I. Giới thiệu và tính cấp thiết của đề tài
Ứng dụng chỉ số WQI đánh giá chất lượng nước mặt tại quận Hoàng Mai, Hà Nội là một nghiên cứu quan trọng trong bối cảnh ô nhiễm môi trường nước đang trở thành vấn đề nghiêm trọng tại các đô thị lớn. Quận Hoàng Mai, với sự phát triển kinh tế mạnh mẽ và mật độ dân cư cao, đối mặt với tình trạng ô nhiễm nước mặt do nước thải sinh hoạt, công nghiệp và y tế. Nghiên cứu này nhằm đánh giá chất lượng nước mặt thông qua chỉ số WQI, một công cụ hiệu quả để tổng hợp và đánh giá các thông số lý-hóa-sinh của nước. WQI giúp cung cấp thông tin dễ hiểu cho cộng đồng và nhà quản lý, từ đó đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng nước.
1.1. Bối cảnh và mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá chất lượng nước mặt tại quận Hoàng Mai thông qua chỉ số WQI. Mục tiêu tổng quát là phân tích diễn biến chất lượng nước, xác định nguyên nhân ô nhiễm và đề xuất giải pháp cải thiện. Các mục tiêu cụ thể bao gồm lấy mẫu, phân tích các thông số môi trường, ứng dụng WQI để đánh giá hiện trạng, và đề xuất các biện pháp quản lý bền vững.
1.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc vận dụng kiến thức vào thực tế, đồng thời là cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về công nghệ xử lý nước. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng cho các cơ quan quản lý nhà nước trong việc đưa ra các biện pháp quản lý và cải thiện chất lượng nước mặt tại quận Hoàng Mai.
II. Tổng quan tài liệu và cơ sở lý luận
Nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận về môi trường và tài nguyên nước theo các quy định pháp lý hiện hành. Chỉ số WQI được định nghĩa là công cụ tổng hợp các thông số chất lượng nước, giúp đánh giá định lượng và khả năng sử dụng của nguồn nước. Các nguyên tắc xây dựng WQI bao gồm tính phù hợp, chính xác, nhất quán, liên tục, sẵn có và có thể so sánh. Nghiên cứu cũng tham khảo các quy định pháp lý như Luật Bảo vệ Môi trường 2014 và Luật Tài nguyên Nước 2012.
2.1. Tình hình ô nhiễm nước mặt tại Hà Nội
Hà Nội đối mặt với tình trạng ô nhiễm nước mặt nghiêm trọng do nước thải sinh hoạt, công nghiệp và y tế. Các sông chính như sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu và sông Sét đang bị ô nhiễm nặng nề. Hệ thống thoát nước và xử lý nước thải chưa đáp ứng được nhu cầu, dẫn đến tình trạng ô nhiễm ngày càng gia tăng.
2.2. Ứng dụng chỉ số WQI trong đánh giá chất lượng nước
Chỉ số WQI được sử dụng rộng rãi trong đánh giá chất lượng nước do tính khái quát và dễ hiểu. Nghiên cứu này áp dụng WQI để đánh giá chất lượng nước mặt tại quận Hoàng Mai, từ đó cung cấp thông tin tổng hợp về tình trạng ô nhiễm và đề xuất các giải pháp cải thiện.
III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả
Nghiên cứu sử dụng các phương pháp thu thập số liệu thứ cấp, lấy mẫu thực địa, phân tích trong phòng thí nghiệm và ứng dụng chỉ số WQI để đánh giá chất lượng nước. Các thông số được phân tích bao gồm pH, DO, COD, BOD5, NH4+, PO43- và coliform. Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng nước mặt tại quận Hoàng Mai đang ở mức ô nhiễm nghiêm trọng, đặc biệt là tại các sông và hồ chính.
3.1. Kết quả đánh giá chất lượng nước
Kết quả tính toán WQI cho thấy chất lượng nước tại các sông và hồ trên địa bàn quận Hoàng Mai đều ở mức kém, với các thông số như BOD5, COD và NH4+ vượt quá tiêu chuẩn cho phép. Điều này phản ánh tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng do nước thải sinh hoạt và công nghiệp.
3.2. Nguyên nhân và giải pháp
Nguyên nhân chính gây ô nhiễm nước mặt tại quận Hoàng Mai là do nước thải sinh hoạt, công nghiệp và y tế chưa được xử lý triệt để. Nghiên cứu đề xuất các giải pháp như nâng cấp hệ thống thoát nước, xây dựng các nhà máy xử lý nước thải và tăng cường quản lý môi trường.
