I. Giới thiệu luận văn thạc sĩ
Luận văn thạc sĩ này tập trung vào tính toán cân bằng nước trong lưu vực sông Thạch Hãn, tỉnh Quảng Trị. Nghiên cứu nhằm đánh giá hiện trạng và đề xuất giải pháp quản lý tài nguyên nước hiệu quả. Lưu vực sông Thạch Hãn có diện tích 2.660 km², chiếm 56% diện tích tỉnh Quảng Trị, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, việc khai thác và sử dụng nguồn nước hiện nay còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng khan hiếm nước và ô nhiễm môi trường.
1.1 Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của luận văn thạc sĩ là xây dựng mô hình tính toán cân bằng nước sử dụng mô hình thủy văn MIKE BASIN. Nghiên cứu nhằm đánh giá hiện trạng sử dụng nước, dự báo nhu cầu nước trong tương lai và đề xuất các giải pháp quản lý tài nguyên nước bền vững. Lưu vực sông Thạch Hãn được chọn làm đối tượng nghiên cứu do tầm quan trọng của nó đối với tỉnh Quảng Trị.
1.2 Ý nghĩa thực tiễn
Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc quản lý tài nguyên nước tại Quảng Trị. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định chính xác về phân bổ nguồn nước, đảm bảo cân bằng giữa nhu cầu sử dụng và khả năng cung cấp. Đồng thời, nghiên cứu cũng góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững khu vực.
II. Đặc điểm tự nhiên và kinh tế xã hội lưu vực sông Thạch Hãn
Lưu vực sông Thạch Hãn nằm trong phạm vi từ 16°18' đến 16°54' vĩ độ Bắc và từ 106°36' đến 107°18' kinh độ Đông. Địa hình lưu vực được chia thành các vùng: cát ven biển, đồng bằng, đồi núi thấp và núi cao. Thủy văn của lưu vực chịu ảnh hưởng lớn từ lượng mưa hàng năm, trung bình đạt 2.400 mm. Kinh tế - xã hội của khu vực chủ yếu dựa vào nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ, với sự phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây.
2.1 Đặc điểm địa lý tự nhiên
Lưu vực sông Thạch Hãn có địa hình đa dạng, từ đồng bằng ven biển đến núi cao. Vùng cát ven biển có nguy cơ di chuyển chiếm chỗ của đồng bằng, trong khi vùng núi cao thích hợp cho phát triển lâm nghiệp. Thổ nhưỡng của lưu vực cũng đa dạng, với đất bazan ở khu vực Khe Sanh và đất sa phiến thạch ở Lao Bảo.
2.2 Tình hình kinh tế xã hội
Kinh tế của lưu vực sông Thạch Hãn chủ yếu dựa vào nông nghiệp, với các cây trồng chính như lúa, cà phê và cao su. Công nghiệp và dịch vụ cũng đang phát triển mạnh, đặc biệt là ở thị xã Đông Hà. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế cũng kéo theo những thách thức về quản lý tài nguyên nước và bảo vệ môi trường.
III. Phương pháp tính toán cân bằng nước
Nghiên cứu sử dụng mô hình thủy văn MIKE BASIN để tính toán cân bằng nước trong lưu vực sông Thạch Hãn. Mô hình này cho phép mô phỏng dòng chảy, đánh giá nhu cầu sử dụng nước và dự báo tình trạng khan hiếm nước trong tương lai. Các dữ liệu đầu vào bao gồm lượng mưa, dòng chảy, nhu cầu sử dụng nước và các thông số thủy văn khác.
3.1 Giới thiệu mô hình MIKE BASIN
Mô hình MIKE BASIN là công cụ mạnh mẽ trong nghiên cứu thủy văn, cho phép mô phỏng và đánh giá các kịch bản sử dụng nước khác nhau. Mô hình này được sử dụng rộng rãi trong quản lý lưu vực sông và đánh giá tài nguyên nước.
3.2 Kết quả tính toán
Kết quả tính toán cho thấy lưu vực sông Thạch Hãn đang đối mặt với tình trạng thiếu nước vào mùa khô, đặc biệt là ở các khu vực hạ lưu. Nghiên cứu đề xuất các giải pháp như tăng cường trữ nước, cải thiện hiệu quả sử dụng nước và quản lý tổng hợp tài nguyên nước.
