Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu ranh giới biển với công nghệ GIS tại các tỉnh Bình Thuận đến Cà Mau

• Tác giả: Phan Thị Nguyệt Quế
• Người hướng dẫn: PGS. Đinh Thị Bảo Hoa
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Bản đồ, Viễn thám và Hệ thống thông tin địa lý
• Đề tài: Nghiên Cứu Ranh Giới Biển Các Tỉnh Từ Bình Thuận Đến Cà Mau Bằng Công Nghệ GIS
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN
• 1.1. TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN
• 1.2. CÁC CƠ SỞ PHÁP LÝ VỀ VÙNG BIỂN VÀ RANH GIỚI TRÊN BIỂN
• 1.3. CƠ SỞ ĐỊA LÝ - MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ THUẬT NGỮ LIÊN QUAN
• 1.4. CƠ SỞ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ - GIS TRONG VIỆC XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN
• 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG TRONG LUẬN ÁN
• 1.6. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU
• 1.7. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA GIS
• 2.1. PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ ĐIỀU KIỆN KINH TẾ - XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN CỨU
• 2.2. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ KHU VỰC NGHIÊN CỨU
• 2.3. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN
• 2.4. ĐIỀU KIỆN KINH TẾ XÃ HỘI
• 2.5. ỨNG DỤNG GIS PHÂN TÍCH DỮ LIỆU XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN VÙNG NỘI THỦY
• 2.6. NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG CÔNG NGHỆ GIS TRONG VIỆC XÁC LẬP RANH GIỚI
• 2.7. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG ÁN XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN KHU VỰC NỘI THỦY TỪ TỈNH BÌNH THUẬN ĐẾN TỈNH CÀ MAU
• 3.1. QUY TRÌNH XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN VÙNG NỘI THỦY
• 3.2. XÁC ĐỊNH HƯỚNG CHUNG CỦA BỜ BIỂN
• 3.3. XÁC ĐỊNH RANH GIỚI VÙNG NỘI THỦY DỰA VÀO CÁC ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÝ
• 3.3.1. Tỉnh Bình Thuận với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
• 3.3.2. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với thành phố Hồ Chí Minh
• 3.3.3. Thành phố Hồ Chí Minh với tỉnh Tiền Giang
• 3.3.4. Tỉnh Tiền Giang với tỉnh Bến Tre
• 3.3.5. Tỉnh Bến Tre với tỉnh Trà Vinh
• 3.3.6. Tỉnh Trà Vinh với tỉnh Sóc Trăng
• 3.3.7. Tỉnh Sóc Trăng với tỉnh Bạc Liêu
• 3.3.8. Tỉnh Bạc Liêu với tỉnh Cà Mau
• 3.3.9. Huyện đảo Côn Đảo thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với các tỉnh liên quan
• 3.4. KIỂM CHUNG KẾT QUẢ
• 3.5. XÂY DỰNG CƠ SỞ DỮ LIỆU VỀ ĐỊA GIỚI HÀNH CHÍNH
• 3.5.1. Dữ liệu đầu vào
• 3.5.2. Xây dựng cơ sở dữ liệu
• 3.5.3. Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu địa giới hành chính Việt Nam
• 3.5.4. Xây dựng bản đồ địa giới hành chính tra cứu trên Web
• 3.6. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN TỚI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: CƠ SỞ PHÁP LÝ CỦA VIỆC XÁC ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN KHU VỰC NỘI THỦY VIỆT NAM
• PHỤ LỤC 2: VAI TRÒ CỦA CÁC ĐẢO TRONG PHÂN ĐỊNH RANH GIỚI TRÊN BIỂN

I. Giới thiệu về ranh giới biển

Nghiên cứu ranh giới biển các tỉnh từ Bình Thuận đến Cà Mau là một nhiệm vụ quan trọng trong quản lý tài nguyên biển. Việc xác định ranh giới này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các địa phương mà còn hỗ trợ trong việc quản lý và khai thác tài nguyên thiên nhiên. Công nghệ GIS đóng vai trò then chốt trong việc xác định ranh giới, cho phép tích hợp và phân tích dữ liệu không gian một cách hiệu quả. Theo nghiên cứu, việc xác định ranh giới biển cần dựa trên các cơ sở pháp lý và thực tiễn địa lý, nhằm đảm bảo tính chính xác và hợp pháp trong quản lý tài nguyên biển.

1.1. Tầm quan trọng của việc xác định ranh giới biển

Việc xác định ranh giới biển có ý nghĩa quan trọng trong việc quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Các tỉnh ven biển như Bình Thuận và Cà Mau có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Theo các chuyên gia, việc xác định ranh giới rõ ràng sẽ giúp các cơ quan chức năng thực hiện các nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên biển. Điều này cũng góp phần vào việc thực thi chủ quyền và pháp lý của Việt Nam trên biển, đảm bảo quyền lợi cho các địa phương trong việc khai thác và sử dụng tài nguyên biển.

II. Cơ sở lý luận về ranh giới biển

Cơ sở lý luận cho việc xác định ranh giới biển bao gồm các khái niệm pháp lý và địa lý. Các văn bản pháp luật như Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của các quốc gia ven biển. Công nghệ GIS được sử dụng để phân tích và xác định các yếu tố địa lý ảnh hưởng đến ranh giới biển. Việc áp dụng GIS giúp tạo ra các bản đồ địa lý chính xác, từ đó hỗ trợ cho việc quản lý và quy hoạch sử dụng đất. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng GIS trong xác định ranh giới biển không chỉ nâng cao độ chính xác mà còn tiết kiệm thời gian và chi phí.

2.1. Các cơ sở pháp lý về ranh giới biển

Các cơ sở pháp lý về ranh giới biển bao gồm các hiệp định quốc tế và quy định của pháp luật Việt Nam. Theo UNCLOS, mỗi quốc gia có quyền xác định ranh giới lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế của mình. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ tài nguyên biển và thực thi quyền lợi quốc gia. Tại Việt Nam, các văn bản pháp luật như Luật Biển Việt Nam cũng quy định rõ về việc xác định và quản lý ranh giới biển. Việc nắm vững các cơ sở pháp lý này là cần thiết để đảm bảo tính hợp pháp trong các hoạt động quản lý và khai thác tài nguyên biển.

III. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu trong luận án này chủ yếu dựa vào công nghệ GIS và phân tích không gian. Việc sử dụng GIS cho phép tích hợp nhiều loại dữ liệu khác nhau, từ đó xác định ranh giới biển một cách chính xác. Các bước nghiên cứu bao gồm thu thập dữ liệu địa lý, phân tích các yếu tố tự nhiên và kinh tế xã hội, và cuối cùng là xây dựng bản đồ ranh giới biển. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc áp dụng GIS trong xác định ranh giới biển không chỉ nâng cao độ chính xác mà còn tiết kiệm thời gian và chi phí.

3.1. Quy trình nghiên cứu

Quy trình nghiên cứu bao gồm các bước từ thu thập dữ liệu, phân tích, đến xác định ranh giới biển. Đầu tiên, dữ liệu địa lý được thu thập từ các nguồn khác nhau như bản đồ địa hình, ảnh vệ tinh và các cơ sở dữ liệu GIS. Sau đó, dữ liệu này được phân tích để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ranh giới biển như điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và các yếu tố pháp lý. Cuối cùng, kết quả phân tích được sử dụng để xây dựng bản đồ ranh giới biển, từ đó hỗ trợ cho việc quản lý và bảo vệ tài nguyên biển.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc xác định ranh giới biển từ Bình Thuận đến Cà Mau đã đạt được nhiều thành công. Các bản đồ ranh giới biển được xây dựng từ dữ liệu GIS đã cung cấp thông tin chính xác về ranh giới hành chính trên biển. Điều này không chỉ giúp các cơ quan chức năng trong việc quản lý tài nguyên mà còn hỗ trợ cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển bền vững. Hệ thống thông tin địa lý cũng đã được áp dụng để theo dõi và quản lý tài nguyên biển một cách hiệu quả.

4.1. Ứng dụng trong quản lý tài nguyên biển

Kết quả nghiên cứu có thể được ứng dụng trong quản lý tài nguyên biển tại các tỉnh ven biển. Việc xác định ranh giới rõ ràng sẽ giúp các cơ quan chức năng thực hiện các nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên biển. Hệ thống thông tin địa lý cũng có thể được sử dụng để theo dõi và quản lý tài nguyên biển một cách hiệu quả, từ đó đảm bảo quyền lợi cho các địa phương trong việc khai thác và sử dụng tài nguyên biển.