I. Doanh nghiệp vừa và nhỏ
Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, chiếm khoảng 96% tổng số doanh nghiệp và tạo ra 47% việc làm. Tuy nhiên, khả năng đổi mới của các doanh nghiệp này thường bị hạn chế do thiếu nguồn lực và năng lực. Nghiên cứu chỉ ra rằng, mặc dù 53% SMEs tham gia vào các hoạt động đổi mới, phần lớn các hoạt động này không dựa trên nghiên cứu và phát triển (R&D) và có quy mô đầu tư nhỏ. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc hỗ trợ từ chính phủ và các chính sách phù hợp để nâng cao năng lực đổi mới của SMEs.
1.1. Đặc điểm doanh nghiệp
Đặc điểm doanh nghiệp như quy mô, ngành nghề, và nguồn lực có ảnh hưởng đáng kể đến khả năng đổi mới. Các SMEs tại Quảng Ninh thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn và công nghệ, dẫn đến hạn chế trong việc thực hiện các hoạt động đổi mới sáng tạo. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, các doanh nghiệp có quy mô lớn hơn thường có khả năng đổi mới tốt hơn do có nhiều nguồn lực và kinh nghiệm hơn.
1.2. Thách thức đổi mới
Thách thức đổi mới mà các SMEs phải đối mặt bao gồm thiếu nguồn lực tài chính, hạn chế về công nghệ, và khó khăn trong việc tiếp cận thị trường. Nghiên cứu cho thấy, các doanh nghiệp tại Quảng Ninh cần sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương để vượt qua các rào cản này và phát triển năng lực đổi mới.
II. Năng lực đổi mới
Năng lực đổi mới của doanh nghiệp được đánh giá thông qua quá trình đổi mới, từ việc tạo ra ý tưởng đến việc chuyển đổi và phổ biến các sản phẩm, dịch vụ mới. Nghiên cứu sử dụng khung Innovation Value Chain (IVC) để phân tích các giai đoạn này. Kết quả cho thấy, các yếu tố như nguồn lực, môi trường kinh doanh, và sự hỗ trợ từ chính phủ có ảnh hưởng lớn đến năng lực đổi mới của doanh nghiệp.
2.1. Khả năng đổi mới
Khả năng đổi mới của doanh nghiệp được đo lường thông qua khả năng tạo ra ý tưởng mới, chuyển đổi ý tưởng thành sản phẩm, và phổ biến sản phẩm ra thị trường. Nghiên cứu chỉ ra rằng, các doanh nghiệp có khả năng đổi mới cao thường có sự hỗ trợ từ các nguồn lực bên ngoài và môi trường kinh doanh thuận lợi.
2.2. Chiến lược đổi mới
Chiến lược đổi mới là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tăng cường năng lực đổi mới. Nghiên cứu cho thấy, các doanh nghiệp áp dụng chiến lược đổi mới hiệu quả thường có khả năng cạnh tranh cao hơn và đạt được thành công trong dài hạn.
III. Bằng chứng từ các doanh nghiệp tại Quảng Ninh
Nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ khảo sát DDCI Quang Ninh 2019 để phân tích mối quan hệ giữa đặc điểm doanh nghiệp và năng lực đổi mới. Kết quả cho thấy, các doanh nghiệp có quy mô lớn hơn và có sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương thường có năng lực đổi mới cao hơn. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc áp dụng khung IVC giúp các doanh nghiệp xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình đổi mới và từ đó đề ra các chiến lược phù hợp.
3.1. Phát triển doanh nghiệp
Phát triển doanh nghiệp là mục tiêu quan trọng của các SMEs tại Quảng Ninh. Nghiên cứu cho thấy, việc nâng cao năng lực đổi mới giúp doanh nghiệp tăng trưởng bền vững và cạnh tranh hiệu quả trên thị trường.
3.2. Thành công doanh nghiệp
Thành công doanh nghiệp được đo lường thông qua khả năng đổi mới và tăng trưởng. Nghiên cứu chỉ ra rằng, các doanh nghiệp có năng lực đổi mới cao thường đạt được thành công trong dài hạn và có khả năng thích ứng tốt với các thay đổi của thị trường.