I. Bất định chính sách kinh tế và tác động đến hệ thống ngân hàng
Bất định chính sách kinh tế (EPU) là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống ngân hàng (HTNH). Các lý thuyết kinh tế của Keynes, Friedman và Minsky chỉ ra rằng EPU tạo ra tác động tiêu cực đến các chủ thể kinh tế, bao gồm các ngân hàng, và có thể dẫn đến bất ổn tài chính. Nghiên cứu này tập trung vào tác động của bất định chính sách kinh tế toàn cầu (GEPU) đến ổn định hệ thống ngân hàng ở 116 quốc gia từ năm 2008 đến 2020. Kết quả cho thấy GEPU làm giảm điểm số Z và tăng tỷ lệ nợ xấu (NPL), chứng minh tác động tiêu cực của EPU đến HTNH.
1.1. Khái niệm và đo lường bất định chính sách kinh tế
Bất định chính sách kinh tế được định nghĩa là sự không chắc chắn trong việc thực thi các chính sách kinh tế vĩ mô. Nghiên cứu sử dụng chỉ số GEPU, được tính toán dựa trên logarit cơ số tự nhiên của giá trị trung bình trong 12 tháng. Các biến kiểm soát bao gồm tỷ lệ vốn chủ sở hữu, quy mô hệ thống ngân hàng, và các yếu tố vĩ mô như tăng trưởng kinh tế, lạm phát, và tỷ lệ thất nghiệp.
1.2. Tác động của bất định chính sách kinh tế đến HTNH
Kết quả nghiên cứu cho thấy tác động của bất định chính sách kinh tế làm giảm điểm số Z và tăng tỷ lệ nợ xấu, chứng minh rằng EPU là yếu tố bất lợi cho ổn định hệ thống ngân hàng. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây của Phan et al. (2020) và Shabir et al. (2021), cho thấy EPU không chỉ ảnh hưởng đến quốc gia sở tại mà còn lan truyền sang các quốc gia khác thông qua các kênh truyền dẫn tài chính.
II. Ổn định hệ thống ngân hàng và các yếu tố ảnh hưởng
Ổn định hệ thống ngân hàng là yếu tố then chốt đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Nghiên cứu này sử dụng hai chỉ số chính để đo lường sự ổn định của HTNH: điểm số Z và tỷ lệ nợ xấu (NPL). Các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định tài chính bao gồm đặc điểm hoạt động của ngân hàng, quy mô hệ thống, và các biến vĩ mô như lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp.
2.1. Khái niệm và đo lường ổn định hệ thống ngân hàng
Ổn định hệ thống ngân hàng được định nghĩa là khả năng duy trì hoạt động ổn định của các ngân hàng trong hệ thống, không xảy ra khủng hoảng hoặc sụp đổ hàng loạt. Nghiên cứu sử dụng điểm số Z và tỷ lệ nợ xấu (NPL) làm chỉ số đo lường. Điểm số Z phản ánh khả năng chịu đựng rủi ro của ngân hàng, trong khi NPL đo lường chất lượng tín dụng.
2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định HTNH
Các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định hệ thống ngân hàng bao gồm đặc điểm hoạt động của ngân hàng (tỷ lệ vốn chủ sở hữu, quy mô hệ thống), và các biến vĩ mô (lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp). Nghiên cứu chỉ ra rằng tăng vốn chủ sở hữu và quy mô hệ thống có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của GEPU đến HTNH.
III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hồi quy GMM hệ thống hai bước để phân tích dữ liệu từ 116 quốc gia trong giai đoạn 2008-2020. Kết quả cho thấy tác động của bất định chính sách kinh tế làm giảm điểm số Z và tăng tỷ lệ nợ xấu, chứng minh rằng GEPU là yếu tố bất lợi cho ổn định hệ thống ngân hàng. Nghiên cứu cũng đề xuất các hàm ý quản trị cho chính phủ và các nhà quản trị ngân hàng.
3.1. Phương pháp hồi quy GMM
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hồi quy GMM hệ thống hai bước để phân tích dữ liệu. Phương pháp này giúp giải quyết vấn đề nội sinh và đảm bảo tính chính xác của kết quả. Các biến phụ thuộc bao gồm điểm số Z và tỷ lệ nợ xấu (NPL), trong khi biến độc lập chính là chỉ số GEPU.
3.2. Kết quả nghiên cứu và hàm ý quản trị
Kết quả nghiên cứu cho thấy tác động của bất định chính sách kinh tế làm giảm điểm số Z và tăng tỷ lệ nợ xấu. Nghiên cứu đề xuất các hàm ý quản trị, bao gồm tăng vốn chủ sở hữu, quy mô hệ thống ngân hàng, và kiểm soát các yếu tố vĩ mô như lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp để giảm thiểu tác động tiêu cực của GEPU.
