Tổng quan nghiên cứu

Sự gắn kết của nhân viên là yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc, năng suất và sự phát triển bền vững của tổ chức. Tại Chi nhánh Công ty TNHH Autogrill VFS F&B tại Đà Nẵng, hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ ẩm thực sân bay, việc gia tăng sự gắn kết nhân viên trở thành ưu tiên chiến lược nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và giữ chân nhân tài. Theo số liệu thu thập từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2024, tỷ lệ phản hồi tiêu cực từ khách hàng chiếm khoảng 28% trên các nền tảng xã hội, đồng thời tỷ lệ nghỉ việc trung bình tăng từ 0,93% năm 2022 lên 2,03% năm 2024, cho thấy dấu hiệu giảm sút sự gắn kết trong một số bộ phận như bếp, nhà hàng và nhóm nhân viên trẻ có thâm niên dưới 1 năm. Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng gắn kết nhân viên tại Autogrill Đà Nẵng, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất chính sách nhằm nâng cao sự gắn kết, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động và sự hài lòng của khách hàng. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào toàn bộ nhân viên thuộc các bộ phận trực tiếp và gián tiếp tại chi nhánh, với dữ liệu thu thập chủ yếu trong năm 2024. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách nhân sự phù hợp, góp phần phát triển nguồn nhân lực bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết gắn kết nhân viên của Kahn (1990), định nghĩa sự gắn kết là sự hiện diện tâm lý và thể chất của nhân viên trong vai trò công việc, bao gồm ba thành phần chính: gắn kết thể chất (physical engagement), gắn kết cảm xúc (emotional engagement) và gắn kết nhận thức (cognitive engagement). Ngoài ra, thang đo Job Engagement Scale (JES) của Rich và cộng sự (2010) được sử dụng để đo lường cụ thể ba khía cạnh này. Các khái niệm bổ trợ bao gồm sự hài lòng trong công việc, cam kết tổ chức, hành vi công dân tổ chức và động lực nội tại, được tổng hợp từ các nghiên cứu của Armstrong (2011), Schaufeli & Bakker (2004), và Macey et al. (2009). Lý thuyết trao đổi xã hội (SET) cũng được áp dụng để giải thích mối quan hệ giữa sự gắn kết và cam kết lâu dài của nhân viên với tổ chức. Các thành phần tạo nên sự gắn kết được phân tích đa chiều, từ cảm xúc, nhận thức đến hành vi, nhằm hiểu rõ bản chất phức tạp của hiện tượng này trong môi trường doanh nghiệp dịch vụ.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng nhằm đảm bảo tính toàn diện và chính xác. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát trực tuyến bằng bảng câu hỏi dựa trên thang đo Likert 5 cấp độ, tập trung vào ba khía cạnh gắn kết thể chất, cảm xúc và nhận thức theo JES. Mẫu khảo sát gồm 69 nhân viên được chọn ngẫu nhiên đại diện cho các bộ phận: nhà hàng, bếp, thu ngân và văn phòng, với đa dạng về giới tính, độ tuổi, vị trí và thâm niên. Thời gian thu thập dữ liệu kéo dài 2 tuần vào tháng 8 năm 2024. Ngoài ra, dữ liệu thứ cấp bao gồm tỷ lệ nghỉ việc từ năm 2022 đến 2024 và phản hồi khách hàng trên các nền tảng mạng xã hội trong năm 2024 được sử dụng để đánh giá thực trạng gắn kết. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng thống kê mô tả (giá trị trung bình, tỷ lệ phần trăm) và phân tích so sánh giữa các nhóm nhân viên theo giới tính, bộ phận, độ tuổi, thâm niên và vị trí công việc. Kết quả được trình bày qua bảng biểu và biểu đồ nhằm trực quan hóa mức độ gắn kết và các xu hướng nổi bật.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Mức độ gắn kết theo giới tính: Nhân viên nam có mức độ gắn kết cao hơn nhân viên nữ ở cả ba khía cạnh thể chất (4,56 so với 4,31), cảm xúc (4,52 so với 4,34) và nhận thức (4,54 so với 4,33). Điều này cho thấy nhân viên nam đầu tư nhiều năng lượng và tập trung hơn vào công việc.

  2. Mức độ gắn kết theo bộ phận: Nhân viên thu ngân có mức độ gắn kết thấp nhất với điểm trung bình thể chất 3,69, cảm xúc 3,57 và nhận thức 3,82, trong khi nhân viên văn phòng đạt mức cao nhất (trên 4,9 ở cả ba khía cạnh). Bộ phận bếp và nhà hàng có mức độ gắn kết khá, lần lượt khoảng 4,5.

  3. Mức độ gắn kết theo độ tuổi và thâm niên: Nhân viên trên 40 tuổi có mức độ gắn kết cao nhất, đặc biệt về cảm xúc (4,92) và nhận thức (4,67). Nhóm tuổi 23-30 và nhân viên có thâm niên 1-2 năm có mức độ gắn kết thấp hơn, đặc biệt là gắn kết cảm xúc (4,22 và 4,14). Nhân viên mới dưới 1 năm có mức độ gắn kết nhận thức cao (4,68) nhưng có xu hướng giảm sau 1-2 năm.

  4. Tỷ lệ nghỉ việc tăng qua các năm: Tỷ lệ nghỉ việc trung bình tăng từ 0,93% năm 2022 lên 2,03% năm 2024, với nhóm nhân viên nhà hàng và bếp chiếm tỷ lệ nghỉ việc cao (57-67% và 33-38%). Nhân viên trẻ tuổi (23-30) và nhân viên mới dưới 1 năm có tỷ lệ nghỉ việc cao nhất, lần lượt chiếm khoảng 67-69% và 80%.

  5. Phản hồi khách hàng thể hiện thiếu gắn kết: Khoảng 28% phản hồi khách hàng trong năm 2024 là phàn nàn liên quan đến chất lượng dịch vụ và thái độ nhân viên, đặc biệt tại các bộ phận thu ngân và nhà hàng. Ví dụ, khách hàng phản ánh về thái độ không thân thiện của nhân viên thu ngân và chất lượng món ăn không đạt chuẩn.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy sự gắn kết của nhân viên tại Autogrill Đà Nẵng có sự phân hóa rõ rệt giữa các nhóm nhân viên. Mức độ gắn kết thấp ở bộ phận thu ngân và nhóm nhân viên trẻ tuổi, thâm niên ngắn hạn có thể do đặc thù công việc lặp đi lặp lại, áp lực cao và thiếu cơ hội phát triển. Tỷ lệ nghỉ việc tăng dần qua các năm phản ánh sự không hài lòng và thiếu cam kết lâu dài, ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả hoạt động và chi phí tuyển dụng. Phản hồi tiêu cực từ khách hàng cũng là minh chứng cho sự thiếu gắn kết thể hiện qua thái độ phục vụ và chất lượng sản phẩm. So sánh với các nghiên cứu trong ngành dịch vụ, mức độ gắn kết thấp thường liên quan đến môi trường làm việc căng thẳng và thiếu sự hỗ trợ từ quản lý. Việc nhân viên văn phòng và quản lý có mức độ gắn kết cao hơn cho thấy vai trò lãnh đạo và môi trường làm việc ổn định có ảnh hưởng tích cực đến sự gắn kết. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh mức độ gắn kết theo bộ phận, biểu đồ tỷ lệ nghỉ việc theo năm và bảng tổng hợp phản hồi khách hàng để minh họa rõ nét các xu hướng và điểm yếu hiện tại.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng chương trình đào tạo và phát triển kỹ năng: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm cho nhân viên, đặc biệt là nhóm thu ngân và nhân viên trẻ, nhằm tăng cường sự tự tin và năng lực làm việc. Thời gian triển khai trong 6 tháng, do phòng Nhân sự phối hợp với các chuyên gia đào tạo thực hiện.

  2. Cải thiện môi trường làm việc và văn hóa doanh nghiệp: Tăng cường giao tiếp nội bộ, tổ chức các hoạt động gắn kết tập thể và xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực để nâng cao sự hài lòng và cảm giác thuộc về của nhân viên. Kế hoạch thực hiện trong vòng 12 tháng, do Ban lãnh đạo chi nhánh chủ trì.

  3. Xây dựng chính sách khen thưởng và phúc lợi hấp dẫn: Thiết kế hệ thống khen thưởng minh bạch, công bằng, gắn liền với hiệu quả công việc và sự đóng góp của nhân viên, đồng thời cải thiện chế độ phúc lợi để giữ chân nhân viên. Triển khai trong 3 tháng, do phòng Nhân sự phối hợp phòng Tài chính thực hiện.

  4. Tăng cường vai trò lãnh đạo và quản lý: Đào tạo kỹ năng lãnh đạo cho quản lý cấp trung nhằm nâng cao khả năng hỗ trợ, động viên và tạo động lực cho nhân viên, đặc biệt trong các bộ phận có mức độ gắn kết thấp. Thời gian thực hiện 6 tháng, do Ban lãnh đạo công ty phối hợp với chuyên gia phát triển tổ chức.

  5. Theo dõi và đánh giá định kỳ sự gắn kết: Thiết lập hệ thống đánh giá sự gắn kết nhân viên định kỳ hàng quý, sử dụng các công cụ khảo sát và phân tích dữ liệu để kịp thời điều chỉnh chính sách và giải pháp phù hợp. Phòng Nhân sự chịu trách nhiệm triển khai liên tục.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ tầm quan trọng của sự gắn kết nhân viên, từ đó xây dựng chiến lược nhân sự hiệu quả nhằm nâng cao năng suất và giữ chân nhân tài.

  2. Phòng Nhân sự và phát triển tổ chức: Cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để thiết kế các chương trình đào tạo, chính sách khen thưởng và môi trường làm việc phù hợp với đặc thù ngành dịch vụ ẩm thực sân bay.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo quý giá về lý thuyết và phương pháp nghiên cứu sự gắn kết nhân viên trong môi trường doanh nghiệp dịch vụ, đồng thời cung cấp dữ liệu thực tiễn phong phú.

  4. Các chuyên gia tư vấn nhân sự và phát triển tổ chức: Hỗ trợ trong việc xây dựng các giải pháp cải thiện sự gắn kết nhân viên dựa trên phân tích thực trạng và đề xuất chính sách cụ thể, phù hợp với văn hóa doanh nghiệp Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. Sự gắn kết nhân viên là gì và tại sao nó quan trọng?
    Sự gắn kết nhân viên là mức độ mà nhân viên đầu tư năng lượng, cảm xúc và nhận thức vào công việc. Nó quan trọng vì nhân viên gắn kết cao thường có hiệu suất làm việc tốt hơn, ít nghỉ việc và góp phần xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực.

  2. Phương pháp nào được sử dụng để đo lường sự gắn kết trong nghiên cứu này?
    Nghiên cứu sử dụng thang đo Job Engagement Scale (JES) với 18 mục đánh giá ba khía cạnh: gắn kết thể chất, cảm xúc và nhận thức, kết hợp khảo sát định lượng và phân tích dữ liệu nghỉ việc, phản hồi khách hàng.

  3. Những nhóm nhân viên nào có mức độ gắn kết thấp nhất tại Autogrill Đà Nẵng?
    Nhân viên thu ngân, nhóm nhân viên trẻ tuổi (23-30) và nhân viên có thâm niên 1-2 năm có mức độ gắn kết thấp nhất, đặc biệt về khía cạnh cảm xúc và thể chất.

  4. Tỷ lệ nghỉ việc tăng có ảnh hưởng như thế nào đến doanh nghiệp?
    Tỷ lệ nghỉ việc tăng làm tăng chi phí tuyển dụng, đào tạo nhân viên mới, giảm hiệu quả hoạt động và ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, từ đó làm giảm sự hài lòng của khách hàng.

  5. Các đề xuất chính sách nào được khuyến nghị để nâng cao sự gắn kết?
    Các đề xuất bao gồm đào tạo phát triển kỹ năng, cải thiện môi trường làm việc, xây dựng chính sách khen thưởng hấp dẫn, tăng cường vai trò lãnh đạo và theo dõi đánh giá định kỳ sự gắn kết nhân viên.

Kết luận

  • Sự gắn kết nhân viên tại Autogrill Đà Nẵng có sự phân hóa rõ rệt giữa các bộ phận, giới tính, độ tuổi và thâm niên, với nhóm thu ngân và nhân viên trẻ có mức độ gắn kết thấp nhất.
  • Tỷ lệ nghỉ việc tăng từ 0,93% năm 2022 lên 2,03% năm 2024 phản ánh sự giảm sút trong sự gắn kết và cam kết của nhân viên.
  • Phản hồi khách hàng tiêu cực chiếm khoảng 28% trong năm 2024, cho thấy ảnh hưởng trực tiếp của sự thiếu gắn kết đến chất lượng dịch vụ.
  • Đề xuất chính sách tập trung vào đào tạo, cải thiện môi trường làm việc, khen thưởng, nâng cao năng lực lãnh đạo và theo dõi định kỳ nhằm gia tăng sự gắn kết.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12 tháng và đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh phù hợp, góp phần phát triển nguồn nhân lực bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Hãy bắt đầu hành trình nâng cao sự gắn kết nhân viên ngay hôm nay để tạo nên sự khác biệt bền vững cho tổ chức!