Giải Pháp Phát Triển Các Loại Hình Dịch Vụ Ngân Hàng Của Các NHTM Việt Nam

Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế thị trường. NHTM là công ty kinh doanh chuyên cung cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành dịch vụ tài chính. NHTM nhận các khoản ký thác để cho vay hay tài trợ và đầu tư. NHTM là một loại hình công ty TNHH được thiết lập nhằm mục đích nhận tiền ký thác và thực hiện các nghiệp vụ hối đoái, nghiệp vụ hối phiếu, chiết khấu và những hình thức vay mượn hay tín dụng khác. NHTM thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan. NHTM trước hết phải là một tổ chức tín dụng và thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng, tức là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung thường xuyên là: nhận tiền gửi, sử dụng tiền này để cho vay và cung ứng các dịch vụ thanh toán.

Luật các TCTD của Việt Nam không đưa ra khái niệm cụ thể hoặc giải thích từ ngữ đối với khái niệm dịch vụ ngân hàng mà chỉ đề cập đến thuật ngữ hoạt động ngân hàng. Hoạt động ngân hàng được chia theo 4 mảng lớn: Huy động vốn; Tín dụng; Thanh toán và ngân quỹ; và các hoạt động khác. Trong thực tiễn và lý luận ở VN, đã có những quan niệm khác nhau về dịch vụ ngân hàng. Có quan điểm cho rằng hoạt động ngân hàng được chia làm 2 loại: Hoạt động nghiệp vụ, tức hoạt động có tính chất “nghề nghiệp” – Kinh doanh tiền tệ và hoạt động dịch vụ – “làm thuê” theo yêu cầu của khách hàng: hoặc lại phân chia dịch vụ ngân hàng thành những nhóm dịch vụ: nhóm dịch vụ gắn với kinh doanh tiền tệ; nhóm dịch vụ gắn với thanh toán; nhóm dịch vụ ngân quỹ …

Hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ là một trong những rào cản lớn nhất đối với sự phát triển của ngân hàng số tại Việt Nam. Nhiều khu vực, đặc biệt là vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, vẫn còn hạn chế về kết nối internet và cơ sở hạ tầng viễn thông. Điều này gây khó khăn cho việc triển khai các dịch vụ ngân hàng trực tuyến và tiếp cận khách hàng ở những khu vực này. Các ngân hàng cần phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông để cải thiện hạ tầng công nghệ và mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ cho người dân.

Nguồn nhân lực thiếu kỹ năng số là một thách thức khác đối với sự phát triển của chuyển đổi số ngân hàng. Các ngân hàng cần đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng về công nghệ thông tin, phân tích dữ liệu, và quản lý rủi ro. Ngoài ra, cần thu hút và giữ chân các chuyên gia công nghệ hàng đầu để xây dựng và triển khai các giải pháp công nghệ ngân hàng tiên tiến.

Vấn đề an ninh mạng và bảo mật thông tin khách hàng là một mối quan tâm lớn đối với các ngân hàng. Các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi và phức tạp, có thể gây ra thiệt hại lớn về tài chính và uy tín cho ngân hàng. Các ngân hàng cần xây dựng các biện pháp bảo mật mạnh mẽ, bao gồm hệ thống tường lửa, mã hóa dữ liệu, và giám sát an ninh liên tục. Ngoài ra, cần nâng cao nhận thức về an ninh mạng cho nhân viên và khách hàng.

Đầu tư vào công nghệ là yếu tố then chốt để phát triển ngân hàng số. Các ngân hàng cần đầu tư vào các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo trong ngân hàng (AI), blockchain, và điện toán đám mây. AI có thể được sử dụng để tự động hóa các quy trình, cải thiện nâng cao trải nghiệm khách hàng, và phát hiện gian lận. Blockchain có thể được sử dụng để tăng cường tính minh bạch và bảo mật của các giao dịch. Điện toán đám mây có thể giúp giảm chi phí và tăng tính linh hoạt của hệ thống.

Các ngân hàng cần phát triển các sản phẩm và dịch vụ ngân hàng trực tuyến mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng. Các sản phẩm và dịch vụ này có thể bao gồm cho vay trực tuyến, thanh toán di động, và quản lý tài sản cá nhân. Cần tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tiện lợi, dễ sử dụng, và an toàn.

Nâng cao trải nghiệm khách hàng là một yếu tố quan trọng để thu hút và giữ chân khách hàng. Các ngân hàng cần tập trung vào việc cung cấp dịch vụ khách hàng tốt nhất, bao gồm hỗ trợ nhanh chóng, thân thiện, và chuyên nghiệp. Ngoài ra, cần cá nhân hóa dịch vụ để đáp ứng nhu cầu riêng của từng khách hàng. Sử dụng phân tích dữ liệu ngân hàng để hiểu rõ hơn về khách hàng và cung cấp các dịch vụ phù hợp.

Quản lý rủi ro ngân hàng tín dụng là một trong những ưu tiên hàng đầu của các ngân hàng. Cần áp dụng các tiêu chuẩn đánh giá tín dụng chặt chẽ, giám sát tín dụng thường xuyên, và có các biện pháp xử lý nợ xấu hiệu quả. Tăng trưởng tín dụng cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo an toàn và bền vững.

Tuân thủ quy định ngân hàng và phòng chống rửa tiền là một yêu cầu bắt buộc đối với các ngân hàng. Cần xây dựng các hệ thống kiểm soát nội bộ mạnh mẽ, đào tạo nhân viên về phòng chống rửa tiền, và báo cáo các giao dịch đáng ngờ cho cơ quan chức năng. Sử dụng các công cụ regtech và suptech để tự động hóa các quy trình tuân thủ.

Đảm bảo an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu khách hàng là một yếu tố quan trọng để duy trì uy tín và niềm tin của khách hàng. Cần xây dựng các hệ thống bảo mật mạnh mẽ, giám sát an ninh liên tục, và có các biện pháp ứng phó với các cuộc tấn công mạng. Tuân thủ các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Ngân hàng Tiên Phong là một ví dụ điển hình về chuyển đổi số ngân hàng thành công tại Việt Nam. Ngân hàng đã đầu tư mạnh vào công nghệ, phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Kết quả là, ngân hàng đã đạt được tăng trưởng doanh thu ấn tượng, cải thiện hiệu quả hoạt động, và nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Các nghiên cứu cho thấy rằng Fintech đang có tác động lớn đến ngành ngân hàng. Fintech đang tạo ra sự cạnh tranh gay gắt, nhưng cũng mang lại những cơ hội hợp tác. Các ngân hàng cần chủ động hợp tác với Fintech để tận dụng các công nghệ mới và cải thiện dịch vụ.

Ngân hàng xanh và tài chính toàn diện là những xu hướng quan trọng trong tương lai. Các ngân hàng cần tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và hỗ trợ các cộng đồng yếu thế. Điều này không chỉ giúp cải thiện hình ảnh của ngân hàng mà còn tạo ra những cơ hội kinh doanh mới.

Open Banking và Banking as a Service (BaaS) là những mô hình mới đang thay đổi cách thức hoạt động của ngành ngân hàng. Open Banking cho phép các bên thứ ba truy cập vào dữ liệu ngân hàng của khách hàng (với sự đồng ý của khách hàng) để cung cấp các dịch vụ tài chính tốt hơn. BaaS cho phép các công ty không phải ngân hàng cung cấp các dịch vụ ngân hàng thông qua API.