) và mối quan hệ giữa các khái niệm
• 5.8. Kiểm định các giả thuyết về mối quan hệ giữa các yếu tố quản lý đến năng suất công ty thi công xây dựng
• 5.9. Thảo luận kết quả
• 5.10. Tóm tắt chương 5
• 6. CHƯƠNG 6: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NÂNG CAO NĂNG SUẤT CÔNG TY
• 6.1. Đề xuất các giải pháp quản lý nhằm nâng cao năng suất công ty
• 6.2. Kết quả đánh giá của chuyên gia
• 7. CHƯƠNG 7: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 7.1. Những hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu chung

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích tác động của các yếu tố quản lý đến năng suất trong các công ty xây dựng. Năng suất là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Quản lý hiệu quả không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình mà còn cải thiện năng suất lao động, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh. Nghiên cứu sử dụng mô hình SEM (Structural Equation Modeling) để đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố quản lý như tổ chức sản xuất, năng lực nhân sự, và quản lý thi công đến năng suất công ty.

1.1. Bối cảnh nghiên cứu

Việt Nam đang đối mặt với thách thức về năng suất lao động thấp so với các nước trong khu vực. Theo báo cáo của Viện Năng suất Việt Nam (VNPi), năng suất lao động của Việt Nam năm 2010 chỉ đạt 2.072 USD/người, thấp hơn nhiều so với các nước như Singapore, Malaysia, và Thái Lan. Ngành xây dựng, với vai trò quan trọng trong nền kinh tế, cần tập trung vào cải thiện năng suất thông qua quản lý hiệu quả các yếu tố như quản lý dự án, quản lý nhân sự, và quản lý tài nguyên.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm xác định mối quan hệ giữa các yếu tố quản lý và năng suất công ty xây dựng. Cụ thể, nghiên cứu tập trung vào việc đo lường tác động của các yếu tố như tổ chức sản xuất, năng lực nhân sự, khả năng đáp ứng chủ đầu tư, và quản lý thi công đến năng suất. Kết quả nghiên cứu sẽ đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả nhằm tối ưu hóa năng suất trong các công ty xây dựng.

II. Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết về năng suất tổng hợp (TFP) và các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lao động. Các yếu tố quản lý được phân tích bao gồm quản lý dự án, quản lý nhân sự, quản lý tài nguyên, và quản lý chất lượng. Mô hình SEM được sử dụng để kiểm định mối quan hệ giữa các yếu tố này và năng suất công ty. Kết quả cho thấy, các yếu tố quản lý giải thích 67% sự biến đổi trong năng suất.

2.1. Các yếu tố quản lý ảnh hưởng đến năng suất

Các yếu tố quản lý chính bao gồm tổ chức sản xuất, năng lực nhân sự, khả năng đáp ứng chủ đầu tư, và quản lý thi công. Nghiên cứu chỉ ra rằng, tổ chức sản xuất và quản lý thi công có tác động trực tiếp và đáng kể đến năng suất. Trong khi đó, cam kết của lãnh đạo và truyền thông nội bộ có tác động gián tiếp thông qua các yếu tố khác.

2.2. Mô hình nghiên cứu

Mô hình SEM được sử dụng để phân tích dữ liệu từ 149 phản hồi hợp lệ từ các nhà quản lý trong ngành xây dựng. Kết quả cho thấy, các yếu tố quản lý có mối tương quan chặt chẽ với nhau, và việc cải thiện một yếu tố sẽ dẫn đến sự thay đổi tích cực trong các yếu tố khác.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng thông qua bảng câu hỏi khảo sát và phân tích dữ liệu bằng mô hình SEM. Các bước thực hiện bao gồm thu thập dữ liệu, phân tích độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), và phân tích nhân tố khẳng định (CFA).

3.1. Thu thập và phân tích dữ liệu

Dữ liệu được thu thập từ 149 nhà quản lý trong các công ty xây dựng trên toàn quốc. Các biến được đo lường bao gồm chất lượng công trình, giá thành, tiến độ thi công, và lợi nhuận. Kết quả phân tích EFA và CFA cho thấy các thang đo đạt độ tin cậy cao, phù hợp với mô hình nghiên cứu.

3.2. Phân tích mô hình SEM

Mô hình SEM được sử dụng để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Kết quả cho thấy, các yếu tố quản lý có tác động đáng kể đến năng suất công ty, với hệ số tải nhân tố cao (từ 0.7 trở lên).

IV. Kết quả và đề xuất giải pháp

Nghiên cứu đưa ra 24 giải pháp quản lý hiệu quả nhằm cải thiện năng suất trong các công ty xây dựng. Các giải pháp được đánh giá cao về tính khả thi và hiệu quả, bao gồm tối ưu hóa quản lý dự án, nâng cao năng lực nhân sự, và cải thiện quản lý thi công.

4.1. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp

Một cuộc khảo sát nhỏ với 25 chuyên gia được thực hiện để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các giải pháp. Kết quả cho thấy, tất cả các giải pháp đều được đánh giá từ mức trung bình trở lên, trong đó một số giải pháp được đánh giá cao và có thể áp dụng ngay.

4.2. Ứng dụng thực tiễn

Các giải pháp được đề xuất có thể áp dụng trực tiếp vào các công ty xây dựng để cải thiện năng suất và tối ưu hóa quản lý. Nghiên cứu cung cấp cái nhìn tổng quan về hệ thống quản lý, giúp các nhà quản lý nhận diện và khắc phục các điểm yếu trong hoạt động của công ty.

Tổng quan nghiên cứu

Năng suất lao động (NSLĐ) của Việt Nam năm 2010 đạt khoảng 2.072 USD/người lao động, thấp nhất trong số các nước châu Á như Hàn Quốc, Singapore, Malaysia, Thái Lan, Trung Quốc và Philippines. Tốc độ tăng NSLĐ của Việt Nam chỉ đạt 3,94%, thấp hơn nhiều so với các nước láng giềng có mức tăng trên 5%. Đóng góp của năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GDP của Việt Nam trong giai đoạn 2003-2010 chỉ chiếm khoảng 19,6%, thấp hơn nhiều so với Hàn Quốc (51%) và các nước đang phát triển trong khu vực (trên 36%). Ngành xây dựng, chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế, đặc biệt là các công ty thi công xây dựng, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Luận văn tập trung phân tích tác động của các yếu tố quản lý đến năng suất công ty thi công xây dựng tại TP. Hồ Chí Minh và một số tỉnh thành lớn trên cả nước. Mục tiêu nghiên cứu gồm: xác định các yếu tố quản lý và tiêu chí đo lường năng suất công ty thi công xây dựng; phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố quản lý với năng suất; đề xuất giải pháp nâng cao năng suất công ty. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc giúp các nhà quản lý nhận diện điểm yếu trong hệ thống quản lý, từ đó cải thiện hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp xây dựng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết năng suất toàn diện (Total Factor Productivity - TFP) và lý thuyết quản lý hiện đại. Năng suất được tiếp cận theo quan điểm mới, bao gồm cả hiệu suất sử dụng nguồn lực và hiệu quả đầu ra (chất lượng, tiến độ, giá thành, lợi nhuận). TFP phản ánh sự đóng góp của các yếu tố khó lượng hóa như kiến thức, kỹ năng lao động, công nghệ và quản lý.

Mô hình nghiên cứu gồm 7 yếu tố quản lý chính tác động đến năng suất công ty thi công xây dựng: (1) Cam kết và hỗ trợ của lãnh đạo cấp cao; (2) Năng lực nguồn nhân lực; (3) Tổ chức sản xuất; (4) Quản lý thầu phụ và nhà cung ứng; (5) Quản lý công trường; (6) Khả năng đáp ứng chủ đầu tư; (7) Truyền thông trong công ty. Năng suất công ty được đo lường qua 4 biến: chất lượng công trình, giá thành, tiến độ thi công và mức tăng trưởng lợi nhuận.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với mẫu khảo sát gồm 149 phản hồi hợp lệ từ các nhà quản lý trong các công ty thi công xây dựng trên toàn quốc. Bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên thang đo Likert 5 mức độ, bao gồm các biến quan sát về yếu tố quản lý và năng suất công ty.

Phân tích dữ liệu được thực hiện qua các bước: kiểm định độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s alpha; phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc nhân tố; phân tích nhân tố khẳng định (CFA) để kiểm định thang đo; và mô hình phương trình cấu trúc (SEM) để đánh giá mối quan hệ giữa các yếu tố quản lý và năng suất công ty. Cỡ mẫu 149 đảm bảo độ tin cậy và phù hợp với yêu cầu của SEM.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tác động của các yếu tố quản lý đến năng suất công ty: Các yếu tố quản lý giải thích được 67% sự biến đổi năng suất công ty thi công xây dựng. Trong đó, bốn yếu tố có tác động trực tiếp đáng kể gồm: tổ chức sản xuất, năng lực nguồn nhân lực, khả năng đáp ứng chủ đầu tư và quản lý thi công.

2. Ảnh hưởng gián tiếp của cam kết lãnh đạo và truyền thông: Cam kết và hỗ trợ của lãnh đạo cấp cao cùng truyền thông trong công ty không có tác động trực tiếp rõ ràng đến năng suất, nhưng ảnh hưởng gián tiếp thông qua mối quan hệ với các yếu tố quản lý khác.

3. Mối tương quan giữa các yếu tố quản lý: Các yếu tố quản lý có sự tương quan lớn với nhau, cho thấy thay đổi một yếu tố sẽ kéo theo sự thay đổi của các yếu tố còn lại, tạo thành một hệ thống quản lý đồng bộ ảnh hưởng đến năng suất.

4. Đo lường năng suất công ty: Năng suất được đánh giá toàn diện qua 4 khía cạnh: chất lượng công trình, giá thành, tiến độ thi công và mức tăng trưởng lợi nhuận. Hệ số tải nhân tố của 4 biến này đều cao, khẳng định tính hợp lý của thang đo.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy tổ chức sản xuất và năng lực nguồn nhân lực là những nhân tố cốt lõi ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất công ty thi công xây dựng, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của quản lý sản xuất và phát triển nhân lực trong ngành xây dựng. Khả năng đáp ứng chủ đầu tư thể hiện sự linh hoạt và hiệu quả trong quản lý dự án, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng công trình.

Cam kết lãnh đạo và truyền thông tuy không tác động trực tiếp nhưng đóng vai trò nền tảng tạo điều kiện cho các yếu tố khác phát huy hiệu quả, tương tự như các nghiên cứu về vai trò lãnh đạo trong cải tiến năng suất. Mối tương quan chặt chẽ giữa các yếu tố quản lý cho thấy cần có sự phối hợp đồng bộ trong quản lý để đạt hiệu quả cao nhất.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ tác động trực tiếp và gián tiếp của từng yếu tố quản lý đến năng suất, cùng bảng hệ số tải nhân tố của các biến đo lường năng suất công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường tổ chức sản xuất hiệu quả: Áp dụng các phương pháp quản lý sản xuất khoa học, bảo trì thiết bị định kỳ, và ứng dụng công nghệ mới nhằm nâng cao hiệu suất và chất lượng thi công. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng kỹ thuật công ty.

2. Phát triển năng lực nguồn nhân lực: Đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng chuyên môn và quản lý cho cán bộ, công nhân; khuyến khích sáng tạo và tinh thần trách nhiệm. Thời gian: liên tục, ưu tiên trong 12 tháng đầu. Chủ thể: Phòng nhân sự và đào tạo.

3. Nâng cao khả năng đáp ứng chủ đầu tư: Xây dựng quy trình tư vấn, giải quyết khiếu nại hiệu quả; tăng cường giao tiếp và phối hợp với chủ đầu tư để đáp ứng yêu cầu chất lượng, tiến độ. Thời gian: 3-6 tháng. Chủ thể: Ban chỉ huy công trường và phòng kinh doanh.

4. Củng cố vai trò lãnh đạo và truyền thông nội bộ: Lãnh đạo cấp cao cần cam kết hỗ trợ nguồn lực, tạo môi trường làm việc phối hợp hiệu quả; phát triển kênh truyền thông nội bộ để tăng cường sự tin tưởng và hợp tác giữa các bộ phận. Thời gian: 6 tháng. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng truyền thông.

5. Quản lý thầu phụ và nhà cung ứng chặt chẽ: Thiết lập mối quan hệ đối tác lâu dài, quy trình lựa chọn và kiểm soát chất lượng thầu phụ, đảm bảo cung ứng vật tư kịp thời. Thời gian: 6-9 tháng. Chủ thể: Phòng quản lý dự án và mua sắm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý công ty xây dựng: Giúp nhận diện các yếu tố quản lý ảnh hưởng đến năng suất, từ đó cải thiện hiệu quả điều hành và nâng cao năng lực cạnh tranh.

2. Chuyên gia tư vấn quản lý dự án xây dựng: Cung cấp cơ sở lý thuyết và dữ liệu thực tiễn để tư vấn các giải pháp nâng cao năng suất cho khách hàng.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Công nghệ và Quản lý xây dựng: Là tài liệu tham khảo về mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích SEM và các yếu tố quản lý trong ngành xây dựng.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức phát triển ngành xây dựng: Hỗ trợ xây dựng chính sách, chương trình đào tạo và cải tiến quản lý nhằm nâng cao năng suất toàn ngành.

Câu hỏi thường gặp

1. Yếu tố quản lý nào ảnh hưởng mạnh nhất đến năng suất công ty thi công xây dựng?
   Tổ chức sản xuất và năng lực nguồn nhân lực là hai yếu tố có tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất, giải thích phần lớn sự biến đổi năng suất công ty.

2. Cam kết của lãnh đạo cấp cao có tác động trực tiếp đến năng suất không?
   Cam kết lãnh đạo không có tác động trực tiếp rõ ràng nhưng ảnh hưởng gián tiếp thông qua việc hỗ trợ các yếu tố quản lý khác như tổ chức sản xuất và nguồn nhân lực.

3. Năng suất công ty được đo lường bằng những tiêu chí nào?
   Năng suất được đánh giá qua 4 tiêu chí chính: chất lượng công trình, giá thành sản phẩm, tiến độ thi công và mức tăng trưởng lợi nhuận.

4. Phương pháp phân tích dữ liệu nào được sử dụng trong nghiên cứu?
   Nghiên cứu sử dụng phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích nhân tố khẳng định (CFA) và mô hình phương trình cấu trúc (SEM) để kiểm định mô hình và các giả thuyết.

5. Giải pháp nào được đánh giá cao về tính khả thi và hiệu quả?
   Các giải pháp liên quan đến phát triển nguồn nhân lực, tổ chức sản xuất hiệu quả và nâng cao khả năng đáp ứng chủ đầu tư được các chuyên gia đánh giá cao và có thể áp dụng ngay trong thực tế.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định 7 yếu tố quản lý chính ảnh hưởng đến năng suất công ty thi công xây dựng, trong đó 4 yếu tố có tác động trực tiếp đáng kể.
• Các yếu tố quản lý giải thích được 67% sự biến đổi năng suất, khẳng định vai trò quan trọng của quản lý trong ngành xây dựng.
• Cam kết lãnh đạo và truyền thông nội bộ đóng vai trò nền tảng, tác động gián tiếp đến năng suất thông qua các yếu tố quản lý khác.
• Năng suất công ty được đo lường toàn diện qua chất lượng, giá thành, tiến độ và lợi nhuận, đảm bảo đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động.
• Đề xuất 24 giải pháp quản lý, trong đó một số giải pháp được đánh giá cao về tính khả thi và hiệu quả, có thể triển khai trong các công ty xây dựng.

Next steps: Triển khai các giải pháp ưu tiên trong vòng 6-12 tháng, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng về tác động của các yếu tố bên ngoài và công nghệ mới đến năng suất công ty xây dựng.

Call to action: Các nhà quản lý và chuyên gia trong ngành xây dựng nên áp dụng kết quả nghiên cứu để cải tiến hệ thống quản lý, nâng cao năng suất và sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế.