Chính Sách Thí Điểm Chế Định Thừa Phát Lại Tại TP. Hồ Chí Minh: Đánh Giá và Kiến Nghị

Trong thời kỳ kinh tế kế hoạch hóa tập trung, nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Từ khi đổi mới, khu vực tư nhân đóng góp lớn vào phát triển đất nước. Trước yêu cầu cải cách thể chế, quản trị và chất lượng dịch vụ công, nhà nước chuyển giao một số lĩnh vực cho tư nhân. Từ đó, thuật ngữ “xã hội hóa” được sử dụng phổ biến. Các lĩnh vực xã hội hóa nhiều nhất gồm văn hóa, giáo dục, y tế và đạt được những thành tựu đáng kể. Cùng với sự phát triển của kinh tế, gánh nặng của ngành tư pháp tăng lên mỗi năm. Theo báo cáo, một thẩm phán trung bình xét xử 47 vụ án/năm, mỗi cán bộ thi hành bản án phụ trách 200 việc/năm, kèm theo là hàng chục triệu văn bản cần gửi đến người liên quan.

Đề tài hướng đến đánh giá chính sách thí điểm chế định thừa phát lại tại TP.HCM trong bối cảnh nhà nước từng bước xã hội hóa hoạt động tư pháp. Đồng thời, tác động của chế định thừa phát lại đối với các chủ thể liên quan sẽ được phân tích, đặc biệt đối với người dân có nhu cầu hỗ trợ pháp lý nhằm đảm bảo quyền lợi của họ. Ngoài ra, từ góc độ của công chức nhà nước đang làm việc tại cơ quan có khả năng sẽ áp dụng thừa phát lại, đề tài này sẽ đánh giá những thuận lợi và khó khăn khi thí điểm thừa phát lại tại địa phương.

Thực tế là tháng 6/2010, các văn phòng thừa phát lại tại TP.HCM chính thức được thành lập ở quận 1, quận 5, quận 8, quận Bình Thạnh và quận Tân Bình. Qua gần 2 năm thí điểm, các chủ thể liên quan đến thừa phát lại đã có những nhận định khác nhau về chính sách này. Sở Tư pháp TP.HCM đánh giá “Các văn phòng thừa phát lại góp phần giải tải cho cơ quan nhà nước cũng như giải quyết nhu cầu chính đáng của người dân’’.

Đến ngày 01/7/2012, thời gian thí điểm sẽ kết thúc, việc đánh giá hoạt động và những ảnh hưởng của chế định thừa phát lại, cũng như phân tích tính đúng đắn của việc xã hội hóa một số hoạt động tư pháp thông qua thí điểm về thừa phát lại là rất cần thiết để đưa ra những chính sách phù hợp không chỉ cho TP.HCM mà còn là bài học kinh nghiệm cho các tỉnh, thành phố khác trong cả nước.

Đến chương 5, Bộ tiêu chí OECD và kết quả khảo sát được sử dụng để đánh giá tình hình thí điểm. Chương 6 nêu lên những kinh nghiệm quốc tế và đưa ra những kiến nghị chính sách và đồng thời đánh giá tính khả thi cũng như những hạn chế của nghiên cứu. Nghiên cứu gồm có Phần dẫn nhập (chương 1) và 5 chương chính. Chương 2 nêu lên cơ sở lý thuyết về xã hội hóa, phương pháp nghiên cứu và nguồn thông tin.

Để thực hiện mục tiêu trên đây, đề tài tập trung nghiên cứu về chính sách thí điểm thừa phát lại tại địa bàn TP.HCM từ ngày 01/7/2009 đến tháng 4/2012 thông qua phân tích các quy định pháp luật về thừa phát lại, đánh giá hoạt động của thừa phát lại đối với đời sống pháp luật TP.HCM và cảm nhận của khách hàng về dịch vụ thừa phát lại.

Nếu được sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước trong việc kéo dài thời gian thí điểm, mở rộng địa bàn thí điểm, hoàn thiện hệ thống pháp lý, chú trọng đến công tác đào tạo và bổ nhiệm cũng như tăng cường giới thiệu chế định thừa phát lại đến với người dân thì chính sách này sẽ đạt kết quả cao hơn nữa. Bài học từ TP.HCM cũng là kinh nghiệm cho các tỉnh thành khác trong việc áp dụng chính sách về thừa phát lại.

Đề tài không chỉ khái quát về sự hình thành và phát triển của chế định thừa phát lại tại Việt Nam mà còn đánh giá toàn diện quá trình thí điểm tại TP.HCM thông qua việc sử dụng Bộ tiêu chí OECD kết hợp với khảo sát mức độ hài lòng của khách hàng, khảo sát tình hình tổ chức – hoạt động của các văn phòng thừa phát lại và ý kiến của các chuyên gia.

Đến ngày 01/7/2012, thời gian thí điểm sẽ kết thúc, việc đánh giá hoạt động và những ảnh hưởng của chế định thừa phát lại, cũng như phân tích tính đúng đắn của việc xã hội hóa một số hoạt động tư pháp thông qua thí điểm về thừa phát lại là rất cần thiết để đưa ra những chính sách phù hợp không chỉ cho TP.HCM mà còn là bài học kinh nghiệm cho các tỉnh, thành phố khác trong cả nước.

Nếu được sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước trong việc kéo dài thời gian thí điểm, mở rộng địa bàn thí điểm, hoàn thiện hệ thống pháp lý, chú trọng đến công tác đào tạo và bổ nhiệm cũng như tăng cường giới thiệu chế định thừa phát lại đến với người dân thì chính sách này sẽ đạt kết quả cao hơn nữa. Bài học từ TP.HCM cũng là kinh nghiệm cho các tỉnh thành khác.

Đến ngày 01/7/2012, thời gian thí điểm sẽ kết thúc, việc đánh giá hoạt động và những ảnh hưởng của chế định thừa phát lại, cũng như phân tích tính đúng đắn của việc xã hội hóa một số hoạt động tư pháp thông qua thí điểm về thừa phát lại là rất cần thiết để đưa ra những chính sách phù hợp không chỉ cho TP.HCM mà còn là bài học kinh nghiệm cho các tỉnh, thành phố khác trong cả nước.

Nếu được sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước trong việc kéo dài thời gian thí điểm, mở rộng địa bàn thí điểm, hoàn thiện hệ thống pháp lý, chú trọng đến công tác đào tạo và bổ nhiệm cũng như tăng cường giới thiệu chế định thừa phát lại đến với người dân thì chính sách này sẽ đạt kết quả cao hơn nữa. Bài học từ TP.HCM cũng là kinh nghiệm cho các tỉnh thành khác.