Luận án tiến sĩ về các nhân tố tác động đến thị trường nợ xấu tại Việt Nam

• Tác giả: Phạm Thị Trúc Quỳnh
• Người hướng dẫn: GS.TS Nguyễn Văn Nam
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
• Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân Hàng
• Đề tài: Nghiên Cứu Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Thị Trường Nợ Xấu Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ NỢ XẤU VÀ THỊ TRƯỜNG NỢ XẤU
• 1.1. Tổng quan các tài liệu nghiên cứu
• 1.2. Các quan điểm về nợ xấu
• 1.3. Các nhân tố tác động đến nợ xấu
• 1.4. Các biện pháp xử lý nợ xấu
• 1.5. Các nhân tố tác động đến thị trường nợ xấu
• 1.5.1. Lý thuyết về thị trường
• 1.5.2. Lý thuyết về hành vi gia nhập thị trường
• 1.6. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG NỢ XẤU TẠI VIỆT NAM VÀ KINH NGHIỆM XỬ LÝ NỢ XẤU Ở CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI
• 2.1. Quá trình phát triển kinh tế và nguyên nhân phát sinh nợ xấu
• 2.1.1. Bối cảnh phát triển kinh tế xã hội Việt Nam 2005 – 2018
• 2.2. Hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng Việt Nam
• 2.3. Thực trạng thị trường nợ xấu tại Việt Nam
• 2.3.1. Thực trạng nợ xấu tại Việt Nam
• 2.3.2. Thực trạng thị trường nợ xấu tại Việt Nam
• 2.3.3. Cơ chế chính sách và hành lang pháp lý liên quan đến thị trường nợ xấu tại Việt Nam
• 2.3.3.1. Điều kiện tham gia thị trường nợ xấu tại Việt Nam
• 2.3.3.2. Những vấn đề về quyền sở hữu tài sản và quyền chuyển giao sở hữu tài sản liên quan đến việc mua bán các khoản nợ xấu
• 2.3.3.3. Phương pháp định giá các khoản nợ xấu và nghĩa vụ tài chính của các hoạt động mua bán nợ xấu
• 2.4. Kinh nghiệm xử lý nợ xấu thông qua thị trường nợ ở một số nước trên thế giới
• 2.4.1. Kinh nghiệm xử lý nợ xấu ở một số nước
• 2.4.2. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam về xử lý nợ xấu thông qua thị trường
• 2.5. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Mẫu giả thiết về thị trường nợ xấu
• 3.1.1. Cơ chế hình thành thị trường nợ xấu
• 3.1.2. Các nhân tố tác động đến quyết định tham gia thị trường nợ xấu
• 3.1.3. Thước đo và các nhân tố tác động đến phúc lợi trên thị trường nợ xấu
• 3.2. Mô hình phân tích thực nghiệm và kỹ thuật ước tính
• 3.2.1. Mô hình Logistic nhị phân
• 3.2.2. Mô hình Logistic đa thức
• 3.2.3. Các biến và định nghĩa các biến được đưa vào mô hình phân tích
• 3.3. Số liệu và thu thập số liệu nghiên cứu
• 3.3.1. Số liệu thứ cấp
• 3.3.2. Số liệu sơ cấp
• 3.4. Chuyển đổi số liệu và kiểm định tính độc lập các biến trong mô hình
• 3.4.1. Chuyển đổi số liệu phân tích
• 3.4.2. Kiểm định tính độc lập của các biến trong mô hình nghiên cứu
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Thống kê miêu tả
• 4.2. Các nhân tố tác động đến quyết định tham gia thị trường của người bán
• 4.2.1. Sự tác động của các biến phản ánh mức độ tiếp cận thông tin
• 4.2.2. Sự tác động của các biến phản ánh nhận thức về thị trường
• 4.2.3. Sự tác động của các biến phản ánh thuộc tính của các khoản nợ
• 4.2.4. Sự tác động của các biến kinh tế vĩ mô và bối cảnh của doanh nghiệp
• 4.3. Các nhân tố tác động đến quyết định tham gia thị trường của người mua
• 4.3.1. Sự tác động của các biến phản ánh mức độ tiếp cận thông tin
• 4.3.2. Sự tác động của các biến phản ánh nhận thức về thị trường
• 4.3.3. Sự tác động của các biến phản ánh thuộc tính của các khoản nợ
• 4.3.4. Sự tác động của các biến kinh tế vĩ mô và bối cảnh của doanh nghiệp
• 4.4. Các nhân tố tác động đến phúc lợi xã hội trên thị trường nợ xấu
• 4.4.1. Phúc lợi trên thị trường nằm trong khoảng từ 0,68 đến 0,75
• 4.4.2. Phúc lợi trên thị trường nằm trong khoảng từ 0,76 đến 0,83
• 4.4.3. Phúc lợi trên thị trường nằm trong khoảng từ 0,84 đến 0,90
• 4.5. Kết luận chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• 5.1. Hạn chế của luận án và hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.1.1. Đối với chính phủ
• 5.1.2. Đối với các tổ chức tín dụng và các doanh nghiệp
• 5.2. Các giải pháp nhằm gia tăng quyết định mua bán trên thị trường nợ xấu
• 5.2.1. Tăng tính công khai minh bạch thông tin về thị trường và hàng hóa
• 5.2.2. Đa dạng các thành phần tham gia thị trường
• 5.2.3. Cần tổ chức thị trường tập trung dưới dạng một sàn giao dịch nợ
• 5.2.4. Xây dựng hệ thống cơ sở xác định giá bán nợ xấu
• 5.2.5. Chú trọng các chính sách phát triển ngành nghề
• 5.3. Giải pháp gia tăng phúc lợi xã hội trên thị trường nợ xấu
• 5.3.1. Các kịch bản chính sách dưới góc độ phúc lợi xã hội
• 5.3.2. So sánh kịch bản phúc lợi xã hội và lựa chọn chính sách phát triển
• 5.4. Kết luận chương 5
• PHẦN KẾT LUẬN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Cơ sở lý thuyết và tổng quan nghiên cứu về nợ xấu và thị trường nợ xấu

Nợ xấu đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng trong nền kinh tế Việt Nam, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống tài chính. Thị trường nợ xấu tại Việt Nam đang trong quá trình hình thành và phát triển, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng nhân tố ảnh hưởng đến nợ xấu tại Việt Nam bao gồm các yếu tố kinh tế vĩ mô, chính sách quản lý và hành vi của các tổ chức tín dụng. Việc hiểu rõ các nguyên nhân nợ xấu là rất quan trọng để có thể đưa ra các giải pháp hiệu quả. Theo các chuyên gia, việc xử lý nợ xấu thông qua quản lý nợ xấu và chính sách nợ xấu là cần thiết để cải thiện tình hình hiện tại.

1.1 Tổng quan các tài liệu nghiên cứu

Nghiên cứu về thị trường nợ xấu đã được thực hiện ở nhiều quốc gia, nhưng tại Việt Nam, lĩnh vực này vẫn còn mới mẻ. Các tài liệu hiện có chủ yếu tập trung vào tình hình nợ xấu và các biện pháp xử lý. Việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường nợ xấu sẽ giúp các nhà quản lý có cái nhìn tổng quan hơn về thực trạng và đưa ra các giải pháp phù hợp. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng tác động của nợ xấu không chỉ ảnh hưởng đến các tổ chức tín dụng mà còn đến toàn bộ nền kinh tế, gây ra sự bất ổn và ảnh hưởng đến tín dụng ngân hàng.

1.2 Các quan điểm về nợ xấu

Nợ xấu được định nghĩa là các khoản nợ không thể thu hồi, gây ra áp lực lớn cho các tổ chức tín dụng. Các quan điểm về nợ xấu tại Việt Nam thường tập trung vào nguyên nhân và hệ quả của nó. Theo các chuyên gia, nguyên nhân nợ xấu chủ yếu đến từ việc quản lý rủi ro kém và sự thiếu minh bạch trong thông tin. Việc hiểu rõ các tác động của nợ xấu đến nền kinh tế sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách đưa ra các biện pháp hiệu quả hơn. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chính sách nợ xấu cần phải được cải thiện để tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc xử lý nợ xấu.

II. Thực trạng thị trường nợ xấu tại Việt Nam

Thị trường nợ xấu tại Việt Nam đã có những bước phát triển nhất định nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Từ năm 2011 đến 2018, tỷ lệ nợ xấu tại Việt Nam đã giảm xuống dưới 3%, tuy nhiên, quy mô nợ xấu vẫn còn lớn. Các tổ chức tín dụng vẫn gặp khó khăn trong việc xử lý nợ xấu do thiếu thông tin và cơ chế pháp lý rõ ràng. Tình hình nợ xấu hiện tại cho thấy cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn để cải thiện tình hình. Việc xây dựng một thị trường tài chính minh bạch và hiệu quả sẽ giúp các tổ chức tín dụng dễ dàng hơn trong việc xử lý nợ xấu.

2.1 Thực trạng nợ xấu tại Việt Nam

Thực trạng nợ xấu tại Việt Nam cho thấy rằng mặc dù đã có những nỗ lực trong việc xử lý, nhưng vẫn còn nhiều khoản nợ chưa được giải quyết triệt để. Các tổ chức tín dụng cần phải cải thiện quy trình quản lý nợ xấu và tăng cường tính minh bạch trong thông tin. Rủi ro tín dụng vẫn là một vấn đề lớn, ảnh hưởng đến khả năng cho vay và phát triển của các ngân hàng. Việc hiểu rõ tình hình nợ xấu sẽ giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định đúng đắn hơn.

2.2 Cơ chế chính sách và hành lang pháp lý liên quan đến thị trường nợ xấu

Cơ chế chính sách và hành lang pháp lý hiện tại chưa đủ mạnh để hỗ trợ thị trường nợ xấu phát triển. Các quy định về quản lý nợ xấu cần phải được cải thiện để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng trong việc xử lý nợ xấu. Việc xây dựng một chính sách nợ xấu rõ ràng và minh bạch sẽ giúp các tổ chức tín dụng có thể hoạt động hiệu quả hơn. Các nhà hoạch định chính sách cần phải xem xét lại các quy định hiện hành để đảm bảo rằng thị trường nợ xấu có thể phát triển bền vững.

III. Mô hình và phương pháp nghiên cứu

Mô hình nghiên cứu được xây dựng dựa trên lý thuyết cung cầu và các nhân tố tác động đến thị trường nợ xấu. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc thu thập dữ liệu từ các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia thị trường. Việc sử dụng mô hình Logistic nhị phân và đa thức sẽ giúp đánh giá chính xác hơn các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia thị trường của người mua và người bán. Phân tích dữ liệu sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về tình hình nợ xấu tại Việt Nam.

3.1 Mẫu giả thiết về thị trường nợ xấu

Mẫu giả thiết được xây dựng dựa trên các yếu tố như thông tin, nhận thức về thị trường và thuộc tính của các khoản nợ. Việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia thị trường sẽ giúp các nhà quản lý có cái nhìn rõ hơn về thực trạng thị trường nợ xấu. Các yếu tố này sẽ được phân tích để đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm phát triển thị trường nợ xấu tại Việt Nam.

3.2 Phương pháp thu thập số liệu

Phương pháp thu thập số liệu bao gồm việc sử dụng bảng hỏi và phỏng vấn trực tiếp các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp. Việc thu thập dữ liệu sẽ giúp đánh giá chính xác hơn các nhân tố tác động đến thị trường nợ xấu. Số liệu thu thập sẽ được phân tích bằng phần mềm SPSS để đưa ra các kết quả đáng tin cậy. Phân tích dữ liệu sẽ giúp xác định rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia thị trường của người mua và người bán.